Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBI/2/4510-230/15/MS
z 5 czerwca 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 26 lutego 2015 r. (data wpływu do tut. BKIP 4 marca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy w przypadku nabycia przez Wnioskodawcę własnych akcji, od podmiotu powiązanego, po cenie niższej od ich ceny rynkowej, w celu dokonania ich dalszej odsprzedaży na rzecz uczestników Programu, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy dochód stanowiący różnicę pomiędzy faktycznie uiszczoną ceną a wartością rynkową akcji – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2015 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia czy w przypadku nabycia przez Wnioskodawcę własnych akcji, od podmiotu powiązanego, po cenie niższej od ich ceny rynkowej, w celu dokonania ich dalszej odsprzedaży na rzecz uczestników Programu, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy dochód stanowiący różnicę pomiędzy faktycznie uiszczoną ceną a wartością rynkową akcji.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą prawną (dalej także: „Spółka”) i podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Wnioskodawca jest spółką publiczną, której akcje od grudnia 2014 r. notowane są na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (dalej: „GPW”). Spółka jest firmą badawczo-rozwojową zajmującą się dostarczaniem kompleksowych rozwiązań z zakresu chemii, biotechnologii oraz bioinformatyki dla jednostek badawczo-rozwojowych i różnych gałęzi przemysłu, umożliwiających obniżenie kosztów wprowadzania innowacyjnych produktów na rynek. Działalność badawcza Spółki koncentruje się w obszarach odkrywania i rozwoju leków stosowanych w leczeniu chorób nowotworowych, chorób ośrodkowego układu nerwowego i chorób autoimmunologicznych. Spółka zajmuje się również świadczeniem usług badawczo-rozwojowych i budową rozwiązań informatycznych wspierających projekty innowacyjne. Prezesem Zarządu Spółki jest osoba będąca jednocześnie głównym akcjonariuszem Spółki (dalej: „główny akcjonariusz”, „Prezes Zarządu”).

Wnioskodawca i główny akcjonariusz są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, ponieważ główny akcjonariusz jako Prezes Zarządu bierze bezpośrednio udział w zarządzaniu Spółką oraz posiada znaczny udział w kapitale Spółki.

Spółka rozważa wdrożenie programu motywacyjnego dla kluczowych członków kadry menedżerskiej i pracowników Spółki (dalej: „Program”). Głównym celem Programu będzie zaoferowanie kluczowym członkom kadry menadżerskiej Spółki (dalej: „Menadżerowie”) rozwiązań zachęcających do pozostania w strukturach Spółki i motywacja do aktywniejszego uczestnictwa w jej rozwoju. Zasadniczym celem wdrożenia Programu jest chęć dostosowania interesów osób objętych Programem do interesu Wnioskodawcy oraz głównego akcjonariusza. W szczególności, celem Programu jest stworzenie dodatkowych mechanizmów motywujących uczestników do zwiększenia efektywności pracy i działań podejmowanych na rzecz Spółki, które mają zapewnić stały i systematyczny wzrost osiąganych przez Spółkę przychodów (a w rezultacie również wzrost wartości akcji Spółki). Osiągnięcie tego celu przyniesie także korzyść dla głównego akcjonariusza w postaci wzrostu wartości akcji, pozostających jego własnością.

Działając z zamiarem wprowadzenia Programu, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z głównym akcjonariuszem umowę sprzedaży akcji (dalej: „Umowa sprzedaży”), na podstawie której główny akcjonariusz sprzeda Wnioskodawcy, a Wnioskodawca kupi ustaloną ilość wyemitowanych przez Spółkę akcji zwykłych na okaziciela o wartości nominalnej 0,40 zł. Nabycie akcji nastąpi na podstawie art. 362 § 1 pkt 8 Kodeksu spółek handlowych (Dz.U. z 2013, poz. 1030), zgodnie z którym Spółka nie może nabywać wyemitowanych przez nią akcji (akcje własne), ale zakaz ten nie dotyczy nabycia na podstawie i w granicach upoważnienia udzielonego przez walne zgromadzenie; upoważnienie powinno określać warunki nabycia, w tym maksymalną liczbę akcji do nabycia, okres upoważnienia, który nie może przekraczać pięciu lat oraz maksymalną i minimalną wysokość zapłaty za nabywane akcje, jeżeli nabycie następuje odpłatnie.

