Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB1/4511-375/15-3/AP
z 24 września 2015 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w związku z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2015 r. (data wpływu 30 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu zbycia udziałów w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością powstałej z przekształcenia Spółki komandytowej (pytanie Nr 2) – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. W odniesieniu do dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej Wnioskodawca wybrał sposób opodatkowania na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT).

Wnioskodawca jest komandytariuszem w Spółce komandytowej (dalej: Spółka osobowa 1). Spółka osobowa 1 jest z kolei komandytariuszem w innej Spółce komandytowej (dalej: Spółka osobowa 2 lub Spółka przekształcana).

Spółka osobowa 1 stała się komandytariuszem Spółki osobowej 2 poprzez zakup udziału w tej Spółce (ogółu praw i obowiązków wspólnika) od poprzedniego komandytariusza za cenę zakupu (dalej: Cena zakupu).

Następnie Spółka osobowa 1 wniosła jako wkład niepieniężny do Spółki osobowej 2 wszystkie posiadane przez siebie udziały w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka wniesiona lub Spółka kapitałowa 1), w której drugim udziałowcem jest osoba fizyczna. W wyniku wniesienia przez Spółkę osobową 1 udziałów w Spółce wniesionej, jej wkład w Spółce osobowej 2 uległ podwyższeniu. Określoną w umowie Spółki osobowej 2 wysokość wkładu (w postaci udziałów w Spółce wniesionej) przyjęto dla celów transakcji na podstawie wyceny wartości godziwej wniesionych udziałów, sporządzonej przez niezależnego eksperta. W efekcie tej operacji Spółka osobowa 2 została udziałowcem Spółki wniesionej.

Na dzień złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej planowane jest przekształcenie Spółki osobowej 2 w Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka przekształcona lub Spółka kapitałowa 2) w trybie art. 551 § 1 Kodeksu spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.; dalej: KSH).

W wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2 w Spółkę przekształconą wszyscy dotychczasowi wspólnicy Spółki osobowej 2 (tj. Spółka osobowa 1 i komplementariusz Spółki osobowej 2) staną się udziałowcami Spółki przekształconej. Spółka osobowa 1, będąca dotychczas komandytariuszem Spółki osobowej 2, zostanie zatem udziałowcem Spółki przekształconej.

Majątek Spółki przekształconej w całości pochodzić będzie z majątku Spółki przekształcanej i udziały wspólników Spółki przekształconej w całości zostaną pokryte majątkiem Spółki przekształcanej (w procesie przekształcenia nie będą wnoszone nowe wkłady).

Kapitał zakładowy Spółki przekształconej zostanie pokryty z majątku Spółki osobowej 2. Ewentualna nadwyżka ponad wartość kapitału zakładowego Spółki przekształconej zostanie przekazana na utworzenie kapitału zapasowego.

Po opisanym powyżej przekształceniu może dojść do wypłaty dywidendy ze Spółki wniesionej do Spółki kapitałowej 2 (Spółki przekształconej).

Rozważane jest także umorzenie części udziałów Spółki kapitałowej 2. Udziały byłyby umorzone za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez Spółkę kapitałową 2 w ramach procesu umorzenia dobrowolnego, za wynagrodzeniem. Umorzenie dobrowolne dotyczyłoby części udziałów przysługujących Spółce osobowej 1 w Spółce kapitałowej 2.

Umorzenie udziałów może nastąpić z czystego zysku lub z obniżeniem kapitału i może mieć miejsce jednorazowo lub kilkukrotnie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2 (Spółki komandytowej) w Spółkę przekształconą (Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością) u Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu PIT?
  2. W jakiej wysokości, w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w przypadku uzyskania przychodu w postaci wynagrodzenia w związku z umorzeniem dobrowolnym udziałów w Spółce kapitałowej 2, Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania tego przychodu?

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie Nr 2, natomiast w odniesieniu do pytania Nr 1 wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w przypadku uzyskania przychodu w postaci wynagrodzenia otrzymanego przez Spółkę osobową 1 w związku z umorzeniem dobrowolnym (zbyciem w celu umorzenia) udziałów w Spółce kapitałowej 2, Wnioskodawca powinien rozpoznać koszty uzyskania tego przychodu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PIT) w wysokości „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów”. W przedmiotowej sprawie koszty te stanowi suma:

  • określonej w umowie Spółki osobowej 2 wysokości wkładu Spółki osobowej 1 wniesionego do Spółki osobowej 2 (w postaci udziałów w Spółce wniesionej) - w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały oraz
  • Ceny zakupu w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały.

Koszty te Wnioskodawca powinien rozpoznać proporcjonalnie do prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku Spółki osobowej 1.

Przepis art. 199 § 1 KSH stanowi, że udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).

Jak zostało wskazane w opisie zdarzenia przyszłego powyżej, rozważane jest umorzenie dobrowolne (za wynagrodzeniem) części udziałów przysługujących Spółce osobowej 1 w Spółce kapitałowej 2.

Rozważania dotyczące ustalenia kosztu należy rozpocząć od analizy istniejących przepisów dotyczących zbycia udziałów w celu umorzenia.

Począwszy od 2011 r. obowiązują zmienione zasady opodatkowania przychodów (dochodów) uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

Zmiana ta nastąpiła w wyniku wejścia w życie nowelizacji ustawy o PIT, wprowadzonej ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2010 r., Nr 226, poz. 1478).

Przepisem art. 1 pkt 16 lit. d) ww. ustawy nowelizacyjnej z dniem 1 stycznia 2011 r. uchylono art. 24 ust. 5 pkt 2 ustawy o PIT.

W związku z powyższym, od dnia 1 stycznia 2011 r. dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki mającej osobowość prawną w celu umorzenia tych udziałów (akcji), podlega opodatkowaniu na zasadach, jakie obowiązują w przypadku odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wypowiedziach przedstawicieli doktryny prawa podatkowego. Przykładowo, w komentarzu LEX do ustawy o PIT stwierdzono: „Do dnia 31 grudnia 2010 r. dochodem tym [tj. z tytułu udziału w zyskach osób prawnych - przyp. Wnioskodawcy] był także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji). Z dniem 1 stycznia 2011 r. uchylono jednak art. 24 ust. 5 pkt 2 u.p.d.o.f. (...). Tym samym dochód uzyskany ze zbycia udziałów (akcji) w celu umorzenia jest dochodem ze zbycia udziałów (akcji). Dochód ten jest ustalany samodzielnie przez podatnika i podlega opodatkowaniu 19-procentowym podatkiem dochodowym w ramach zeznania PIT-38” (Bartosiewicz A., Kubacki R., „PIT”, wyd. 3, Warszawa 2013, s. 919).

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ustawy o PIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Natomiast w myśl ust. 2 pkt 4 ww. przepisu, dochodem z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) będzie różnica pomiędzy sumą przychodów uzyskanych z tytułu ich odpłatnego zbycia a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c ustawy o PIT.

Zdaniem Wnioskodawcy, do wskazanego we wniosku zdarzenia przyszłego nie będą miały zastosowania przepisy:

  • art. 22 ust. 1f ustawy o PIT, który dotyczy określania kosztu uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia udziałów objętych w spółce w zamian za wkład niepieniężny.

Wynika to z faktu, że w przedstawionym powyżej opisie zdarzenia przyszłego nie będzie miało miejsce objęcie przez Wnioskodawcę udziałów w Spółce kapitałowej 2 w zamian za wkład niepieniężny. W przypadku bowiem przekształcenia wspólnik spółki osobowej nie wnosi do spółki kapitałowej żadnego aportu (tak też, np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 4 grudnia 2014 r., Nr ILPB2/415-912/14-2/JK).

W ocenie Wnioskodawcy, brak jest zatem przesłanek do zastosowania art. 22 ust. 1f ustawy o PIT, ponieważ nie obejmuje on swoim zakresem sytuacji, w której udziały w spółce zostają objęte w wyniku przekształcenia spółki osobowej.

  • art. 23 ust. 1 pkt 38c ustawy o PIT, który dotyczy określania kosztu uzyskania przychodu w przypadku tzw. wymiany udziałów, ponieważ w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku wymiana udziałów nie ma miejsca.

W efekcie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku zastosowanie znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych (z zastrzeżeniem ust. 3e).

W konsekwencji należy uznać, że przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodu z tytułu zbycia (w tym w celu umorzenia dobrowolnego) udziałów (akcji), otrzymanych w wyniku przekształcenia spółki osobowej w spółkę kapitałową należy wziąć pod uwagę wydatki na objęcie lub nabycie tych udziałów.

Z brzmienia powyższego przepisu art. 23 ust 1 pkt 38 ustawy o PIT nie wynika wprost, co należy rozumieć przez „wydatki na objęcie lub nabycie udziałów”, w szczególności w sytuacji opisanej w zdarzeniu przyszłym, a więc w przypadku zbycia udziałów w Spółce kapitałowej 2 powstałej z przekształcenia Spółki osobowej 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, w celu określenia wydatków na objęcie lub nabycie udziałów należy rozpatrzeć tu następujące transakcje:

  1. wniesienie do Spółki osobowej 2 wkładu przez Spółkę osobową 1 (w której Wnioskodawca jest komandytariuszem) oraz
  2. zakup przez Spółkę osobową 1 udziału w Spółce osobowej 2 – co miało miejsce przed wniesieniem wkładu w punkcie a) powyżej.

Ad. a).

W opisywanym przypadku Spółka kapitałowa 2 będzie sukcesorem podmiotu (Spółki osobowej 2), do której Spółka osobowa 1 dokonała wniesienia wkładu (w postaci udziałów w Spółce wnoszonej).

Wkład ten na moment jego wniesienia do Spółki osobowej 2 posiadał określoną wartość rynkową, która została odzwierciedlona w majątku Spółki osobowej 2 (stanowiąc w szczególności podstawę do opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych).

Z uwagi na niejednoznaczne uregulowania na gruncie ustawy o PIT odnośnie do „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów”, można rozważać tutaj przyjęcie jako koszt:

  • przypadającej na danego wspólnika wartości bilansowej spółki osobowej (tu: Spółki osobowej 2) określonej na dzień jej przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, albo
  • wartości wkładu wniesionego przez Spółkę osobową 1 (w której Wnioskodawca jest komandytariuszem) do Spółki osobowej 2.

Zdaniem niektórych sądów administracyjnych określenie kosztu w takiej sytuacji powinno odbywać się na podstawie przypadającej na danego wspólnika - zgodnie z umową spółki osobowej - wartości bilansowej spółki osobowej (tu: Spółki osobowej 2) określonej na dzień jej przekształcenia w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zgodnie zatem z tak zaprezentowanym stanowiskiem, kosztem uzyskania przychodu powinna być właśnie przypadająca na Spółkę osobową 1 wartość bilansowa Spółki osobowej 2 z dnia ustania jej bytu prawnego, będąca jednocześnie wartością bilansową spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółki kapitałowej 2) z dnia rozpoczęcia jej bytu (koszt ten Wnioskodawca powinien rozpoznać proporcjonalnie do prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku Spółki osobowej 1).

Powyższe stanowisko zostało przedstawione w orzeczeniach sądów administracyjnych (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 listopada 2013 r. (sygn. akt III SA/Wa 522/13), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 sierpnia 2013 r. (sygn. akt I SA/Sz 336/13), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 2692/11), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lutego 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 1466/09), wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 1465/09)).

Inny pogląd jest natomiast prezentowany w interpretacjach organów podatkowych:

  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 14 grudnia 2014 r., Nr ILPB2/415-913/14-2/JK,
  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 4 grudnia 2014 r., Nr ILPB2/415-912/14-2/JK (przytaczana już powyżej),
  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 12 grudnia 2012 r., Nr ITPB1/415-1038/12/TK.

W szczególności, wg pierwszej z wymienionych interpretacji: „Reasumując, mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego i powołane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że w przypadku zbycia udziałów w spółce kapitałowej powstałej z przekształcenia spółki osobowej, tak jak zakłada Wnioskodawca, do ustalenia kosztów uzyskania przychodów zastosowanie znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kosztem uzyskania ww. przychodów będą wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na wkłady w spółce przekształcanej, czyli spółce osobowej w wysokości odpowiadającej określonej w umowie Spółki Osobowej wartości wkładu Wnioskodawcy do tej spółki odpowiadającej wartości rynkowej przedmiotu wkładu ustalonej na moment jego wniesienia.”

Zdaniem Wnioskodawcy, to właśnie pogląd wyrażony w przywołanych interpretacjach jest prawidłowy, zaś koszt uzyskania przychodu osiągniętego ze zbycia udziałów Spółki kapitałowej 2 powstałej w wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2, powinien zostać ustalony w wartości wkładu wniesionego przez Spółkę osobową 1 (w której Wnioskodawca jest komandytariuszem) do Spółki osobowej 2.

Uzasadnione jest bowiem stwierdzenie, że w niniejszym przypadku „wydatkami na objęcie lub nabycie udziałów”, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 33 ustawy o PIT, jest określona w umowie Spółki osobowej 2 wysokość wkładu dokonanego przez Spółkę osobową 1 do Spółki osobowej 2, będąca jednocześnie wartością rynkową przedmiotu wkładu (tj. udziałów w Spółce wniesionej).

Dodatkowym uzasadnieniem dla powyższego jest również treść art. 25 pkt 2 Kodeksu spółek handlowych, zgodnie z którym obligatoryjnym elementem umowy spółki osobowej jest określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość.

Wartość wkładu może być oparta na ustaleniach wspólników, którzy przyjmują określoną wartość wkładów na podstawie swojej wiedzy. Możliwe jest także oparcie się na wycenie określonych składników majątkowych, dokonanej na przykład przez biegłych, czy na podstawie wartości określonej w innych dokumentach (tak: Andrzej Kidyba, Komentarz aktualizowany do art. 1-300 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037), stan prawny na dzień 30 czerwca 2014 r., LEX).

Wartość wkładu dokonanego przez Spółkę osobową 1 będzie miała bezpośrednie przełożenie na kształt i wartość ogółu praw i obowiązków Spółki osobowej 1 (a więc pośrednio Wnioskodawcy) w Spółce osobowej 2.

Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej określany jest często także „udziałem” w spółce osobowej. W wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2 w Spółkę kapitałową 2 wspólnik (Spółka osobowa 1) w miejsce „udziału” w Spółce osobowej 2 uzyska odpowiadającą Mu wartością określoną ilość udziałów w Spółce kapitałowej 2.

Skoro więc czynnikiem wpływającym na wartość „udziału” w Spółce osobowej 2, wprost przekładającym się na wartość obejmowanych przez Spółkę osobową 1 udziałów w Spółce kapitałowej 2, będzie określona w umowie Spółki osobowej 2 wysokość wniesionego przez Spółkę osobową 1 wkładu, to ta wartość powinna być uznana za wydatek na objęcie udziałów w Spółce kapitałowej 2, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PIT.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w przypadku uzyskania przychodu w postaci wynagrodzenia w związku z umorzeniem dobrowolnym udziałów w Spółce kapitałowej 2, Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania tego przychodu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT w wysokości „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów”, tj. w wysokości odpowiadającej określonej w umowie Spółki osobowej 2 wartości wkładu Spółki osobowej 1 wniesionego do Spółki osobowej 2 - przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały. Wnioskodawca powinien rozpoznać ww. koszt w proporcji, w jakiej partycypuje On w przychodach i kosztach osiąganych przez Spółkę osobową 1 (zgodnie z art. 8 ustawy o PIT – patrz dalsza część uzasadnienia).

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca wskazał powyżej interpretacje indywidualne wydane w analogicznych stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych.

Podsumowując, koszt uzyskania przychodu osiągniętego przez Wnioskodawcę ze zbycia udziałów Spółki kapitałowej 2, powstałej w wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2, powinien zostać ustalony w (przypadającej proporcjonalnie na te udziały) określonej w umowie Spółki osobowej 2 wysokości wkładu wniesionego przez Spółkę osobową 1 (w której Wnioskodawca jest komandytariuszem) do Spółki osobowej 2.

Ad. b).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w przypadku uzyskania przychodu w postaci wynagrodzenia w związku z umorzeniem dobrowolnym udziałów w Spółce kapitałowej 2, powinien On również rozpoznać jako koszt uzyskania przychodu Cenę zakupu przypadającą proporcjonalnie na umarzane udziały. Koszt ten Wnioskodawca powinien rozpoznać proporcjonalnie do prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku Spółki osobowej 1.

Wynika to z faktu, że Cena zakupu była (podobnie do dokonanego następnie wkładu) wydatkiem na nabycie udziału w Spółce osobowej 1. Dlatego powinna być również rozpoznana jako koszt na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT.

Jak wskazano powyżej, Wnioskodawca jest komandytariuszem Spółki osobowej 1, która jest z kolei komandytariuszem Spółki osobowej 2 (a która w przyszłości będzie udziałowcem Spółki kapitałowej 2). Tak więc to Spółka osobowa 1 dokona zbycia udziałów Spółki kapitałowej 2 w celu umorzenia dobrowolnego.

Zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3. Źródłem tym jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 8 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną (tu: w Spółce osobowej 1), ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału).

Zgodnie z ustępem 1a art. 8 ustawy o PIT, przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 lub działów specjalnych produkcji rolnej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 4, osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Natomiast zgodnie z ustępem 2, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:

  1. rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
  2. ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.

Powyższe zasady będą miały zastosowanie do sytuacji Wnioskodawcy jako wspólnika w Spółce osobowej 1 - w szczególności do przychodów i kosztów wynikających z planowanego umorzenia udziałów w Spółce kapitałowej 2, których właścicielem będzie Spółka osobowa 1. W efekcie przychody te i koszty Wnioskodawca powinien rozpoznać proporcjonalnie do prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku Spółki osobowej 1.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w opisanym powyżej zdarzeniu przyszłym, w przypadku uzyskania przychodu w postaci wynagrodzenia otrzymanego przez Spółkę osobową 1 w związku z umorzeniem dobrowolnym (zbyciem w celu umorzenia) udziałów w Spółce kapitałowej 2, Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania tego przychodu na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT w wysokości „wydatków na objęcie lub nabycie udziałów”. W przedmiotowej sprawie koszty te stanowi suma określonej w umowie Spółki osobowej 2 wysokości wkładu Spółki osobowej 1 wniesionego do Spółki osobowej 2 (odpowiadającej wartości rynkowej (godziwej) przedmiotu wkładu, tj. udziałów w Spółce wniesionej, wynikającej z niezależnej wyceny) - w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały oraz Ceny zakupu w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały. Koszty te Wnioskodawca powinien rozpoznać proporcjonalnie do prawa Wnioskodawcy do udziału w zysku Spółki osobowej 1, osiąganego zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT ze źródła, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zarówno spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i spółka komandytowa, zaliczane są do spółek handlowych, których ustrój i zasady funkcjonowania określają przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030, z późn. zm.).

Stosownie do art. 551 § 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą).

W myśl art. 552 ww. ustawy, spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną.

Co istotne, jak stanowi art. 553 § 1 ww. ustawy, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie art. 555 ustawy Kodeksu spółek handlowych stanowi, że do przekształcenia spółki stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące powstania spółki przekształconej, jeżeli przepisy niniejszego działu Kodeksu spółek handlowych dotyczącego przekształcenia spółek nie stanowią inaczej.

Z powyższego wynika, że spółka przekształcona staje się co do zasady kontynuatorem praw i obowiązków przysługujących spółce przekształcanej. Należy zwrócić uwagę na fakt, że przekształcenie spółki w inną spółkę, zgodnie z art. 551 ustawy Kodeksu spółek handlowych, ma jedynie charakter zmiany formy prawnej prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej i nie powoduje powstania nowego podmiotu, rozpoczynającego prowadzenie tejże działalności.

Instytucja umorzenia udziałów wspólnika spółki kapitałowej została uregulowana w art. 199 ustawy Kodeksu spółek handlowych.

Przepis art. 199 § 1 ww. ustawy stanowi, że udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe).

Kwestię sukcesji praw i obowiązków następców prawnych oraz podmiotów przekształcanych reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613).

Stosownie do postanowień art. 93a § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, osoba prawna – a więc spółka kapitałowa np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – zawiązana (powstała) w wyniku przekształcenia spółki niemającej osobowości prawnej – np. spółki komandytowej – wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej osoby lub spółki.

Wobec powyższego, jeśli przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zostanie przeprowadzone ściśle według przepisów Kodeksu spółek handlowych, to tym samym spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wstąpi we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki komandytowej. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru. Przekształcenie spółek w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych powoduje przeniesienie majątku jednej spółki działającej w określonej formie prawnej na inny podmiot, który dalszą działalność ma prowadzić jako spółka handlowa innego typu. Nie dochodzi przy tym do likwidacji spółki przekształcanej, a jedynie do zmiany jej formy prawnej.

Należy jednakże zauważyć, że sukcesja podatkowa, będąca następstwem przekształcenia, nie obejmuje praw i obowiązków wspólników, które przysługiwały im jako podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych. W konsekwencji, prawa i obowiązki wspólników, jako podatników tego podatku pozostają przy nich, a nie przechodzą na spółkę kapitałową (spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością). Dotyczy to m.in. prawa do odliczeń od dochodu, podstawy do odliczenia strat podatkowych w kolejnych latach podatkowych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest komandytariuszem w Spółce komandytowej (Spółka osobowa 1), która jest z kolei komandytariuszem w innej Spółce komandytowej (Spółka osobowa 2 lub Spółka przekształcana). Spółka osobowa 1 stała się komandytariuszem Spółki osobowej 2 poprzez zakup udziału w tej Spółce od poprzedniego komandytariusza za cenę zakupu (Cena zakupu). Spółka osobowa 1 wniosła jako wkład niepieniężny do Spółki osobowej 2 wszystkie posiadane przez siebie udziały w Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka wniesiona lub Spółka kapitałowa 1). Planowane jest przekształcenie Spółki osobowej 2 w Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Majątek Spółki przekształconej w całości pochodzić będzie z majątku Spółki przekształcanej i udziały wspólników Spółki przekształconej w całości zostaną pokryte majątkiem Spółki przekształcanej (w procesie przekształcenia nie będą wnoszone nowe wkłady). Po przekształceniu może dojść do wypłaty dywidendy ze Spółki wniesionej do Spółki kapitałowej 2 (Spółki przekształconej). Rozważane jest także umorzenie części udziałów Spółki kapitałowej 2. Udziały byłyby umorzone za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez Spółkę kapitałową 2 w ramach procesu umorzenia dobrowolnego, za wynagrodzeniem. Umorzenie dobrowolne dotyczyłoby części udziałów przysługujących Spółce osobowej 1 w Spółce kapitałowej 2.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że w przypadku przekształcenia, wspólnik Spółki osobowej 2 nie wnosi do Spółki kapitałowej 2 żadnego aportu – mamy bowiem do czynienia z tym samym podmiotem, który zmienił jedynie formę prawną działalności, a nie z dwoma odrębnymi podmiotami – likwidowaną Spółką osobową 1 oraz nowo powstałą Spółką kapitałową 2. Tym samym, nie dochodzi do objęcia udziałów Spółki kapitałowej 2 w zamian za aport.

W myśl art. 30b ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie do treści art. 30b ust. 2 pkt 4 ww. ustawy dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38.

W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji) albo wkładów, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg i ewidencji, o których mowa w art. 24a ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 albo 9a (art. 22 ust. 1f pkt 2 ww. ustawy).

Jak wynika z powyższego, ustalenie kosztów uzyskania przychodu w oparciu o cyt. wyżej art. 22 ust. 1f pkt 2 ww. ustawy może nastąpić jedynie w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej objętych w zamian za wkład niepieniężny (aport).

W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie ma mowy o wniesieniu aportu, mamy bowiem do czynienia z tym samym podmiotem, zmieniającym jedynie formę prawną prowadzenia działalności. Dlatego też przy określaniu kosztów uzyskania przychodów w przypadku zbycia udziałów nabytych w wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2 w Spółkę kapitałową 2 ww. przepis art. 22 ust. 1f pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowania.

Zastosowanie w tym przypadku znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Powyższe regulacje wskazują, że przekształcenie Spółki osobowej 2 w Spółkę kapitałową 2 nie wywołuje skutków podatkowych, ponieważ zmieniana jest jedynie forma prawna prowadzonej działalności. W konsekwencji, zachowując sukcesję określoną w powołanych przepisach należy uznać, że przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodu z tytułu zbycia udziałów w Spółce kapitałowej 2 otrzymanych w wyniku przekształcenia Spółki osobowej 2, do której Spółka osobowa 1 dokonała wniesienia wkładu w postaci udziałów w Spółce kapitałowej 1, należy wziąć pod uwagę koszt „historyczny”, tzn. wartość wydatków poniesionych na wkład w spółce przekształcanej, czyli Spółce osobowej 2. To jest bowiem rzeczywiste i realne uszczuplenie jakie miało miejsce w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe i powołane przepisy prawa podatkowego, należy stwierdzić, że w przypadku uzyskania przychodu - wynagrodzenia - otrzymanego w związku z umorzeniem dobrowolnym udziałów w Spółce kapitałowej 2 (Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) powstałej z przekształcenia Spółki osobowej 2 (Spółki komandytowej), do której Spółka osobowa 1 dokonała wniesienia wkładu w postaci udziałów w Spółce kapitałowej 1, do ustalenia kosztów uzyskania przychodów zastosowanie znajdzie przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kosztem uzyskania ww. przychodów będą więc wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na wkłady w spółce przekształcanej, czyli Spółce komandytowej w wysokości odpowiadającej określonej w umowie Spółki wartości wkładu Wnioskodawcy do tej Spółki, odpowiadającej wartości rynkowej przedmiotu wkładu, ustalonej na moment jego wniesienia, proporcjonalnie przypadające na udziały, które mają zostać umorzone.

Nie można zatem uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, że koszty te stanowi suma określonej w umowie Spółki osobowej 2 wysokości wkładu Spółki osobowej 1 wniesionego do Spółki osobowej 2 (w postaci udziałów w Spółce wniesionej) - w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały oraz Cena zakupu w części przypadającej proporcjonalnie na umarzane udziały.

Wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy Wnioskodawcy. Nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych wspólników spółki osobowej.

Tutejszy Organ podatkowy wskazuje, że jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różnić się będzie od zdarzenia przyszłego, które wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj