Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-2/4511-547/16/JG
z 16 maja 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 23 marca 2016 r. (data otrzymania 31 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w programie motywacyjnym – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 marca 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w programie motywacyjnym.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca pełni w spółce akcyjnej (dalej Spółka) funkcję prezesa zarządu oraz sprawuje funkcje zarządcze na podstawie Umowy o Zarządzanie (kontrakt managerski), na podstawie którego otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w stałej kwocie. W związku z Umową o Zarządzanie Wnioskodawcy został przyznany program motywacyjny dla osób zajmujących kluczowe stanowiska (dalej: Osoby uprawnione) w Spółce. Program motywacyjny oparty jest na pochodnym instrumencie finansowym (dalej: Instrument). Celem niniejszego programu jest bezpośrednie powiązanie korzyści finansowych osób zarządzających Spółką z efektami ekonomicznymi osiąganymi przez Spółkę, co wpłynie na wartość Spółki. Program motywacyjny realizowany będzie na podstawie Zasad programu motywacyjnego opartego na pochodnym instrumencie finansowym (dalej: Regulamin) oraz dokumencie zapraszającym przyznających Instrument Osobom uprawnionym. Zasadniczym elementem Regulaminu jest przyznanie Osobom uprawnionym Instrumentu w postaci jednostek (dalej: Jednostki uczestnictwa). Jednostki uczestnictwa w momencie przyznania nie uprawniają do objęcia Instrumentu. Korzyści wynikające z przyznania Jednostek uczestnictwa będą warunkowe, co związane jest nieodłącznie z niepewnością zysku i charakterem pochodnych instrumentów finansowych. W momencie przyznania Jednostki uczestnictwa nie będą posiadały przypisanej hipotetycznej wartości docelowej w przyszłości, a ich realna wartość będzie równa zero. Wartość Instrumentu jest uzależniona od wysokości przychodu ze sprzedaży netto w danym miesiącu. Na ostateczną wartość Instrumentu ma wpływ wskaźnik kwoty referencyjnej (poziom docelowy) określonej przez Radę Nadzorczą indywidualnie dla każdej Osoby uprawnionej w dokumencie zapraszającym. Ostateczna wysokość wypłaty Osobie uprawnionej może być niższa lub wyższa od poziomu docelowego (w zakresie od 0 do 120% poziomu docelowego), z zastrzeżeniem, że wypłata powyżej 100% poziomu docelowego nastąpi tylko i wyłącznie jeśli zysk netto za miesiąc rozliczeniowy będzie równy lub wyższy niż 10% przychodów z miesięcznej sprzedaży netto. Na wartość Instrumentu ma wpływ współczynnik wykonania wyrażony jako % kwoty referencyjnej ustalanej każdorazowo przed wypłatą. Współczynnik wykonania uzależniony jest od stopnia realizacji przychodów z miesięcznej sprzedaży netto za dany miesiąc, ustalany jako iloraz faktycznej/osiągniętej wartości wskaźnika oraz wartości docelowej ustalanej corocznie przez Radę Nadzorczą. Zależność tę przedstawiono w poniższej tabeli.

Stopień realizacji Współczynnik wykonania:

Poniżej 70% 0%

70% ≤ SR < 80% 70%

80% ≤ SR < 90% 80%

90% ≤ SR < 100% 90%

100% ≤ SR < 110% 100%

110% ≤ SR < 120% 110%

120% i powyżej 120%

Okres rozliczeniowy dla realizacji pochodnego instrumentu finansowego jest to każdy miesiąc kalendarzowy obowiązywania Umowy.

Osoba Uprawniona może objąć Instrument dopiero po spełnieniu następujących warunków, którymi są:

1. osiągnięcie przez Spółkę zakładanego miesięcznego poziomu przychodów netto ze sprzedaży;
2. otrzymania od Spółki Zaproszenia (dalej: Zaproszenie) do udziału w programie motywacyjnym opartym na pochodnym instrumencie finansowym i zaakceptowania powyższego Zaproszenia przez Osobę uprawnioną;
3. pozostawania w stosunku pracy lub innym stosunku cywilnoprawnym ze Spółką na ostatni dzień okresu rozliczeniowego.
   
   

Wypłata z tytułu realizacji instrumentu finansowego, jakim są Jednostki uczestnictwa, następuje nie wcześniej niż po podsumowaniu wyników Spółki za dany miesiąc. Osoba Uprawniona nie może zbyć jakiejkolwiek Jednostki uczestnictwa ani przenieść jakichkolwiek praw wynikających z jej posiadania na rzecz osób trzecich. Przyznanie Jednostek uczestnictwa jest nieodpłatne, a korzyści wynikające z ich przyznania warunkowe, co związane jest nieodłącznie z niepewnością korzyści i charakterem instrumentów finansowych. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jednostki uczestnictwa będą stanowić pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) oraz i) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2014 r. poz. 94 ze zm.).

Przyznanie Osobom uprawnionym w ramach programu motywacyjnego Jednostek uczestnictwa nie będzie wynikało z kontraktu managerskiego łączącego Osoby uprawnione ze Spółką. Przyznanie Jednostek uczestnictwa będzie wynikało z Regulaminu programu oraz Zaproszenia do udziału w programie, które są odrębne i niezależne od kontraktu managerskiego. Otrzymanie przez Osoby uprawnione wypłaty z tytułu realizacji Jednostek uczestnictwa w ramach programu motywacyjnego nie będzie elementem wynagrodzenia z tytułu zawartego ze Spółką kontraktu managerskiego. Będzie ono wynikało wyłącznie z udziału w programie na podstawie Regulaminu programu oraz Zaproszenia do udziału w programie, które są odrębne i niezależne od kontraktu managerskiego.

W związku z powyższym zdarzeniem przyszłym zadano następujące pytanie.

Czy ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskiwane przez Wnioskodawcę jako Osobę uprawnioną z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, powinno być zakwalifikowane jako przychód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu w momencie realizacji, i czy w związku z tym na Wnioskodawcy będą ciążyły w tym zakresie jakiekolwiek obowiązki podatnika w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, ewentualne przysporzenie majątkowe uzyskane przez niego z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa powinno zostać zakwalifikowane do kategorii przychodów z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji po zakończeniu roku podatkowego na Wnioskodawcy będzie ciążył obowiązek wykazania uzyskanych z tego tytułu przychodów na podstawie otrzymanej od Spółki informacji PIT-8C, w swoim rocznym zeznaniu podatkowym PIT-38 zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W trakcie roku podatkowego Wnioskodawca nie będzie odprowadzał zaliczek na podatek dochodowy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, szczegółowo uregulowane w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy – za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.

Pochodne instrumenty finansowe zostały natomiast zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 5a pkt 13. Zgodnie z jego treścią pochodnymi instrumentami finansowymi są instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Stosownie do tego przepisu pochodnymi instrumentami finansowymi są (niebędące papierami wartościowymi):

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Jak wskazywano wielokrotnie w opracowaniach dotyczących funkcjonowania instrumentów pochodnych w Polsce, nie ma w polskim systemie prawnym jednej legalnej definicji finansowego instrumentu pochodnego. System prawny, co do zasady, odwołuje się do apriorycznego, tj. wynikającego z języka finansów, pojęcia instrumentu finansowego (podobnie instrumentu pochodnego czy opcji). Prawnik, definiując dany instrument finansowy musi zatem posługiwać się zasadami, kryteriami i definicjami języka ekonomii i finansów.

Inne instrumenty pochodne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nie zostały zdefiniowane przez ustawodawcę. Nie wprowadzono również w ww. ustawie odniesienia do innego aktu prawnego, który zawiera warunki i kryteria dla uznania danego prawa za inny instrument pochodny wymieniony w lit. c). Stąd, zdaniem Wnioskodawcy, celem potwierdzenia, że program funkcjonuje w formie innego instrumentu pochodnego, którego instrumentem bazowym jest wskaźnik finansowy i który jest wykonywany przez rozliczenie pieniężne, należy odwołać się do wykładni językowej i systemowej.

Wykładnia językowa

Co do zasady, instrument pochodny jest to instrument finansowy, którego wartość zależy od wartości innego instrumentu finansowego, zwanego instrumentem podstawowym (bazowym). Przez pojęcie instrumentu pochodnego rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych).

Instrumentem bazowym na rynku finansowym jest instrument finansowy lub aktywo stanowiące bazę dla instrumentów pochodnych. Instrument ten stanowi jedną ze zmiennych wymaganych do wyceny instrumentu pochodnego oraz podpisania kontraktu terminowego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi instrumentem bazowym może być wskaźnik finansowy.

Za wskaźniki finansowe uznaje się mierniki, będące podstawowym narzędziem analizy wskaźnikowej m.in. najważniejszych sprawozdań finansowych, tzn. bilansu i rachunku zysków i strat. Szeroki zestaw wskaźników pozwala wnikliwie scharakteryzować poszczególne obszary działalności przedsiębiorstwa. Wskaźnikiem finansowym może więc być przychód z miesięcznej sprzedaży netto.

Instrument pochodny jest wykonywany (realizowany) poprzez rozliczenie pieniężne, czyli świadome i zgodne z prawem przemieszczanie środków pieniężnych między podmiotami gospodarczymi, instytucjami, osobami fizycznymi.

W ocenie Wnioskodawcy, przewidziana konstrukcja kwalifikuje się do katalogu pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, jako instrument pochodny, którego instrumentem bazowym jest wskaźnik finansowy Spółki – przychód z miesięcznej sprzedaży netto. Wartość Jednostek uczestnictwa (rozumiana jako potencjalna wypłata związana z realizacją wynikających z nich praw) jest kalkulowana w oparciu o instrument bazowy, będący jednocześnie jedynym wskaźnikiem finansowym mającym wpływ na wartość jednostek instrumentu pochodnego. Dodatkowo, realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa będzie dokonywana nie wcześniej niż po podsumowaniu wyników sprzedaży netto dotyczących danego miesiąca.

Wykładnia systemowa

Jak wskazano powyżej, w polskim porządku prawnym nie istnieje jedna, legalna definicja finansowych instrumentów pochodnych, natomiast podjęto kilka prób ich zdefiniowania na potrzeby różnych aktów prawnych.

Definicja zawarta w § 3 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. z 2001 r., Nr 149, poz. 1674 ze zm.; dalej: Rozporządzenie) jest jedyną do tej pory próbą ustawodawcy przedstawienia warunków uznania danej konstrukcji za instrument pochodny – instrument finansowy, a nie jedynie wyliczeniem rodzajów instrumentów finansowych, bez próby ich definiowania, które mogą być uznane za instrument pochodny.

W świetle Rozporządzenia finansowy instrument pochodny to taki, którego:

1. wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
2. nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
3. rozliczenie nastąpi w przyszłości.
   
   

Mając na uwadze wyżej przedstawiony stan prawny oraz wykładnie językową i systemową zagadnienia, należy stwierdzić, że Jednostki uczestnictwa stanowią instrumenty finansowe w rozumieniu przepisu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym potencjalne przychody z tytułu realizacji praw wynikających z jednostek instrumentu pochodnego spełniają przesłanki art. 17 ww. ustawy i w konsekwencji stanowią przychód z kapitałów pieniężnych.

Powyższe znajduje potwierdzenie z uwagi na następujące okoliczności:

1. wartość Jednostek uczestnictwa (rozumiana jako potencjalna wypłata związana z realizacją wynikających z nich praw) jest kalkulowana w oparciu o instrument bazowy – przychód z miesięcznej sprzedaży netto,
2. Jednostki uczestnictwa są przyznawane Osobom uprawnionym nieodpłatnie, a ich wartość końcowa zależy bezpośrednio od warunków rynkowych, których wpływ jest bezpośrednio uwzględniony w zmiennych będących podstawą do ustalenia tej wartości,
3. realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa (rozliczenie) następuje w przyszłości i przyjmuje formę pieniężną.
   
   

Podstawą i powodem potencjalnego przysporzenia dla Osób uprawnionych jest realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, których wartość jest ściśle zależna od poziomu przychodu z miesięcznej sprzedaży netto osiąganego przez Spółkę. Na wysokość tych wskaźników wpływ mają zmienne rynkowe i ogólna kondycja ekonomiczna Spółki jako całości. Nie ma zatem możliwości zaliczenia przysporzenia z tego tytułu do innych (niż kapitały pieniężne) źródeł przychodów.

Moment podatkowy

Należy również zaznaczyć, że stosownie do postanowień art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przychód z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających powstaje w momencie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych. W konsekwencji, we wskazanym zdarzeniu przyszłym przychód będzie występował w momencie realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa.

Do momentu podsumowania wyników miesięcznej sprzedaży netto dotyczących danego miesiąca nie będzie możliwości realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, a tym samym wystąpienia przez Osoby uprawnione z jakimkolwiek roszczeniem w tym zakresie do Spółki. Dodatkowo, do momentu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa nie będzie również możliwości określenia wartości (czy nawet istnienia) przysporzenia po stronie Osób uprawnionych. Co za tym idzie, przychód uzyskany w związku z realizacją uprawnień wynikających z Jednostek uczestnictwa powstanie w momencie realizacji tego instrumentu i dopiero wtedy Osoba uprawniona może otrzymać realne przysporzenie majątkowe.

W konsekwencji, wyznaczenie wcześniejszego momentu powstania obowiązku podatkowego nie jest możliwe. Realizacja praw wynikających z Jednostek uczestnictwa jest zatem pierwszym i jedynym momentem powstania obowiązku podatkowego po stronie Osób uprawnionych.

Podobne stanowisko – kwalifikacja przychodów uzyskanych w drodze realizacji praw wynikających z instrumentów pochodnych jako przychodów z kapitałów pieniężnych – zostało zaprezentowane również w interpretacjach prawa podatkowego wydanych przez organy skarbowe m.in. w:

• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 17 listopada 2014 r. (Znak: IPPB2/415-644/14-2/MK),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 września 2014 r. (Znak: IPPB2/415-508/14-5/MK1),
• interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 września 2014 r. (Znak: IPPB2/415-437/14-4/MG).
  
  

Powyższa kwalifikacja do źródła przychodów, jakim są kapitały pieniężne oznacza, że na Spółce nie ciążą obowiązki w zakresie deklarowania oraz rozliczania dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych dochodów wynikających z realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa.

Zgodnie jednak z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym, przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika – imienne informacje o wysokości dochodu, sporządzone według ustalonego wzoru (PIT-8C).

Obowiązek sporządzenia ww. informacji spoczywa na podmiotach, które dokonują wypłaty świadczeń stanowiących dla podatnika dochody kapitałowe lub podmiotów, za pośrednictwem których podatnik uzyskuje omawiane dochody. W rezultacie, z tytułu realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa, Wnioskodawca (winno być: Spółka) zobowiązany będzie jedynie do sporządzenia i przesłania informacji PIT-8C Osobom uprawnionym i właściwym urzędom skarbowym i tym samym nie będą na nim ciążyły obowiązki płatnika w rozumieniu ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowo, w świetle takiej klasyfikacji przychodu, na podstawie art. 45 ust. 1a pkt 1 ww. ustawy wyliczony dochód powinien zostać wykazany przez Osoby uprawnione w odrębnym zeznaniu podatkowym (PIT-38) sporządzanym do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym dochód został osiągnięty. W tym samym terminie podatek wynikający z zeznania, obliczony zgodnie z 19% stawką podatkową, powinien zostać wpłacony do urzędu skarbowego samodzielnie przez Osoby uprawnione.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy zauważyć, że w przedstawionej sprawie Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem jego wniosku jest zarówno stan faktyczny jak i zdarzenie przyszłe.

W związku z tym niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska Wnioskodawcy wyłącznie w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w programie motywacyjnym dotyczącą zdarzenia przyszłego. Ocena stanowiska w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w programie motywacyjnym dotycząca stanu faktycznego została zawarta w odrębnej interpretacji.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy – przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy – jednym ze źródeł przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy – za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających.

Z kolei stosownie do treści art. 17 ust. 1b ww. ustawy − za datę powstania przychodu z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uważa się moment realizacji tych praw.

Stosownie do art. 5a pkt 13 ww. ustawy – ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi z wyłączeniem tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania oraz instrumentów rynku pieniężnego.

Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 94 ze zm.) – instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są niebędące papierami wartościowymi:

1. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
2. instrumenty rynku pieniężnego,
3. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne,
4. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward na stopę procentową oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne lub mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron,
5. opcje, kontrakty terminowe, swapy oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar i które są wykonywane przez dostawę, pod warunkiem, że są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub w alternatywnym systemie obrotu,
6. niedopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani w alternatywnym systemie obrotu opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest towar, które mogą być wykonane przez dostawę, które nie są przeznaczone do celów handlowych i wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych,
7. instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego,
8. kontrakty na różnicę,
9. opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward dotyczące stóp procentowych oraz inne instrumenty pochodne odnoszące się do zmian klimatycznych, stawek frachtowych, uprawnień do emisji oraz stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, które są wykonywane przez rozliczenie pieniężne albo mogą być wykonane przez rozliczenie pieniężne według wyboru jednej ze stron, a także wszelkiego rodzaju inne instrumenty pochodne odnoszące się do aktywów, praw, zobowiązań, indeksów oraz innych wskaźników, które wykazują właściwości innych pochodnych instrumentów finansowych.
   
   

Według art. 3 pkt 28a ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi – przez instrumenty pochodne należy rozumieć opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.

Z kolei zgodnie z § 3 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 149, poz. 1674 ze zm.) instrument pochodny – instrument finansowy, to taki, którego:

1. wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
2. nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
3. rozliczenie nastąpi w przyszłości.
   
   

Cechą pochodnych instrumentów finansowych jest to, że ich wartość uzależniona jest od wartości instrumentów bazowych, do których mogą należeć różnego rodzaju wskaźniki w tym wskaźniki finansowe. Instrument pochodny będzie więc realizowany przez rozliczenie pieniężne, którego wartość całkowicie zależy od wartości wskaźników finansowych.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jako Osoba uprawniona, w następstwie przystąpienia do programu motywacyjnego, otrzyma Jednostki uczestnictwa. Korzyści wynikające z przyznania Jednostek uczestnictwa będą warunkowe. W momencie przyznania nie będą posiadały przypisanej hipotetycznej wartości docelowej w przyszłości, a ich realna wartość będzie równa zero. Wartość Instrumentu jest uzależniona od wysokości przychodu ze sprzedaży netto w danym miesiącu. Na ostateczną wartość Instrumentu ma wpływ wskaźnik kwoty referencyjnej (poziom docelowy) określonej przez Radę Nadzorczą indywidualnie dla każdej Osoby uprawnionej w dokumencie zapraszającym. Ostateczna wysokość wypłaty Osobie uprawnionej może być niższa lub wyższa od poziomu docelowego (w zakresie od 0 do 120% poziomu docelowego), z zastrzeżeniem, że wypłata powyżej 100% poziomu docelowego nastąpi tylko i wyłącznie jeśli zysk netto za miesiąc rozliczeniowy będzie równy lub wyższy niż 10% przychodów z miesięcznej sprzedaży netto. Na wartość Instrumentu ma wpływ współczynnik wykonania wyrażony jako % kwoty referencyjnej ustalanej każdorazowo przed wypłatą. Współczynnik wykonania uzależniony jest od stopnia realizacji przychodów z miesięcznej sprzedaży netto za dany miesiąc, ustalany jako iloraz osiągniętej wartości wskaźnika oraz wartości docelowej ustalanej corocznie przez Radę Nadzorczą. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że jednostki uczestnictwa będą stanowić pochodny instrument finansowy w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 2 ust. 1pkt 2 lit. c) oraz i) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi(t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 94 ze zm.).

W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, że przychód po stronie Wnioskodawcy nie powstanie w momencie przyznania Jednostek uczestnictwa, gdyż na tym etapie nie otrzyma on jeszcze środków pieniężnych ani jakichkolwiek nieodpłatnych świadczeń, przyznanie Jednostek uczestnictwa stanowi jedynie zobowiązanie Spółki do wypłaty określonego świadczenia pieniężnego w przyszłości, po zaistnieniu określonych warunków. Oznacza to, że źródłem przychodu dla Wnioskodawcy nie jest moment przyznania Jednostek uczestnictwa. Przyznanie tych Jednostek nie gwarantuje jeszcze otrzymania środków pieniężnych ani jakichkolwiek nieodpłatnych świadczeń. To uzależnione jest bowiem od spełnienia warunków przewidzianych w programie motywacyjnym, a więc jest bezpośrednio uzależnione od wartości określonych wyników finansowych osiągniętych przez Spółkę. Do momentu realizacji praw z Jednostek uczestnictwa z posiadania tychże Jednostek nie płyną żadne korzyści. Z wniosku wynika, że Wnioskodawca jako Osoba uprawniona nie może bowiem ich zbyć ani przenieść jakichkolwiek praw wynikających z ich posiadania na rzecz osób trzecich. Dopiero w momencie realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa przez Wnioskodawcę możliwe będzie określenie wysokości uzyskanego przez niego przychodu z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30b ust. 1 ww. ustawy – od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Stosownie natomiast do art. 30b ust. 2 pkt 3 ww. ustawy – dochodem z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38a.

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 w związku z art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W tym samym terminie jest obowiązany do wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Podsumowując, uczestnictwo Wnioskodawcy w programie motywacyjnym spowoduje powstanie po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu dopiero w momencie realizacji praw wynikających z Jednostek uczestnictwa. Przychód ten należy zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19 % stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ww. ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo zauważyć, należy, że zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z tym Organ w niniejszej interpretacji nie odniósł się do tej części stanowiska Wnioskodawcy, która dotyczy obowiązków podatkowych Spółki jako organizatora programu motywacyjnego. W tym zakresie podmiotem uprawnionym do żądania interpretacji może być bowiem tylko i wyłącznie Spółka – organizator programu motywacyjnego.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacji podatkowych wskazać należy, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia zostały wydane. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) – w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.