Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB3/4510-14/16-2/JBB
z 15 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015r., poz. 613) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015r., poz.643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko  przedstawione we wniosku z dnia 31.12.2015r. (data wpływu 05.01.2016r.), uzupełnionym w dniu 11.04.2016r. (data wpływu 14.04.2016r.), na podstawie wezwania z dnia 29.03.2016r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy otrzymanie wkładu finansowego w ramach spółki cichej spowoduje powstanie przychodu podatkowego - jest prawidłowe;

UZASADNIENIE

W dniu 5 stycznia 2016r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy otrzymanie wkładu finansowego w ramach spółki cichej spowoduje powstanie przychodu podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, która zamierza udzielać pożyczek konsumenckich (dalej jako: „Wnioskodawca”), Wnioskodawca poszukując finansowania dla swojej planowanej działalności otrzymał ofertę od niepowiązanej spółki z siedzibą w Luksemburgu (dalej jako: „Wspólnik”) zawarcia tzw. umowy spółki cichej (dalej jako: „Spółka cicha”) i aktualnie rozważa jej zawarcie.

Spółka cicha zostanie zawarta na czas nieokreślony. Umowa Spółki cichej będzie regulowała szczegółowe zasady jej funkcjonowania oraz wzajemne prawa i obowiązki stron. Umowa Spółki cichej nie zostanie ujawniona publicznie, a także nie spowoduje zmian w umowie spółki Wnioskodawcy.

Zgodnie z umową Spółki cichej Wspólnik będzie zobowiązany do przekazania Wnioskodawcy wkładu finansowego oraz będzie miał prawo do partycypowania w zyskach/stratach Wnioskodawcy. W zamian za swój wkład Wspólnik nie otrzyma udziałów Wnioskodawcy.

Z drugiej strony na podstawie umowy Spółki cichej Wnioskodawca będzie zobowiązany do prowadzenia działalności polegającej na udzielaniu pożyczek konsumenckich, wykorzystując otrzymane od Wspólnika środki pieniężne (wkład finansowy). Ponadto w przypadku wypowiedzenia lub rozwiązania przez strony umowy Spółki cichej Wnioskodawca będzie zobowiązany do zwrotu wkładu wniesionego przez Wspólnika. Wnioskodawca będzie samodzielnie zarządzał Spółką cichą, zaś Wspólnikowi będą przysługiwały uprawnienia informacyjne i kontrolne, w tym prawo do przeglądania ksiąg i dokumentów, czy żądania wyjaśnień od Wnioskodawcy.

Na podstawie umowy Spółki cichej odpowiedzialność wobec osób trzecich będzie ponosił jedynie Wnioskodawca, a Wspólnik nie będzie odpowiadał wobec osób trzecich za szkody związane z działalnością Spółki cichej.

Udział w zysku Spółki cichej przypadający Wspólnikowi i Wnioskodawcy będzie obliczany proporcjonalnie do wniesionych przez nich wkładów. W przypadku gdy działalność Spółki cichej będzie przynosiła stratę Wspólnik będzie również uczestniczył w stracie Spółki cichej proporcjonalnie do wniesionego przez niego wkładu, maksymalnie do wysokości wniesionego wkładu. W celu weryfikacji prawidłowości wyliczenia udziału w zysku lub stracie Spółki cichej Wspólnik będzie otrzymywał niezbędne informacje finansowe od Wnioskodawcy.

W odpowiedzi na wezwanie, odnośnie uzupełnienia opisu zdarzenia przyszłego, Spółka wskazała:

Wnioskodawca zamierza wnieść do Spółki cichej wkład pieniężny oraz wkład niepieniężny w postaci know-how, kontaktów biznesowych, udostępnienia pracowników do obsługi pożyczek udzielanych konsumentom w ramach Spółki cichej, niezbędnego oprogramowania oraz infrastruktury. Wkład niepieniężny będzie dodatkowo polegał na bieżącym prowadzeniu oraz obsłudze technicznej pożyczek udzielanych konsumentom w ramach Spółki cichej. Wkład Wnioskodawcy będzie miał zatem charakter mieszany. Zamierzeniem jest, aby w niewielkiej części wkład ten przybrał formę pieniężną, a w przeważającym zakresie będzie miał charakter niepieniężny. Konkretna wartość wkładu Wnioskodawcy nie jest jeszcze znana. Zostanie oszacowana na podstawie analiz biznesowych i będzie ustalona w umowie Spółki cichej. Prawo Wnioskodawcy do udziału w zyskach Spółki cichej zostanie ustalone w umowie Spółki cichej i będzie odpowiadało proporcjonalnie do wartości wniesionych wkładów przez Wnioskodawcę i Wspólnika określonej w umowie Spółki cichej.

Zgodnie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji, Wspólnik będzie uczestniczył w stracie Spółki cichej proporcjonalnie do wniesionego przez niego wkładu, maksymalnie do wysokości wniesionego wkładu. Kwota straty finansowej, która przewyższy wkład Wspólnika będzie obciążała Wnioskodawcę. W przypadku, gdy powstałe straty finansowe przewyższałyby wartość wkładu Wspólnika cichego, zgodnie z planowanymi postanowieniami umowy Spółki cichej, Spółka cicha może ulec rozwiązaniu.

Wnioskodawca pragnie nadmienić, że art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ma zastosowanie do rozliczania przychodów podatkowych i kosztów uzyskania przychodów z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku. Zatem, przychody i koszty podatkowe Wspólnika będą ustalane zgodnie z określonym w umowie Spółki cichej prawem do udziału w zysku Spółki cichej (np. 50%). Natomiast uczestniczenie w stracie finansowej Spółki, proporcjonalnie do wniesionego wkładu przez Wspólnika (maksymalnie do wysokości wniesionego wkładu), nie ma, zdaniem Wnioskodawcy, znaczenia dla rozliczenia przychodów i kosztów podatkowych z uczestnictwa w Spółce cichej po stronie Wspólnika. Przychody i koszty uzyskania przychodów będą bowiem ustalane proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku, zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wspólnik w związku z uczestnictwem w Spółce cichej będzie osiągał w Polsce przychody podatkowe oraz rozpoznawał koszty uzyskania przychodów zgodnie z zasadami wskazanymi w art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z uwzględnieniem postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej przez Polskę z Luksemburgiem. Natomiast sam fakt wniesienia wkładu do Spółki cichej nie będzie w opinii Wnioskodawcy równoznaczny z osiągnięciem przez Wspólnika dochodu do opodatkowania alokowanego na niego zgodnie z proporcją wynikającą z umowy Spółki cichej na podstawie art. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wniesienie wkładu do Spółki cichej przez Wspólnika nie będzie przysporzeniem majątkowym dla Wspólnika, lecz obciążeniem jego majątku. Wkład finansowy wniesiony przez Wspólnika do Spółki cichej zostanie przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Spółki cichej polegającej na udzielaniu pożyczek konsumenckich. Zarówno Wspólnik, jak i Wnioskodawca nie będą mogli swobodnie dysponować przedmiotem wkładu i tym samym nie będzie można uznać, że dysponują oni wkładem jak własnymi aktywami. Wniesienie wkładu finansowego przez Wspólnika nie będzie oznaczało uzyskania przez niego definitywnego przysporzenia majątkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę wkładu finansowego w ramach Spółki cichej spowoduje powstanie przychodu podatkowego?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie przez niego wkładu finansowego w ramach Spółki cichej nie spowoduje powstania opodatkowanego przychodu.

Umowa Spółki cichej nie została uregulowana w polskim systemie prawnym. Stanowi ona umowę nienazwaną i bazuje na zasadzie swobody zawierania umów wyrażonej w art. 353 (1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121, dalej: „KC”). Zgodnie ze wskazanym przepisem: „Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.

Zasadniczo Umowa spółki cichej polega na współdziałaniu wspólników w celu osiągnięcia zysku z działalności gospodarczej. Cechą charakterystyczną Spółki cichej jest fakt, że nie podlega ona ujawnieniu rejestrze przedsiębiorców. Wpisowi do rejestru przedsiębiorców podlega jedynie Wnioskodawca, podczas gdy Wspólnik nie zostaje w nim ujawniony, stąd jest również zwany cichym wspólnikiem.

Zgodnie z umową Spółki cichej Wspólnik jest zobowiązany do wniesienia wkładu finansowego. Z uwagi na fakt, że to Wnioskodawca będzie udzielał pożyczek konsumenckich, to on otrzyma wkład finansowy niezbędny do prowadzenia działalności, do której zobowiązał się w ramach Spółki cichej. Wkład finansowy będzie wykorzystany na pokrycie kosztów działalności w zakresie udzielania pożyczek konsumenckich, jak również będzie on stanowił kapitał niezbędny do udzielania pożyczek konsumenckich, do której to działalności Wnioskodawca będzie zobowiązany w ramach Spółki cichej. Spółka cicha zostanie zawarta na czas nieokreślony i przez ten czas wkład finansowy będzie wykorzystywany do działalności Spółki cichej przynoszącej zyski zarówno Wnioskodawcy jak i Wspólnikowi.

Zdaniem Wnioskodawcy otrzymanie przez Wnioskodawcę wkładu finansowego w ramach Spółki cichej nie będzie skutkowało powstaniem przychodu podatkowego.

Przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 851 ze zm,, dalej jako: „Ustawa CIT”) nie zawierają definicji przychodu. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 Ustawy CIT: „Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe”. Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, że przedmiotowy przepis wprowadza jedynie przykładowe wyliczenie przychodów. Tym samym Ustawa CIT nie wprowadza wyczerpującej definicji przychodów. Definicja przychodu jest rozwijana przez przedstawicieli doktryny prawa podatkowego, którzy wskazują, że przychodami są „wszelkie definitywne przysporzenia majątkowe podatnika, które powiększają jego majątek w tym znaczeniu, że powodują zwiększenie jego aktywów lub zmniejszenie jego zobowiązań w sposób trwały (a nie tymczasowy), a jednocześnie nie są jedną z kategorii wymienionych w art. 12 ust. 4 PDOPrU, ani nie są wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 PDOPrU” (tak: Aleksandra Obońska, w: Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz – art. 12, Legalis). Przedstawione stanowisko jest również utrwalone w orzecznictwie sądów administracyjnych. Przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 lutego 2015r., sygn. II FSK 399/13 stwierdzono: „Analiza rodzajów przychodów, wymienionych w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. prowadzi do wniosku, że przychód to definitywne przysporzenie majątkowe. Źródłem przychodu może być w związku z tym odpłatne zbycie rzeczy czyli takie, w wyniku którego po stronie podatnika powstanie przysporzenie”.

Podobne stanowisko Naczelny Sąd Administracyjny przyjął w wyroku z dnia 27 listopada 2003r. (sygn. III SA 3382/02, Monitor Podatkowy z 2004 r., Nr 1, s. 3): „do przychodów zaliczyć można tylko takie wartości, które określają definitywny przyrost majątku podatnika”. Ponadto, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14 maja 1998 r. (sygn. SA/Sz 1305/97) stwierdził, że: „z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem - jako źródłem dochodu - jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Otrzymanymi pieniędzmi lub wartościami pieniężnymi są zatem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy tylko takie wartości, które powiększają aktywa majątkowe podatnika, a więc takie którymi może on rozporządzać jak własnymi”.

Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że wkład wniesiony przez Wspólnika w ramach Spółki cichej nie będzie stanowił przychodu podatkowego. Przede wszystkim należy zauważyć, że wkład nie jest przysporzeniem majątkowym Wnioskodawcy, lecz stanowi środki niezbędne do działalności w zakresie udzielania pożyczek konsumenckich do prowadzenia której Wnioskodawca zobowiązał się w ramach Spółki cichej. Zatem Wnioskodawca nie będzie mógł całkowicie swobodnie dysponować przedmiotem wkładu i tym samym nie można uznać, że dysponuje on wkładem jak własnymi aktywami.

Ponadto, należy wskazać, że przeniesienie przedmiotu wkładu nie ma charakteru definitywnego albowiem zgodnie z umową Spółki cichej w przypadku wypowiedzenia lub rozwiązania tej umowy przez strony, wkład zostanie zwrócony Wspólnikowi przez Wnioskodawcę. Tym samym z uwagi na zwrotny charakter wkład nie może zostać uznany za przychód podatkowy Wnioskodawcy.

Należy zauważyć, że praktyka organów podatkowych potwierdza, że wkład wniesiony do spółki cichej przez cichego wspólnika nie stanowi przychodu dla drugiego wspólnika spółki cichej. Takie stanowisko potwierdził przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 14 marca 2013r. o nr ILPB4/423-419/12-6/DS.

Reasumując, czynność wniesienia wkładu przez Wspólnika cichego w ramach Umowy spółki cichej nie spowoduje przysporzenia po stronie Wnioskodawcy, a co za tym idzie, nie powstanie też przychód podatkowy dla Wnioskodawcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późń. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.