Zgodnie z ustaleniami stron, zakładana cena nabycia akcji w transakcji pomiędzy Wnioskodawcą a głównym akcjonariuszem będzie odpowiadała historycznej uśrednionej cenie nabycia akcji przez głównego akcjonariusza. Cena ta jest niższa od bieżących notowań akcji Spółki na GPW, gdyż stanowi ona rezultat planowanej przez Wnioskodawcę i głównego akcjonariusza strategii gospodarczej ukierunkowanej na skuteczne zmotywowanie kluczowych członków kadry menadżerskiej Spółki do pozostania w strukturach Spółki przez założony w Programie okres oraz aktywniejsze przyczynienie się w tym okresie do rozwoju Spółki. Spółka konkuruje na rynku biotechnologicznym głównie z podmiotami zagranicznymi, ale nie jest w stanie zaoferować kluczowym pracownikom wynagrodzeń porównywalnych, jakie otrzymywaliby w wiodących ośrodkach przemysłu biotechnologicznego, takich jak Stany Zjednoczone, Niemcy czy Wielka Brytania. Większość najlepszych polskich absolwentów kierunków takich jak biotechnologia, chemia, bioinformatyka obecnie emigruje za granicę i chcąc zatrzymać ich w kraju, oferując wynagrodzenia krajowe trzeba zaoferować im dodatkowy pozapłacowy mechanizm motywacyjny w postaci akcji przedsiębiorstwa.

Umowa sprzedaży ma stanowić rezultat podjętej wcześniej uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki upoważniającej Zarząd Spółki do nabycia od głównego akcjonariusza akcji własnych Spółki w celu realizacji Programu. Uchwała będzie określać m.in. warunki nabycia akcji, w tym maksymalną liczbę akcji do nabycia, okres upoważnienia oraz wysokość zapłaty za nabywane akcje.

W następnej kolejności Spółka sprzeda nabyte od głównego akcjonariusza akcje kluczowym członkom kadry menedżerskiej i pracownikom uczestniczącym w Programie za tę samą cenę, po jakiej zostaną one nabyte przez Wnioskodawcę od głównego akcjonariusza.

Uprawnienie do nabycia (objęcia) przez uczestników Programu akcji Spółki od Wnioskodawcy wynika z uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki.

Program funkcjonować będzie na zasadach określonych w Regulaminie Programu Motywacyjnego (dalej: „Regulamin”), którego treść określona zostanie w drodze uchwały podjętej przez Radę Nadzorczą Spółki (na podstawie upoważnienia udzielonego przez Walne Zgromadzenie Wspólników) oraz w umowach sprzedaży akcji, które Spółka zawrze z każdym z uczestników (dalej: „Umowy z uczestnikami”).

Zgodnie z planowanymi założeniami Programu, jego uczestnicy będą zobowiązani do odsprzedania Spółce części akcji nabytych w ramach Programu, jeżeli rozwiążą umowę łączącą ich ze Spółką przed upływem ustalonego okresu licząc od dnia nabycia akcji. Cena sprzedaży zwrotnej akcji odpowiadać będzie cenie zapłaconej przez członków kadry menedżerskiej i pracowników za ich nabycie.

Po upływie ustalonego okresu od nabycia akcji od Spółki (np. 2 lat), wszyscy uczestnicy Programu będący w tym momencie w posiadaniu akcji nabytych w ramach Programu będą mogli nimi swobodnie dysponować - np. zatrzymać je na swoim rachunku maklerskim bądź zbyć na rynku regulowanym. Jednocześnie po upływie połowy wymienionego wyżej okresu (np. z upływem 1 roku od nabycia akcji) uczestnikom Programu przysługiwać będzie prawo do swobodnego dysponowania 50% nabytych od Spółki akcji.

