Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP4/4513-119/15/PK
z 4 listopada 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 28 września 2015 r. (data wpływu 5 października 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku akcyzowego w przedmiocie możliwości cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowe - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 października 2015 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku akcyzowego, w przedmiocie możliwości cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowe.

We wniosku przedstawiono zdarzenie przyszłe:

Spółka wystąpiła z wnioskiem do Naczelnika Urzędu Celnego o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego W związku z tym, że złożony wniosek trafił już do sekcji dozoru w sprawie sporządzenia oceny miejsca, Spółka spodziewa się otrzymać zezwolenie.

Z informacji odpowiadającej odpisowi aktualnemu z rejestru Przedsiębiorstw Dział 2 rubryka 1:

jako organ upoważniony do reprezentowania podmiotu ustanowiony w spółce jest zarząd,

rubryka 2 sposób reprezentacji podmiotu:

1. w przypadku zarządu jednoosobowego: Prezes zarządu,
2. w przypadku zarządu wieloosobowego prezes zarządu jednoosobowo, albo dwóch członków zarządu łącznie, albo członek zarządu łącznie z prokurentem.
   
   

Zatem z wypisu KRS i umowy Spółki wynika, że osobą kierującą Spółką jest zarząd w osobie prezes. Spółka w przyszłości zamierza ustanowić pełnomocnictwo w postaci prokury samoistnej dla osoby, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa skarbowe.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

• Czy karalność prokurenta Spółki (szczególnego rodzaju pełnomocnika) może być przyczyną do cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego?
• Czy prokurent w świetle obowiązujących przepisów może być uznawany przez Urząd Celny za osobę kierującą działalnością Spółki w myśl przepisów ustawy o podatku akcyzowym?
  
  

Zdaniem Wnioskodawcy, kwestia karalności prokurenta Spółki nie powinna być w ogóle brana pod uwagę przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym cofnięciu zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.

Zgodnie bowiem z art. 52 ust. 2 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym Naczelnik Urzędu Celnego cofa z urzędu zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego jeśli został naruszony którykolwiek z warunków określonych w art. 48. z zastrzeżeniem ust. 3. Natomiast art. 48 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym wskazuje, że jednym z warunków do otrzymania i prowadzenia składu podatkowego jest warunek, że działalnością tego podmiotu kierują osoby nieskazane prawomocnym wyrokiem Sądu za przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwa skarbowe.

Kwestia karalności prokurenta zdaniem Spółki nie powinna mieć wpływu na wydane czy też ewentualne cofnięcie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.

Prokurent w myśl przepisów nie jest członkiem zarządu spółki, nie jest osobą odpowiedzialną za zarządzanie tą spółką, czy też za jej finanse. Przyszły prokurent, którego Spółka zamierza powołać, jest dobrze obeznany z zakresu znajomości przepisów akcyzowych i miałby wykonywać na zlecenie Prezesa zarządu niektóre czynności związane z funkcjonowaniem składu podatkowego. Zdaniem Spółki zgodnie z art. 109 kc paragraf 1 prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorstw, która obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokura jest zatem specyficznym rodzajem pełnomocnictwa, nie nakłada na prokurenta obowiązku działania w imieniu i na rzecz mocodawcy, lecz stanowi tylko i wyłącznie umocowanie do podejmowania tego rodzaju działań. Prokurent ponosi wyłącznie odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną swoim działaniem na zasadach ogólnych. Reasumując prokurent zdaniem spółki nie jest osobą odpowiedzialną za kierowanie czy zarządzanie spółką, gdyż nie jest członkiem zarządu. Ustawa o podatku akcyzowym nie zawiera własnej definicji pojęcia „osoby kierującej działalnością podmiotu” wobec czego za zasadne należy uznać dokonanie interpretacji tego pojęcia zgodnie z językowym znaczeniem tego zwrotu. Wykładnia językowa ma bowiem zasadnicze znaczenie w postaci wykładni, a językowy zakres znaczeniowy danego zwrotu stanowi punkt wyjścia wykładni oraz jednocześnie zakreśla jej granice. Zasada pierwszeństwa wykładni językowej przy analizowaniu treści aktów prawnych jest powszechnie akceptowana w orzecznictwie i piśmiennictwie. Zgodnie z definicją zawartą w internetowym słowniku języka polskiego PWN słowo „kierować” oznacza:” zarządzać kimś. czymś, stać na czele czegoś lub wskazywać komuś sposób postępowania”. Definicje wynikające z przepisów kodeksu cywilnego i kodeksu spółek handlowych rozróżniają pojęcie kierowania oraz reprezentacji. Z normy art. 38 kodeksu cywilnego, w powiązaniu z art. 201 paragraf 1 kodeksu spółek handlowych wynika wyraźne odróżnienie kompetencji organu osoby prawnej (zarządu spółki) do kierowania działalnością w rozumieniu prowadzenia spraw spółki, czy podejmowania decyzji gospodarczych od drugiego zakresu kompetencji do reprezentacji spółki, czyli składania oraz przyjmowania w imieniu spółki oświadczeń woli, co stanowi kompetencje zarówno członków zarządu, jak i powołanych prokurentów.

Prokurenta nie można zatem uznać za osobę, która posiada uprawnienia do kierowania działalnością spółki. W konsekwencji udzielając odpowiedzi na przedstawione pytanie przyjąć należy, że powołanie na stanowisko prokurenta (szczególnego pełnomocnika) osoby skazanej prawomocnym wyrokiem za przestępstwo skarbowe nie będzie stanowiło podstawy prawnej do cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust.1 pkt 10 i 11 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r, o podatku akcyzowym (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 752 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”, przez:

• skład podatkowy rozumie się miejsce, w którym określone wyroby akcyzowe są: produkowane, magazynowane, przeładowywane lub do którego wyroby te są wprowadzane, lub z którego są wyprowadzane - z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy; w przypadku składu podatkowego znajdującego się na terytorium kraju miejsce to jest określone w zezwoleniu wydanym przez właściwego naczelnika urzędu celnego,
• podmiot prowadzący skład podatkowy rozumie się podmiot, któremu wydano zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego.
  
  

Stosownie do art. 48 ust. 1 ustawy zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego jest wydawane podmiotowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. prowadzi co najmniej jeden rodzaj działalności polegającej na produkcji, przeładowywaniu lub magazynowaniu wyrobów akcyzowych, w tym będących również własnością innych podmiotów;
2. jest podatnikiem podatku od towarów i usług;
3. jest podmiotem, którego działalnością kierują osoby nieskazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe;
4. nie posiada zaległości z tytułu cła i podatków stanowiących dochód budżetu państwa, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz nie jest wobec niego prowadzone postępowanie egzekucyjne, likwidacyjne lub upadłościowe, z wyjątkiem postępowania upadłościowego z możliwością zawarcia układu;
5. złoży zabezpieczenie akcyzowe, z zastrzeżeniem art. 64 ust. 1;
6. nie zostało cofnięte, ze względu na naruszenie przepisów prawa, żadne z udzielonych mu zezwoleń, o których mowa w art. 84 ust. 1, jak również koncesja lub zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej ani nie została wydana decyzja o zakazie wykonywania przez niego działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 672, z późn. zm.[33]), w zakresie wyrobów akcyzowych;
7. posiada tytuł prawny do korzystania z miejsca, w którym ma być prowadzony skład podatkowy.
   
   

Na mocy art. 52 ust. 2 pkt 4 ustawy właściwy naczelnik urzędu celnego cofa z urzędu zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, jeżeli został naruszony którykolwiek z warunków określonych w art. 48, z zastrzeżeniem ust. 3.

Z powyższych przepisów wynika, że wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego jest uzależnione od spełnia zarówno warunków podmiotowych jak i formalnych. Co więcej warunki te winne być spełnione również po uzyskaniu zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego. Naruszenie któregokolwiek warunku po otrzymaniu zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego skutkuje cofnięciem tego zezwolenia. Jednym z tych warunków jest brak możliwości powierzenia przez podmiot ubiegający się o zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego jak i też przez podmiot prowadzący skład podatkowy funkcji kierowania działalnością osobie skazanej prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe.

Jak wynika z wniosku Spółka wystąpiła do właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego oraz planuje ustanowić prokurę samoistną dla osoby, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa skarbowe.

Zatem aby odpowiedzieć na pytania, czy ustanowienie prokury samoistnej dla osoby, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa skarbowe winno skutkować cofnięciem z urzędu zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, w pierwszej kolejności należy ustalić czy prokurent jest osobą kierującą działalności podmiotu prowadzącego skład podatkowy.

Instytucja prokury została określona w art. 1091 § 1 ustawy Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121), zgodnie z którym prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Zakres prokury został doprecyzowany w dalszych przepisach. I tak na podstawie 1091 § 2 nie można ograniczyć prokury ze skutkiem wobec osób trzecich, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W art. 1093 i 1094 stwierdza się, że:

• Do zbycia przedsiębiorstwa, do dokonania czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie go do czasowego korzystania, oraz do zbywania i obciążania nieruchomości jest wymagane pełnomocnictwo do poszczególnej czynności.
• Prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności.
  
  

Jak podkreśla się w doktrynie (Kodeks cywilny. Komentarz do art. 1-44910, Tom I, red. prof. dr hab. Krzysztof Pietrzykowski, Rok wydania: 2015, Wydawnictwo: C.H.Beck, Wydanie: 8) „przepis określający zakres umocowania prokurenta ma charakter przepisu bezwzględnie wiążącego. (…). Przepis art. 1091 § 1 KC dotyczy występowania prokurenta w stosunkach zewnętrznych (wobec osób trzecich). W stosunkach wewnętrznych pomiędzy nim a mocodawcą jego kompetencje mogą być ujęte inaczej (węziej), niż to wynika z art. 1091 § 1 KC. Nie ma to jednak znaczenia w stosunkach z osobami trzecimi.

Nie sposób wyliczyć wszystkich czynności mieszczących się w granicach umocowania prokurenta. Ograniczyć się więc trzeba do wyliczenia przykładowego. Należy jednak pamiętać, że chodzi tu o czynności związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Należą do nich m.in. umowy sprzedaży, dostawy lub kontraktacji towarów wytwarzanych przez przedsiębiorcę, umowy prowadzące do nabycia maszyn, urządzeń i surowców, umowy prowadzące do zbycia lub oddania do używania przedmiotów zaliczanych do środków trwałych przedsiębiorstwa, umowy o świadczenie usług (w charakterze przyjmującego zamówienie lub zamawiającego), umowy pożyczki lub kredytu (bez względu na wysokość przedmiotu umowy), umowy prowadzące do nabycia nieruchomości lub praw na nieruchomościach, umowy o pracę z pracownikami przedsiębiorcy, umowy darowizny, odliczane od podstawy opodatkowania lub stanowiące sposób promocji przedsiębiorcy, umowy poręczenia czynności prawne związane z ochroną lub wykonywaniem praw własności przemysłowej.

Prokurent bez oddzielnego upoważnienia może zawierać umowy o arbitraż (zapis na sąd polubowny), umowy z arbitrami (receptum arbitrii) i wszelkie inne porozumienia w postępowaniu polubownym (np. co do miejsca arbitrażu lub języka postępowania), umowę o mediację lub umowę o ekspertyzę, umowy prorogacyjne lub derogacyjne w zakresie jurysdykcji krajowej. Może w szczególności wnosić do sądu pozwy, cofać powództwa, zawierać ugody, wnosić środki odwoławcze, udzielać pełnomocnictw procesowych w postępowaniu przed sądami państwowymi lub innymi organami (np. w postępowaniu przed urzędem patentowym), a także przed sądami polubownymi”.

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca przy interpretacji przepisów w pierwszej kolejności należy się kierować wykładnią językową i traktując pozostałe zasady wykładni, w tym wykładnię systemową i funkcjonalną, a także historyczną, jako subsydiarne (por. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2000r. (FPS 14/99, ONSA z 2000r. Nr 3, poz. 92). W kontekście brzmienia art. 48 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT zasadnicze znaczenie ma jak należy odczytać pojęcie „kierować”.

Wnioskodawca przytoczył definicje, zgodnie z którą „kierować” oznacza zarządzać kimś, czymś, stać na czele czegoś lub wskazywać komuś sposób postępowania. Przy czym jest to tylko jedna z definicji tego pojęcia. Np. zgodnie z Wielkim Słownikiem Języka Polskiego „kierować” oznacza mieć wpływ na czyjeś działania lub przebieg jakichś wydarzeń albo spraw.

Mając na uwadze ww. zakres prokury można stwierdzić, że prokurent może zarządzać (brać udział w zarządzaniu) działalnością lecz tylko w przypadku gdy w stosunkach wewnętrznych pomiędzy nim a mocodawcą jego kompetencje nie będą ograniczone w tym zakresie. Dlatego też bazując na definicji przedstawionej przez Wnioskodawcę można stwierdzić, że prokurent może lecz nie musi być osobą kierującą działalnością mocodawcy.

Natomiast nie sposób odmówić prokurentowi roli kierowniczej bazując na definicji kierowania przedstawionej przez Organ. Mając na uwadze zakres prokury niewątpliwie prokurent wpływa na działania lub przebieg wydarzeń albo spraw mocodawcy, w szczególności w relacji z podmiotami zewnętrznymi.

Warto tutaj również przedstawić interpretację celowościową omawianego przepisu. Jak wynika z art. 48 ust. 1 pkt 3 działalnością podmiotu prowadzącego skład podatkowy nie może być osoba skaza prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe. Co do zasady są to przestępstwa, które są popełnione w relacji z podmiotami zewnętrznymi. Zatem celem prawodawcy było aby w kierowaniu działalnością podmiotu prowadzącego skład podatkowy, w szczególności w zakresie jego relacji zewnętrznych, brały udział wyłącznie osoby o nieposzlakowanej opinii. Jak wskazano powyżej uprawnienia prokurenta w relacjach z osobami zewnętrznymi ograniczone są wyłącznie ustawowo i dotyczą szczególnych przypadków. Natomiast prokurent reprezentuje mocodawcę jak i może podejmować decyzję w zakresie kształtowania stosunków mocodawcy z organami podatkowymi, kontrahentami handlowymi, klientami, instytucjami finansowymi itd., a zatem we wszystkich tych dziedzinach w których wymagana jest niekaralność.

Należy zatem uznać, że prokurent jest osobą, która faktycznie kieruje lub ma teoretyczną, prawną możliwość kierowania przedsiębiorstwem - które jest przedmiotem prokury - w szczególności w dziedzinach, w których wymagana jest niekaralność w celu uzyskania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.

W konsekwencji należy stwierdzić, że ustanowienie, przez podmiot prowadzący skład podatkowy, prokurenta osoby skazanej prawomocnym wyrokiem w zakresie przewidzianym w art. 48 ust. 1 pkt ustawy stanowi podstawę do cofnięcia zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z dnia 14 marca 2012r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.