Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/4511-1-376/15-2/AP
z 18 czerwca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2015 r. (data wpływu 18 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia (objęcia) akcji w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nabycia (objęcia) akcji w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

1. Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym, opodatkowanym od całości swoich dochodów w Polsce. Wnioskodawca jest akcjonariuszem (a także komplementariuszem) spółki komandytowo-akcyjnej, mającej siedzibę w Polsce, będącej polskim rezydentem podatkowym (dalej: „X”) opodatkowanym na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.

Spółka posiada także innych akcjonariuszy, w tym spółkę kapitałową z siedzibą w Niemczech (dalej: „Y”).

Z uwagi na proces restrukturyzacji zarządzania własnymi aktywami, na podstawie umowy powiernictwa Y przekaże Wnioskodawcy posiadane akcje X celem zarządzania tymi akcjami na rzecz Y z obowiązkiem ich zwrotu i rozliczenia. Przekazanie akcji X nie nastąpiło w drodze umowy darowizny lub sprzedaży, a poprzez umowę powiernictwa podlegającą prawu niemieckiemu. Umowa ta została już zawarta, natomiast nie została jeszcze wykonana, tj. nie doszło jeszcze do przekazania akcji przez Y do Wnioskodawcy na jej podstawie.

Zgodnie z postanowieniami umowy powierniczej:

1. Prawa i obowiązki związane z akcjami X zostaną powierniczo przeniesione na Wnioskodawcę na czas obowiązywania umowy powierniczej.
2. Na zasadach określonych w umowie własność akcji czasowo zostanie przeniesiona na Wnioskodawcę (w stosunkach zewnętrznych) jednak w relacji pomiędzy Wnioskodawcą a Y (tj. stosunku wewnętrznym) to Y będzie traktowany jako akcjonariusz. Oznacza to, że w szczególności, Wnioskodawca zobowiązany będzie do przekazania lub przeniesienia na Y wszystkiego, co otrzyma jako akcjonariusz na podstawie umowy powiernictwa (w szczególności dotyczy to dywidend).
3. Y zwróci Wnioskodawcy wszelkie koszty związane z powiernictwem.
4. Uprawnienia Wnioskodawcy w stosunku do akcji będą ograniczone, w szczególności nie będzie uprawniony do zbycia posiadanych na podstawie umowy powiernictwa akcji.
5. Wnioskodawca będzie uprawniony do wykonywania praw i obowiązków wynikających z pozycji akcjonariusza posiadanej na podstawie umowy powiernictwa wyłącznie według uprzednich poleceń Y lub w razie ich braku - zgodnie z interesem Y.
6. Zgodnie z treścią umowy powiernictwa Wnioskodawca zobowiązany jest do zarządzania akcjami Y. W ramach tego procesu Strony umowy dopuszczają, że w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego Spółki Wnioskodawca jako ówczesny właściciel akcji przekazanych czasowo przez Y będzie uprawniony do objęcia lub nabycia nowo wyemitowanych akcji X.
7. Jeżeli na skutek przekształcenia, połączenia lub innych działań powierzone akcje ulegną umorzeniu, powiernictwo będzie odnosiło się w możliwie odpowiedniej formie do surogatów wydanych Wnioskodawcy w miejsce powierzonych akcji X.
8. Umowa została zawarta na czas oznaczony. Po jego upływie Wnioskodawca obowiązany jest zwrócić bez dodatkowego wynagrodzenia na rzecz Y otrzymane w ramach umowy powiernictwa akcje.
   
   

Z uwagi na istotną kwotę kapitałów własnych X akcjonariusze rozważają dokonanie w przyszłości podwyższenia kapitału zakładowego X ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym, tj. bez dodatkowych wpłat akcjonariuszy, m.in. celem zwiększenia wiarygodności kredytowej X. W takiej sytuacji Wnioskodawca jako akcjonariusz X będzie uprawniony do nabycia dodatkowych akcji X pokrytych z wartości zgromadzonych na kapitale zapasowym X. Akcje X zostaną nabyte przez Wnioskodawcę jako akcjonariusza (osobę) uprawnioną na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy X.

Zgodnie z regulacjami Kodeksu spółek handlowych podstawą uzyskania akcji w podwyższonym kapitale zakładowym X nie będą uprawnienia Wnioskodawcy jako komplementariusza. Podstawą uprawnień będzie w tym przypadku okoliczność, iż jest on akcjonariuszem X zarówno w zakresie akcji własnych jak i w związku z zarządzaniem akcjami X, których własność czasowo przeniesiona jest na Wnioskodawcę na podstawie umowy powiernictwa. Jednocześnie, zgodnie z umową powiernictwa, własność określonej w tej umowie części akcji wyemitowanych przez X w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych w kapitałach własnych tej spółki pozostanie przy Wnioskodawcy także po zakończeniu umowy powiernictwa (tj. nie będzie ona obowiązana do zwrotnego przeniesienia własności tych akcji na rzecz Y). Wnioskodawca będzie uprawniony do nabycia tych akcji jako formy wynagrodzenia za wykonywanie funkcji powiernika na podstawie umowy powierniczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy dochód uzyskany przez Wnioskodawcę w formie objęcia (nabycia) na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcji X w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego pokrytego ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym X podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) akcji przez Wnioskodawcę?

Zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskany przez niego z tytułu objęcia (nabycia) na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcji X na skutek podwyższenia kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym spółki nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) akcji przez Wnioskodawcę. Opodatkowanie tego dochodu nastąpi z momentem zbycia tych akcji.

1. Zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 4 UPDOF dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał z innych kapitałów spółki.

Stosownie do art. 5a pkt 31 UPDOF, pod pojęciem udziału w zyskach osób prawnych rozumie się również udział w zyskach spółek komandytowo-akcyjnych.

Z powyższych przepisów wynika, że Wnioskodawca, jako akcjonariusz X uzyska dochód na skutek objęcia (nabycia) akcji w podwyższonym kapitale zakładowym X sfinansowanym z kapitału zapasowego lub rezerwowego X.

2. Stosownie do art. 24 ust. 11 UPDOF, dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji.

Przepis ten ma zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby fizyczne uprawnione do objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 24 ust. 12a UDOF).

Analiza powyższych przepisów wskazuje, że dochód, jaki uzyska Wnioskodawca z nabycia (objęcia) akcji X w wyniku podwyższenia kapitału zakładowego X na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, nie zostanie opodatkowany w momencie nabycia akcji. Zostaną bowiem spełnione wszystkie przesłanki skutkujące odroczeniem opodatkowania tego dochodu wskazane w art. 24 ust. 11 i 12a UPDOF, tj.:

1. po pierwsze, dochód osiągnięty przez Wnioskodawcę stanowić będzie nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji X nabytych przez Wnioskodawcę a wydatkami poniesionymi na ich nabycie (objęcie), które w tej sytuacji będą równe 0;
2. po drugie Wnioskodawca będzie osobą uprawnioną do nabycia (objęcia) akcji X na podstawie uchwały walnego zgromadzenia X;
3. po trzecie, przepisy art. 24 ust. 11 i 12a UPDOF stosuje się do opodatkowania akcji „spółek”. W tym zakresie należy zauważyć, że od 1 stycznia 2014 r. pojęcie „spółki” zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 28 lit. c UPDOF i obejmuje ono również spółki komandytowo-akcyjne. Wiąże się to ze zmianą sposobu opodatkowania spółek komandytowo-akcyjnych, które zostały podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. W konsekwencji, pojęcie spółki oraz „akcji” na gruncie przepisów art. 24 ust. 11 i 12a UPDOF odnosi się również do X i akcji w tej spółce.
   
   

3. Źródłem dochodu Wnioskodawcy w opisanym zdarzeniu przyszłym będą tzw. kapitały pieniężne, tj. udział w zyskach osób prawnych, opodatkowany na gruncie art. 17 ust. 1 pkt 4 UPDOF i art. 24 ust. 5 pkt 4 UPDOF. Zauważyć należy, że dochód w takiej sytuacji osiągnięty zostanie w ramach tego samego źródła przychodu jak inne przychody pochodzące z nabycia, objęcia lub obrotu akcjami, w szczególności na bazie art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9 UPDOF. Tożsamość źródeł przychodu w tej sytuacji wskazuje na możliwość stosowania przepisów art. 24 ust. 11 i 12a UPDOF do dochodu osiągniętego przez Wnioskodawcę w ramach tego źródła.

