Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/4511-1-176/16-4/PP
z 23 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółki jawnej przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2016 r. (data wpływu 22 lutego 2016 r.), uzupełnionym w dniu 5 maja 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych – jest prawidłowe;
• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych,
• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych.
  
  

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów, pismem z dnia 25 kwietnia 2016 r. nr ILPB1/4511-1-176/16-2/PP wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłano w dniu 25 kwietnia 2016 r., skutecznie doręczono w dniu 29 kwietnia 2016 r., natomiast w dniu 5 maja 2016 r. wniosek uzupełniono.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w branży motoryzacyjnej w formie spółki jawnej. W celu zwiększenia efektywności produkcji, oszczędności kosztów materiałów, środków roboczych oraz nakładu czasu i energii, uproszczenia i skrócenia przebiegu procesów pracy, polepszenia jakości produktów, redukcji niebezpieczeństwa wypadku w miejscu pracy, eliminowania zagrażających życiu i zdrowiu czynników i niebezpiecznych materiałów, uproszczenia procedur organizacji pracy i innych procesów w przedsiębiorstwie Spółka zamierza wprowadzić system motywacyjny polegający na wynagradzaniu pracowników w razie przekazania przez nich Wnioskodawcy projektów racjonalizatorskich dotyczących polepszenia pracy oraz rozwoju przedsiębiorstwa.

Planowane jest przyjęcie Regulaminu Racjonalizacji, w którym projekt racjonalizatorski zdefiniowany zostanie jako pomysł, który jest związany z zakresem czynności wykonywanych przez pracowników Spółki jawnej w ramach procesów produkcyjnych lub z miejscem pracy, przyczyniający się do polepszenia istniejącego już stanu rzeczy.

Zgodnie z projektem Regulaminu Racjonalizacji, za projekty racjonalizatorskie Spółka uznawać będzie zarówno projekty tworzone poza zakresem obowiązków pracowniczych pracowników, jak i projekty tworzone w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę.

Spółka zamierza wyłonić Komisję Weryfikacyjną, której zadaniem będzie ocena dokonanych przez pracowników zgłoszeń projektów racjonalizatorskich według określonej w Regulaminie Racjonalizacji procedury.

Pracownikom Spółki jawnej przysługiwać będzie wynagrodzenie z tytułu przeniesienia na nią praw do projektu racjonalizatorskiego, którego konkretna wysokość uzależniona zostanie w Regulaminie Racjonalizacji od podziału na wartości (korzyści) bezpośrednie lub wartości (korzyści) pośrednie uzyskiwane przez Spółkę z tytułu wdrożenia projektu racjonalizatorskiego oraz od okoliczności, czy projekt racjonalizatorski zgłaszany jest przez jednego pracownika, czy przez większą liczbę pracowników.

Wartości (korzyści) bezpośrednie zdefiniowane zostaną w Regulaminie Racjonalizacji jako korzyści wynikające z wdrożonych usprawnień, które przyczyniają się do powstania oszczędności, tzn. widocznej redukcji kosztów, w szczególności kosztów materiału, energii, czasu potrzebnego do wyprodukowania wyrobu, czy zmniejszenia ilości wyrobów wybrakowanych itp. Wartości (korzyści) pośrednie natomiast to korzyści wynikające z wdrożonych usprawnień, które wpływają na uproszczenie procesu pracy, poprawę bezpieczeństwa, uproszczenie procedur organizacji pracy i innych procesów w przedsiębiorstwie itp.

W zależności od tego, czy projekt racjonalizatorski powstanie w ramach wypełniania obowiązków pracowniczych – zgodnie z umową o pracę, czy też w ramach czynności niewchodzących w zakres obowiązków pracowniczych – Wnioskodawca rozważa dwa warianty ustalania wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich do projektu:

• Wariant nr 1
  Wnioskodawca zakłada wprowadzenie w umowach o pracę z pracownikami zapisu stanowiącego, iż jeżeli w ramach wykonywania przez pracowników obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę pracownik stworzy projekt racjonalizatorski, wówczas pracownikowi przysługuje z tego tytułu wynagrodzenie odrębne od wynagrodzenia zasadniczego uzyskiwanego ze stosunku pracy.
  
• Wariant nr 2
  Wnioskodawca zakłada, iż w przypadku, gdy projekt racjonalizatorski powstanie w efekcie czynności niewchodzących w zakres obowiązków pracowniczych, wypłata wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich nie będzie wynikała ze stosunku pracy łączącego Spółkę z pracownikiem. Wynagrodzenie będzie wypłacane wyłącznie w oparciu o postanowienia Regulaminu Racjonalizacji, a nie w oparciu o umowę o pracę oraz inne regulacje wynikające z przepisów prawa pracy.
  
  

Zarówno w wariancie pierwszym, jak i drugim Spółka zamierza jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych rozpoznawać 50% koszty uzyskania przychodów. Do podstawowego wynagrodzenia pracowników Wnioskodawcy stosowane zaś będą zasady ogólne rozliczania kosztów uzyskania przychodów z tytułu stosunku pracy wynikające z art. 22 ust. 2 ustawy o podatku o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy wynagrodzenie wypłacane pracownikowi z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych (stan faktyczny opisany jako wariant 1) stanowi dla takiego pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy wynagrodzenie wypłacane pracownikowi z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych (stan faktyczny opisany jako wariant 2) stanowi dla takiego pracownika przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. Czy w odniesieniu do przychodów opisanych w pytaniu 1 (przychody za przeniesienie praw do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych) Spółka, jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ma prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodu w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu?
4. Czy w odniesieniu do przychodów opisanych w pytaniu 2 (przychody za przeniesienie praw do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych) Spółka jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ma prawo do potrącenia kosztów uzyskania przychodu w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do pytań pierwszego i trzeciego – w opisanym powyżej w wariancie nr 1 stanie faktycznym, powstały w ten sposób przychód z tytułu wypłaty na rzecz pracowników wynagrodzenia za przeniesienie prawa do projektu racjonalizatorskiego stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z racji tego, że w ramach wykonywania przez pracowników obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę pracownik stworzy projekt racjonalizatorski i przysługiwać mu będzie z tego tytułu wynagrodzenie odrębne od wynagrodzenia zasadniczego ustalone w zgodzie z przepisami prawa pracy, wynagrodzenie takie niewątpliwie będzie miało bezpośredni związek ze stosunkiem pracy i w konsekwencji stanowić będzie przychód uzyskiwany ze stosunku pracy.

Wnioskodawca uważa, iż w opisanym powyżej wariancie nr 1 do rozliczenia podatkowego przychodów osiągniętych przez pracowników z tytułu przeniesienia na pracodawcę praw do projektów racjonalizatorskich powstałych w ramach wykonywania przez pracowników obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę, należy przyjąć za koszt uzyskania przychodu 50% wysokości przychodu uzyskanego z tytułu przeniesienia przedmiotowych praw zgodnie z art. 12 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 lub art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów, ww. ustawa stanowi w art. 22 ust. 9 pkt 1, że z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego – koszt uzyskania przychodu określa się jako 50% uzyskanego z tego tytułu przychodu.

Powyższej przywołany art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozpatrywać w kontekście postanowień Prawa własności przemysłowej, które określają status prawny twórców projektów racjonalizatorskich w zakresie prawa do uzyskania patentu, prawa ochronnego oraz prawa do wynagrodzenia.

Zgodnie z przepisami art. 7 ust. 2 ustawy – Prawo własności przemysłowej z dnia 30 czerwca 2000 r. (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117; dalej także: Prawo własności przemysłowej) przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski każde rozwiązanie nadające się do wykorzystania, niebędące wynalazkiem podlegającym opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego.

W wyniku przyjętych w Spółce rozwiązań, zgodnie z ustalonymi w art. 8 ust. 2 Prawa własności przemysłowej zasadami:

• Wnioskodawca ustalił w Regulaminie Racjonalizacji, jakie rozwiązania będzie uznawał za projekty racjonalizatorskie;
• Wnioskodawca określił w Regulaminie Racjonalizacji wynagrodzenie dla twórcy projektu racjonalizatorskiego przyjętego przez Spółkę do wykorzystania.
  
  

Zatem, jeżeli pracownik dokonał projektu racjonalizatorskiego w ramach wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy, możliwe jest zastosowanie - zgodnie z art. 12 oraz art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - 50% kosztów uzyskania przychodu do przychodów uzyskanych tytułem przejęcia przez pracodawcę projektu racjonalizatorskiego, gdyż:

• Spółka zgodnie z przepisami Prawa własności przemysłowej ustaliła w Regulaminie Racjonalizacji, jakie rozwiązania będzie uznawała za projekty racjonalizatorskie;
• Spółka określiła zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy wynagrodzenie dla twórcy projektu racjonalizatorskiego przyjętego przez Wnioskodawcę do wykorzystania;
• wynagrodzenie z tego tytułu określone zostało jako wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności projektu racjonalizatorskiego, a nie za samo jego sporządzenie;
• wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności projektu racjonalizatorskiego określone zostało odrębnie niż wynagrodzenie zasadnicze wynikające ze stosunku pracy (do którego stosuje się koszty uzyskania przychodu wynikające z art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
  
  

Wnioskodawca uważa ponadto, iż z racji tego, że zgodnie z art. 1 ust. 2 Prawa własności przemysłowej ustawodawca przyjął zasadę kumulatywnej ochrony przedmiotów objętych jej regulacją, a ustawa Prawo własności przemysłowej jedynie w sposób ograniczony chroni twórców projektów racjonalizatorskich, ochrona praw majątkowych i osobistych przysługuje twórcom na mocy przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631; dalej także ustawa o prawie autorskim). Projekty racjonalizatorskie zgłaszane Wnioskodawcy przez pracowników są także „utworem” w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, gdyż stanowią rezultat pracy człowieka (twórcy), stanowią przejaw działalności twórczej oraz mają indywidualny charakter. W momencie zatem przeniesienia praw do ww. utworów Spółka wchodzi w prawa do ww. utworów.

Niezależnie zatem od możliwości ustalenia przez Spółkę jako płatnika kosztów uzyskania przychodu w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu w odniesieniu do wyżej opisywanego wynagrodzenia z tytułu przeniesienia praw do projektu racjonalizatorskiego na podstawie art. 12 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowisko Wnioskodawcy dodatkowo potwierdza przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy, który daje podstawę określania kosztów uzyskania przychodu uzyskanego z tytułu rozporządzania przez twórców prawami autorskimi w ryczałtowej wysokości 50% uzyskanego przychodu obliczonego zgodnie z postanowieniami tego punktu.

W stanie faktycznym opisanym powyżej, w ramach Regulaminu Racjonalizacji pracownicy Spółki, w przypadku utworzenia utworów, przenoszą prawa autorskie do niego na Spółkę, a za przeniesienie praw otrzymują wynagrodzenie niezależne od innych obowiązków wykonywanych w ramach umowy o pracę. Zdaniem Wnioskodawcy, w wariancie nr 1 prawidłowe jest zatem ustalenie przez Spółkę jako płatnika kosztów uzyskania przychodów w ryczałtowej wysokości 50% wynagrodzenia, zgodnie z postanowieniami art. 12 ust. 1 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 ww. ustawy lub alternatywnie art. 22 ust. 9 pkt 3 tej ustawy.

Jednocześnie Wnioskodawca wyjaśnia, że zapytanie dotyczy zdarzeń przyszłych.

W odniesieniu do pytań drugiego i czwartego – w opisanym powyżej wariancie nr 2 powstały w ten sposób przychód wynikający z wypłaty na rzecz pracowników wynagrodzenia za przeniesienie praw do projektu racjonalizatorskiego stanowi przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ze względu na fakt, iż w omawianym przypadku projekt racjonalizatorski powstaje w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych oraz fakt, iż wynagrodzenie z tego tytułu nie jest ustalane w oparciu o umowę o pracę i powszechnie obowiązujące przepisy prawa pracy, lecz w oparciu o odrębny stosunek o charakterze cywilnoprawnym (umowę) uznać należy, że przychody z tytułu przeniesienia praw do projektów racjonalizatorskich należy zakwalifikować jako przychody, których źródłem jest odpłatne zbycie praw majątkowych, o których mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródłami przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy.

Ustawodawca w art. 18 wyżej cytowanej ustawy uszczegóławia powyższe stanowiąc, że za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Projekt racjonalizatorski niewątpliwie jest projektem wynalazczym w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przeniesienie zatem w wariancie nr 2 prawa do projektu racjonalizatorskiego na Wnioskodawcę stanowiło będzie dla pracowników przychód z praw majątkowych.

Spółka stoi na stanowisku, iż także w opisanym powyżej w wariancie nr 2 stanie faktycznym do rozliczenia podatkowego przychodów osiągniętych przez pracownika z tytułu przeniesienia na pracodawcę praw majątkowych do projektów racjonalizatorskich należy przyjąć za koszt uzyskania przychodu 50% wysokości przychodu uzyskanego z tytułu przeniesienia przedmiotowych praw zgodnie z art. 18 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 alternatywnie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy.

W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodu uzyskanego przez pracownika tytułem przeniesienia na pracodawcę praw do projektu racjonalizatorskiego, zastosowanie także będzie miał art. 22 ust. 9 pkt 1 ww. ustawy stanowiący, że z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego – koszt uzyskania przychodu określa się jako 50% uzyskanego z tego tytułu przychodu.

Również w wariancie nr 2 powyższy art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozpatrywać w kontekście zacytowanych powyżej przepisów Prawa własności przemysłowej (art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 Prawa własności przemysłowej).

Zatem w opisywanym w wariancie nr 2 stanie faktycznym możliwe jest zastosowanie, zgodnie z art. 18 oraz art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, 50% kosztów uzyskania przychodu do przychodów uzyskanych tytułem przeniesienia na pracodawcę prawa własności projektu racjonalizatorskiego, gdyż:

• Wnioskodawca ustalił w Regulaminie Racjonalizacji, jakie rozwiązania będzie uznawał za projekty racjonalizatorskie;
• Wnioskodawca określił w Regulaminie Racjonalizacji wynagrodzenie dla twórcy projektu racjonalizatorskiego przyjętego przez Wnioskodawcę do wykorzystania;
• wynagrodzenie z tego tytułu określone zostało w Regulaminie Racjonalizacji jako wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności projektu racjonalizatorskiego, a nie za samo jego sporządzenie;
• wynagrodzenie za przeniesienie prawa własności projektu racjonalizatorskiego określone zostało odrębnie niż wynagrodzenie wynikające ze stosunku pracy (do którego stosuje się koszty uzyskania przychodu wynikające z art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
  
  

Także w wariancie drugim ze względu na wyżej opisywaną zasadę kumulatywnego zastosowania przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej oraz Prawa autorskiego i faktu, iż projekt racjonalizatorski stanowi utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim, niezależnie od możliwości ustalenia przez Wnioskodawcę jako płatnika kosztów uzyskania przychodu w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu na podstawie art. 18 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowisko Wnioskodawcy odnośnie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów dodatkowo potwierdza przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy, który daje podstawę określania kosztów uzyskania przychodu uzyskanego z tytułu rozporządzania przez twórców prawami autorskimi w ryczałtowej wysokości 50% uzyskanego przychodu obliczonego zgodnie z postanowieniami tego punktu.

Wobec powyższej kwalifikacji, prawidłowym jest, zdaniem Wnioskodawcy, ustalenie w wariancie nr 2 przez Spółkę jako płatnika kosztów uzyskania przychodów w ryczałtowej wysokości 50% wynagrodzenia zgodnie z postanowieniami art. 18 w zw. z art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub alternatywnie art. 22 ust. 9 pkt 3 tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych – jest prawidłowe;
• obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych – jest prawidłowe.

W zakresie obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych (pytania oznaczone we wniosku jako nr 1 i nr 3) tut. Organ stwierdza, co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W treści art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do postanowień art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Za pracownika, zgodnie z art. 12 ust. 4 powołanej ustawy, uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.

Zaś stosownie do treści art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (czyli również spółki jawne), zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

W myśl art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych, przysługuje co do zasady, zgodnie z przepisem art. 22 ust. 2 powołanej ustawy, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.

Inaczej jednakże traktowana jest kwestia kosztów uzyskania przychodów twórców i artystów wykonawców zatrudnionych na umowę o pracę lub umowy pokrewne. O zastosowaniu 50- procentowych kosztów uzyskania przychodów z tytułu rozporządzania lub korzystania przez twórców i artystów wykonawców z praw autorskich i praw pokrewnych decyduje fakt uzyskiwania przychodów z wynagrodzenia za wykonywanie czynności, których rezultatem jest tworzenie utworu, będącego przedmiotem prawa autorskiego. W takim przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z treścią przepisu szczególnego, zawartą w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – określa się w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

Zastrzeżenie zawarte w ww. ust. 9a stanowi, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Ponadto, zgodnie z art. 22 ust. 10 ww. ustawy, jeżeli podatnik udowodni, że koszty uzyskania przychodów były wyższe niż wynikające z zastosowania normy procentowej określonej w art. 22 ust. 9 pkt 1-4 i pkt 6, koszty uzyskania przyjmuje się w wysokości kosztów faktycznie poniesionych.

Dodatkowo, stosownie do treści art. 22 ust. 10a przywołanej ustawy, przepis ww. ust. 10 stosuje się również jeżeli podatnik udowodni, że w roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, były wyższe niż kwota określona w ust. 9a.

Zatem, przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub artystów wykonawców z praw pokrewnych i z rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych (autorskich) w postaci utworu lub artystycznego wykonania, o których mowa w przepisach odrębnych (z racji braku definicji w tym zakresie w przepisach prawa podatkowego ustawodawca domyślnie odsyła do przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych – Dz. U. z 2006 r., Nr 90, poz. 631, z poźn. zm.). Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, czyli stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego. Tak więc w umowach, które towarzyszą zamawianiu utworów strony powinny wyraźnie postanowić, iż przedmiotem zamówienia jest właśnie dobro niematerialne podlegające ochronie na mocy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W konsekwencji zastosowanie kosztów uzyskania przychodów w wysokości 50% będzie możliwe wówczas, gdy dana osoba uzyska przychód za wykonanie czynności będącej przedmiotem prawa autorskiego lub pokrewnego oraz gdy twórca dokona rozporządzenia prawami autorskimi do swojego utworu, czyli gdy przejdą one na zamawiającego utwór (czyli w tym wypadku na pracodawcę) lub gdy udzieli on licencji na korzystanie z tych praw.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że tylko wówczas gdy:

1. praca wykonywana przez pracownika jest przedmiotem prawa autorskiego, a więc spełnia przesłanki utworu określone w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych,
2. pracownik jest twórcą w rozumieniu tej ustawy i uzyskiwanie przychodów przez pracownika wynika z korzystania przez twórcę z tychże praw lub z rozporządzania tymi prawami,
3. umowa o pracę przewiduje zróżnicowanie wynagrodzenia należnego pracownikowi na część związaną z korzystaniem z praw autorskich i na część związaną z wykonywaniem typowych obowiązków pracowniczych oraz gdy pracodawca prowadzi stosowną dokumentację w tym zakresie, np. prowadzi szczegółową ewidencję czasu pracy twórczej pracownika (lub dokumentację taką na zlecenie pracodawcy prowadzi pracownik i podlega ona zatwierdzeniu przez pracodawcę)

– do przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 (stosunek pracy i stosunki pokrewne) mogą być zastosowane podwyższone 50-procentowe koszty uzyskania przychodów, zgodnie z treścią powołanego art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu należy wskazać, iż podwyższone koszty uzyskania przychodów, o których mowa powyżej, mogą zostać zastosowane jedynie do uzyskiwanych przychodów tylko w tej części wynagrodzenia, która przysługuje za pracę twórczą wykonywaną w ramach obowiązków pracowniczych. Natomiast do pozostałych składników wynagrodzenia będą już miały zastosowanie zryczałtowane koszty uzyskania przychodów, wynikające z przywołanego uprzednio art. 22 ust. 2 ustawy. Będą to bowiem składniki wynagrodzenia ze stosunku pracy nie pozostające w uchwytnym związku przyczynowo-skutkowym z działaniami twórczymi kreującymi utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z treści przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca, jako pracodawca (spółka jawna), rozważa wprowadzenie zmian do sposobu ustalania wynagrodzenia za pracę. Wnioskodawca planuje określić w umowach o pracę sposób ustalania wynagrodzenia za przeniesienie praw autorskich do tworzonych przez pracowników projektów wykonywanych w ramach obowiązków pracowniczych - w taki sposób, że z tego tytułu przysługiwać będzie pracownikowi wynagrodzenie odrębne od wynagrodzenia zasadniczego.

Wobec tak przedstawionej treści wniosku należy uznać, że opisane powyżej okoliczności spełniają warunki konieczne do zastosowania wobec pracowników podwyższonych, 50-procentowych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w tej części wynagrodzenia za pracę, która wynika z wykonywania obowiązków pracowniczych związanych z pracą twórczą.

Należy dodatkowo podkreślić, że skoro z zapisów umowy o pracę będzie wynikało, iż pracownik przekazuje prawa autorskie na rzecz pracodawcy, a pracodawca będzie mógł jednoznacznie ustalić, jaka część wynagrodzenia dotyczy działalności twórczej pracownika, to pracodawca (działający jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych) będzie mógł zastosować 50-procentowe koszty uzyskania przychodów w stosunku do tej części wynagrodzenia, która faktycznie jest przychodem z tytułu przeniesienia praw, o których mowa w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Analogiczny sposób określania kosztów uzyskania przychodów będzie miał miejsce w przypadku przeniesienia praw własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego – co wynika z treści art. 22 ust. 9 pkt 1 ww. ustawy.

Należy również nadmienić, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest ocena prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy w kwestii uznania efektów wykonywanych prac za utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ocena przedmiotowego wniosku może być dokonana jedynie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Zgodnie bowiem z treścią art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zaś definicja przepisów prawa podatkowego zawarta jest w art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej. W świetle tej definicji, ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych. Natomiast przez ustawy podatkowe rozumie się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich (art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej).

Stosownie do powyższych definicji, przepisy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie są przepisami prawa podatkowego, a więc Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, nie jest upoważniony do interpretowania przepisów tej ustawy w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, a tym samym do stwierdzenia czy efekt konkretnej pracy będzie stanowić utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Analogicznie, powyższe rozważania mają zastosowanie do przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410, z późn. zm.), w której w treści art. 3 ust. 1 pkt 6 zdefiniowano projekty wynalazcze jako wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie.

Należy podkreślić, że to na podatniku, względnie płatniku, spoczywa ciężar udokumentowania i wykazania, że część świadczonej pracy, dla której zastosowano podwyższone koszty uzyskania przychodów, ma charakter twórczy – w przypadku ewentualnego postępowania podatkowego prowadzonego w przyszłości przez właściwy organ podatkowy. Tak więc zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów może zostać zweryfikowane w toku stosownego postępowania podatkowego. Organ wydając interpretacje indywidualne opiera swoje rozstrzygnięcie wyłącznie na przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym, uwzględniając podnoszone przez Wnioskodawcę okoliczności bez ich weryfikowania.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że wynagrodzenie wypłacane pracownikowi z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych stanowić będzie dla tego pracownika przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca - jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych - ma prawo do potrącania pracownikowi z tego tytułu podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy - w zakresie obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności objętych zakresem obowiązków pracowniczych - uznaje się za prawidłowe.

W zakresie natomiast obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych (pytania oznaczone we wniosku jako nr 2 i nr 4) tut. Organ stwierdza, co następuje.

Regulacje prawne, przytoczone już wcześniej w niniejszej interpretacji, mają częściowo zastosowanie również w powyższym zakresie. Przy czym, skoro – jak wynika to z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – wypłata świadczenia z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych nie będzie wynikała ze stosunku pracy, to nie można zakwalifikować uzyskanego z tego tytułu przychodu do źródła określonego w cytowanym wcześniej art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku uzyskany przychód należy więc zakwalifikować do źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy.

Zgodnie bowiem z brzmieniem ww. art. 10 ust. 1 pkt 7, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. W myśl natomiast art. 18 ww. ustawy – za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w powołanym wyżej art. 18 wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”. Należy zatem przyjąć, że do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy można zaliczyć także inne prawa nie wymienione w tym przepisie. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw, jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Również i w tym przypadku koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z treścią przepisów szczególnych, tj. zawartych we wspomnianym już wcześniej art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – czyli w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a.

Zastrzeżenie zawarte w ww. ust. 9a stanowi – o czym była już wcześniej mowa – że w roku podatkowym łączne ww. koszty uzyskania przychodów nie mogą przekroczyć ½ kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1. Zatem zastosowanie 50-procentowych kosztów uzyskania przychodów musi odbywać się z wzięciem pod uwagę limitu określonego w treści ww. art. 22 ust. 9a, który to limit jednocześnie musi uwzględniać łącznie wszystkie przychody określone w art. 22. ust. 9 pkt 1-3 ustawy, bez względu na zakwalifikowanie ich do różnych źródeł przychodu.

Natomiast w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej (czyli również spółki jawne), które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że świadczenie wypłacane z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych stanowić będzie przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a Wnioskodawca - jako płatnik zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych - ma prawo do potrącania z tego tytułu podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (w zryczałtowanej wysokości 50% przychodu).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy - w zakresie obowiązków płatnika wynikających z dokonania wypłat świadczeń z tytułu przeniesienia praw autorskich do projektu racjonalizatorskiego powstałego w wyniku czynności nieobjętych zakresem obowiązków pracowniczych - uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ nadto informuje, że stosownie do treści art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z tym niniejsza interpretacja dotyczy tylko Wnioskodawcy, nie odnosi się natomiast do pracowników Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.