Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4514-279/15/MK
z 27 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do Biura 8 września 2015 r., uzupełnionym 4 listopada 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny przedsiębiorstwa:

• w części dotyczącej przejęcia długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy – jest nieprawidłowe,
• w części dotyczącej zmiany umowy spółki – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 25 sierpnia 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy darowizny przedsiębiorstwa.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 23 października 2015 r. wezwano Wnioskodawcę o jego uzupełnienie.

Wniosek uzupełniono 4 listopada 2015 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Od 1 października 1990 r. ojciec Wnioskodawcy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej. Przedmiotem działalności jest handel materiałami budowlanymi, węglem oraz wyrobami chemicznymi. Prowadzący działalność jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, podatek dochodowy rozlicza w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego, w zakresie obrotu wyrobami węglowymi opłaca podatek akcyzowy. Na prowadzone przedsiębiorstwo składają się: nieruchomości, budynki, budowle, maszyny, urządzenia, środki trwałe, wyposażenie, towar handlowy w całości, logo firmy, oraz grunt będący – na podstawie aktu notarialnego stwierdzającego nabycie – własnością ojca oraz jego małżonki (wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej).

W najbliższym czasie ojciec Wnioskodawcy chciałby nieodpłatnie przekazać przedsiębiorstwo (w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego) w formie darowizny swoim dzieciom (w tym Wnioskodawcy), które w celu kontynuowania działalności założą wcześniej spółkę cywilną. W następstwie tego dzieci przyjmą od rodziców darowiznę przedsiębiorstwa (w formie aktu notarialnego) wraz z wchodzącymi w jego skład nieruchomościami, które przyjmą do spółki cywilnej, w ramach której, na zasadzie współwłasności łącznej, będą działać i dalej prowadzić przedsiębiorstwo. Spółka będzie czynnym podatnikiem VAT, natomiast wspólnicy będą rozliczać podatek dochodowy w oparciu o podatkową księgę przychodów i rozchodów w formie podatku liniowego. Otrzymane środki trwałe zostaną wpisane do ewidencji środków trwałych, wyposażenie do ewidencji wyposażenia, natomiast towary do kol. 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Przedstawione zdarzenie przyszłe stanowić będzie darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że:

• darowizna nie będzie się wiązała z przejęciem przez Wnioskodawcę jako obdarowanego długów i ciężarów oraz zobowiązań darczyńcy,
• w związku z otrzymaną darowizną nastąpi zmiana umowy spółki poprzez podwyższenie wkładu Wnioskodawcy w spółce cywilnej.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jakie będą skutki opisanego zdarzenia przyszłego dla Wnioskodawcy w podatku od czynności cywilnoprawnych?

Wnioskodawca uważa, że:

• będzie zobowiązany do zapłaty podatku od kwoty nabytych długów, obciążeń i zobowiązań w wysokości 2%,
• będzie zobowiązany do zapłaty podatku od zmiany umowy spółki 0,5%.
  
  

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 626, ze zm.) podatkowi podlegają umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Z przepisu art. 4 pkt 3 ww. ustawy wynika, że obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie darowizny – na obdarowanym.

Przepis art. 6 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy stanowi, że podstawę opodatkowania stanowi przy umowie darowizny – wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) ww. ustawy od umów zamiany, dożywocia, o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny stawki podatku wynoszą:

1. przy przeniesieniu własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
2. przy przeniesieniu własności innych praw majątkowych – 1%.
   
   

Jak z powyższych przepisów wynika zawarcie umowy darowizny podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega zatem umowa darowizny, o ile następuje przejęcie przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy oraz przejęcie to następuje w umowie darowizny. Należy przy tym zauważyć, że elementem przedmiotowo istotnym umowy darowizny nie jest przejęcie długów, ciężarów i zobowiązań darczyńcy. Stąd też należy przyjąć, że długi, ciężary i zobowiązania przejęte przez obdarowanego podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdy pozostają w związku funkcjonalnym z przedmiotem darowizny i które w związku z dokonaną darowizną obciążają obdarowanego.

Tym samym w sytuacji, gdy umowa darowizny nie wiąże się z przejęciem przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań osoby darującej, to taka umowa darowizny nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że od 1 października 1990 r. ojciec Wnioskodawcy prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Przedmiotem działalności jest handel materiałami budowlanymi, węglem oraz wyrobami chemicznymi. Na prowadzone przedsiębiorstwo składają się: nieruchomości, budynki, budowle, maszyny, urządzenia, środki trwałe, wyposażenie, towar handlowy w całości, logo firmy, oraz grunt będący – na podstawie aktu notarialnego stwierdzającego nabycie – własnością ojca oraz jego małżonki (wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej).

W najbliższym czasie ojciec Wnioskodawcy chciałby nieodpłatnie przekazać przedsiębiorstwo (w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego) w formie darowizny swoim dzieciom (w tym Wnioskodawcy), które w celu kontynuowania działalności założą wcześniej spółkę cywilną. W następstwie tego dzieci przyjmą od rodziców darowiznę przedsiębiorstwa (w formie aktu notarialnego) wraz z wchodzącymi w jego skład nieruchomościami, które przyjmą do spółki cywilnej, w ramach której, na zasadzie współwłasności łącznej, będą działać i dalej prowadzić przedsiębiorstwo. Spółka będzie czynnym podatnikiem VAT. Przedstawione zdarzenie przyszłe stanowić będzie darowiznę w rozumieniu art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego.

Darowizna nie będzie się wiązała z przejęciem przez Wnioskodawcę jako obdarowanego długów i ciężarów oraz zobowiązań darczyńcy.

W związku z otrzymaną darowizną nastąpi zmiana umowy spółki poprzez podwyższenie wkładu Wnioskodawcy w spółce cywilnej.

Zgodnie z art. 554 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.) nabywca przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego jest odpowiedzialny solidarnie ze zbywcą za jego zobowiązania związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub gospodarstwa, chyba że w chwili nabycia nie wiedział o tych zobowiązaniach, mimo zachowania należytej staranności. Odpowiedzialność nabywcy ogranicza się do wartości nabytego przedsiębiorstwa lub gospodarstwa według stanu z chwili nabycia, a według cen w chwili zaspokojenia wierzyciela. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć.

Ostatnio wymieniony przepis statuuje solidarną odpowiedzialność zbywcy i nabywcy przedsiębiorstwa w celu ustanowienia szczególnej ochrony dla wierzycieli, której nie może wyłączyć porozumienie między zbywcą a nabywcą przedsiębiorstwa.

Natomiast na mocy art. 519 § 1 cyt. Kodeksu cywilnego, osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu).

Przejęcie długu zachodzi, gdy wskutek jakiegokolwiek zdarzenia prawnego dochodzi do wstąpienia osoby trzeciej w miejsce dłużnika i zwolnienie dotychczasowego dłużnika z długu. Przedmiotem przejęcia długu może być dług wynikający z zobowiązania solidarnego i przejmującym dług jednego z dłużników solidarnych może być zarówno osoba trzecia względem stron zobowiązania, jak i również inny dłużnik solidarny.

Oznacza to, że nabywca przedsiębiorstwa w drodze darowizny może przejąć dług dłużnika solidarnego, jakim jest zbywca przedsiębiorstwa.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt omawianej sprawy – skoro zatem w wyniku umowy darowizny przedsiębiorstwa na rzecz Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie przejmie jako obdarowany długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy – co wynika z treści wniosku – to w takim przypadku opisana umowa darowizny nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem nie mieści się w katalogu czynności objętych tym podatkiem. Tym samym, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

To oznacza, że nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, iż zobowiązany będzie do zapłaty podatku w wysokości 2% od kwoty nabytych długów i ciężarów oraz zobowiązań.

Zatem w tej części stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Z treści wniosku wynika ponadto, że w związku z otrzymaną darowizną nastąpi zmiana umowy spółki poprzez podwyższenie wkładu Wnioskodawcy w spółce cywilnej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) oraz art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają umowy spółki oraz ich zmiany, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4.

Natomiast stosownie do art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy spółki osobowej za zmianę umowy uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.

Stosownie do art. 1 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy umowa spółki osobowej oraz jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znajduje się siedziba tej spółki.

Z kolei w myśl art. 1a pkt 1 cyt. ustawy, spółka osobowa oznacza spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną.

Z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Stosownie do art. 4 pkt 9 ustawy, obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie spółki cywilnej – na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki – na spółce.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ww. ustawy podstawę opodatkowania przy wniesieniu lub podwyższeniu wkładów do spółki osobowej albo podwyższeniu kapitału zakładowego stanowi wartość wkładów powiększających majątek spółki osobowej albo wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy.

Stawka podatku od umowy spółki wynosi 0,5% (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że w związku z otrzymaną darowizną nastąpi zmiana umowy spółki poprzez podwyższenie wkładu Wnioskodawcy w spółce cywilnej.

W świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz wskazanych powyżej przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że będzie zobowiązany zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych od zmiany umowy spółki cywilnej według stawiki 0,5%.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w tej części należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.