Wskazuje na to również umiejscowienie przepisu art. 24 ust. 5 pkt 4 UPDOF (na bazie którego dochodzi do powstania dochodu) w tym samym rozdziale UPDOF (Rozdział 5: Szczególne zasady ustalania dochodu), co przepis art. 24 ust. 11 UPOOF (odraczający opodatkowanie tego dochodu do momentu zbycia akcji X).

4. Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku:

• nabycia (objęcia) przez Wnioskodawcę akcji X,
• jako akcjonariusza uprawnionego do ich nabycia (objęcia) na podstawie uchwały walnego zgromadzenia X,
• które nastąpi w ramach podwyższenia kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym X,
  
  

Wnioskodawca osiągnie dochód w wartości nabytych (objętych) akcji. Jednocześnie, opodatkowanie tego dochodu będzie odroczone do momentu zbycia tych akcji przez Wnioskodawcę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca jest akcjonariuszem (a także komplementariuszem) spółki komandytowo-akcyjnej, mającej siedzibę w Polsce, będącej polskim rezydentem podatkowym („X”) opodatkowanym na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. Spółka posiada także innych akcjonariuszy, w tym spółkę kapitałową z siedzibą w Niemczech („Y”). Jak wskazano, na podstawie umowy powiernictwa Y przekaże Wnioskodawcy posiadane akcje X celem zarządzania nimi na rzecz Y z obowiązkiem ich zwrotu i rozliczenia. Przekazanie akcji X nastąpi poprzez umowę powiernictwa podlegającą prawu niemieckiemu.

Zainteresowany wskazał, że rozważane jest podwyższenie kapitału zakładowego X ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym, tj. bez dodatkowych wpłat akcjonariuszy. W związku z tym Wnioskodawca jako akcjonariusz X będzie uprawniony do nabycia dodatkowych akcji X pokrytych z wartości zgromadzonych na kapitale zapasowym X. Akcje X zostaną nabyte przez Wnioskodawcę jako akcjonariusza (osobę) uprawnioną na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy X. Co istotne, podstawą uprawnień będzie w tym przypadku okoliczność, że jest on akcjonariuszem X zarówno w zakresie akcji własnych, jak i w związku z zarządzaniem akcjami X, których własność czasowo przeniesiona jest na Wnioskodawcę na podstawie umowy powiernictwa. Jednocześnie, zgodnie z umową powiernictwa, własność określonej w tej umowie części akcji wyemitowanych przez X w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych w kapitałach własnych tej spółki pozostanie przy Wnioskodawcy także po zakończeniu umowy powiernictwa (tj. nie będzie ona obowiązana do zwrotnego przeniesienia własności tych akcji na rzecz Y). Wnioskodawca będzie uprawniony do nabycia tych akcji jako formy wynagrodzenia za wykonywanie funkcji powiernika na podstawie umowy powierniczej.

W związku z tym powstała wątpliwość, czy dochód z uzyskany przez Wnioskodawcę w formie objęcia (nabycia) na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcji X w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego pokrytego ze środków zgromadzonych na kapitale zapasowym lub rezerwowym X podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) akcji przez Wnioskodawcę.

W celu udzielenia odpowiedzi na zadane przez Wnioskodawcę pytanie należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na charakter umowy powiernictwa.

Tut. Organ zauważa, że w obrocie gospodarczym zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (spółki osobowe) nie muszą działać osobiście; dopuszczalne jest działanie przez przedstawiciela. Istota przedstawicielstwa w prawie cywilnym polega na tym, że pewna osoba dokonuje w imieniu i na rzecz innego podmiotu czynności prawnych. Osoba, która dokonuje czynności, określana jest mianem przedstawiciela, natomiast osoba, w imieniu której czynność jest dokonywana – mianem reprezentowanego. Jeżeli czynność dokonana przez przedstawiciela mieści się w granicach umocowania udzielonego przez reprezentowanego, wywołuje ona bezpośredni skutek dla podmiotu, który udzielił pełnomocnictwa. Powszechnie wskazuje się, że prawu cywilnemu znane są także inne podobne instytucje, które pełnią funkcje zbliżone do przedstawicielstwa, przy czym nie należy ich utożsamiać z przedstawicielstwem. Od tej instytucji należy odróżnić np. powiernika, który na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot prawa, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z inną osobą, na rzecz której działa, nie występuje we własnym interesie.

Powiernictwo, jako instytucja prawna, nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121, z późn. zm. – oznaczonego w dalszej części skrótem „k.c.”), zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia. Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.

Jak wynika z art. 734 i 735 k.c., istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub (jeżeli tak stanowi umowa) w imieniu własnym lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjalny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zd. 2 k.c.).

Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze, jest ograniczone, a to poprzez:

• ograniczenie czasowe – zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa, bądź uzyskane korzyści na pierwsze żądanie,
• ustawowo wyłączoną możliwość rozporządzania tymi prawami lub korzyściami na rzecz kogo innego aniżeli zleceniodawca lub wskazany przezeń podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa,
• nieekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw – prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie - zgodnie z art. 742 Kodeksu cywilnego dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym, natomiast w przypadku przenoszenia powierniczo nabytych praw na wskazaną przez zlecającego osobę trzecią cena zbycia stanowi należność zleceniodawcy (art. 740 k.c.),
• przyjmującemu zlecenie nie wolno używać we własnym interesie rzeczy i pieniędzy dającego zlecenie; od sum pieniężnych zatrzymanych ponad potrzebę wynikającą z wykonywania zlecenia powinien płacić dającemu zlecenie odsetki ustawowe (art. 741 k.c.).
  
  

Jak wskazano na wstępie, ogólne pojęcie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określone zostało przez ustawodawcę w przepisach art. 11 tej ustawy. Przychodem będzie zatem każde przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

Tak więc w celu określenia, co stanowi przychód podatnika, należy zidentyfikować stosunek prawny leżący u podstaw otrzymania przez podatnika kwoty należnej. Jest to tym bardziej istotne, jeśli zważyć, że w niektórych przypadkach kwoty otrzymane nie są kwotami należnymi.

Dotyczyć to może w szczególności tych umów, w których podatnik występuje jako szeroko rozumiany pośrednik (przedstawiciel, pełnomocnik, zastępca pośredni etc.). W tych przypadkach, gdy podatnik działa na rzecz kogoś innego, kwotami należnymi nie są kwoty otrzymane od osoby, która jest drugą stroną umowy zawieranej i wykonywanej przez pośrednika, lecz wynagrodzenie wypłacane podatnikowi przez osobę, na rzecz której działa. Przychodem jest wówczas prowizja (lub inaczej: określone wynagrodzenie), a nie kwoty otrzymywane z tytułu czynności dokonywanej przez podatnika (działającego na rzecz innej osoby).

Jak wskazał Wnioskodawca, w rozpatrywanej sprawie dojdzie do podwyższenia kapitału zakładowego spółki komandytowo-akcyjnej będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z treścią art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego, a w spółdzielniach - dochód przeznaczony na podwyższenie funduszu udziałowego oraz dochód stanowiący równowartość kwot przekazanych na ten kapitał (fundusz) z innych kapitałów (funduszy) takiej spółki albo spółdzielni.

Przy czym, w myśl art. 5a pkt 28 lit. c) ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce – oznacza to spółkę komandytowo-akcyjną mającą siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak stanowi art. 5a pkt 31 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o udziale w zyskach osób prawnych - oznacza to również udział w zyskach spółek, o których mowa w pkt 28 lit. c i d.

Z przytoczonego przepisu art. 24 ust. 5 pkt 4 cyt. ustawy wynika, że dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego spółki stanowi dochód (przychód) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Natomiast w myśl art. 30a ust. 1 pkt 4 powoływanej ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

Tut. Organ zauważa, że skutki podatkowe związane z podwyższeniem kapitału zakładowego wskazanej we wniosku spółki komandytowo-akcyjnej należy rozpatrywać zarówno z perspektywy Wnioskodawcy jako akcjonariusza posiadającego własne akcje tej spółki, jak i z perspektywy Wnioskodawcy jako osoby powiernika, który akcje tej spółki będzie posiadał w związku z zawartą umową powiernictwa.

Na podstawie przytoczonych przepisów należy wskazać, że Wnioskodawca – jako akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej w zakresie akcji własnych – w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego uzyska dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegający na ten moment opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, co wynika z art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast podwyższenie kapitału zakładowego w zakresie akcji posiadanych przez Wnioskodawcę na podstawie umowy powiernictwa nie będzie skutkowało powstaniem po jego stronie dochodu z tytułu, o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 4 powoływanej ustawy. Należy bowiem stwierdzić, że w tym przypadku skutki podwyższenia kapitału zakładowego będą immanentnie związane z łączącą strony umową powiernictwa i podwyższenia tego kapitału nie należy postrzegać jako niezależne, samoistne świadczenie, które zaskutkowałoby przysporzeniem majątkowym po stronie Zainteresowanego. Pomimo że formalnie Zainteresowany będzie wówczas właścicielem akcji, to z uwagi na zawartą umowę powiernictwa, nie uzyska on przychodu podatkowego z tytułu podwyższenia kapitału zakładowego X, ponieważ będzie on działał na rzecz powierzającego.

Zatem podwyższenie kapitału zakładowego ze środków pochodzących z kapitału zapasowego lub rezerwowego będzie skutkowało powstaniem po stronie Wnioskodawcy dochodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych – zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 4 cyt. ustawy – tylko w tej części, która przysługuje Wnioskodawcy w związku z posiadanymi przez niego akcjami własnymi. Natomiast w związku z akcjami zarządzanymi przez Zainteresowanego na podstawie umowy powiernictwa podwyższenie kapitału zakładowego X nie będzie skutkowało powstaniem po jego stronie dochodu z tego tytułu.

Kolejną kwestią wymagającą rozważenia są skutki podatkowe objęcia (nabycia) akcji X w następstwie podwyższenia kapitału zakładowego tej spółki. Tut. Organ zauważa, że objęcie (nabycie) akcji stanowi odrębny od podwyższenia kapitału zakładowego tytuł pozwalający na rozpoznanie przychodu.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji. Zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji.

Zasada, o której mowa w ust. 11, nie ma zastosowania do dochodu osiągniętego ze zbycia akcji, przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji (art. 24 ust. 12 cyt. ustawy).

Jak stanowi art. 24 ust. 12a powoływanej ustawy, przepisy ust. 11 i 12 mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Na mocy art. 24 ust. 11 w zw. z art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, następuje odroczenie opodatkowania do momentu odpłatnego zbycia akcji.

Mając na uwadze przytoczone regulacje prawne należy wziąć pod uwagę następujące okoliczności wskazane w treści wniosku. Wnioskodawca poinformował, że nabędzie akcje X jako akcjonariusz – osoba uprawniona na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy X. Co istotne, podstawą uprawnień będzie okoliczność, że jest on akcjonariuszem X zarówno w zakresie akcji własnych, jak i w związku z zarządzaniem akcjami X, których własność czasowo przeniesiona jest na Wnioskodawcę na podstawie umowy powiernictwa. W treści umowy powierniczej wskazano, że w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego spółki Wnioskodawca jako ówczesny właściciel akcji przekazanych czasowo przez Y będzie uprawniony do objęcia lub nabycia nowo wyemitowanych akcji X. Własność określonej w tej umowie części akcji wyemitowanych przez X w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego ze środków zgromadzonych w kapitałach własnych tej spółki pozostanie przy Wnioskodawcy także po zakończeniu umowy powiernictwa. Przy czym Wnioskodawca będzie uprawniony do nabycia tych akcji jako formy wynagrodzenia za wykonywanie funkcji powiernika na podstawie umowy powierniczej.

Zatem w istocie podstawą uzyskania przez Wnioskodawcę akcji w X będą jego uprawnienia wynikające z posiadania statusu akcjonariusza w spółce X w zakresie akcji własnych, jak i fakt, że na podstawie umowy powiernictwa przysługują mu akcje w kapitale zakładowym X stanowiące formę wynagrodzenia.

Tut. Organ zauważa, że art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdzie zastosowanie wyłącznie w sytuacji objęcia (nabycia) akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia, jeżeli podstawą uprawnień Wnioskodawcy będzie fakt posiadania własnych akcji w X.

Oznacza to, że zgodnie z art. 24 ust. 11 i 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód z tytułu objęcia (nabycia) akcji przez Wnioskodawcę na podstawie uchwały walnego zgromadzenia nie będzie podlegał opodatkowaniu w momencie ich objęcia (nabycia), jeżeli podstawą uprawnień będzie posiadanie przez Wnioskodawcę - jako akcjonariusza -własnych akcji w X. Moment opodatkowania zostanie odroczony w tym przypadku do momentu odpłatnego zbycia akcji.

Jednakże przepis art. 24 ust. 11 powołanej ustawy nie znajdzie zastosowania w odniesieniu do akcji objętych (nabytych) przez Wnioskodawcę na podstawie uprawnień wynikających z zawartej umowy powiernictwa.

Należy bowiem wyjaśnić, że akcje nabyte (objęte) na tej podstawie będą stanowić formę wynagrodzenia za wykonywanie funkcji powiernika na podstawie umowy powierniczej.

Tut. Organ wskazuje, że w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano następujące źródła przychodów:

• pozarolnicza działalność gospodarczą,
• inne źródła.
  
  

Stosownie natomiast do treści art. 5a pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Otrzymanie (objęcie) akcji stanowiących formę wynagrodzenia za wykonywanie funkcji powiernika będzie skutkowało powstaniem po stronie Zainteresowanego przychodu, który należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł (jeżeli czynność ta nie będzie spełniała definicji działalności gospodarczej) bądź jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (jeżeli Wnioskodawca uzyska akcje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej). W odniesieniu do tych akcji – stanowiących formę wynagrodzenia – nie znajdzie zastosowania art. 24 ust. 11 ustawy, gdyż podstawą ich otrzymania są uprawnienia wynikające z zawartej umowy powierniczej. W konsekwencji nie nastąpi odroczenie momentu opodatkowania do chwili ich odpłatnego zbycia.

Podsumowując, w momencie podwyższenia kapitału zakładowego X ze środków pochodzących z kapitału zapasowego lub rezerwowego po stronie Wnioskodawcy powstanie dochód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych – o którym mowa w art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – tylko w tej części, która przysługuje Zainteresowanemu w związku z posiadanymi przez niego akcjami własnymi. Natomiast w związku z akcjami zarządzanymi przez Wnioskodawcę na podstawie umowy powiernictwa podwyższenie kapitału zakładowego X nie będzie skutkowało powstaniem po jego stronie dochodu z tego tytułu.

Co więcej, w odniesieniu do dochodu z tytułu objęcia (nabycia) akcji przez Wnioskodawcę na podstawie uchwały walnego zgromadzenia należy wskazać, że dochód ten nie będzie podlegał opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) akcji, jeżeli podstawą uprawnień będzie posiadanie przez Wnioskodawcę - jako akcjonariusza - własnych akcji w X. Zgodnie bowiem z art. 24 ust. 11 i 12a ww. ustawy nastąpi przesunięcie momentu opodatkowania tego dochodu do momentu odpłatnego zbycia akcji. Jednakże przepis art. 24 ust. 11 cyt. ustawy nie znajdzie zastosowania do akcji objętych (nabytych) przez Wnioskodawcę na podstawie uprawnień wynikających z zawartej umowy powiernictwa. Akcje nabyte (objęte) na tej podstawie będą stanowić wynagrodzenie za wykonywanie funkcji powiernika podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania.

Nie można zatem podzielić poglądu Wnioskodawcy, że w rozpatrywanej sprawie do dochodu uzyskanego z tytułu wskazanego w art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdzie zastosowanie art. 24 ust. 11 i 12a tej ustawy.

W związku z tym stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.