Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/415-669/14-5/AU
z 18 marca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2014 r. (data wpływu 18 grudnia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 4 marca 2015 r. (data wpływu 9 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 grudnia 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 24 lutego 2015 r., Nr IPTPB2/415-669/14-2/AU, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, wystąpił do Wnioskodawczyni o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 27 lutego 2015 r., natomiast w dniu 9 marca 2015 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 5 marca 2015 r.).

We wniosku oraz uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w zeznaniu podatkowym za 2013 r. odliczyła od dochodu jako wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych część kosztów poniesionych na zakup wkładów anatomicznych (zaleconych przez lekarza) na kwotę 253 zł 44 gr.

W uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazuje, że posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (w którym niepełnosprawność datuje się od 2007 r.) – z dnia … 2008 r. i … 2010 r., oraz orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (w którym niepełnosprawność datuje się od … 2012 r.) – z dnia … 2012 r., od którego Wnioskodawczyni się odwołała do sądu i sprawa jest w toku. Orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dotyczy narządu ruchu i układu nerwowego. Wnioskodawczyni pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od … 2002 r. (decyzja ZUS z … 2002 r.).

Przyczyną niepełnosprawności są skutki wypadku podczas dyżuru lekarskiego w karetce pogotowia ratunkowego, podczas którego Wnioskodawczyni doznała urazu wielonarządowego, twarzoczaszki, kręgosłupa, utraty przytomności, obrzęku mózgu, wstrząśnienia mózgu, złamania trzonu kości udowej. Wnioskodawczyni przez pięć miesięcy leżała w różnych szpitalach. Obecnie ma duże trudności z poruszaniem się, cierpi na nietrzymanie moczu i stolca (zaburzenia zwieraczy), miewa krótkotrwałe ograniczenia świadomości i padaczkę pourazową.

W 2013 r. Wnioskodawczyni zakupiła wkłady anatomiczne, które są odpowiednikami pieluchomajtek. W związku z dolegliwościami, na które cierpi (nietrzymanie moczu i stolca) ww. środki higieniczne są niezbędne w codziennym funkcjonowaniu i ułatwiają wykonywanie czynności życiowych. Wnioskodawczyni wymaga ustawicznej rehabilitacji i często przebywa na oddziałach rehabilitacyjnych. Wkłady anatomiczne ułatwiają Wnioskodawczyni korzystanie z rehabilitacji.

Wkłady anatomiczne są dofinansowane przez NFZ. Są one wydawane na zlecenie lekarza, który je zatwierdza. Te środki czystości zakupywane są w sklepie ze sprzętem rehabilitacyjnym. Refundowana częściowo ilość wkładów anatomicznych jest ograniczona – limit wynosi 60 sztuk miesięcznie. Brakującą ilość ww. środków higienicznych Wnioskodawczyni kupuje bez refundacji. Odliczyła Ona od dochodu te wydatki, które faktycznie poniosła na zakup wkładów anatomicznych (253 zł 44 gr) i nie zostały one jej zwrócone w jakiejkolwiek formie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni ma możliwość odliczenia od dochodu wydatków na wkłady anatomiczne (odpowiedniki pieluchomajtek) jako wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przysługuje Jej odliczenie tych wydatków w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Wnioskodawczyni uległa wypadkowi podczas pracy w karetce pogotowia ratunkowego. W następstwie wypadku stała się osobą niepełnosprawną, wymagającą ustawicznej rehabilitacji, niezdolną do pracy. Wnioskodawczyni posiada orzeczenie potwierdzające niepełnosprawność od 2002 r. Niepełnosprawność dotyczy narządu ruchu i układu nerwowego. Wnioskodawczyni leczy się m.in. z powodu przewlekłych chorób neurologicznych. Jedną z dolegliwości jest nietrzymanie moczu i stolca z powodu zaburzeń zwieraczy. Jest to bardzo przykry problem wymagający bardzo dużej ilości środków czystości, zabiegów higienicznych, częstego zmieniania bielizny i używania zabezpieczeń w postaci wkładów anatomicznych, pieluchomajtek i pampersów, które to w przypadku choroby Wnioskodawczyni są środkami niezbędnymi i koniecznymi do wykonywania czynności życiowych. Nietrzymanie stolca to dla Wnioskodawczyni bardzo trudna, niemiła, uciążliwa i kosztowna dolegliwość. Nawet przy stosowaniu wkładów anatomicznych i pieluchomajtek życie Wnioskodawczyni jest trudne.

Ilość tych środków czystości wypisywanych przez lekarza jest ograniczona do 60 sztuk miesięcznie i jest to częściowo refundowane przez NFZ. Tego Wnioskodawczyni nie odliczyła w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Podana ilość środków higienicznych nie wystarcza Wnioskodawczyni, dlatego brakujące wkłady anatomiczne kupuje bez refundacji. Tą wartość Wnioskodawczyni odliczyła od dochodu w zeznaniu rocznym. Nie ujęła natomiast w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków na leki, których przyjmuje dużo, gdyż nie wie, które z nich może odliczyć. Najbardziej istotne dla niej jest ujęcie w ramach ulgi rehabilitacyjnej środków higienicznych.

W uzupełnieniu własnego stanowiska Wnioskodawczyni wskazała, że na podstawie art. 26 pkt 1 ust. 6 i 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przysługuje Jej odliczenie wydatków na wkłady anatomiczne, ponieważ przy jej stanie zdrowia i niepełnosprawności są one niezbędne do funkcjonowania, do wykonywania czynności życiowych i korzystania z rehabilitacji. Jej niepełnosprawność nie jest wynikiem niewłaściwego trybu życia ani ryzykownych zachowań. Osobą niepełnosprawną Wnioskodawczyni stała się nagle – ze zdrowej osoby pracującej jako lekarz służący ludziom w pogotowiu ratunkowym, z winy kierowcy pojazdu, który doprowadził do zderzenia z karetką, Wnioskodawczyni straciła zdrowie i możliwość samodzielnego funkcjonowania. Wnioskodawczyni leczy się z powodu przewlekłych chorób neurologicznych. Jedną z dolegliwości jest nietrzymanie moczu i stolca z powodu zaburzeń zwieraczy. Jest to przykra dolegliwość. Przy tym problemie wymagana jest bardzo duża ilości środków czystości, zabiegów higienicznych, używania zabezpieczeń w postaci wkładów anatomicznych, pieluchomajtek, pampersów i częstego zmieniania bielizny. Jest to bardzo kosztowne. Wnioskodawczyni uważa, że ma prawo odliczenia części tych wydatków. Wszystkie artykuły, które są wypisywane na specjalnym zleceniu przez lekarza, następnie zatwierdzane przez NFZ – albo są wydawane bezpłatnie, albo częściowo refundowane przez NFZ. Te, które są częściowo refundowane przez NFZ, według Wnioskodawczyni w pozostałej części podlegają odliczeniu od dochodu przez osoby posiadające orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Środki te są niezbędne do wykonywania czynności życiowych dla osób z podobną dysfunkcją. Wnioskodawczyni w związku ze swoja niepełnosprawnością ponosi znacznie zwiększone koszty utrzymania, jej komfort życia uległ znacznemu pogorszeniu i nie może podjąć pracy, aby zdobyć środki na zwiększone potrzeby. Wnioskodawczyni podczas swojej pracy zawodowej pomagała ludziom i ratowała ich życie. W związku z wypadkiem podczas pracy bardzo ucierpiała. Uważa, że przysługuje jej odliczenie od dochodu wydatków na środki niezbędne do wykonywania czynności życiowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b-7g tego artykułu.

W myśl art. 26 ust. 7a ww. ustawy, za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:

1. adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
2. przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
3. zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego;
4. zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności;
5. odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym;
6. odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne;
7. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
8. utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł;
   

1. opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa;
2. opłacenie tłumacza języka migowego;
3. kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia;
4. leki – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo);
5. odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
   1. osoby niepełnosprawnej - karetką transportu sanitarnego,
   2. osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 - również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a;
6. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne - w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł;
7. odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
   1. na turnusie rehabilitacyjnym,
   2. w zakładach, o których mowa w pkt 6,
   3. na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży, o których mowa w pkt 11.
   
   
   

Wydatki, o których mowa powyżej, zgodnie z art. 26 ust. 7b tejże ustawy, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 26 ust. 7d ww. ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
   
   

W myśl art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   1. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
   2. znaczny stopień niepełnosprawności;
2. II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
1. całkowitą niezdolność do pracy albo
2. umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Jak z wyżej powołanych przepisów wynika ustawodawca w art. 26 ust. 7a ww. ustawy, wyraźnie określił, które wydatki uznaje się za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną do dokonania odliczeń od dochodu.

W tym miejscu podkreślić należy, że katalog wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a ww. ustawy jest katalogiem zamkniętym, tzn. odliczeniu podlegają wydatki enumeratywnie w nim wymienione, a rozszerzająca interpretacja tego przepisu jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą przyjętą w orzecznictwie sądów administracyjnych jak i doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Także przepisy dotyczące ulg podatkowych interpretowane powinny być ściśle, a każda ich nadinterpretacja jest niedopuszczalna.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą niepełnosprawną posiadającą orzeczenie o stopniu niepełnosprawności spełniające wymagania zawarte w art. 26 ust. 7f. Niepełnosprawność dotyczy narządów ruchu i układu nerwowego. Wnioskodawczyni pobiera rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od … 2002 r. (decyzja ZUS z … 2002 r.). Leczy się m.in. z powodu przewlekłych chorób neurologicznych. Jedna z dolegliwości jest nietrzymanie moczu i stolca z powodu zaburzeń zwieraczy. Jest to bardzo przykra dolegliwość wymagająca dużej ilości środków czystości, zabiegów higienicznych, częstego zmieniania bielizny i używania zabezpieczeń w postaci wkładów anatomicznych, pieluchomajtek i pampersów, które to w przypadku choroby Wnioskodawczyni są środkami niezbędnymi i koniecznymi do wykonywania czynności życiowych.

Wkłady anatomiczne są dofinansowane przez NFZ. Są one wydawane na zlecenie lekarza, który je zatwierdza. Refundowana częściowo ilość wkładów anatomicznych jest ograniczona – limit wynosi 60 sztuk miesięcznie. Gdy ta ilość nie wystarcza, Wnioskodawczyni resztę kupuje bez refundacji. Wnioskodawczyni odliczyła od dochodu te wydatki, które faktycznie poniosła (253 zł 44 gr) i nie zostały jej zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Wskazać należy, że wkłady anatomiczne niewątpliwie są środkami ułatwiającymi wykonywanie czynności życiowych osobom niepełnosprawnym oraz poprzez swoją funkcję pomagają fizycznie i psychicznie przystosować się osobie chorej do zmienionych warunków życia. Jednakże ustawodawca, wyraźnie wskazał, które wydatki związane z rehabilitacją, mogą zostać odliczone od dochodu, uznając za takie m.in. wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego (art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy), a także na zakup leków – w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł (art. 26 ust. 7a pkt 12 ustawy). Przy czym zakup leków może być zaliczony do wydatków uprawniających do ulgi, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo.

W przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych brak jest definicji „leku”, a zatem należy opierać się na regulacjach zawartych w innych przepisach. Taką definicję zawierają przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne ( Dz. U. z 2008 r., Nr 45, poz. 271 z późn. zm.).

Z definicji leku aptecznego, leku recepturowego, leku gotowego wynika, że leki te są produktami leczniczymi (art. 2 pkt 10-12 tejże ustawy). Natomiast, stosownie do treści art. 2 pkt 32 ww. ustawy, przez produkt leczniczy należy rozumieć substancję lub mieszaninę substancji, przedstawianą jako posiadająca właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawaną w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny wskazać należy, że środki higieniczne – wkłady anatomiczne nie mieszczą się w definicji leku, gdyż nie spełniają cech wskazanych w ww. przepisie, nie mieszczą się również w dyspozycji art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy, ponieważ nie są sprzętem, urządzeniem, czy narzędziem technicznym. Zatem wydatek na zakup wkładów anatomicznych nie podlega odliczeniu od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.