Niezależnie od powyższego, dokumenty Programu, w tym treść Umów z uczestnikami, zawierać będą zapisy przewidujące prawo Spółki do odstąpienia od danej Umowy z uczestnikiem w przypadku stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądu powszechnego działania na szkodę Spółki lub innego ciężkiego naruszenia obowiązków przez uczestnika.

Treść Umów z uczestnikami przewidywać będzie również zapisy zobowiązujące uczestników do zwrotnej sprzedaży akcji na rzecz Spółki w każdym przypadku rozwiązania umowy, na podstawie której uczestnik świadczy pracę (usługi) na rzecz Spółki za wyjątkiem wypowiedzenia umowy przez Spółkę z przyczyn nieleżących po stronie takiego uczestnika.

Zgodnie z postanowieniami Regulaminu, warunkami uzyskania statusu osoby uprawnionej do uczestnictwa w Programie oraz uzyskania przez nią prawa do zakupu akcji jest spełnienie przez taką osobę kryterium kluczowego znaczenia dla Spółki tj. posiadania przez osobę kompetencji o szczególnym znaczeniu dla Spółki i jej rozwoju. Listę osób uprawnionych, na podstawie wskazanych powyżej kryteriów ustali Rada Nadzorcza Spółki.

Uzgodniona pomiędzy Wnioskodawcą a głównym akcjonariuszem (jako podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT) cena przedmiotu transakcji opiera się w szczególności na:

  • dokonanej przez strony analizie funkcji, jakie spełniać będą Wnioskodawca i główny akcjonariusz w ramach planowanej transakcji (z uwzględnieniem użytych aktywów oraz podejmowanego ryzyka),
  • weryfikacji wszystkich przewidywanych kosztów związanych z transakcją, w tym formy i terminu zapłaty,
  • przyjętej przez Spółkę i głównego akcjonariusza strategii gospodarczej oraz analizie innych czynników mających wpływ na określenie wartości transakcji.

Ustalona cena sprzedaży za każdą akcję (odpowiadająca historycznej uśrednionej cenie nabycia akcji przez głównego akcjonariusza) stanowi istotny element przyjętej przez Wnioskodawcę i głównego akcjonariusza strategii gospodarczej ukierunkowanej m.in. na:

  • stałe rozbudowywanie i zarządzanie portfelem innowacyjnych projektów badawczych i koncentrację na badaniach we wczesnej fazie (badania przedkliniczne) w celu dywersyfikacji ryzyka powodzenia projektów i osiągnięcia stabilnych zysków, gdzie czynnik ludzki (tj. kompetencje i kwalifikacje kluczowej kadry menadżerskiej) stanowi jeden z podstawowych warunków realizacji i powodzenia planowanej strategii;
  • stabilny wzrost przychodów i zysków z działalności usługowej na rzecz koncernów farmaceutycznych, biotechnologicznych oraz innych jednostek badawczo-rozwojowych; również w tym przypadku szanse powodzenia zakładanej strategii działalności Spółki zależą przede wszystkim od kwalifikacji i kompetencji osobistych zaangażowanych w poszczególne projekty osób, a więc z perspektywy Spółki rozwój kapitału ludzkiego, rozumianego jako zaangażowane w poszczególne osoby kluczowe osoby kadry menadżerskiej jest jednym z fundamentalnych warunków rozwoju we wskazanych obszarach.

Wnioskodawca, zakładając nabycie akcji po cenie niższej od ich aktualnej wartości rynkowej i następnie sprzedaż po tej samej cenie, realizuje działania podjęte w ramach przyjętej strategii gospodarczej, ponieważ w założeniu realizacja tej transakcji ma zapewnić utrzymanie stałego zaangażowania kluczowych członków kardy menedżerskiej i pracowników Spółki oraz stworzenie dodatkowej zachęty do kontynuowania zatrudnienia w Spółce.

