2016.04.21 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/4511-158/16-3/KS1
z 21 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2016 r. (data wpływu 5 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych częściowego zwrotu wkładu Wnioskodawcy w spółce komandytowej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 lutego 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych częściowego zwrotu wkładu Wnioskodawcy w spółce komandytowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest obecnie wspólnikiem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością („Spółka z o.o.”). Zgromadzenie Wspólników Spółki z o.o. podjęło uchwałę o przekształceniu się w spółkę komandytową, w której Wnioskodawca zostanie komandytariuszem („Spółka komandytowa”).

W najbliższym czasie Spółka komandytowa zostanie zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców KRS. Wkłady wspólników do Spółki komandytowej zostaną określone w wysokości ich udziałów w kapitale zakładowym Spółki z o.o. Innymi słowy wartość wkładów Wnioskodawcy do Spółki komandytowej określona w umowie Spółki komandytowej będzie równoważna wartości nominalnej udziałów Wnioskodawcy w kapitale zakładowym Spółki z o.o.

Wnioskodawca wraz z pozostałymi wspólnikami Spółki z o.o. planowali umorzenie udziałów Spółki z o.o. Niemniej obecnie po przekształceniu Wnioskodawca wraz z przyszłymi wspólnikami Spółki komandytowej planują dokonanie częściowego zwrotu wkładów określonych w umowie spółki komandytowej. Częściowy zwrot wkładu zostanie dokonany poprzez zmianę umowy Spółki komandytowej i wypłatę wynagrodzenia na rzecz wspólników.

Wynagrodzenie zostanie wypłacone, w zależności od bieżącej płynności finansowej Spółki komandytowej, w naturze składnikami majątku Spółki komandytowej bądź to w pieniądzu. Wynagrodzenie nie będzie przewyższać wartości wkładu określonego w umowie Spółki komandytowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w opisanym stanie faktycznym obniżenie wkładu do Spółki komandytowej i wypłata wynagrodzenia w naturze będzie wiązać się z koniecznością uiszczenia podatku dochodowego przez wspólnika?
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie 1) tj. uznania konieczności zapłaty podatku przez Wnioskodawcę w jakiej wysokości Wnioskodawca powinien rozpoznać przychód?
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie 1) tj. uznania konieczności zapłaty podatku przez Wnioskodawcę w jakiej wysokości Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania przychodu?
Czy w opisanym stanie faktycznym obniżenie wkładu do Spółki komandytowej i wypłata wynagrodzenia w pieniądzu będzie wiązać się z koniecznością uiszczenia podatku dochodowego przez wspólnika?
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie 4) tj. uznania konieczności zapłaty podatku przez Wnioskodawcę w jakiej wysokości Wnioskodawca powinien rozpoznać przychód?
W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie 4) tj. uznania konieczności zapłaty podatku przez Wnioskodawcę w jakiej wysokości Wnioskodawca powinien rozpoznać koszt uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy

Ad.1

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nie jest on zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego.

Ad.2

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nie jest on zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego a więc jego przychód wynosi 0 zł.

Ad. 3

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nie jest on zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego niemniej kosztem nabycia przez Wnioskodawcę wkładu, który jest częściowo obniżany jest wartość wkładu określona w umowie Spółki komandytowej. Gdyby więc w opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca miał rozpoznać przychód kosztem jego uzyskania byłaby określona w umowie Spółki komandytowej wartość o którą jest obniżany wkład Wnioskodawcy do Spółki komandytowej.

Ad. 4

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nie jest zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego.

Ad. 5

Zdaniem Wnioskodawcy w opisanym stanie faktycznym nie jest on zobowiązany do uiszczenia podatku dochodowego a więc jego przychód wynosi 0 zł.

Ad. 6

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Zgodnie z art. 8 ust. 1 Ustawy PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a powołanego przepisu, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Jednocześnie, jak stanowi art. 5a pkt 26) ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego. Stosownie do zasady wyrażonej w art. 8 ust. 1 Ustawy PIT, dochody z udziału w spółce osobowej opodatkowuje się osobno u każdego wspólnika w stosunku do jego udziału w zysku. Charakterystycznym dla rozliczeń podatkowych wspólników spółek nieposiadających osobowości prawnej, jest zasada jednokrotności opodatkowania realizowanego zysku spółki. Brzmienie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 50 zostało zmienione na mocy ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2010 r., nr 226 poz. 1478, dalej: „Nowelizacja”). Zgodnie z Uzasadnieniem do Nowelizacji: „Zaproponowana w projekcie ustawy konstrukcja opodatkowania dochodów otrzymanych w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpienia wspólnika z takiej spółki wymaga nadania nowego brzmienia zwolnieniu przedmiotowemu określonemu w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy PIT. Zmiana ta polega na objęciu zwolnieniem wyłącznie przychodów z tytułu zwrotu udziałów lub wkładów wniesionych do spółdzielni. Zwrot wkładów w spółce niebędącej osobą prawną nie będzie podlegał opodatkowaniu z uwagi na określony w projekcie sposób ustalania dochodu z likwidacji spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpienia z takiej spółki.” Z nowelizacji wynika wprost, że zwrot wkładów w spółce niebędącej osobą prawną nie powinien podlegać opodatkowaniu w związku z zasadą jednokrotności opodatkowania dochodów ze spółki niemającej osobowości prawnej. Biorąc pod uwagę powyższe, a także ugruntowaną w orzecznictwie doktrynę jednokrotności opodatkowania dochodu uzyskiwanego przez osoby fizyczne ze źródła działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki nieposiadającej osobowości prawnej, logicznym wnioskiem jest uznanie, że wypłaty na rzecz Wnioskodawcy nie będą rodziły obowiązku podatkowego. Środki, które zostaną wypłacone Wnioskodawcy, zostały już przez niego opodatkowane. Środki te nie były Wnioskodawcy wypłacone. Jednocześnie zasada wnioskowania a maiori ad minus nakazuje przyjąć, iż skoro ustawodawca uznał wprost w treści art. 14 ust. 3 pkt 12) Ustawy PIT, iż wystąpienie ze spółki osobowej i otrzymanie składników majątkowych nie będzie rodziło obowiązku podatkowego, tym bardziej takiego obowiązku nie powinien spowodować częściowy zwrot wkładu i wydanie w naturze składników majątku Spółki komandytowej. Ustawodawca wprowadził przepisy mające zapobiegać podwójnemu opodatkowaniu środków wypłacanych ze spółki przez jej wspólników. W szczególności takim przepisem jest art. 14 ust. 3 pkt 12 Ustawy PIT wprowadzony ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1478) który wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2011 r. Uzasadnienie do tego projektu zawiera wskazanie, iż „W zakresie dotyczącym likwidacji spółki projekt zakłada zróżnicowanie zasad opodatkowania otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki majątku, w zależności od tego, w jakiej formie majątek ten jest przez wspólnika otrzymywany – tj. w formie pieniężnej czy niepieniężnej. I tak, w przypadku otrzymania przez wspólnika: (…) 2) innych składników majątku – ich wartość będzie stanowiła przychód u wspólnika dopiero w momencie zbycia składnika majątku otrzymanego w wyniku likwidacji spółki. Będzie to skutkowało opodatkowaniem faktycznie uzyskanego przychodu. Propozycja ta uwzględnia utrzymanie braku podmiotowości w podatku dochodowym spółek niebędących osobami prawnymi. Koncepcja opodatkowania faktycznie uzyskanego przychodu (w momencie jego realizacji np. sprzedaży) upraszcza system podatkowy. Wymaga to wyraźnego wskazania w ustawie PIT, że przychód nie powstaje w związku z otrzymaniem w wyniku likwidacji spółki, niepieniężnych składników majątku, a powstaje dopiero w momencie ich zbycia (…) Zwrot wkładów w spółce niebędącej osobą prawną nie będzie podlegał opodatkowaniu z uwagi na określony w projekcie sposób ustalania dochodu z likwidacji spółki niebędacej osobą prawną lub wystąpienia z takiej spółki”. W konsekwencji należy uznać, iż otrzymanie składników majątku spółki na skutek częściowego zwrotu wkładu ze spółki nie będzie podlegało opodatkowaniu ze względu zarówno na zasady wnioskowania a maiori od minus z regulacji dotyczących wystąpienia wspólnika ze spółki osobowej, a także za przyjęte przez ustawodawcę zasady dotyczące braku opodatkowania zwrotu wkładu w spółce osobowej. Stanowisko prezentowane przez Wnioskodawcę jest potwierdzane przez wyroki NSA z dnia 30 lipca 2014 r. o sygn. II FSK 2046/12 oraz z dnia 22 maja 2014 r. o sygn. II FSK 1471/12 a także wyroki WSA w Białymstoku z dnia 18 września 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 232/12 i z dnia 21 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 395/12, WSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 1756/12 i z 3 kwietnia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2582/13, WSA w Poznaniu z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. akt I SA/Po 235/14, WSA w Gliwicach z dnia 7 lipca 2015 r. o sygn. I Sa/Gl 1123/14 oraz I Sa/Gl 1122/14.

Ad. 2

W związku ze stanowiskiem wyrażonym w odniesieniu do pytania 1 zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do rozpoznania przychodu w związku z obniżeniem wkładu do spółki.

Ad. 3.

W związku ze stanowiskiem wyrażonym w odniesieniu do pytania 1 zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do rozpoznania kosztów ze względu na wyłączenie opisanej transakcji z opodatkowania. Niemniej Wnioskodawca wskazuje, iż na nabycie wkładu w Spółce komandytowej poniósł wydatki, których wysokość jest równoważna wartości nominalnej udziałów w przekształcanej Spółce z o.o. Wysokość ta będzie również analogiczna do wysokości wkładów określonych w umowie Spółki komandytowej. W razie więc negatywnej odpowiedzi na pytanie 1 Wnioskodawca wskazuje, iż kosztem uzyskania przychodu powinna być wartość wkładów określona w umowie Spółki komandytowej.

Ad. 4.

Argumentacja wnioskodawcy wskazana w uzasadnieniu do stanowiska zajętego w punkcie 1 odnosi się również do niniejszego stanowiska. W treści założeń do projektu ww. ustawy nowelizującej można przeczytać, iż w przypadku otrzymania przez wspólnika likwidowanej spółki osobowej składników majątkowych w postaci m. in. środków pieniężnych „(...) ich wartość nie będzie stanowiła przychodu; przyjęcie tego rozwiązania uwzględnia wnioski płynące z powołanego orzecznictwa i zmierza do wyeliminowania podwójnego opodatkowania. W związku z powyższym proponuje się wyłączenie z przychodów podlegających opodatkowaniu przychodu odpowiadającego wartości środków pieniężnych otrzymanych z tytułu likwidacji spółki” oraz „W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że wiążący się z powyższymi sytuacjami zwrot przypadającego danemu wspólnikowi majątku spółki nie w każdej sytuacji skutkuje powstaniem u niego przychodu podlegającego opodatkowaniu. Sądy podkreślają bowiem, że „zyski osiągane przez spółkę niebędącą osobą prawną, w czasie jej trwania, były na bieżąco uwzględniane u wspólników zgodnie z art. 8 PIT, jako przychody i koszty z udziału w niej” (por. wyrok NSA z dnia 7 października 2004 r., sygn. akt FSK 594/04, podobnie w wyroku WSA w Warszawie z dnia 30 stycznia 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 2247/08, wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 14 lipca 2009 r., sygn. akt I SA/Bd 257/09). Jednocześnie w niektórych z powyższych wyroków wyrażany jest pogląd, że „uzyskane środki finansowe stanowiłyby dla wspólnika przysporzenie majątkowe podlegające opodatkowaniu jedynie w sytuacji, gdy wypłacona nadwyżka majątkowa obejmowałaby dochód, który w okresie prowadzenia działalności w formie spółki osobowej, nie był opodatkowany podatkiem dochodowym”. Omawiane przepisy oraz cel ich ustanowienia jednoznacznie komentują przedstawiciele doktryny. Dr Janusz Marciniuk omawiając wprowadzone zmiany pisze: „(…) dodane przepisy precyzują sposób opodatkowania wspólników w przypadku zakończenia działalności spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpienia wspólnika z takiej spółki. W zakresie dotyczącym likwidacji spółki zakłada się zróżnicowanie zasad opodatkowania otrzymanego przez wspólnika likwidowanej spółki majątku, w zależności od tego, w jakiej formie majątek ten jest przez wspólnika otrzymywany - tj. w formie pieniężnej czy niepieniężnej. (…) W ocenie ustawodawcy, koncepcja opodatkowania faktycznie uzyskanego przychodu (w momencie jego realizacji np. sprzedaży) upraszcza system podatkowy. Wymaga to wyraźnego wskazania w PDOFizU, że przychód nie powstaje w związku z otrzymaniem w wyniku likwidacji spółki, niepieniężnych składników majątku, a powstaje dopiero w momencie ich zbycia.”. Ustawodawca wyraźnie dąży do uniknięcia podwójnego opodatkowania środków wypłacanych ze spółki osobowej. Skoro środki wypłacane z tytułu wystąpienia ze spółki bądź jej likwidacji są wprost zwolnione z opodatkowania, stosując regułę interpretacyjną a maiori ad minus w taki sam sposób powinny być traktowane środki wypłacane z tytułu częściowego zmniejszenia wkładu. Odmienna interpretacja przepisów prowadziłaby do braku wewnętrznej spójności systemu podatkowego. Stanowisko prezentowane przez Wnioskodawcę jest potwierdzane przez wyroki NSA z dnia 30 lipca 2014 r. o sygn. II FSK 2046/12 oraz z dnia 22 maja 2014 r. o sygn. II FSK 1471/12 a także wyroki WSA w Białymstoku z dnia 18 września 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 232/12 i z dnia 21 grudnia 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 395/12, WSA w Warszawie z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 1756/12 i z 3 kwietnia 2014 r., sygn. akt III SA/Wa 2582/13, WSA w Poznaniu z dnia 23 lipca 2014 r., sygn. akt I SA/Po 235/14, WSA w Gliwicach z dnia 7 lipca 2015 r. o sygn. I Sa/Gl 1123/14 oraz I Sa/Gl 1122/14.

Ad. 5

W związku ze stanowiskiem wyrażonym w odniesieniu do pytania 4 zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do rozpoznania przychodu w związku z obniżeniem wkładu do spółki.

Ad. 6

W związku ze stanowiskiem wyrażonym w odniesieniu do pytania 4 zdaniem Wnioskodawcy nie jest on zobowiązany do rozpoznania kosztów ze względu na wyłączenie opisanej transakcji z opodatkowania. Niemniej Wnioskodawca wskazuje, iż na nabycie wkładu w Spółce komandytowej poniósł wydatki, których wysokość jest równoważna wartości nominalnej udziałów w przekształcanej Spółce z o.o. Wysokość ta będzie również analogiczna do wysokości wkładów określonych w umowie Spółki komandytowej. W razie więc negatywnej odpowiedzi na pytanie 4 Wnioskodawca wskazuje, iż kosztem uzyskania przychodu powinna być wartość wkładów określona w umowie Spółki komandytowej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm. dalej: „k.s.h”), spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.

Stosowanie do art. 551 § 1 k.s.h., spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo - akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Z dniem przekształcenia, tj. z chwilą wpisu spółki przekształconej do rejestru, spółka przekształcana staje się spółką przekształconą, a sąd rejestrowy z urzędu wykreśla spółkę przekształcaną (art. 552 Kodeksu spółek handlowych). Jednocześnie, wspólnicy spółki przekształcanej, uczestniczący w przekształceniu, stają się wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 3 ww. ustawy). Zgodnie z zasadą wskazaną w art. 553 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej (tzw. sukcesja uniwersalna). W ramach tej sukcesji, majątek spółki przekształcanej (którego składniki są wyceniane w związku z procesem przekształcenia) staje się majątkiem spółki przejmowanej. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane spółce przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Wspólnicy spółki przekształcanej uczestniczący w przekształceniu stają się z dniem przekształcenia wspólnikami spółki przekształconej (art. 553 § 2 i 3 Kodeksu spółek handlowych).

Przy czym kwestię sukcesji praw i obowiązków podatkowych, związanych z transformacjami podmiotowymi reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późń. zm.). Ogólna zasada w tym zakresie wyrażona została w art. 93a § 2 pkt 1 lit. b) w związku z art. 93 § 1 powoływanej ustawy, zgodnie z którym osobowa spółka handlowa powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitałowej, wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki przekształcanej spółki. Taki stan prawny pozwala jednoznacznie stwierdzić, że proces przekształcenia się spółek jest związany z sukcesją podatkową spółki przekształconej. Skutkiem takiego przekształcenia jest utrata podmiotowości prawnej, przez spółkę przekształcaną, natomiast spółka przekształcona uzyskuje podmiotowość prawną z dniem wpisu do rejestru sądowego. Przewidziana w Ordynacji podatkowej zasada następstwa prawnego ma charakter sukcesji uniwersalnej, czyli oznacza przejście praw i obowiązków z jednego podmiotu (względnie z dwóch lub więcej, w zależności od rodzaju transformacji) na inny podmiot (podmioty).

Przekształcenie spółek w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych powoduje przeniesienie majątku jednej spółki działającej w określonej formie prawnej na inny podmiot, który dalszą działalność ma prowadzić jako spółka innego typu. Przekształcenie spółki kapitałowej w osobową spółkę nie jest więc tożsame z jej likwidacją, lecz jest jej kontynuacją w innej formie prawnej.

Zgodnie z zasadą tożsamości podmiotów biorących udział w przekształceniu majątek spółki przekształcanej z dniem przekształcenia staje się majątkiem spółki przekształconej. Wartość tego majątku zostaje w toku przekształcenia ustalona, poszczególne składniki majątku wycenione (art. 558 § 2 pkt 3 ksh), a plan przekształcenia poddany badaniu przez biegłego rewidenta (art. 559 § 1 ksh).

Sukcesja podatkowa nie obejmuje jedynie tych praw i obowiązków, które mieli wspólnicy spółki kapitałowej, a które nie funkcjonują w spółkach osobowych, w związku z czym prawa te i obowiązki nie mogą przejść po przekształceniu na spółkę osobową, której wspólnicy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 10 § 1 k.s.h., ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi. Ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art. 10 § 2 k.s.h.).

Zgodnie z art. 102 k.s.h., spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki (art. 48 § 2 k.s.h.). Zgodnie z art. 54 § 1 w związku z art. 37 § 1 k.s.h., zmniejszenie udziału kapitałowego wymaga zgody pozostałych wspólników. Powyższe oznacza, że przepisy k.s.h. dopuszczają możliwość zmniejszenia udziału kapitałowego, czyli zmniejszenie wkładów wspólników.

W literaturze przedmiotu podkreśla się, że wspólnicy nie mają prawa do udziału w całym majątku spółki. Posiadają jedynie określone przepisami kodeksu uprawnienia dotyczące majątku spółki. W przypadku majątku pierwotnego (założycielskiego) tworzonego z wkładów są to udziały kapitałowe, a w przypadku mienia nabytego przez spółkę w czasie jej istnienia - udział w zysku (E. Maleszyk, Udział kapitałowy w spółce jawnej, PPH 2004, nr 1, s. 45). Udział kapitałowy oznacza określoną wartość księgową wyrażoną w pieniądzu w określonej kwocie, na podstawie której wspólnikowi przysługują prawa majątkowe w spółce. A zatem wspólnik wnosząc do spółki np. prawo własności nieruchomości uzyskuje w zamian prawo do udziału w zyskach tej spółki. Prawo do udziału w zyskach należy traktować jako świadczenie o charakterze ekwiwalentnym do przekazanego spółce prawa własności nieruchomości.

Wycofanie zatem z majątku spółki komandytowej określonych składników majątku - wypłata wynagrodzenia w naturze lub w formie środków pieniężnych i dokonanie ich zwrotu wspólnikowi, musi mieć zatem podstawę prawną w postaci stosownej uchwały wspólników.

Udział kapitałowy jest ściśle powiązany z wkładami wspólników, co wynika z art. 50 K.s.h. Przepis ten stanowi, iż udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu.

Zgodnie natomiast z art. 5a pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o spółce niebędącej osobą prawną oznacza to spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

Jednocześnie wskazać należy, iż spółka komandytowa nie posiada osobowości prawnej, nie jest zatem podatnikiem podatku dochodowego, a dochód tej spółki nie stanowi odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki komandytowej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w tej spółce uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem ww. spółki jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku (udziału) oraz z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu wg skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

Stosownie natomiast do treści art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

W związku z powyższym, zarówno przychody, jak i koszty związane z działalnością spółki osobowej, wspólnicy powinni określać proporcjonalnie do posiadanego udziału w zysku spółki.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Powyższy przepis ustanawia generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowym, zgodnie z którą opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkie uzyskane przez podatnika w danym roku korzyści majątkowe, z wyjątkiem tych, które na mocy ustawy wyłączone zostały z tego opodatkowania (np. poprzez wprowadzenie ustawowego zwolnienia z opodatkowania, czy też zaniechanie poboru podatku). W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zatem, w myśl powyższego, stwierdzić należy, że w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę części wniesionego wkładu w naturze (składniki majątku) lub w postaci środków pieniężnych od spółki komandytowej, której jest wspólnikiem, z tytułu obniżenia (zwrotu) wartości Jego wkładu w tej Spółce, u Wnioskodawcy powstanie przychód, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie wskazać należy, że w stosunku do przychodów uzyskanych w związku z obniżeniem wkładów wniesionych do spółki komandytowej ustawodawca nie określił żadnych szczegółowych rozwiązań. Oznacza to, że w tym przypadku zastosowanie będą miały ogólne reguły dotyczące ustalania przychodów.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca jest obecnie wspólnikiem w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgromadzenie Wspólników Spółki z o.o. podjęło uchwałę o przekształceniu się w spółkę komandytową, w której Wnioskodawca zostanie komandytariuszem. W najbliższym czasie Spółka komandytowa zostanie zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców KRS. Wkłady wspólników do Spółki komandytowej zostaną określone w wysokości ich udziałów w kapitale zakładowym Spółki z o.o. Wartość wkładów Wnioskodawcy do Spółki komandytowej określona w umowie Spółki komandytowej będzie równoważna wartości nominalnej udziałów Wnioskodawcy w kapitale zakładowym Spółki z o.o.

Po przekształceniu Wnioskodawca wraz z przyszłymi wspólnikami Spółki komandytowej planują dokonanie częściowego zwrotu wkładów określonych w umowie spółki komandytowej. Częściowy zwrot wkładu zostanie dokonany poprzez zmianę umowy Spółki komandytowej i wypłatę wynagrodzenia na rzecz wspólników. Wynagrodzenie zostanie wypłacone, w zależności od bieżącej płynności finansowej Spółki komandytowej, w naturze składnikami majątku Spółki komandytowej bądź to w pieniądzu. Wynagrodzenie nie będzie przewyższać wartości wkładu określonego w umowie Spółki komandytowej.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że w związku z otrzymaniem przez Wnioskodawcę zwrotu w naturze (składników majątku spółki komandytowej) lub w formie środków pieniężnych od spółki komandytowej, której jest wspólnikiem, z tytułu obniżenia wartości jego wkładu w tej spółce, u Wnioskodawcy powstanie przychód.

Przy czym, przychód ten zaliczyć należy do określonego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródła przychodów, jakim są m.in. prawa majątkowe. Stosownie do tego przepisu, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.

Z kolei, w myśl art. 18 ww. ustawy, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Przepisy ustawy podatkowej mimo, iż posługują się terminem „prawa majątkowe”, nie definiują tego pojęcia, a zawarty w art. 18 katalog tych praw jest jedynie przykładowy, na co wskazuje użyte przez ustawodawcę sformułowanie „w szczególności”.

Należy zatem przyjąć, iż do katalogu praw majątkowych objętych zakresem regulacji art. 18 ww. ustawy, można zaliczyć także inne prawa, niewymienione w tym przepisie.

Wobec powyższego, przychód uzyskany w związku z obniżeniem wkładów wniesionych do spółki komandytowej, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jako przychód z praw majątkowych, o których mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie podkreślić należy, iż udział w spółce niebędącej osobą prawną niewątpliwie jest prawem majątkowym. Wynika to z uchwały NSA z dnia 30 marca 2009 r. Sygn. akt. II FPS 5/08, w której zostało stwierdzone, iż „udział w spółce jawnej należy zakwalifikować do praw majątkowych, z którymi związany jest stosunek członkowstwa w tej spółce”. Z kolei przychód z tytułu zmniejszenia udziału kapitałowego jest konsekwencją wynikającą bezpośrednio z tego prawa majątkowego. Tak więc, przychód ze zmniejszenia udziału kapitałowego w spółce niebędącej osobą prawną powinien być zaliczony do źródła o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ustawy PIT, tj. z praw majątkowych. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w wyroku WSA w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2012 r., sygn, akt. III SA/Wa 2358/11.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z ust. 2 art. 11 ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Mając na uwadze powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że zmniejszenie (zwrot) części udziału kapitałowego Wnioskodawcy w majątku spółki komandytowej, dokonane na zasadach przewidzianych w K.s.h., w wyniku czego Wnioskodawca otrzyma zwrot środków pieniężnych lub składników majątkowych (stanowiący częściowy wkład do spółki) stanowi przychód podatkowy, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku otrzymanego od spółki komandytowej częściowego zwrotu wkładu w formie środków pieniężnych, przychód ten należy określić na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. w wysokości otrzymanych lub postawionych do dyspozycji Wnioskodawcy pieniędzy. Natomiast w przypadku częściowego zwrotu w naturze (w postaci składników majątkowych) przychód ten należy ustalić zgodnie z dyspozycją art. 11 ust. 2 ww. ustawy, a więc na podstawie cen rynkowych.

Dochodem z tego źródła przychodów podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami poniesionymi na nabycie (objęcie) tego wkładu. Jeżeli koszty uzyskania przychodów równają się sumie przychodów wówczas dochód nie wystąpi.

Jednocześnie wskazać należy, że w związku z uznaniem otrzymanego przez Wnioskodawcę zwrotu środków pieniężnych lub składników majątkowych (stanowiący częściowy wkład do spółki) za przychód podatkowy, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dla celów jego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia wartości uzyskanego przychodu o koszty uzyskania tego przychodu, tj. o wydatki faktycznie poniesione na nabycie wycofywanej części wkładu, które spełniać będą przesłanki wymienione w art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Wobec powyższego koszty uzyskania przychodu z ww. źródła, tj. z praw majątkowych, należy ustalić w oparciu o cytowany powyżej art. 22 ust. 1 ww. ustawy.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazują enumeratywnie, jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia między nim, a osiągniętym przychodem związku przyczynowo - skutkowego. Ponadto, celem ponoszonego kosztu powinno być osiągnięcie przychodu i jednocześnie przedmiotowy wydatek nie może znajdować się wśród wymienionych w art. 23 ww. ustawy.

A zatem by wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
zostać poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
być należycie udokumentowany,
nie znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ust. 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym, związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Podkreślić należy, że każdy ponoszony wydatek należy oceniać w sposób indywidualny w świetle powołanych wyżej przepisów art. 22 i art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Biorąc pod uwagę przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz powyższe stwierdzić należy, że kosztami uzyskania przychodów w sytuacji częściowego wycofania/zwrotu wkładu wniesionego do spółki komandytowej, będą udokumentowane wydatki poniesione uprzednio na nabycie (objęcie) tego prawa, tj. faktycznie wydatkowane kwoty związane z jego nabyciem.

Za wydatki poniesione na nabycie lub objęcie prawa do udziału w spółce komandytowej powstałej z przekształcenia sp. z o.o. należy więc uznać faktycznie poniesione przez podatnika wydatki w związku z objęciem tego prawa. W przypadku, gdy ww. prawo nabywane jest w zamian za udziały jakie Wnioskodawca posiadał w przekształconej sp. z o.o., za wydatki na nabycie prawa do udziału w spółce komandytowej należy uznać wydatki faktycznie poniesione przez Wnioskodawcę na nabycie udziałów w sp. z o.o (a więc tzw. koszt historyczny), a nie ich wartość określoną w umowie spółki komandytowej.

Nie można zatem podzielić poglądu Wnioskodawcy, że w przedmiotowej sprawie kosztem uzyskania przychodów będzie wartość określona w umowie spółki komandytowej, która jest analogiczna do wartości nominalnej udziałów w przekształcanej spółce z o.o. Kosztem uzyskania przychodów będą bowiem wydatki historyczne a więc faktycznie poniesione na nabycie lub objęcie udziałów w spółce z o.o.

W rezultacie w sytuacji częściowego wycofania/zwrotu wkładu ze spółki komandytowej, powstałej uprzednio z przekształcenia spółki z o.o., Wnioskodawca zobowiązany będzie rozpoznać przychód ze źródła przychodów, o którym w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jakim są prawa majątkowych. W przypadku gdy wystąpi nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami poniesionymi na nabycie (objęcie) tego wkładu, wówczas powstanie dochód, a tym samym na Wnioskodawcy może ciążyć obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie skutków podatkowych częściowego zwrotu wkładu Wnioskodawcy w spółce komandytowej należało uznać za nieprawidłowe.

Krańcowo należy podkreślić, że przywołane przez Wnioskodawcę wyroki NSA i WSA dotyczące przepisów prawa wydane zostały w indywidualnych sprawach i nie mogą być źródłem praw i obowiązków w innych sprawach. Organ podatkowy jest zobowiązany każdą sprawę traktować indywidualnie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin