Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/4511-171/16-2/KW1
z 9 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2016 r. (data wpływu 2 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci obligacji do spółki kapitałowej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci obligacji do spółki kapitałowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym podlegającym w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, wspólnikiem w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca rozważa objęcie udziałów w innej polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością [„Spółka”], której głównym przedmiotem działalności będzie finansowanie działań innych spółek z grupy. W celu pokrycia obejmowanych udziałów w Spółce Wnioskodawca wniósłby do niej wkład niepieniężny w postaci obligacji [„Obligacje”], objętych w zamian za zapłatę w formie pieniężnej. Przedmiot aportu nie będzie stanowił przedsiębiorstwa, ani jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 5a pkt 4Ustawy o PDOF.

W zamian za wniesiony aport Spółka wyda Wnioskodawcy swoje udziały, których wartość emisyjna określona w umowie dotyczącej objęcia udziałów będzie równa wartości rynkowej przedmiotu aportu. W zależności od podjętej decyzji w zakresie wysokości podwyższenia kapitału zakładowego, możliwa jest sytuacja, w której większość wartości aportu zostanie przekazana na kapitał zapasowy Spółki.

W konsekwencji, wartość nominalna otrzymanych przez Wnioskodawcę udziałów byłaby niższa od ich wartości emisyjnej. W takiej sytuacji nadwyżka wartości emisyjnej udziałów ponad nominalną wartość udziałów obejmowanych przez Wnioskodawcę zostanie przekazana na kapitał zapasowy Spółki otrzymującej aport.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w przypadku, gdy Wnioskodawca wniesie do Spółki aport w postaci Obligacji, którego wartość będzie alokowana w części na kapitał zakładowy, a w części na kapitał zapasowy Spółki, przychodem podatkowym Wnioskodawcy będzie wyłącznie nominalna wartość objętych udziałów?
2. Czy wartość przychodu podatkowego Wnioskodawcy z tytułu objęcia udziałów w Spółce w zamian za aport, może podlegać oszacowaniu przez organy podatkowe do wartości innej niż wartość nominalna udziałów objętych w zamian za aport?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy.

1. Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku, gdy wniesie on do Spółki aport w postaci Obligacji, którego wartość będzie alokowana w części na kapitał zakładowy, a w części na kapitał zapasowy Spółki, przychodem podatkowym Wnioskodawcy będzie wyłącznie nominalna wartość objętych udziałów.
2. Zdaniem Wnioskodawcy, wartość przychodu podatkowego Wnioskodawcy z tytułu objęcia udziałów w Spółce w zamian za aport, nie może podlegać oszacowaniu przez organy podatkowe do wartości innej niż wartość nominalna udziałów objętych w zamian za aport.
   
   

Ad. 1 i 2.

Na wstępie Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, że z uwagi na zbieżność zagadnień przedstawionych w pytaniu nr 1 oraz pytaniu nr 2 dotyczących konsekwencji podatkowych objęcia udziałów w zamian za aport, łączne uzasadnienie własnego stanowiska Wnioskodawcy pozwala na precyzyjniejsze przedstawienie argumentów przemawiających za prawidłowością przyjętych odpowiedzi na zadane pytania.

Jednym ze źródeł przychodów podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych są wskazane przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 7 Ustawy o PDOF kapitały pieniężne oraz prawa majątkowe. W kategorii przychodów mieszczą się przychody powstałe w wyniku objęcia udziałów (akcji) w spółce kapitałowej.

Skutki podatkowe wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej reguluje przepis art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF. Zgodnie ze wskazanym przepisem, przychód podatkowy dla podatnika dokonującego aportu stanowi nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej objętych w zamian za wkład niepieniężny.

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle regulacji art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF, Wnioskodawca wnosząc aport do Spółki powinien rozpoznać przychód w wysokości wartości nominalnej obejmowanych udziałów. Powyższy wniosek wypływa bowiem z literalnej wykładni przepisu art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy

Stosownie do art. 157 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych [t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1030 ze zm., dalej: KSH] umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powinna określać liczbę i wartość nominalną udziałów objętych przez poszczególnych wspólników. Zatem, wartość nominalna udziału to wartość wynikająca z umowy spółki, która, co do zasady, jest wartością stałą (z zastrzeżeniem przewidzianych w KSH procedur podwyższenia lub obniżenia wartości nominalnej udziału w związku z podwyższeniem lub obniżeniem kapitału zakładowego).

Wnioskodawca zwraca uwagę, że na gruncie uregulowań prawa handlowego obejmowanie udziałów powyżej wartości nominalnej jest w pełni dopuszczalne. Przepis art. 154 § 3 KSH zabrania jedynie, by udziały w spółce z o.o. były obejmowane poniżej ich wartości nominalnej, tj. by wartość rynkowa wkładu (cena emisyjna) była niższa niż wartość nominalna udziałów. Praktyką zgodną z prawem i często spotykaną w obrocie gospodarczym jest emitowanie udziałów z nadwyżką emisyjną, gdzie wartość rynkowa wkładu (cena emisyjna) przewyższa wartość nominalną udziałów. W takim wypadku nadwyżka pomiędzy wartością aportu a wartością nominalną udziałów, zgodnie z art. 154 § 3 KSH przelewana jest przez spółkę na kapitał zapasowy.

Z powyższego wynika zatem, iż wartość nominalna jest wielkością stalą, z jej istoty wynika, że nie może być podwyższona. Zmiana wartości udziału skutkowałaby ukształtowaniem nowej, innej wielkości, która nie byłaby już wartością nominalną. Użycie przez ustawodawcę pojęcia „nominalna” wskazuje, że wykluczona jest jakakolwiek możliwość ustalania wartości udziału w oparciu o ceny rynkowe. Ustawodawca bowiem wyraźnie i jednoznacznie stwierdził, że w takim wypadku brana może być jedynie pod uwagę wartość ściśle już określona w umowie spółki. W konsekwencji to właśnie wartość nominalną ustawodawca przyjął jako podstawę opodatkowania w przypadku aportu niestanowiącego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Zdaniem Wnioskodawcy, z uwagi na fakt, że interpretacja językowa normy zawartej w art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF nie budzi wątpliwości, za przychód z kapitałów pieniężnych podatnika wnoszącego wkład niepieniężny w postaci Obligacji uznaje się wyłącznie wartość nominalną objętych udziałów (akcji).

Wnioskodawca zwraca uwagę, że powyższego wniosku nie zmienia art. 17 ust. 2 Ustawy o PDOF który, w zakresie przychodu otrzymanego z tytułu aportu do spółki kapitałowej, odsyła podatnika do odpowiedniego stosowania przepisów art. 19 Ustawy o PDOF, zgodnie z którym „przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych (...) jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie”. Przy czym, jeżeli „cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy (...) w wysokości wartości rynkowej”.

Wnioskodawca pragnie wskazać, że interpretacja zwrotu „odpowiednio” może prowadzić do:

• stosowania odnośnych przepisów bez żadnych zmian;
  
• stosowania ich ze zmianami;
  
• niestosowania ich do innego zakresu odniesienia
  
  
  

Powyższe podkreśla m.in. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 23 sierpnia 2006 r. (sygn. III CZP 56/06).

Użycie przez ustawodawcę podczas konstruowania norm prawnych określenia „odpowiednio” oznacza, że przepis, do którego odwołano się może zostać zastosowany jedynie w zakresie, jaki da się pogodzić z charakterem instytucji prawnej regulowanej przepisem odsyłającym.

W ocenie Wnioskodawcy, stosowanie art. 19 Ustawy o PDOF bez żadnych zmian jest sprzeczne z literalną wykładnią art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF stanowiącego, iż przychodem jest wartość nominalna, która jak wcześniej wskazano jest wartością stałą i niezmienną. Z kolei niestosowanie art. 19 Ustawy o PDOF również byłoby sprzeczne z art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF, ponieważ skoro w treści tego przepisu ujęto odniesienie do art. 19 Ustawy o PDOF, okoliczność ta nie może być pominięta.

W rezultacie, jedynym możliwym rozwiązaniem jest stosowanie art. 19 Ustawy o PDOF z pewnymi zmianami. Oznacza to, iż w przypadku aportu do spółki kapitałowej, odesłanie do art. 19 Ustawy o PDOF dotyczyć może tylko możliwości oszacowania wartości przedmiotu aportu w przypadku, gdy wartość ta znacznie odbiega od wartości rynkowej.

Niemniej jednak, w przedstawionym stanie faktycznym taka sytuacja nie będzie miała miejsca. W zamian za aport Wnioskodawca otrzyma udziały Spółki, których wartość rynkowa, określona w umowie dotyczącej ich objęcia, będzie równa wartości aportu. Wartość przedmiotu wkładu określona w umowie nie będzie zatem odbiegała od wartości rynkowej. W tym miejscu należy dokonać wyraźnego rozróżnienia między wartością rynkową, do której odsyła art. 19 ust. Ustawy o PDOF, a wartością nominalną, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 9 Ustawy o PDOF. Wartość rynkowa nie jest wartością stałą, może podlegać oszacowaniu przez organ podatkowy. Natomiast wartość nominalna, jak wcześniej wskazano, jest wartością niezmienną i w związku z tym nie podlega oszacowaniu.

Mając na uwadze powyższe, odesłanie do art. 19 Ustawy o PDOF nie nakłada na Wnioskodawcę obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego w wysokości równej wartości rynkowej przedmiotu aportu. Ponieważ wartość nominalna jest wartością stałą, w przypadku wnoszenia wkładu niepieniężnego w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część do spółki kapitałowej, odesłanie do art. 19 Ustawy o PDOF dotyczyć może tylko możliwości oszacowania wartości rynkowej aportu.

Analizując możliwość określenia przychodu Wnioskodawcy z tytułu objęcia udziałów w Spółce powyżej ich wartości nominalnej w zamian za aport, w kwocie innej niż wartość nominalna obejmowanych udziałów, warto także zwrócić uwagę na regulację Ustawy o PDOF w zakresie kosztów uzyskania przychodów przy zbywaniu udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny.

W tym kontekście Wnioskodawca zwraca uwagę na art. 22 ust. lf Ustawy o PDOF, zgodnie z którym, w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji) albo wkładów, koszty uzyskania przychodów ustala się w wysokości nominalnej wartości objętych udziałów (akcji) albo wkładów z dnia ich objęcia - jeżeli te udziały (akcje) albo wkłady zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Gdyby zatem przyjąć, że organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej byłyby uprawnione do oszacowania przychodu Wnioskodawcy z tytułu objęcia udziałów w Spółce powyżej ich wartości nominalnej w zamian za aport, to kosztem uzyskania przychodu w dacie zbycia tych udziałów byłaby jedynie wartość nominalna tych udziałów, ponieważ przepis cytowany art. 22 ust. 1f Ustawy o PDOF nie daje podstaw do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartości oszacowanego przez organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej przychodu. W konsekwencji doszłoby do podwójnego opodatkowania agio - raz w momencie aportu, a drugi raz w momencie zbycia udziałów.

Powyższe wskazuje, że w opisanej przez Wnioskodawcę sytuacji nie będzie podstaw dla ustalenia przez organy podatkowe przychodu w wysokości innej niż wartość nominalna udziałów obejmowanych w zamian za wniesienie aportu (w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub j ego zorganizowana część), którego wartość została wyrażona w cenie rynkowej.

W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy, wykładnia przepisu art. 17 ust. 2 w związku z art. 19 Ustawy o PDOF nie pozostawia wątpliwości, że organ podatkowy nie jest uprawniony do określenia przychodu w innej wysokości niż nominalna wartość udziałów objętych przez Wnioskodawcę w zamian za aport w postaci Obligacji.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że zaprezentowane przez niego stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych m.in.:

• w wyroku NSA z dnia 5 maja 2011 r. (sygn. II FSK 2186/09): „Brak jest więc podstaw prawnych do ustalania tej wartości w oparciu o ceny rynkowe w sytuacji, gdy cena nominalna udziałów objętych za wniesiony wkład niepieniężny (aport) w jakikolwiek sposób odbiega od wartości rynkowej. Dopuszczenie, w ramach odpowiedniego stosowania, do weryfikowania wartości nominalnej wynikającej z art. 17 ust. l pkt 9 ustawy, poprzez ustalenia wartości rynkowej udziałów, zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy czyniłoby zbędnym istnienie przepisu art. 17 ust. 1 pkt 9 cyt. Ustawy
  
• w wyroku NSA z dnia 19 stycznia 2011 r. (sygn. II FSK 1691/09): „Do ustalenia wartości przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. ma zastosowanie wyłącznie zdanie pierwsze art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f., zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszonej o koszty odpłatnego zbycia; w przypadku przychodu z tytułu objęcia udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny jest to wartość nominalna tych udziałów określona w umowie, pomniejszona o koszty nabycia wkładu niepieniężnego. Takiego rozumienia analizowanego przepisu nie zmienia art. 17 ust. 2 u.p.do.f, który w zakresie ustalania wartości przychodów odsyła do odpowiedniego stosowania art. 19 u.p.d.o.f, ponieważ słowo „odpowiednie” oznacza, że do ustalenia wartości przychodu określonego w art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f. ma zastosowanie wyłącznie zdanie pierwsze art. 19 ust. 1 u.p.d.o.f. Odmienna wykładnia wskazanych przepisów prowadziłaby bowiem do tego, że jednoznaczny przepis ustawy mógłby być odczytany wbrew jego literalnemu brzmieniu, ponieważ określenie wartości udziałów lub akcji przez biegłego spowodowałoby, że nie byłaby to już wartość nominalna wkładu niepieniężnego, określona w umowie”;
  
  
  

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w praktyce stosowania prawa przez organy podatkowe, przykładowo w następujących indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 grudnia 2015 r. (nr IPPB2/4511-991/15-3/MM), w której odstępując od uzasadnienia, za prawidłowe zostało uznane stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „przychód podatkowy Wnioskodawcy stanowić będzie wyłącznie wartość nominalna udziałów objętych w Nowej Spółce w zamian za wniesiony wkład niepieniężny, także w sytuacji, gdy rynkowa wartość przedmiotu wkładu będzie wyższa od wartości nominalnej udziałów obejmowanych w zamian za wnoszony wkład niepieniężny, a nadwyżka zostanie przekazana na kapitał zapasowy Nowej Spółki. (...) organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej nie będzie mógł zastosować art. 19 ust. 1 zdanie drugie w zw. z art. 19 ust. 3 i 4 Ustawy PTT i określić przychodu Wnioskodawcy w innej wysokości niż wartość nominalna obejmowanych udziałów
  
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 22 czerwca 2015 r. (nr IPPB2/4511-426/15-2/PW), w której odstępując od uzasadnienia, za prawidłowe zostało uznane stanowisko podatnika, zgodnie z którym: „w sytuacji objęcia akcji w Spółce akcyjnej w zamian za wkład niepieniężny, przychodem podatkowym będzie wyłącznie wartość nominalna objętych akcji. Przychodu podatkowego nie będzie natomiast, stanowić nadwyżka wniesionego wkładu nad wartością nominalną obejmowanych akcji w Spółce akcyjnej odniesiona na kapitał zapasowy Spółki akcyjnej”;
  
• Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 listopada 2014 r. (nr ITPB1/415-819c/14/PSZ): „Odpowiednie zastosowanie art. 19 ust. 1 ustawy polega wyłącznie na zastosowaniu zdania pierwszego, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia”;
  
  
  

Podsumowując, w opisanym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym, Wnioskodawca uzyska przychód podatkowy odpowiadający wartości nominalnej udziałów objętych w Spółce w zamian za wkład niepieniężny w postaci Obligacji. Jednocześnie nie jest uprawnione określenie przez organ podatkowy przychodu Wnioskodawcy w innej wysokości, niż wartość nominalna objętych udziałów. Wartość ta, będąca wartością stałą i niezmienną, nie podlega oszacowaniu i w przedstawionym stanie faktycznym stanowić będzie jedyną podstawę określenia przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Końcowo – odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego, które przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku, należy stwierdzić, że powołane orzeczenia dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.