Na marginesie Wnioskodawca wskazuje, że Spółka oraz główny akcjonariusz rozważają również scenariusz (nieobjęty niniejszym wnioskiem i pytaniem skierowanym do Ministra Finansów), w którym akcje główny akcjonariusz sprzedałby w tej samej cenie jednostkowej bezpośrednio na rzecz zainteresowanych uczestników uprawnionych do udziału w Programie. W tym drugim scenariuszu, transakcja sprzedaży akcji nie stanowiłaby transakcji zawieranej pomiędzy podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko, że w sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego, tj. w przypadku nabycia przez Wnioskodawcę akcji własnych Spółki po cenie niższej od ich aktualnej ceny rynkowej, wyłącznie w celu dokonania ich dalszej sprzedaży przez Spółkę na rzecz uczestników Programu, nie powstanie po stronie Wnioskodawcy dodatkowy dochód stanowiący różnicę pomiędzy faktycznie uiszczoną ceną a wartością rynkową akcji?

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie przez Wnioskodawcę od głównego akcjonariusza akcji Spółki nie będzie wiązać się z powstaniem po stronie Wnioskodawcy dodatkowego dochodu stanowiącego różnicę pomiędzy uiszczoną ceną a aktualną wartością rynkową akcji.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że ewentualną podstawą stwierdzenia, że powstał przychód po stronie Wnioskodawcy, jest art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, zgodnie z którym przychodami są wartości otrzymanych rzeczy lub praw, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie.

Zgodnie z art. 12 ust. 5a ustawy o CIT, wartością rzeczy lub praw częściowo odpłatnych stanowiącą przychód podatnika jest różnica między wartością tych rzeczy lub praw, ustaloną według zasad określonych w ust. 5, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Ust. 5 tego przepisu wskazuje natomiast, że wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Art. 12 ust. 5a ustawy o CIT przewiduje jednak, że przepis art. 14 ust. 3 tej ustawy stosuje się odpowiednio. Ostatni wskazany przepis stanowi, że jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. Zgodnie z tym należy przyjąć, że cena nabycia akcji może odbiegać od wartości rynkowej, jeżeli istnieją przyczyny uzasadniające przyjęcie innej ceny.

W zakładanym zdarzeniu przyszłym, zdaniem Wnioskodawcy, występują takie okoliczności. Po pierwsze, Spółka zamierza nabyć akcje jedynie w celu dokonania ich dalszej sprzedaży na rzecz uczestników Programu, spełniających określone kryteria, przyjmując taką samą cenę zbycia akcji na ich rzecz. W takiej sytuacji nie można mówić o powstaniu przychodu po stronie Spółki w wysokości różnicy pomiędzy faktycznie uiszczoną ceną a wartością rynkową akcji.

W szczególności, w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że przychód ma miejsce wtedy, gdy istnieje faktyczne i trwałe przysporzenie. Art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, określający, co jest przychodem w rozumieniu ustawy, wprowadza otwarty katalog przychodów. Warunkiem powstania przychodu jest przyrost czystego majątku podatnika.

Jak wskazują Paweł Małecki i Małgorzata Mazurkiewicz w Komentarzu do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (LEX, 2014) Przychodem będą wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, rzeczywiście otrzymane (częściej jednak należne) w roku podatkowym. Podobnie wskazuje Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 listopada 2003 r., sygn. III SA 3382/02, przyjmując, że za przychód należy uznać tylko te wartości, które charakteryzują się definitywnym przyrostem majątku podatnika. Słuszność takiej wykładni pojęcia przychód potwierdzają także ograny podatkowe w licznych interpretacjach indywidualnych - m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 15 maja 2014 r. ILPB4/423-110/14-2/ŁM.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w przypadku zaistnienia sytuacji opisanej w zdarzeniu przyszłym wniosku, nie powstanie przychód po stronie Wnioskodawcy. Nie powstanie bowiem definitywny przyrost majątku podatnika - objęte akcje zostaną docelowo sprzedane w tej samej cenie uprawnionym uczestnikom Programu.

