Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4514-250/15-2/KW1
z 24 sierpnia 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2015 r. (data wpływu 11 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 czerwca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, osobą fizyczną prowadzącą indywidualną działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej z której tytułu prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest między innymi

1. kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek (PKD: 68.10.Z)

i

2. wynajem, zarządzenie nieruchomościami własnymi i na zlecenie (PKD: 68.20.Z)
   
   

Wnioskodawca osiąga między innymi przychody z wynajmu nieruchomości w zamian za czynsz. Jest czynnym podatnikiem VAT. W dniu 2 czerwca 2015 r. w ramach działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę przedwstępną nabycia od spółki jawnej dwóch wierzytelności wynikających z dwóch przedwstępnych umów zawartych przez spółkę jawną z deweloperem.

Deweloper, który realizuje w W. inwestycję polegającą na budowie budynku mieszkalnego z funkcją usługowo handlową z terminem zakończenia prac do 30 kwietnia 2016 roku, na podstawie dwóch umów przedwstępnych zawartych ze spółka jawną w dniu 6 listopada 2014 roku zobowiązał się do ustanowienia odrębnej własności dwóch lokali niemieszkalnych i sprzedaży odrębnej własności tych lokali niemieszkalnych na rzecz spółki jawnej nie później niż do dnia 30 listopada 2016 roku. Spółka jawna w umowach przedwstępnych zobowiązała się zapłacić ceny nabycia określone w harmonogramach płatności. Obie umowy przedwstępne zawarte z deweloperem przewidywały możliwość przeniesienia przez spółkę jawna praw i obowiązków wynikających z tych umów na osobę trzecią.

Na podstawie umowy przedwstępnej zawartej ze spółką jawną Wnioskodawca zobowiązał się, nie później niż w dniu 31 sierpnia 2015 roku, zawrzeć umowę sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca i jego żona na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nabędą w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej od spółki jawnej przysługujące spółce jawnej wierzytelności wobec dewelopera oraz przeniesie na rzecz Wnioskodawcy i żony długi wobec dewelopera (dalej „Umowa cesji praw i obowiązków”) – wynikające z dwóch umów przedwstępnych za łączną cenę 936.793,38 zł (dziewięćset trzydzieści sześć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt trzy złote trzydzieści osiem groszy).

W konsekwencji zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności Wnioskodawca wstąpi w prawa i roszczenia wynikające obu umów przedwstępnych uprawiających do nabycia od dewelopera nie później niż do dnia 30 listopada 2016 roku, odrębnej własności dwóch lokali użytkowych za cenę nabycia wskazaną w umowach przedwstępnych jako cenę za lokale i prawa z nimi związane i będzie zobowiązany do wpłat kolejnych rat ceny nabycia lokali zgodnie z harmonogramem płatności. Niezależnie od ceny za sprzedaż wierzytelności Wnioskodawca z tytułu zawarcia umowy cesji praw i obowiązków zobowiązał się zwrócić spółce jawnej, dokonującej cesji praw i obowiązków, kwoty rat już wpłacone przez spółkę jawną na rzecz dewelopera zgodnie z harmonogramem wpłat.

Spółka Jawna, sprzedająca wierzytelności jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT, a umowa sprzedaży wierzytelności będzie objęta podatkiem od towarów i usług. Cena określona w umowie sprzedaży wierzytelności jest ceną brutto zawierającą podatek od towarów i usług według aktualnie obowiązującej stawki 23%.

Cenę za prawo odrębnej własności lokali użytkowych Wnioskodawca zapłaci na podstawie odrębnych faktury VAT wystawionych przez dewelopera zgodnie z obowiązującymi przepisami. Obydwa lokale zostaną nabyte przez Wnioskodawcę w celu osiągania przychodów z tytułu ich wynajmowania. Oba lokale będą po nabyciu przedmiotem umowy najmu, a Wnioskodawca będzie wystawiał faktury VAT obejmujące należności czynszowe. Nie jest jednak znany ani moment kiedy lokale użytkowe zostaną przez Wnioskodawcę wynajęte ani też czas na jaki zostaną wynajęte.

Wynagrodzenie za zbycie wierzytelności jest niezależne od ceny za oba lokale. Cena za oba lokale użytkowe jest ustalona w umowach przedwstępnych i jest należna deweloperowi zgodnie z terminami płatności określonymi harmonogramach wpłat określonych w tych umowach przedwstępnych. Cena za odstąpienie nie mieści się w cenie za prawa do lokali użytkowych. Zbywca wierzytelności (spółka jawna) wynikających z umów przedwstępnych i zbywca praw do lokali (deweloper) są oddzielnymi podmiotami gospodarczymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy kwota wynagrodzenia, która zostanie przez Wnioskodawcę zapłacona spółce jawnej (sprzedawcy wierzytelności z umów przedwstępnych), potwierdzona wystawioną przez spółkę jawna fakturą VAT, może zostać przez Wnioskodawczynię zaliczona jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów w dacie jej poniesienia w wysokości wartości netto wynikającej z faktury VAT?
2. Czy nabycie wierzytelności przez Wnioskodawcę na podstawie umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca i jego żona nabędą w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej od spółki jawnej przysługujące spółce jawnej wierzytelności wobec dewelopera – wynikające z dwóch umów przedwstępnych będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC z tego powodu, iż czynność ta podlega podatkowi VAT.
   
   

Przedmiot niniejszej interpretacji indywidualnej stanowi odpowiedź w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy nabycie przez niego wierzytelności na podstawie umowy sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca i jego żona nabędą w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej od spółki jawnej przysługujące spółce jawnej wierzytelności wobec dewelopera – wynikające z dwóch umów przedwstępnych będzie korzystało ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

Wnioskodawca podniósł, że art. 2 ustawy o PCC zwalnia z podatku czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone)
     
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;
   
   
   

Wnioskodawca wskazał, że transakcja nabycia wierzytelności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Cena określona w umowie sprzedaży wierzytelności jest ceną brutto zawierającą podatek od towarów i usług według aktualnie obowiązującej stawki 23%. Spółka jawna, sprzedająca wierzytelności, jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT. Umowa sprzedaży wierzytelności będzie objęta podatkiem od towarów i usług i sprzedawca wystawi na rzecz Wnioskodawcy fakturę VAT.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż wierzytelności będzie podlegać zwolnieniu z podatku czynności cywilnoprawnej gdyż jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności (zbywca wierzytelności) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U z 2015 r., poz. 626) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

W związku z tym wyjaśnić należy, że stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Zgodnie z art. 4 pkt 1 przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy ciąży na kupującym.

Podstawa opodatkowania przy umowie sprzedaży określona została w art. 6 ust. 1 pkt 1, zgodnie z którym stanowi ją wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, przy czym, co wynika z ust. 2 powołanego przepisu, wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Natomiast stawka podatku określona została w art. 7 ustawy i zgodnie z ust. 1 pkt 1 lit. b) przy umowie sprzedaży innych niż wymienione w lit. a) (tj. prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym) praw majątkowych wynosi 1%.

Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
     
   • (uchylone),
     
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 1a pkt 7 ww. ustawy, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku do towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, osobą fizyczną prowadzącą indywidualną działalność gospodarczą. Przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest między innymi: kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek, wynajem oraz zarządzanie nieruchomościami własnymi i na zlecenie. Wnioskodawca osiąga między innymi przychody z wynajmu nieruchomości w zamian za czynsz. Jest czynnym podatnikiem VAT. W dniu 2 czerwca 2015 r. w ramach działalności gospodarczej, Wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę przedwstępną nabycia od spółki jawnej dwóch wierzytelności wynikających z dwóch przedwstępnych umów zawartych przez spółkę jawną z deweloperem. Obie umowy przedwstępne zawarte z deweloperem przewidywały możliwość przeniesienia przez spółkę jawną praw i obowiązków wynikających z tych umów na osobę trzecią. Na podstawie umowy przedwstępnej zawartej ze spółką jawną Wnioskodawca zobowiązał się, zawrzeć umowę sprzedaży, na podstawie której Wnioskodawca i jego żona na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nabędą w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej od spółki jawnej przysługujące spółce jawnej wierzytelności wobec dewelopera oraz przeniesie na rzecz Wnioskodawcy i żony długi wobec dewelopera. W konsekwencji zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności Wnioskodawca wstąpi w prawa i roszczenia wynikające obu umów przedwstępnych uprawiających do nabycia od dewelopera odrębnej własności dwóch lokali użytkowych za cenę nabycia wskazaną w umowach przedwstępnych jako cenę za lokale i prawa z nimi związane i będzie zobowiązany do wpłat kolejnych rat ceny nabycia lokali zgodnie z harmonogramem płatności. Niezależnie od ceny za sprzedaż wierzytelności Wnioskodawca z tytułu zawarcia umowy cesji praw i obowiązków zobowiązał się zwrócić spółce jawnej, dokonującej cesji praw i obowiązków, kwoty rat już wpłacone przez spółkę jawną na rzecz dewelopera zgodnie z harmonogramem wpłat. Spółka Jawna, sprzedająca wierzytelności jest podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT, a umowa sprzedaży wierzytelności będzie objęta podatkiem od towarów i usług. Cena określona w umowie sprzedaży wierzytelności jest ceną brutto zawierającą podatek od towarów i usług według aktualnie obowiązującej stawki 23%. Cenę za prawo odrębnej własności lokali użytkowych Wnioskodawca zapłaci na podstawie odrębnych faktury VAT wystawionych przez dewelopera zgodnie z obowiązującymi przepisami.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Dodatkowo wskazać należy, że jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania powyższej czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy czynność ta będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Przyjmując za Wnioskodawcą, że transakcja nabycia wierzytelności zostanie objęta zakresem podatku od towarów i usług tj. jedna ze stron tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, w powyższej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie z podatku na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Ponadto należy wskazać, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – niniejsza interpretacja jest wiążąca wyłącznie dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem. Tym samym małżonka Wnioskodawcy, chcąc uzyskać interpretację indywidualną może wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej udzielenie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.