Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/4512-292/16-1/BJ
z 2 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. 2015, poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 4 maja 2016 r. (data wpływu 9 maja 2016 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…” po zmianie jego sposobu wykorzystywania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 maja 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…” po zmianie jego sposobu wykorzystywania.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W związku z realizacją projektu pt. „…” Miasto C. uzyskało środki w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR).

Miasto C. było stroną umowy o dofinansowanie z Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa, w ramach którego uzyskano dofinansowanie, tj. z Zarządem Województwa. W trakcie realizacji inwestycji funkcję inwestora zastępczego pełnił zakład budżetowy miasta – Zakład Budynków Komunalnych (ZBK). Zakład ten był odbiorcą (faktury były wystawiane na ZBK) i płatnikiem faktur otrzymywanych w ramach projektu. W 2013 r. po zakończeniu inwestycji ZBK przyjął ją dokumentem OT na własny majątek. ZBK jest czynnym płatnikiem podatku VAT i składa deklarację VAT–7.

Składając wniosek o dofinansowanie i zawierając umowę z Województwem Wnioskodawca nie zamierzał wykorzystywać wytworzonej w wyniku realizacji projektu infrastruktury dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2014 r. o podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji nie miał możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu. Inwestycja była wykonana w ramach zadań własnych gminy.

Towary i usługi dotyczące inwestycji były nabywane dla celów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W budynku Galerii Sztuki W. po zakończeniu realizacji projektu, zgodnie z jego założeniami, odbywają się koncerty i wydarzenia artystyczne. Dostęp do produktów projektu jest powszechny i bezpłatny, a miasto, jak i Zakład Budynków Komunalnych nie wykonują w oparciu o produkty projektu działalności opodatkowanej VAT. Miasto nie uzyskuje przychodów z tytułu prowadzonej działalności kulturalnej, edukacyjnej czy turystycznej (np. bezpłatny wstęp na wystawy, wernisaże, bezpłatne korzystanie z pomieszczeń przez organizacje prowadzące działalność kulturalną w obiekcie).

Miasto uzyskało Interpretację indywidualną Ministra Finansów nr IBPP4/443-1358/11/EJ z dn. 10 listopada 2011 r. zgodnie, z którą Miasto nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów w związku z realizacją projektu, ponieważ faktury dokumentujące nabycie towarów i usług były wystawione na ZBK (odrębnego podatnika podatku VAT), w związku z czym VAT należny od zakupów był kosztem kwalifikowanym w ramach środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

W związku z prężną działalnością prowadzoną w budynku Galerii Sztuki W. E., Miasto chce zwiększyć działania promocyjne polegające na podniesieniu atrakcyjności wydarzeń, eventów czy wystaw. Powyższe miasto chce osiągnąć poprzez zmianę sposobu wykorzystywania obiektu. Wprowadzona zostanie sprzedaż pamiątek, materiałów czy wydawnictw poświęconych promowaniu Galerii, jako atrakcji na Szlaku Zabytków Techniki, a także prowadzenie działalności obejmującej organizowanie biletowanych imprez i wynajem powierzchni pod działalność towarzyszącą (w trakcie organizowanego wydarzenia tj. np. usługa cateringowa, sprzedaż detaliczna). Wyboru wykonawców/dostawców usług towarzyszących Beneficjent będzie dokonywał na zasadach konkurencyjnych. Większość wydarzeń w Galerii nadal będzie ogólnodostępna i bezpłatna. Beneficjent zakłada biletowanie tylko większych wydarzeń, imprez zewnętrznych lub koncertów bardzo znanych artystów, gdzie konieczne jest limitowanie osób uczestniczących w wydarzeniu w tym samym czasie.

Obiletowanie wydarzeń, czy sprzedaż gadżetów, da szansę na zainwestowanie osiąganego przychodu w tworzenie coraz bardziej atrakcyjnych form promocji Galerii, organizowanie wystaw czy wykładów, które wymagają nakładów finansowych, by zapewnić ich odpowiedni poziom, dający gwarancje stworzenia wokół Galerii poczucia unikatowości, przekładającej się na coraz większą rozpoznawalność w środowisku kulturalnym i artystycznym. Wpływy z tytułu planowanej działalności stanowić będą częściowo dochód Beneficjenta, a częściowo przychód Muzeum Saturn, który jest opiekunem merytorycznym Galerii.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Miasto, jako beneficjent środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego ma możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…” po zmianie jego sposobu wykorzystywania?

Zdaniem Wnioskodawcy decydujące znaczenie dla oceny przedstawionego stanu faktycznego i odpowiedzi na zadane pytanie ma fakt, że w dacie ponoszenia wydatków Wnioskodawca nie był uprawniony do obniżenie podatku należnego o podatek naliczony z tytułu wydatków ponoszonych na realizację inwestycji. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U.2015.1515 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W myśl art. 6 ust. 1 ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych należą między innymi sprawy edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8), kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9), promocji gminy (art. 7 ust. 1 pkt 18). W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1).

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U.2011.177.1054 z późn. zm.) nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z powołanymi przepisami przedmiotowa inwestycja była realizowana w zakresie zadań własnych gminy przez inwestora zastępczego Zakład Budynków Komunalnych (zakład budżetowy). „…” była przejawem wykonywania władztwa publicznego. Przy wykonywaniu tych czynności miasto działało, jako organ władzy publicznej realizujący cel publiczny. Organ władzy publicznej w odniesieniu do zadań nałożonych na niego odrębnymi przepisami prawa dla realizacji, których został powołany nie jest uznawany za podatnika podatku VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z przedstawionego przepisu wynika, że prawo do odliczenia podatku ma zarejestrowany, czynny podatnik VAT dokonujący zakupu towarów i usług wykorzystywanych do działalności opodatkowanej. Należy podkreślić, że podatnik w momencie nabycia towarów lub usług określa, czy nabywane przez niego towary lub usługi będą wykorzystywane w prowadzonej przez niego działalności opodatkowanej. Jeżeli w momencie ponoszenia wydatków inwestycyjnych podatnikowi przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT, to aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Miasto w trakcie realizacji inwestycji nie zamierzało wykorzystywać towarów i usług nabytych w ramach projektu do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. W trakcie ponoszenia wydatków inwestycyjnych zakładano, że efekty projektu będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu, a dostęp do nich będzie powszechny i bezpłatny. Miasto w trakcie realizacji przedmiotowej inwestycji do chwili jej ukończenia nie zamierzało wykorzystywać nabytych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, które generowałyby podatek należny, co w konsekwencji wyłączyło tę nieruchomość całkowicie z systemu podatku VAT.

W konsekwencji beneficjent nie występował w charakterze podatnika, w związku, z czym nie nabył prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy towarów i usług dla potrzeb przedmiotowej inwestycji. Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa TSUE prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu tego prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim osoba występuje w danym czasie (tak wyrok w sprawie C-97/90 Lennartz, wyrok z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie C-378/02 Waterschap Zeeuws Vlaanderen). W tej sytuacji dokonanie zamierzonej czynności nie powoduje nabycia przez Wnioskodawcę prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Dodatkowo zaznaczyć należy, że faktury zakupowe związane z projektem nie były wystawione dla i beneficjenta, lecz dla Zakładu Budynków Komunalnych (zakład budżetowy), który był inwestorem zastępczym inwestycji. Faktura uprawnia do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, jedynie podmiot, dla którego została wystawiona.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14, gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku VAT odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi. Skutkiem tego wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.

Bez znaczenia jest fakt obowiązkowego „scentralizowania” w zakresie rozliczeń w podatku od towarów i usług swoich jednostek budżetowych, bo w dalszym ciągu gmina nie będzie miała możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących nabycia towarów i usług w ramach projektu ze względu na pierwotny zamiar wykorzystywania obiektu. Do dnia dzisiejszego budynek galerii jest wykorzystywany do działalności niepodlegającej opodatkowaniu i pozostaje w zarządzie Zakładu Budynków Komunalnych, a opiekę merytoryczną sprawuje Muzeum S. (instytucja kultury). W konsekwencji, skoro obecnie produkty projektu nie są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Beneficjent stoi na stanowisku, że zmiana przeznaczenia wykorzystania efektów projektu nie wpłynie, na zastosowanie art. 86 ustawy o VAT i Beneficjentowi w dalszym ciągu nie przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na projekt „…”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 710), zwanej dalej ustawą, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1a w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług

Terminy, w których powstaje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego ustawodawca określił w art. 86 ust. 10-13 ustawy o VAT.

Na mocy art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2–5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.), jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (tj. za pierwszy okres rozliczeniowy w którym spełnił wszystkie warunki do dokonania odliczenia), nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Wskazać tutaj należy, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 grudnia 2012 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 35), do rozliczeń za okresy rozliczeniowe, które upływają w dniu 31 grudnia 2013 r., stosuje się przepisy art. 86 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2014 r.

Z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Należy podkreślić, że ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji „zamiaru” wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Konkludując, jeśli towary i usługi, przy nabyciu których naliczono podatek, są (mają być) wykorzystywane w całości do prowadzenia działalności opodatkowanej, wówczas podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku.

Podatnikami – zgodnie z zapisem art. 15 ust. 1 ustawy – są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT – nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie edukacji publicznej, kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami, promocji gminy (art. 7 ust. 1 pkt 8, 9 i 18 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie (art. 9 ust. 2).

Jak stanowi art. 9 ust. 3 powołanej wyżej ustawy, formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.

W kontekście powołanych przepisów, odnosząc się do kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego, należy zauważyć, że z ugruntowanego orzecznictwa TSUE wynika, że aby podmiot miał prawo do odliczenia VAT, musi on być podatnikiem w rozumieniu przepisów dyrektywy, a po drugie – towary i usługi powinny być używane do celów transakcji podlegających opodatkowaniu (zob. np. wyrok z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-137/02, pkt 24).

Potwierdzają to również postanowienia pkt 8–9 wyroku w sprawie C-97/90 Lennartz, w których TSUE stwierdził, że prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu tego prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim osoba występuje w danym czasie. Zgodnie z art. 17 (2) szóstej dyrektywy, o ile podatnik, działający w tym charakterze, używa towarów dla celów czynności podlegających opodatkowaniu, jest on uprawniony do odliczania podatku należnego lub zapłaconego od takich towarów. Jeżeli towary nie są używane do celów działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 4, lecz do celów prywatnej konsumpcji, nie powstaje żadne prawo do odliczeń.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Miasto zrealizowało projekt pn. „…”. W trakcie realizacji inwestycji funkcję inwestora zastępczego pełnił zakład budżetowy miasta – Zakład Budynków Komunalnych (ZBK). Zakład ten był odbiorcą (faktury były wystawiane na ZBK) i płatnikiem faktur otrzymywanych w ramach projektu. W 2013 r. po zakończeniu inwestycji ZBK przyjął ją dokumentem OT na własny majątek. ZBK jest czynnym płatnikiem podatku VAT i składa deklarację VAT 7. Wnioskodawca nie zamierzał wykorzystywać wytworzonej w wyniku realizacji projektu infrastruktury dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Inwestycja była wykonana w ramach zadań własnych gminy. Towary i usługi dotyczące inwestycji były nabywane dla celów niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. W budynku Galerii Sztuki Współczesnej po zakończeniu realizacji projektu, zgodnie z jego założeniami, odbywają się koncerty i wydarzenia artystyczne.

Jak wskazano na wstępie obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić wyłącznie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Aby faktury umożliwiły zrealizowanie prawa do odliczenia, muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie. W analizowanej sprawie faktury dokumentujące nabywane na potrzeby realizacji projektu towary i usługi, były wystawiane na Zakład Budynków Komunalnych.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie dokonał nabycia żadnych towarów i usług udokumentowanych fakturami VAT, w których figuruje jako nabywca, nie ma możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dotyczących zakupów towarów i usług związanych z ww. projektem. Ustawodawca stworzył bowiem podatnikowi prawo odliczenia podatku naliczonego od nabytych (zakupionych) towarów i usług, a zatem podatnik nie może odliczać podatku naliczonego innych nabywców.

W tym miejscu zauważyć trzeba, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

W dniu 26 października 2015 r. zapadła uchwała NSA, sygn. akt I FPS 4/15, w której NSA wskazał, że pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem ww. warunków – nie jest wystarczająco samodzielny.

Zgodnie z powyższym oraz komunikatem Ministerstwa Finansów z dnia 15 grudnia 2015 r. w sprawie objętej ww. wyrokiem TSUE zakłada się obowiązkowe „scentralizowanie” w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Aby zapewnić samorządom czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do czasu obowiązkowej centralizacji nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń.

Przy czym uznanie, że jednostka samorządu terytorialnego wraz z jej jednostkami organizacyjnymi stanowi jednego podatnika rodzi konieczność rozliczania się jako jeden podatnik ze wszystkimi tego konsekwencjami. Nie jest zatem dopuszczalne stosowanie też ww. wyroków wybiórczo np. wyłącznie w odniesieniu do podatku naliczonego z pominięciem konieczności odprowadzenia podatku należnego czy też „wybrania” okresów rozliczeniowych z przeszłości, nieobjętych przedawnieniem, w odniesieniu do których samorząd dokona rozliczenia scentralizowanego, z równoczesnym pozostawieniem bez zmian innych okresów rozliczanych odrębnie przez jednostkę samorządu terytorialnego i jej jednostki organizacyjne.

Z okoliczności dotyczących sprawy wynika, że Wnioskodawca oraz Zakład Budynków Komunalnych stosują dotychczasowy model rozliczeń. Zakład Budynków Komunalnych jest czynnym podatnikiem podatku VAT i składa deklarację VAT–7. ZBK jest odrębnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca przedstawiając stanowisko własne argumentuje, że bez znaczenia jest fakt obowiązkowego „scentralizowania” w zakresie rozliczeń w podatku od towarów i usług swoich jednostek budżetowych, bo w dalszym ciągu gmina nie będzie miała możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących nabycia towarów i usług w ramach projektu ze względu na pierwotny zamiar wykorzystywania obiektu. Do dnia dzisiejszego budynek galerii jest wykorzystywany do działalności niepodlegającej opodatkowaniu i pozostaje w zarządzie Zakładu Budynków Komunalnych, a opiekę merytoryczną sprawuje Muzeum S. (instytucja kultury). W konsekwencji, skoro obecnie produkty projektu nie są wykorzystywane do sprzedaży opodatkowanej wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT.

Z argumentacją tą należy się zgodzić, bowiem z okoliczności niniejszej sprawy jednoznacznie wynika, że Miasto jako strona umowy o dofinansowanie projektu pn. „…” nie zamierzało wykorzystywać wytworzonej w wyniku realizacji projektu infrastruktury dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Również ZBK – inwestor zastępczy – nie wykonuje w oparciu o produkty projektu działalności opodatkowanej VAT.

W kontekście powyższego należy zwrócić uwagę na wyrok TSUE z 2 czerwca 2005 r. w sprawie C-378/02 Waterschap Zeeuws Vlaanderen. W wyroku tym TSUE stwierdził, że art. 17 szóstej dyrektywy określa moment powstania prawa do odliczenia i stanowi, że jedynie charakter, w jakim podmiot działał w chwili nabycia dobra, determinuje istnienie prawa do odliczenia. Podmiot prawa publicznego, który nabywa dobro inwestycyjne jako władza publiczna, w rozumieniu art. 4 ust. 5 akapit pierwszy szóstej dyrektywy, a zatem nie działając w charakterze podatnika, i który następnie sprzedaje to dobro, działając w charakterze podatnika, nie korzysta w zakresie tej sprzedaży z prawa do dokonania korekty, na podstawie art. 20 tej dyrektywy, na potrzeby odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tego dobra (zob. pkt 38 i 44 wyroku w sprawie C-378/02). Ponadto okoliczność, że następnie podmiot ten działał jako podatnik, nie może na podstawie art. 20 szóstej dyrektywy skutkować tym, że będzie można odliczyć podatek naliczony zapłacony przez ten podmiot z tytułu transakcji dokonanych jako władza publiczna i z tego względu nieopodatkowanych (zob. pkt 40 ww. wyroku). Oznacza to, że jeżeli w momencie nabycia towarów podmiot nie działał w charakterze podatnika wtedy takiemu podmiotowi nie przysługuje w żadnym momencie prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zgodnie bowiem z obowiązującym obecnie art. 167 Dyrektywy 2006/112/WE prawo do odliczenia powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Późniejsza zmiana przeznaczenia takich towarów z działalności niedającej prawa do odliczenia na działalność dającą takie prawo, nie będzie skutkowała dla podatnika nabyciem prawa do odliczenia VAT. Powyższe tezy wyroku w sprawie C-378/02 zachowują aktualność również w odniesieniu do odpowiadających im przepisów Dyrektywy 2006/112/WE (art. 167-168 oraz art. 184-192).

Odnosząc powołane powyżej przepisy prawa do przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanowiska Miasta w kontekście zadanego pytania należy stwierdzić, że fakt, iż w związku z prężną działalnością prowadzoną w budynku Galerii Sztuki W. E., Miasto chce zwiększyć działania promocyjne polegające na podniesieniu atrakcyjności wydarzeń, eventów czy wystaw, co Miasto chce osiągnąć poprzez zmianę sposobu wykorzystywania obiektu – wprowadzona zostanie sprzedaż pamiątek, materiałów czy wydawnictw poświęconych promowaniu Galerii, jako atrakcji na Szlaku Zabytków Techniki, a także prowadzenie działalności obejmującej organizowanie biletowanych imprez i wynajem powierzchni pod działalność towarzyszącą (w trakcie organizowanego wydarzenia tj. np. usługa cateringowa, sprzedaż detaliczna), nie spowoduje, że Miastu będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „…”.

Tym samym stanowisko Miasta, że zmiana przeznaczenia wykorzystania efektów projektu nie wpłynie, na zastosowanie art. 86 ustawy o VAT i Beneficjentowi w dalszym ciągu nie przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na ww. projekt – jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.