Ponadto w związku z tym, że Wnioskodawca i główny akcjonariusz są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy o CIT, ustając cenę transakcji zakupu akcji, weryfikacji wymaga konieczność zastosowania regulacji art. 11 ust. 1 ustawy o CIT. Zgodnie z treścią tego przepisu, jeżeli w wyniku istnienia takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podmiot nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podmiotu oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań. Szczegółowe regulacje dotyczące sposobu i trybu określania w drodze oszacowania dochodów, o których mowa w art. 11 ustawy o CIT, zawiera również Rozporządzenie MF. W szczególności, przepis § 6 Rozporządzenia MF uprawnia organy podatkowe lub organy kontroli podatkowej do dokonywania analizy porównywalności transakcji, tzn. weryfikacji mającej na celu ustalenie, czy warunki transakcji przyjęte pomiędzy podmiotami powiązanymi są zgodne z warunkami, które ustaliłyby między sobą podmioty niezależne, lub warunkami, które ustaliłby dany podmiot z podmiotem niezależnym w porównywalnych okolicznościach sprawy.

Zgodnie z treścią § 6 ust. 3 Rozporządzenia MF, po stronie organów dokonujących takiej analizy powstaje obowiązek uwzględnienia w szczególności:

  • cech charakterystycznych dóbr, usług lub innych świadczeń;
  • przebiegu transakcji, w tym funkcji, jakie wykonują podmioty w porównywalnych transakcjach, biorąc pod uwagę angażowane przez nie aktywa, kapitał ludzki oraz ponoszone ryzyka;
  • warunków transakcji określonych w umowie lub porozumieniu, lub innym dowodzie dokumentującym te warunki;
  • warunków ekonomicznych występujących w czasie i miejscu, w których dokonano transakcji;
  • strategii gospodarczej.

W sytuacji przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego wniosku istnieją uzasadnione przyczyny, dla których cena sprzedaży przez głównego akcjonariusza akcji Spółce w celu dokonania ich dalszej sprzedaży uczestnikom Programu odbiega od ich bieżącej wartości rynkowej.

W szczególności, jak przedstawiono w opisie zdarzenia przyszłego wniosku, nabycie akcji po cenie niższej od ich wartości rynkowej stanowi istotne działanie podjęte w ramach przyjętej strategii gospodarczej Wnioskodawcy oraz głównego akcjonariusza, ukierunkowanej na stałe rozbudowywanie i zarządzanie portfelem innowacyjnych projektów badawczych i koncentrację na badaniach we wczesnej fazie (badania przedkliniczne) oraz na stabilny wzrost przychodów i zysków z działalności usługowej na rzecz koncernów farmaceutycznych, biotechnologicznych oraz innych jednostek badawczo-rozwojowych.

Realizacja założeń planowanej strategii gospodarczej zmierzającej do zagwarantowania rozwoju Spółki, a tym samym wzrostu jej wartości rynkowej i zwiększeniem wartości akcji pozostających w portfelu głównego akcjonariusza, jest zgodnie z przedstawioną w opisie zdarzenia przyszłego specyfiką działalności, uwarunkowana przede wszystkim utrzymaniem kluczowej dla Spółki kadry menadżerskiej, gdyż tzw. kapitał ludzki jest jednym z najważniejszych zasobów Spółki. W dłuższej perspektywie czasu zatrzymanie kluczowych dla rozwoju Spółki osób wiąże się z koniecznością zapewnienia im atrakcyjnych i motywujących rozwiązań, do których zalicza się właśnie Program motywacyjny opisany w niniejszym wniosku.

Zaproponowana przez głównego akcjonariusza atrakcyjna cena nabycia akcji, a następnie sprzedanie ich po takiej samej cenie pracownikom uprawnionym w oparciu o uchwałę walnego zgromadzenia, w istotnym stopniu zwiększa szanse na utrzymanie stałego zaangażowania kluczowych członków kadry menedżerskiej i pracowników Spółki oraz stwarza faktyczną dodatkową zachętę do kontynuowania zatrudnienia w Spółce.

Z kolei z uwagi na profil działalności, w którym działa Spółka, to angażowane przez nią zasoby ludzkie oraz ich utrzymanie stanowi kluczowy czynnik dla realizacji przyjętej strategii gospodarczej. Utrzymanie zatrudnienia w Spółce przez osoby dedykowane do uczestnictwa w Programie jest bardzo istotne dla kontynuacji prowadzonych projektów badawczych, w tym badań przedklinicznych oraz w istotny sposób zwiększa szanse na zapewnienie stałego i systematycznego wzrostu osiąganych przez Spółkę przychodów (a w rezultacie również wzrostu wartości akcji Spółki przysługujących Wnioskodawcy).

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego wniosku, Spółka w ramach prowadzonej działalności angażuje aktualnie zespół czołowych specjalistów z obszaru medycyny, chemii, farmacji, biologii molekularnej, biotechnologii i informatyki. Wielu specjalistów Spółki, którzy uzyskają status osoby uprawnionej do uczestnictwa w Programie, posiada stopień doktora w zakresie różnych dziedzin nauk, legitymuje się długoletnim doświadczeniem w firmach biotechnologicznych i farmaceutycznych w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Niemczech i Polsce oraz publikacjami w najlepszych czasopismach naukowych.

Przede wszystkim dzięki tym osobom (które będą uprawnione do uczestnictwa w Programie) Spółka jest w stanie m.in.:

  • stale nawiązywać oraz utrzymywać współpracę z wiodącymi uczelniami i ośrodkami badawczymi z Polski, Europy i Stanów Zjednoczonych,
  • zapewnić merytoryczny udział Spółki w światowych konferencjach biotechnologicznych przeznaczonych dla inwestorów,
  • zapewnić dla klientów w modelu outsourcingu wykwalifikowane zespoły naukowo-badawcze, wyspecjalizowane w określonych fragmentach procesu wprowadzania nowych substancji na rynek.

Jednocześnie, z uwagi na znane na rynku w branży praktyczne doświadczenie oraz pozycję naukową i biznesową osób uprawnionych do uczestnictwa w Programie, dla stworzenia efektywnej zachęty do kontynuacji zatrudnienia tych osób w Spółce istotne jest zatem zaproponowanie im atrakcyjnej ceny akcji przy czym przyczyną uzasadniającą taką obniżkę ceny jest bezpośrednio wprowadzenie określonych warunków brzegowych, zobowiązujących uczestników Programu do realizacji działań kluczowych dla interesów Spółki i ochrony jej interesów (np. utrzymanie zatrudnienia przez ustalony okres, aktywniejsza działalność na rzecz rozwoju Spółki). Osoby uprawnione do uczestnictwa w Programie są bowiem cenionymi specjalistami w poszczególnych branżach oraz obszarach nauk, których pozyskaniem mogą być zainteresowane podmioty konkurencyjne dla Spółki. Taka forma zachęty (oferta nabycia akcji po atrakcyjnej cenie) zwiększa natomiast nie tylko szanse na dłuższe, a nawet trwałe związanie ze Spółką, powiązanie interesów Wnioskodawcy z interesami tych uczestników, ale również zwiększa w istotny sposób szanse na sukces poszczególnych projektów badawczych, w tym przedklinicznych. Z doświadczenia Spółki wynika bowiem, że dla zwiększenia szansy powodzenia projektów i osiągnięcia w związku z ich komercyjnym wdrożeniem stabilnych zysków istotne jest, aby projekty tego typu były realizowane i nadzorowane przez cały okres ich trwania przez stały i zmotywowany personel.

Dodatkowo, zdaniem Wnioskodawcy, Program byłby nieefektywny nie tylko w przypadku zaproponowania ceny sprzedaży akcji po cenie zbliżonej do aktualnych notowań Spółki na GPW, ale również w sytuacji wprowadzenia do Programu zapisów uzależniających możliwość uzyskania ostatecznego prawa do swobodnego dysponowania nabytymi akcjami pod warunkiem osiągnięcia określonych przychodów przez Spółkę lub np. pod warunkiem komercyjnego wdrożenia prowadzonego projektu badawczego. Przede wszystkim osoby uprawnione do uczestnictwa w Programie mają pełną świadomość, że notowania Spółki są w istotnym stopniu uzależnione m.in. od powodzenia poszczególnych projektów przedklinicznych. Nie sposób natomiast zagwarantować, czy przykładowo konkretne kosztowne i długotrwałe badania zakończą się sukcesem, tzn. czy możliwe będzie komercyjne wdrożenie opracowywanego produktu, substancji.

Jednocześnie propozycja Programu, której istotnym elementem jest sprzedaż akcji po proponowanej cenie jednostkowej odpowiadającej historycznej uśrednionej cenie nabycia akcji przez głównego akcjonariusza ma zachęcić pełen krąg osób uprawnionych do uczestnictwa w Programie do zakupu akcji, co umożliwi realizację istotnego elementu przyjętej strategii gospodarczej, tzn. stałe rozbudowywanie i zarządzanie portfelem innowacyjnych projektów badawczych, a w efekcie, poprzez dywersyfikację ryzyka niepowodzenia pojedynczych projektów, zapewni wzrost przychodów i zysków Spółki oraz będzie miała pozytywny wpływ na zabezpieczenie źródła tych przychodów.

Reasumując, proponowana cena sprzedaży akcji przez głównego akcjonariusza na rzecz Spółki, mimo że odbiega w znacznym stopniu od ich aktualnej wartości rynkowej, znajduje, zdaniem Wnioskodawcy, w pełni uzasadnienie w przyjętej długofalowej strategii gospodarczej, opartej w istotnym stopniu na zapewnieniu efektywnych zachęt do kontynuacji zatrudnienia w Spółce przez wysokiej klasy specjalistów z różnych dziedzin, co z perspektywy Spółki ma zagwarantować stabilny i przewidywalny wzrost przychodów Spółki i zabezpieczenie źródła tych przychodów poprzez zachowanie kluczowych dla Spółki pracowników i osób współpracujących (osoby uprawnione do uczestnictwa w Programie na podstawie uchwały walnego zgromadzenia).

Przyjęta strategia głównego akcjonariusza i Spółki jako podmiotów powiązanych w rozumieniu art. 11 ustawy o CIT, stanowi zatem uzasadnioną przyczynę, dla której cena zakupu od głównego akcjonariusza akcji własnych Spółki odbiega od ich aktualnej wartości rynkowej. Tym samym, nabycie tych akcji przez Spółkę w ramach Programu nie będzie wiązać się z powstaniem po stronie Wnioskodawcy dodatkowego dochodu stanowiącego różnicę pomiędzy uiszczoną na rzecz głównego akcjonariusza ceną a wartością rynkową akcji.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Z przestawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka rozważa wdrożenie programu motywacyjnego dla kluczowych członków kadry menedżerskiej i pracowników Spółki (dalej: „Program”). Głównym celem tego Programu będzie zaoferowanie kluczowym członkom kadry menadżerskiej Spółki rozwiązań zachęcających do pozostania w strukturach Spółki i motywacja do aktywniejszego uczestnictwa w jej rozwoju. Zasadniczym celem wdrożenia Programu jest chęć dostosowania interesów osób objętych Programem do interesu Wnioskodawcy oraz głównego akcjonariusza, którym jest Prezes Zarządu. Wnioskodawca i główny akcjonariusz są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Celem Programu jest stworzenie dodatkowych mechanizmów motywujących uczestników do zwiększenia efektywności pracy i działań podejmowanych na rzecz Spółki, które mają zapewnić stały i systematyczny wzrost osiąganych przez Spółkę przychodów. Osiągnięcie tego celu przyniesie także korzyść dla głównego akcjonariusza w postaci wzrostu wartości akcji, pozostających jego własnością.

Działając z zamiarem wprowadzenia Programu, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z głównym akcjonariuszem umowę sprzedaży akcji, na podstawie której główny akcjonariusz sprzeda Wnioskodawcy, a Wnioskodawca kupi ustaloną ilość wyemitowanych przez Spółkę akcji. Spółka nabędzie akcje od głównego akcjonariusza po cenie niższej od ich wartości rynkowej i następnie po tej samej cenie odsprzeda je na rzecz uczestników Programu.

Na wstępie należy zauważyć, że zgodnie z art. 362 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.) – spółka nie może nabywać wyemitowanych przez nią akcji (akcje własne). Zakaz ten nie dotyczy nabycia akcji, które mają być zaoferowane do nabycia pracownikom lub osobom, które były zatrudnione w spółce lub spółce z nią powiązanej przez okres co najmniej trzech lat.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 851 ze zm., dalej: „ustawa o pdop”) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Z kolei z art. 12 ust. 5a ustawy o pdop wynika, że wartością rzeczy lub praw częściowo odpłatnych stanowiącą przychód podatnika jest różnica między wartością tych rzeczy lub praw, ustaloną według zasad określonych w ust. 5, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Przepis art. 14 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 12 ust. 5 ww. ustawy stanowi natomiast, że wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Stosownie do art. 14 ust. 3 ustawy o pdop, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.

Istotne w rozpatrywanej sprawie jest to, że – jak wskazano we wniosku – Wnioskodawca i główny akcjonariusz są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11 ustawy o pdop.

Z art. 11 ust. 1 ustawy o pdop wynika, że jeżeli:

  1. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem krajowym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo
  2. osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, mająca miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwana dalej „podmiotem zagranicznym”, bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego, albo
  3. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów

-i jeżeli w wyniku takich powiązań zostaną ustalone lub narzucone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty, i w wyniku tego podatnik nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody niższe od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały - dochody danego podatnika oraz należny podatek określa się bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy, dochody, o których mowa w ust. 1, określa się w drodze oszacowania, stosując następujące metody:

  1. porównywalnej ceny niekontrolowanej;
  2. ceny odprzedaży;
  3. rozsądnej marży („koszt plus”).

W myśl natomiast zasady wyrażonej w art. 11 ust. 4 ustawy o pdop, przepisy ust. 1-3a stosuje się odpowiednio, gdy:

  1. podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo
  2. ta sama osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej równocześnie bezpośrednio lub pośrednio bierze udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiada udział w kapitale tych podmiotów.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku o interpretację, wskazać należy, że w niniejszej sprawie zasadnicze znaczenie ma kwestia uprawnień nadanych organom podatkowym przepisem art. 14 ust. 3 ustawy o pdop. Są to uprawnienia nadane przepisami rangi ustawowej i weryfikacja przychodu czy też analiza uzasadnienia sprzedaży przez akcjonariusza akcji za cenę niższą od ich wartości rynkowej nie może być przedmiotem interpretacji. Art. 14 ust. 3 ustawy o pdop takie uprawnienie daje tylko organowi podatkowemu i może być ono jedynie przedmiotem postępowania podatkowego. To w gestii organu podatkowego mieści się ocena i przeprowadzenie postępowania dowodowego, czy zachodzą przesłanki do skorzystania z uprawnień wynikających z art. 14 ust. 3 ustawy o pdop, do którego odwołuje się art. 12 ust. 5a. Oznacza to, że nie ma żadnych podstaw do stwierdzenia, że w oparciu o opisane kryteria u Wnioskodawcy nie dojdzie do powstania przychodu o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 12 ust. 5a i art. 14 ust. 3 ustawy o pdop.

Ponadto, zgodnie z art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o pdop, ponieważ Spółka i akcjonariusz są podmiotami powiązanymi i transakcja sprzedaży akcji będzie zawarta na innych zasadach niż w przypadku gdyby te powiązania nie istniały, to dochód należy ustalić na warunkach, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty.

Nie można więc wykluczyć, w drodze indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, że przepisy art. 12 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 12 ust. 5a oraz art. 14 ust. 3 ustawy o pdop, znajdą zastosowanie w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Należy zatem wskazać, że Spółka stosując przepis art. 14 ust. 3 ustawy o pdop, będzie zobowiązana do wskazania przyczyn, na podstawie których zasadne jest odstąpienie od ceny rynkowej przy transakcji zakupu akcji.

Z tych przyczyn stanowisko Wnioskodawcy, który z góry przesądza, że nie wystąpi przychód podatkowy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o pdop, należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy opisanego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj