Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/4511-1-406/15-2/WM
z 21 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 21 kwietnia 2015 r. (data wpływu: 21 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia straty ze sprzedaży akcji nabytych w drodze spadkobrania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 kwietnia 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia straty ze sprzedaży akcji nabytych w drodze spadkobrania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wspólnie z mężem posiadali w Biurze Maklerskim „A” rachunek inwestycyjny, prowadzony na imię i nazwisko męża. Zainteresowana występowała natomiast jako pełnomocnik. Poza tym mąż Wnioskodawczyni posiadał rachunek inwestycyjny w biurze maklerskim prowadzonym przez inny bank.

Dnia 2 maja 2013 r. mąż Wnioskodawczyni nagle zmarł.

W wyniku postępowania spadkowego w Biurze Maklerskim „A” Zainteresowana podpisała z synem umowę działu spadku, w której została wydzielona Jej połowa własności akcji i przekazana na prowadzony w tamtejszym Biurze rachunek Wnioskodawczyni.

Na podstawie postępowania podatkowego przeprowadzonego przez naczelnika urzędu skarbowego została wydana spadkobiercom (żonie i synowi) decyzja z dnia 30 marca 2015 r. w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych. Zgodnie z wyliczeniami wykazanymi w powyższej decyzji na dzień śmierci męża Zainteresowanej pozostała strata w wysokości 73 855,94 zł.

W urzędzie skarbowym Zainteresowana uzyskała informację, że nie ma prawa do odliczenia straty w zeznaniu PIT-38. Wnioskodawczyni nie dokonała tego odliczenia i będzie oczekiwać na interpretację. Wnioskodawczyni podaje, że późniejsze wystąpienie [z wnioskiem – dopisek tut. Organu] o wydanie interpretacji wynika z terminu otrzymania w dniu 7 kwietnia 2015 r. decyzji naczelnika urzędu skarbowego z 30 marca 2015 r. w sprawie wydanej spadkobiercom (żonie i synowi) dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu dochodów z odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy po śmierci współmałżonka w dochodzie wykazywanym w zeznaniu PIT-38 za rok 2014 i w latach następnych Wnioskodawczyni może odliczać połowę poniesionej straty w latach poprzednich, przy założeniu, że dotyczy to poniesionej straty na sprzedaży akcji w latach poprzednich – w części wynikającej z wygaśnięcia wspólności majątkowej, tj. jej połowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) PIT-38 za 2014 r. ma prawo do odliczenia połowy straty (tj. straty przypadającej Zainteresowanej) poniesionej w okresie trwania wspólności majątkowej. W opinii Zainteresowanej, odliczenia tego powinna dokonywać wg zasad określonych w art. 9 ust. 3 i ust. 6 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ małżonkowie nie mieli zawartej umowy o rozdzielności małżeńskiej to zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do dnia śmierci męża Wnioskodawczyni pomiędzy małżonkami z mocy ustawy istniała wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania małżeństwa przez małżonków oraz przez jednego z małżonków (majątek wspólny).

Zgodnie z art. 43 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.) oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wspólność majątkowa wygasa m.in. wraz z ustaniem małżeństwa, czy to w skutek rozwodu, czy śmierci jednego z małżonków. W takim przypadku w miejsce wspólności powstaje współwłasność w częściach ułamkowych, a każdy z małżonków uzyskuje swoją połowę majątku dorobkowego.

Pomimo, że rachunek inwestycyjny był prowadzony na imię i nazwisko męża to wszystkie operacje wykonywane za jego pośrednictwem, dotyczące zdeponowanych akcje wpływały na wzrost, jak i zmniejszenie majątku wspólnego. W związku z tym, Wnioskodawczyni, jako żona zmarłego uzyskała prawo do połowy majątku wspólnego tego majątku (powstała współwłasność ułamkowa 1/2) - w tym do akcji, ich kosztu zakupu oraz wcześniejszych strat z operacji na akcjach (straty te pomniejszyły wspólny majątek małżonków), których zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie można było jednorazowo odliczyć lub też odliczyć od innych dochodów. Prawo to jednak nie wynikało z tytułu dziedziczenia, lecz z tytułu prawa własności, jakie przysługuje z majątku wspólnego. Zainteresowana stoi na stanowisku, że połowa majątku wspólnego stała się Jej własnością, a druga połowa (męża) podlegała dziedziczeniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu od osiąganych przez nich dochodów.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie zaś z art. 9 ust. 2 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym w 2014 r. – dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zauważyć należy, że ww. przepis został w 2015 r. zmieniony. Zgodnie z brzmieniem nadanym nowelą, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie zaś z art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Zbycie akcji stanowi źródło przychodu z kapitałów pieniężnych, o którym mowa art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy. Stosownie do tego przepisu za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Zgodnie zaś z art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie zaś do art. 30b ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c, osiągnięta w roku podatkowym.

Zastrzec jednak należy, że – zgodnie z art. 30b ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie udziałów (akcji), papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 30b ust. 5 ww. ustawy, dochodów, o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 oraz art. 30c.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy).

W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Z powyższego wynika zatem, że podatnikiem w przypadku zbycia akcji jest zbywca akcji i to on ma obowiązek złożyć zeznanie o wysokości dochodu osiągniętego z takiego zbycia.

Jak wskazano we wniosku mąż Zainteresowanej miał otwarty rachunek inwestycyjny, który był prowadzony na jego imię i nazwisko. Wnioskodawczyni występowała jako pełnomocnik. Na skutek mającej miejsce w 2013 r. śmierci męża Zainteresowana nabyła prawo do połowy akcji znajdujących się na rachunku inwestycyjnym męża. Zgodnie z decyzją naczelnika urzędu skarbowego na dzień śmierci męża Wnioskodawczyni pozostała strata ze sprzedaży akcji w wysokości 73 855,94 zł. W związku z powyższym, Zainteresowana – jako spadkobierca po mężu – chciałaby rozliczyć poniesioną stratę w zeznaniu rocznym PIT-38 składanym za rok 2014 i lata następne.

Reasumując, stwierdzić należy, że w realiach badanej sprawy Zainteresowana nabyła prawo własności akcji po mężu, na którego imię i nazwisko prowadzony był rachunek inwestycyjny w biurze maklerskim. Zauważyć należy, że stosownie do treści przywołanego wyżej art. 6 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, każdy z małżonków podlega odrębnemu opodatkowaniu w odniesieniu do dochodów (strat), o których mowa w art. 9 ust. 2 i ust. 3 ww. ustawy. Powyższego nie zmienia fakt, że pomiędzy małżonkami panował ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej. Skoro zatem mąż – a nie Wnioskodawczyni – poniósł stratę ze sprzedaży akcji, brak jest podstaw prawnych, aby to Zainteresowana w zeznaniu rocznym PIT-38 składanym za 2014 r. i lata następne odliczyła stratę poniesioną przez zmarłego męża w latach poprzednich.

Końcowo należy wyjaśnić, że specyfika postępowania interpretacyjnego polega na tym, że upoważniony do wydania interpretacji indywidualnej organ podatkowy orzeka tylko i wyłącznie w obrębie stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę. Co oznacza, że organ rozpatrujący konkretną sprawę nie ma możliwości modyfikowania (uzupełniania, odtwarzania) stanu faktycznego tej sprawy, nie prowadzi również postępowania dowodowego w trybie działu IV Ordynacji podatkowej. Stąd też informuje się, że dołączone do wniosku dokumenty nie podlegały analizie w toku postepowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.