2015.11.12 - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPP1/4512-1-590/15-4/HW
z 12 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 30 lipca 2015 r. (data wpływu 3 sierpnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia – brak daty (data wpływu 2 listopada 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 sierpnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum. Wniosek został uzupełniony w dniu 2 listopada 2015 r. o doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe.

„A” Sp. z o.o. (dalej również jako Spółka, Wnioskodawca) prowadzi przedsiębiorstwo w zakresie m.in. świadczenia usług ochrony i mienia.

W grudniu 2014 r. Spółka zawarła umowę konsorcjum wraz ze spółkami córkami, tj. „B” Sp. z o.o. oraz „C” Sp. z o.o. w celu złożenia wspólnej oferty na świadczenie usług dozoru i ochrony mienia na rzecz podmiotu publicznego (dalej jako Umowa Konsorcjum, Konsorcjum). Zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum w przypadku wybrania oferty konsorcjum, która będzie zgodna z warunkami przetargu oraz oferty Konsorcjum, umowa z zamawiającym zostanie podpisana w imieniu Konsorcjum przez Lidera Konsorcjum, którym to jest Wnioskodawca. Strony Umowy Konsorcjum uzgodniły, że wynagrodzenie należne Konsorcjum w przypadku zawarcia umowy z zamawiającym, naliczane będzie w ten sposób, iż Lider Konsorcjum wystawiać będzie na rzecz zamawiającego faktury za całość usług świadczonych na rzecz Zamawiającego w ramach zawartej umowy z zamawiającym, zaś rozliczenie między stronami będzie następować na podstawie odrębnych ustaleń.

Ponadto, zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum, Wnioskodawca wraz z pozostałymi członkami Konsorcjum ponosi solidarną odpowiedzialność wobec zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej z zamawiającym zgodnie z zasadami określonymi w przedmiotowej umowie. Dodatkowo wszyscy członkowie Konsorcjum gwarantują solidarnie zamawiającemu należyte wykonanie usług objętych umową, na zasadach kodeksu cywilnego. Strony wskazały, że posiadają polisę ubezpieczeniową OC, która obejmuje usługi tożsame z usługami objętymi zamówieniem ogłoszonym przez zamawiającego.

Strony uzgodniły również, że nie zgłaszają do siebie oraz nie będą zgłaszać żadnych roszczeń, poza ewentualnymi roszczeniami, które mogą wyniknąć z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy wobec zamawiającego.

Po zawarciu umowy z zamawiającym, Strony Konsorcjum zaczęły realizację umowy w ten sposób, że Wnioskodawca jako Lider Konsorcjum wystawiał/wystawia faktury na rzecz zamawiającego z tytułu usług świadczonych zgodnie z zawartą umową, natomiast członkowie konsorcjum wystawiali/wystawiają faktury na rzecz Wnioskodawcy z tytułu świadczenia usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym.

Wnioskodawca przyjmował oraz dalej przyjmuje faktury od członków Konsorcjum w ramach realizowanej umowy z zamawiającym, w związku ze świadczeniem przez członków Konsorcjum poszczególnych zadań realizowanych, w ramach umowy zawartej przez Konsorcjum z zamawiającym.

Usługi realizowane przez Wnioskodawcę (w ramach zawartej Umowy Konsorcjum) na rzecz zamawiającego podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ponadto z pisma stanowiącego uzupełnienie wniosku, wynika, że:

Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.
Pozostali członkowie Konsorcjum (od których Wnioskodawca otrzymuje faktury) są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.
W ramach konsorcjum są realizowane czynności świadczenia usług ochrony/dozoru mienia. Wszyscy członkowie konsorcjum gwarantują solidarnie wykonanie zawartych kontraktów oraz ponoszą odpowiedzialność kontraktową gwarancyjną na podstawie polis gwarancyjnych, których łączna suma gwarancyjna odpowiada wymaganiom kontrahenta.
„C” Sp. z o.o. jest członkiem konsorcjum przede wszystkim ze względu na wymaganą polisę ubezpieczeniową, która podwyższa wartość gwarancji ubezpieczeniowej konsorcjum.
„B” Sp. z o.o. z kolei świadczy usługi ochrony, podjazdy interwencyjne oraz interwencje.
Wnioskodawca realizuje ok. 99% wartości zlecenia, pozostała wartość przypada na członków konsorcjum.
Dotychczas Wnioskodawca otrzymywał faktury od „B” Sp. z o.o. z tytułu wykonanych podjazdów interwencyjnych oraz usług ochrony.
W rocznym okresie rozliczeniowym planuje się również podział kosztów związanych z ubezpieczeniem i fakturowanie Wnioskodawcy przez członków konsorcjum, przy czym usługa ta będzie korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.
Wnioskodawca reguluje należności wynikające z otrzymanych faktur przelewem lub kompensatą (jeżeli istnieją wzajemne należności i zobowiązania) w terminie płatności wynikającym z faktury.
Usługi ochrony osób i mienia wykonywane przez Konsorcjum, reprezentowane przez Wnioskodawcę na rzecz zamawiającego, są opodatkowane 23% podatkiem od towarów i usług.
Zakupy, które są dokumentowane fakturami otrzymanymi od pozostałych członków Konsorcjum są/będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Są to przede wszystkim usługi ochrony oraz usługi podjazdów interwencyjnych oraz interwencje.
Jak wskazano w pkt 4, planuje się również rozliczenie podziału kosztów ubezpieczeń, jednakże usługi te będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.
Każdy z członków Konsorcjum osiąga przychody wynikające z realizacji celu Konsorcjum, w takim zakresie, w jakim wyświadczył na rzecz Lidera Konsorcjum usługi.
Nie zakłada się dodatkowego rozliczenia przychodów. Zyskiem Lidera Konsorcjum z tytułu realizacji kontraktu zawartego w ramach umowy konsorcjum jest/będzie przychód pomniejszony o wydatki na zakup usług od pozostałych członków konsorcjum. Zatem nie będzie dodatkowego rozliczenia pomiędzy członkami konsorcjum.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum, z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań, w ramach realizowanej umowy z zamawiającym.

Uzasadnienie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy – przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy o VAT – podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Z powyższego wynika, że nowy art. 29a ust. 1 ustawy odnosi się do wszystkiego, co stanowi zapłatę obejmując swym zakresem każdą formę zapłaty otrzymaną przez sprzedawcę z tytułu dostawy towarów lub wykonania usługi.

Uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą, zgodnie z którym podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi wynagrodzenie (zapłatę), które dostawca towarów lub świadczący usługi otrzymał lub ma otrzymać od nabywcy, klienta lub osoby trzeciej z tytułu wykonanych czynności, łącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takich dostaw.

Zauważyć należy, że ogólna zasada ustalania podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, jest w pełni zgodna z definicją podstawy opodatkowania zawartą w art. 73 Dyrektywy.

Zmiana przepisów miała więc na celu dostosowanie regulacji krajowych do przepisów unijnych.

Według art. 29a ust. 6 ustawy o VAT – podstawa opodatkowania obejmuje:

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Na mocy art. 29a ust. 7 ustawy o VAT – podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;
otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Jak stanowi art. 106a ustawy o VAT – przepisy niniejszego rozdziału (Dział XI. Dokumentacja, Rozdział 1. Faktury) stosuje się do:

sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku, gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
2. państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT – podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Wyjaśnić należy, że instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 353 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Zatem zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – umowy konsorcjum – nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Odnośnie rozliczenia podatku VAT przez uczestników konsorcjum, należy stwierdzić, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem. Podatnikiem nie jest samo konsorcjum. Dlatego też podmioty działające w ramach konsorcjum, powinny do wzajemnych rozliczeń oraz do rozliczeń z podmiotem, na rzecz którego konsorcjum świadczy usługę stosować ogólne zasady w zakresie wystawiania faktur VAT dokumentujących wykonywane przez nich czynności.

Mając na uwadze obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum – podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum zobowiązani są do fakturowania wzajemnych świadczeń oraz uprawnieni są do wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą. Tym samym, uwzględniając charakter wzajemnych powiązań kontraktowych wskazać należy, że podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą we wszystkich sprawach związanych z wykonaniem oraz rozliczeniem kontraktu, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany, w świetle przedstawionych powyżej założeń oraz przepisów podatkowych, do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur VAT, dokumentujących całość usług wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego. Pozostali uczestnicy konsorcjum dostarczający towary i świadczący usługi na rzecz podmiotu reprezentującego konsorcjum przed zleceniodawcą w zakresie wynikającym z zawartej umowy, są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te czynności.

Przedstawiony stan faktyczny/zdarzenie przyszłe oraz zapisy Umowy Konsorcjum wskazują, że Lider Konsorcjum (Wnioskodawca) świadczy całościowo wykonane przez niego oraz przez członków Konsorcjum czynności na rzecz Zamawiającego. Wprawdzie podstawowym celem ustanowienia Konsorcjum jest wspólna realizacja zamówienia, jednakże podatnikiem podatku od towarów i usług nie jest Konsorcjum, lecz każda ze stron działa w powyższym zakresie jako samodzielny i niezależny przedsiębiorca. Podatnikiem podatku jest zatem każdy członek Konsorcjum, w związku z tym ciąży na nim obowiązek podatkowy w przypadku wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Wobec tego, wynikające z postanowień umownych Konsorcjum zachowanie danego członka Konsorcjum stanowi, określone w art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, odpłatne świadczenie na rzecz Konsorcjum reprezentowanego przez Lidera Konsorcjum (Wnioskodawcę), podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi:

suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
1. nabycia towarów i usług,
2. dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi (...).

Reasumując, rozliczenia dokonane pomiędzy członkami Konsorcjum a Liderem Konsorcjum (Wnioskodawcą), będącymi podatnikami podatku VAT stanowią kwoty należne z tytułu czynności wykonanych w ramach zawartej Umowy Konsorcjum, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy i powinny być dokumentowane fakturami VAT, zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji powyższego Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych od członków Konsorcjum z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym.

Wnioskodawca nadmienia, że stanowisko prezentowane w niniejszym wniosku jest zgodne ze stanowiskiem Ministra Finansów zaprezentowanym m.in. w interpretacji indywidualnej z 9 lutego 2015 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPP2/443-1152/14-6/MN).

Ponadto Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w szeregu orzeczeniach (np. C-498/99, publ. LEX nr 83900, C-16/93, publ. LEX nr 83886, C-89/81, publ. www.curia.europa.eu, czy C-154/80, publ. www.curia.europa.eu), istotnych z punktu widzenia niniejszej sprawy wyraził pogląd, że za świadczenie usług za wynagrodzeniem, a więc czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

W ocenie Wnioskodawcy wszystkie warunki wskazane przez TSUE zostały spełnione na kanwie niniejszego wniosku.

W świetle powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w niniejszym wniosku należy uznać za w pełni uzasadnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

nabycia towarów i usług,
dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Natomiast prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony nie przysługuje m.in. przy nabyciu towarów i usług:

wykorzystywanych do czynności nieobjętych zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług (tzn. niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem);
wykorzystywanych do czynności wprawdzie podlegających zakresowi opodatkowania podatkiem od towarów i usług, niemniej jednak na podstawie przepisów szczególnych zwolnionych od tego podatku.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo – prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca – będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług – prowadzi przedsiębiorstwo w zakresie m.in. świadczenia usług ochrony i mienia.

W grudniu 2014 r. Spółka zawarła umowę konsorcjum wraz ze spółkami córkami w celu złożenia wspólnej oferty na świadczenie usług dozoru i ochrony mienia na rzecz podmiotu publicznego. Zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum, w przypadku wybrania oferty konsorcjum, która będzie zgodna z warunkami przetargu oraz oferty Konsorcjum, umowa z zamawiającym zostanie podpisana w imieniu Konsorcjum przez Lidera Konsorcjum, którym to jest Wnioskodawca. Strony Umowy Konsorcjum uzgodniły, że wynagrodzenie należne Konsorcjum w przypadku zawarcia umowy z zamawiającym, naliczane będzie w ten sposób, że Lider Konsorcjum wystawiać będzie na rzecz zamawiającego faktury za całość usług świadczonych na rzecz Zamawiającego w ramach zawartej umowy z zamawiającym, zaś rozliczenie między stronami będzie następować na podstawie odrębnych ustaleń.

Ponadto zgodnie z postanowieniami Umowy Konsorcjum, Wnioskodawca wraz z pozostałymi członkami Konsorcjum ponosi solidarną odpowiedzialność wobec zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej z zamawiającym zgodnie z zasadami określonymi w przedmiotowej umowie. Dodatkowo wszyscy członkowie Konsorcjum gwarantują solidarnie zamawiającemu należyte wykonanie usług objętych umową, na zasadach kodeksu cywilnego.

Wnioskodawca przyjmował oraz dalej przyjmuje faktury od członków Konsorcjum, w ramach realizowanej umowy z zamawiającym w związku ze świadczeniem przez członków Konsorcjum poszczególnych zadań realizowanych w ramach umowy zawartej przez Konsorcjum z zamawiającym.

Pozostali członkowie Konsorcjum (od których Wnioskodawca otrzymuje faktury) są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku VAT.

W ramach Konsorcjum są realizowane czynności świadczenia usług ochrony/dozoru mienia. Wszyscy członkowie Konsorcjum gwarantują solidarnie wykonanie zawartych kontraktów oraz ponoszą odpowiedzialność kontraktową gwarancyjną na podstawie polis gwarancyjnych, których łączna suma gwarancyjna odpowiada wymaganiom kontrahenta.

Wnioskodawca realizuje ok. 99% wartości zlecenia, pozostała wartość przypada na członków konsorcjum.

Dotychczas Wnioskodawca otrzymywał faktury od członka Konsorcjum, z tytułu wykonanych podjazdów interwencyjnych oraz usług ochrony.

W rocznym okresie rozliczeniowym planuje się również podział kosztów związanych z ubezpieczeniem i fakturowanie Wnioskodawcy przez członków konsorcjum, przy czym usługa ta będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

Wnioskodawca reguluje należności wynikające z otrzymanych faktur przelewem lub kompensatą (jeżeli istnieją wzajemne należności i zobowiązania) w terminie płatności wynikającym z faktury.

Usługi ochrony osób i mienia wykonywane przez Konsorcjum reprezentowane przez Wnioskodawcę na rzecz zamawiającego, są opodatkowane 23% podatkiem od towarów i usług.

Zakupy, które są dokumentowane fakturami otrzymanymi od pozostałych członków Konsorcjum są/będą wykorzystywane przez Wnioskodawcę do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Są to przede wszystkim usługi ochrony oraz usługi podjazdów interwencyjnych oraz interwencje.

Planuje się również rozliczenie podziału kosztów ubezpieczeń, jednakże usługi te będą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

Każdy z członków Konsorcjum osiąga przychody wynikające z realizacji celu Konsorcjum w takim zakresie, w jakim wyświadczył na rzecz Lidera Konsorcjum usługi.

Nie zakłada się dodatkowego rozliczenia przychodów. Zyskiem Lidera Konsorcjum z tytułu realizacji kontraktu zawartego w ramach umowy konsorcjum jest/będzie przychód pomniejszony o wydatki na zakup usług od pozostałych członków konsorcjum. Zatem nie będzie dodatkowego rozliczenia pomiędzy członkami konsorcjum.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą określenia, czy Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy – działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wyjaśnić należy, że instytucja konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwość jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony, najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową, zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Zawierając umowę konsorcyjną podmioty mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz. Co do zasady, konsorcja nie mają również wspólnego majątku, chociaż mogą mieć wspólny rachunek rozliczeniowy, a wszystkie formy płatności regulowane są przez firmę lub osobę reprezentującą konsorcjum.

Odnosząc się do kwestii prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym stwierdzić należy, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ja wynika z opisu sprawy Lider Konsorcjum – Wnioskodawca i członkowie Konsorcjum są odrębnymi podatnikami VAT oraz nabywane usługi związane z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym są/będą wykorzystywane przez Spółkę do czynności świadczenia usług ochrony/dozoru mienia, opodatkowanych stawką podatku w wysokości 23%.

Zatem w omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum, z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym, są/zostaną spełnione.

Podsumowując, w odpowiedzi na zadane pytanie należy stwierdzić, że Wnioskodawca jest/będzie uprawniony do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach otrzymywanych od członków Konsorcjum z tytułu realizacji przez nich usług związanych z wewnętrznym podziałem zadań w ramach realizowanej umowy z zamawiającym.

Ponadto, stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Należy zatem zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację, tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie nie objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności kwestii dotyczącej opodatkowania czynności wykonywanych w ramach konsorcjum oraz ich dokumentowania.

Interpretacja dotyczy:

zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,
zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin