2015.07.22 - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/4512-412/15-3/KOM
z 22 lipca 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2015 r. (data wpływu 11 maja 2015 r.), uzupełnionym pismem Strony z dnia 7 maja 2015 r. (data wpływu 8 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług organizacji i prowadzenia szkoleń, zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług organizacji i prowadzenia szkoleń, zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

A. (zwane dalej A.) jest stowarzyszeniem i posiada osobowość prawną. A. działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach. Cele, sposób realizacji tych celów oraz zasady działania stowarzyszenia określono w Statucie.

Do celów A. należy:

rozwój psychoterapii psychoanalitycznej,
popularyzacja psychoterapii psychoanalitycznej,
podnoszenie poziomu wiedzy psychoanalitycznej i umiejętności klinicznych psychoterapeutów psychoanalitycznych,
dbałość o przestrzeganie standardów zawodowych i etycznych w psychoterapii psychoanalitycznej, zgodnie ze standardami zalecanymi przez Europejską Federację Psychoterapii Psychoanalitycznej,
dbałość o wysoki poziom szkoleń w psychoterapii psychoanalitycznej,
reprezentowanie polskich psychoterapeutów psychoanalitycznych, zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Psychoterapii Psychoanalitycznej, w Europejskiej Federacji Psychoterapii Psychoanalitycznej,
wspieranie zdrowia psychicznego dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

A. realizuje swoje cele m. in. przez:

ustalanie programów szkolenia i nadzorowanie przebiegu szkoleń dla członków A. oraz wydawanie certyfikatów psychoterapeuty psychoanalitycznego,
organizowanie szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów, wykładów,
tworzenie programów edukacyjnych, prozdrowotnych i terapeutycznych dla różnych grup pacjentów
tworzenie programów szkoleniowych dla lekarzy i innych pracowników służby zdrowia oraz pracowników oświaty na temat psychoterapii psychoanalitycznej.

Członkowie A. dzielą się m. in na:

zwyczajnych,
nadzwyczajnych;
kandydatów,
honorowych.

członkowie

Członkiem zwyczajnym A. może być osoba, która:

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie osoba z innym wyższym wykształceniem,
ukończyła szkolenie teoretyczne w zakresie psychoterapii psychoanalitycznej lub psychoanalizy według programu uznanego przez Radę A.,
odbyła minimum 4 lata psychoterapii psychoanalitycznej lub psychoanalizy z częstotliwością sesji minimum 3 razy w tygodniu, u psychoterapeuty uznanego przez Radę A. za terapeutę szkoleniowego,
pracuje jako psychoterapeuta psychoanalityczny,
odbyła superwizję u 2 różnych superwizorów, uznanych przez Radę A., zachodzącą z częstotliwością minimum raz w tygodniu 2 przypadków przyjmowanych 2 lub więcej razy w tygodniu, prowadzonych w psychoterapii psychoanalitycznej, każdy z nich minimum rok i uzyskała pozytywną opinię superwizorów,
wygłosiła referat wprowadzający - prezentację pracy klinicznej z pacjentem, zaakceptowany przez Komisję Kwalifikacyjną Rady A., w tajnym głosowaniu bezwzględną większością głosów wszystkich jej członków,
złoży pisemną prośbę o przyjęcie do A.

Do końca 2003 r. do uzyskania członkostwa zwyczajnego nie było potrzebne spełnienie warunku określonego pod lit. f).

Członkiem zwyczajnym może być także osoba, która

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie posiada inne wyższe wykształcenie w dziedzinie nauk społecznych
posiada minimum 2 letnie doświadczenie w pracy z dziećmi i/lub młodzieżą obejmujące pracę psychiatryczną, pediatryczną, psychoterapeutyczną, pedagogiczną lub edukacyjną,
ukończyła program szkolenia teoretycznego, klinicznego i praktycznego uznanego przez Radę A. w zakresie psychoanalitycznej psychoterapii dzieci i młodzieży na poziomie podstawowym,

a ponadto:

posiada kolejne 2-3 letnie doświadczenie w pracy z dziećmi i/lub młodzieżą obejmujące pracę psychiatryczną, pediatryczną, psychoterapeutyczną, pedagogiczną lub edukacyjną,
ukończyła szkolenie teoretyczne, kliniczne i praktyczne w zakresie psychoterapii dzieci i młodzieży na poziomie zaawansowanym,
odbyła minimum 4 lata psychoterapii psychoanalitycznej lub psychoanalizy z częstotliwością sesji minimum 3 razy w tygodniu u psychoterapeuty uznanego przez Radę A. za terapeutę szkoleniowego,
pracuje jako psychoterapeuta psychoanalityczny,
wygłosiła referat wprowadzający - prezentację pracy klinicznej z pacjentem, zaakceptowany przez Komisję Kwalifikacyjną Rady A., w tajnym głosowaniu bezwzględną większością głosów wszystkich jej członków,
złoży pisemną prośbę o przyjęcie do Towarzystwa.

Wyjątkowo osoby, które uzyskały certyfikat terapeuty dzieci i młodzieży przyznany przez Radę A. do czerwca 2006 r., w celu uzyskania statusu członka zwyczajnego nie musiały spełniać wymagań określonych powyżej pod literami b) i e). Osoby te były zobowiązane ukończyć szkolenie teoretyczne, kliniczne i praktyczne w zakresie psychoterapii dzieci i młodzieży na poziomie zaawansowanym w terminie 5 lat od daty przyjęcia jego programu przez Radę A.. Niespełnienie tego wymagania skutkowało utratą statusu członka zwyczajnego i uzyskanie członkostwa nadzwyczajnego.

Do końca 2003 r. członkiem zwyczajnym mogła zostać również zostać osoba, która:

uzyskała tytuł magistra lub lekarza medycyny,
pracowała w zawodzie psychoterapeuty minimum 5 lat,
odbyła minimum 50 godzin szkolenia teoretycznego z psychoterapii psychoanalitycznej,
rozpoczęła psychoterapię psychoanalityczną lub psychoanalizę z częstotliwością sesji minimum 3 razy w tygodniu, u psychoterapeuty uznanego przez Radę A. za terapeutę szkoleniowego,
złożyła pisemną prośbę o przyjęcie do Towarzystwa.

Niespełnienie wszystkich ogólnych wymagań określonych powyżej w pkt 1 do 31 grudnia 2007 r. przez osobę z pkt 3 skutkowało utratą statusu członka zwyczajnego i uzyskanie członkostwa nadzwyczajnego.

Przewidziano również, że Rada A. może przyznać członkostwo zwyczajne w A. osobie będącej członkiem innego stowarzyszenia psychoterapii psychoanalitycznej lub stowarzyszenia psychoanalitycznego, bez zachowania wymogów określonych w pkt 1 i 2.

członkowie

Członkiem nadzwyczajnym A. może być osoba, która:

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie osoba z innym wyższym wykształceniem,
jest w trakcie szkolenia teoretycznego według programu uznanego przez Radę A. lub je ukończyła,
jest w trakcie własnej psychoterapii psychoanalitycznej albo psychoanalizy z częstotliwością sesji minimum 3 razy w tygodniu, u psychoterapeuty uznanego przez Radę A. za terapeutę szkoleniowego, lub ją ukończyła,
pracuje jako psychoterapeuta psychoanalityczny,
jest w trakcie szkoleniowej superwizji, lub ją odbyła zgodnie z wymaganiami określonymi w punkcie 1e)
złoży pisemną prośbę o przyjęcie do A.

Członkiem nadzwyczajnym może być także osoba, która:

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie posiada inne wyższe wykształcenie w dziedzinie nauk społecznych,
posiada minimum 2 letnie doświadczenie w pracy z dziećmi i/lub młodzieżą obejmujące pracę psychiatryczną, pediatryczną, psychoterapeutyczną, pedagogiczną lub edukacyjną,
ukończyła program szkolenia teoretycznego, klinicznego i praktycznego uznanego przez Radę A. w zakresie psychoanalitycznej psychoterapii dzieci i młodzieży na poziomie podstawowym,
odbyła minimum 2 lata psychoterapii psychoanalitycznej lub psychoanalizy z częstotliwością sesji minimum 3 razy w tygodniu u psychoterapeuty uznanego przez Radę A. za terapeutę szkoleniowego,
pracuje jako psychoterapeuta psychoanalityczny.

Kandydatem może być osoba, która:

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie osoba z innym wyższym wykształceniem,
uzyskała zezwolenie Rady A. na rozpoczęcie szkolenia według programu zatwierdzonego przez Radę A.,
rozpoczęła szkolenie według programu zatwierdzonego przez Radę A.,
złoży pisemną prośbę o przyjęcie do Towarzystwa.

Kandydatem może być także osoba, która:

uzyskała tytuł magistra psychologii lub lekarza medycyny, ewentualnie posiada inne wyższe wykształcenie w dziedzinie nauk społecznych,
uzyskała zezwolenie Rady A. na rozpoczęcie szkolenia w zakresie psychoanalitycznej psychoterapii dzieci i młodzieży według programu zatwierdzonego przez Radę A.,
rozpoczęła szkolenie teoretyczne, kliniczne i praktyczne według programu zatwierdzonego przez Radę A.,
złoży pisemną prośbę o przyjęcie do Towarzystwa.

członkowie

Członkiem honorowym A. może być osoba fizyczna szczególnie zasłużona dla A. lub rozwoju psychoterapii psychoanalitycznej albo psychoanalizy, której taki tytuł nadaje Zarząd za zgodą Rady.

Różnice pomiędzy uprawnieniami członków zwyczajnych, nadzwyczajnych, kandydatów oraz członków honorowych dotyczą czynnego i biernego prawa wyborczego do władz A.. Wszystkie te grupy członków mają równe prawo do wzięcia udziału w zebraniach naukowych, seminariach, konferencjach i szkoleniach organizowanych przez A..

Na podstawie art. 5 ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz zgodnie z pkt 2 Statutu - A. jest członkiem The European Federation for Psychoanalytic Psychotherapy, and its Applications to Health and related Public Services, in Europe (Europejskiej Federacji Psychoterapii Psychoanalitycznej w Sektorze Publicznym (zwanym dalej EFPP)).

EFPP jest międzynarodowym stowarzyszeniem. Aktualnie EFPP zrzesza krajowe sieci (stowarzyszenia) psychoterapeutów psychoanalitycznych z 27 krajów europejskich.

Na podstawie ust. 8.1a pkt 1 statutu EFPP warunkiem uzyskania pełnego członkostwa w tej organizacji jest zgodność standardów szkolenia obowiązujących w danej sieci (stowarzyszeniu) krajowym ze standardami określonymi w regulaminach EFPP. EFPP określa takie standardy szkoleniowe odrębnie dla każdej z czterech sekcji: dla terapii dorosłych, dla psychoterapii grupowej, dla terapii dzieci i młodzieży oraz dla terapii rodzinnej i terapii par.

A. przynależy do EFPP na tej podstawie i spełnia standardy szkolenia określone przez EFPP. A. reprezentuje swoich członków w EFPP w sekcjach terapii dorosłych, dla psychoterapii grupowej, dla terapii dzieci i młodzieży.

Aktualnie członkami A. są osoby fizyczne wykonujące zawód psychoterapeuty psychoanalitycznego (członkowie zwyczajni i nadzwyczajni), jak i osoby, które nie rozpoczęły jeszcze wykonywania tego zawodu (kandydaci).

A. organizuje szkolenia dla członków A.. A. organizuje również seminaria, spotkania i konferencje dla członków A. i osób zainteresowanych. Szkolenia, seminaria, spotkania, konferencje finansowane są przez uczestników. Koszty te są pokrywane niezależnie od obowiązku ponoszenia składek członkowskich.

Organizowane są m. in.

4-letnie szkolenie w psychoterapii analitycznej (średnio 90 godzin seminariów rocznie, a w tym od 25 do 30 godzin seminarium klinicznego),

2-letnie szkolenia w psychoterapii analitycznej dzieci i młodzieży na poziomie podstawowym (120 godzin seminariów teoretycznych i 60 godzin seminarium klinicznego),

2,5-letnie szkolenia w psychoterapii analitycznej dzieci i młodzieży na poziomie zaawansowanym (180 godzin seminariów teoretycznych i 60 godzin seminarium klinicznego).

Szkolenia przeprowadzane są zgodnie z wymaganiami EFPP. Wymagania EFPP obejmują: a) warunki przystąpienia do szkolenia (wymagane wykształcenie itp.),

minimalny czas i częstotliwość szkolenia teoretycznego oraz klinicznego,
minimalny okres i częstotliwość własnej psychoterapii w okresie szkolenia,
czas, częstotliwość i ilość przypadków w superwizji uczestnika szkolenia.

Wśród uczestników szkoleń będą:

osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystające w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług,
osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, które wykonują zawód psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą),
osoby, które nie prowadzą jeszcze działalności w zakresie psychoterapii.

Organizowane są również:

zjazdy,
konferencje,
seminaria,
wykłady.

Wydarzenia te mają na celu popularyzację psychoterapii psychoanalitycznej oraz podnoszenie poziomu wiedzy psychoanalitycznej i umiejętności klinicznych psychoterapeutów psychoanalitycznych. W wydarzeniach mogą uczestniczyć zarówno członkowie A., jak i osoby niezrzeszone. Udział w wydarzeniach jest odpłatny, niezależnie od obowiązku ponoszenia składek członkowskich.

Wśród uczestników tych wydarzeń zrzeszonych w A. będą:

osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystające w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a, c, d ustawy o podatku od towarów i usług,
osoby nieprowadzące działalności gospodarczej, które wykonują zawód psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą),
osoby, które nie prowadzą jeszcze działalności w zakresie psychoterapii.

A. nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. A. nie jest również uczelnią, jednostką naukową Polskiej Akademii Nauk, bądź jednostką badawczo-rozwojową.
Opisane wyżej szkolenia i wydarzenia nie są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług. A. nie ma akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Szkolenia i ww. wydarzenia nie są finansowane ze środków publicznych.

Opisane wyżej szkolenia i wydarzenia nie są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku od towarów i usług. A. nie ma akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Szkolenia i ww. wydarzenia nie są finansowane ze środków publicznych.

Opisane powyżej szkolenia i wydarzenia nie stanowią doradztwa. Szkolenia i ww. wydarzenia nie polegają na udzielaniu porad w sprawach uczestników.

Z tytułu świadczonych usług A. będzie otrzymywać od swoich członków wyłącznie zwrot kosztów poniesionych na świadczenie tych usług. Zwrot nie będzie wyższy od indywidualnego udziału przypadającego na danego beneficjenta tych usług w ogólnych wydatkach A. związanych z tą usługą.

Zastosowanie zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług do usług polegających na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, seminariów i wykładów na rzecz osób zrzeszonych w A. nie naruszy warunków konkurencji. Organizacje członkowskie podobne do A. działające na podobnych zasadach korzystają z ww. zwolnienia podatkowego i prawo do takiego zachowania potwierdzono w interpretacji indywidualnej Dyrektora IS w Warszawie sygn. IPPP2/443-231/14-4/RR oraz IPPP2/443-473/11/14-9/S/KOM.

Szczegółowy opis zdarzenia przyszłego nr 1

W opisanych wyżej szkoleniach i wydarzeniach będą uczestniczyć lekarze oraz psychologowie zrzeszeni w A., prowadzący działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystający w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a i d ustawy o podatku od towarów i usług.

Szczegółowy opis zdarzenia przyszłego nr 2

W opisanych wyżej szkoleniach i wydarzeniach będą uczestniczyć psychoterapeuci zrzeszeni w A., (nie będący lekarzami ani psychologami) prowadzący działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystający w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c. ustawy o podatku od towarów i usług przy uwzględnieniu stanowiska wyrażonego w wyroku TS UE w sprawach połączonych C-443/04 i C-444/04 H. A. Solleveld (C-443/04) i J. E. van den Hout-van Eijnsbergen (C-444/04) przeciwko Staatssecretaris van Financien przełożonego na polskie warunki krajowe w wyroku NSA z dnia 22 października 2013 r. sygn. I FSK 1682/12.

Psychoterapeuci, o których mowa w opisie zdarzenia przyszłego nr 2 legitymują się nabyciem fachowych kwalifikacji potrzebnych do wykonywania zawodu psychoterapeuty (można uznać, że te same świadczenia wykonywane przez psychoterapeutów mają taką samą jakość co świadczenia osób wymienionych w zdarzeniu przyszłym nr 1). Osoby te legitymują się stosownymi dokumentami potwierdzającymi nabycie ww. fachowych kwalifikacji.

Szczegółowy opis zdarzenia przyszłego nr 3

W opisanych wyżej szkoleniach i wydarzeniach będą uczestniczyć osoby zrzeszone w A. nie prowadzące działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii i nie będące w tym zakresie podatnikami podatku od towarów i usług wykonujące zawód lekarza, psychologa, psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą).

Szczegółowy opis zdarzenia przyszłego nr 4

Szczegółowy opis zdarzenia przyszłego nr 5

W opisanych wyżej szkoleniach i wydarzeniach będą uczestniczyć osoby niezrzeszone w A..

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w opisanym stanie faktycznym świadczone przez A. usługi polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów świadczone na rzecz lekarzy oraz psychologów zrzeszonych w A., prowadzących działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystających w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust 1 pkt 19 lit. a i d ustawy, korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług?
Czy w opisanym stanie faktycznym świadczone przez A. usługi polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów świadczone na rzecz psychoterapeutów zrzeszonych w A., (nie będących lekarzami ani psychologami) prowadzących działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystających w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług?
Czy w opisanym stanie faktycznym świadczone przez A. usługi polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów świadczone na rzecz osób zrzeszonych w A. nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii i niebędących w tym zakresie podatnikami podatku od towarów i usług wykonujących zawód lekarza, psychologa, psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą), korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług?
Czy w opisanym stanie faktycznym świadczone przez A. usługi polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów świadczone na rzecz osób zrzeszonych w A. nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii i niebędących w tym zakresie podatnikami podatku od towarów i usług nie wykonujących (jeszcze) zawodu psychoterapeuty, korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?
Czy w opisanym stanie faktycznym świadczone przez A. usługi polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów świadczone na rzecz osób niezrzeszonych w A., korzystają ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1. Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz lekarzy oraz psychologów zrzeszonych w A., prowadzących działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystających w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a i d ustawy o podatku od towarów i usług, będą zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 2. Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz psychoterapeutów zrzeszonych w A., (nie będący lekarzami ani psychologami), prowadzący działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii korzystający w tej działalności ze zwolnienia podatkowego od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c. ustawy o podatku od towarów i usług przy uwzględnieniu stanowiska wyrażonego w wyroku TSUE w sprawach połączonych C-443/04 i C-444/04 H. A. Solleveld (C-443/04) i J. E. van - den Hout-van Eijnsbergen (C-444/04) przeciwko Staatssecretaris van Financien przełożonego na polskie warunki krajowe w wyroku NSA z dnia 22 października 2013 r. sygn. I FSK 1682/12, będą zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ad. 3. Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz osób zrzeszonych w A. nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii, niebędących podatnikami podatku od towarów i usług, wykonujących zawód lekarza, psychologa, psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą), będą zwolnione od podatku od towarów i usług na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie stanowiska

Usługi opisane w zdarzeniach przyszłych nr 1 - 3 spełniają warunki przewidziane przepisem art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż:

A. stanowi niezależną grupę osób;
usługi świadczone przez A. opisane w zdarzeniach przyszłych nr 1 - 3 będą świadczone na rzecz członków A.;
działalność członków zrzeszonych w A. podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a, c, d (zdarzenia nr 1 i 2) lub członkowie A. w zakresie wykonywania zawodu psychoterapii nie są uznawani za podatników podatku od towarów i usług (zdarzenie nr 3);
usługi świadczone przez A. są bezpośrednio niezbędne do wykonywania działalności w zakresie psychoterapii zwolnionej od podatku lub;
z tytułu świadczonych usług A. będzie otrzymywać od swoich członków wyłącznie zwrot kosztów poniesionych na świadczenie tych usług;
zwrot kosztów uzyskiwany przez A. od każdego z jej członków będzie nie wyższy od indywidualnego udziału przypadającego na danego beneficjenta tych usług w ogólnych wydatkach A. dot. danej usługi;
wydatki ponoszone przez A. są ponoszone we wspólnym interesie jej członków;
zastosowanie zwolnienia nie narusza warunków konkurencji.

Obszerniejszego omówienia wymaga prawo do korzystanie ze zwolnienia podatkowego z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii niebędące lekarzami ani psychologami (dot. zdarzenia przyszłego nr 2).

Ma to znaczenie ze względu na ww. przesłanki zastosowania zwolnienia określonego przepisem art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c) ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887 i Nr 174, poz. 1039).

Zastosowanie tego zwolnienia podatkowego uzależnione jest od spełnienia przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz od spełnienia przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, który musi wykonywać zawód medyczny w rozumieniu wymienionych przepisów ustawy o działalności leczniczej.

Należy zwrócić uwagę na sklasyfikowanie indywidualnej psychoterapii, psychoterapii grupowej oraz psychoterapii rodzin w Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur Medycznych ICD-9-CM (wersja 5.22), a to w ramach zabiegów diagnostyczno-terapeutycznych związanych z psychiką.

Z powyższego wynika, że indywidualna psychoterapia, psychoterapia grupowa oraz psychoterapia rodzin są usługami w zakresie opieki medycznej i służą profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia pacjentów, do czego nawiązuje pierwsza część przepisu art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług.

Przechodząc do analizy przesłanki podmiotowej, należy zauważyć, że wykonywanie zawodu psychoterapeuty nie zostało uregulowane przepisami ustawy. Tym niemniej zawód ten mieści się w definicji zawodów medycznych z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Według tej definicji bowiem, osobą wykonującą zawód medyczny jest osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Z tej definicji wynika zatem, że osoba wykonująca zawód medyczny to zarówno osoba uprawniona do udzielania świadczeń zdrowotnych na podstawie odrębnych przepisów prawa, jak i osoba legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Z brzmienia tej definicji należy przyjmować, że są zawody medyczne, których wykonywanie regulują odrębne przepisy oraz zawody medyczne, dla których nie ma takich odrębnych przepisów (por. uzasadnienie wyroku WSA w Warszawie z dnia 28 sierpnia 2012 r. sygn. III SA/Wa 3226/11 oraz uzasadnienie wyroku NSA z dnia 22 października 2013 r. sygn. I FSK1682/12). Oba człony definicji osoby wykonującej zawód medyczny łączy pojęcie „świadczenia zdrowotnego” zdefiniowane w art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy o działalności leczniczej. Świadczenie zdrowotne zdefiniowano tam jako działanie służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.

Skoro indywidualną psychoterapię, psychoterapię grupową oraz psychoterapię rodzin sklasyfikowano w Międzynarodowej Klasyfikacji Procedur Medycznych ICD-9-CM (wersja 5.22) w ramach zabiegów diagnostyczno-terapeutycznych związanych z psychiką, bez wątpienia czynności te zaliczają się do świadczeń zdrowotnych w rozumieniu wymienionej definicji. Psychoterapeuta jest również osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny. Według Trybunału Sprawiedliwości UE uregulowanie krajowe, które wyłączałyby zawód psychoterapeuty z zakresu definicji zawodów paramedycznych, jest sprzeczne z celem przepisu art. 13 część A ust. 1 lit. c) VI Dyrektywy (obecnie 132 ust. 1 lit. (c) Dyrektywy 2006/112/WE) i z zasadą neutralności podatkowej, jeśli świadczenia w zakresie leczenia psychoterapeutycznego wykonywane przez psychiatrów, psychologów lub osoby wykonujące inne zawody medyczne lub paramedyczne są zwolnione od podatku od wartości dodanej, a jednocześnie można uznać, że te same świadczenia wykonywane przez psychoterapeutów mają taką samą jakość, biorąc pod uwagę ich kwalifikacje zawodowe (por. wyrok TS UE w sprawach połączonych C-443/04 i C-444/04 H. A. Solleveld (C-443/04) i J. E. van den Hout-van Eijnsbergen (C-444/04) przeciwko Staatssecretaris van Financien.

W opisie zdarzenia przyszłego nr 2 podano, że wymienione tam osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii niebędące lekarzami ani psychologami legitymują się nabyciem fachowych kwalifikacji potrzebnych do wykonywania zawodu psychoterapeuty. Podano, że osoby te legitymują się stosownymi dokumentami potwierdzającymi nabycie ww. fachowych kwalifikacji.

Ad. 4. Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz osób zrzeszonych w A. nie prowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii i nie będących podatnikami podatku od towarów, nie wykonujących zawodu psychoterapeuty (poza działalnością gospodarczą), co do zasady podlegają podatkowi od towarów i usług. Usługi te mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowanego wartością sprzedaży w poprzednim i bieżącym roku podatkowym.

Ad. 5. Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz osób niezrzeszonych podlegają co do zasady opodatkowaniu podatkiem VAT co do zasady podlegają podatkowi od towarów i usług. Usługi te mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust 1 ustawy o podatku od towarów i usług uwarunkowanego wartością sprzedaży w poprzednim i bieżącym roku podatkowym.

Uzasadnienie stanowiska

Usługi świadczone przez A. polegające na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów czy też wykładów na rzecz osób, które nie są zrzeszone w A., bądź mimo członkostwa w A. nie wykonują zawodu psychoterapeuty w ramach lub poza działalnością gospodarczą są co do zasady opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Sprzedaż tych usług może być zwolniona od podatku do towarów i usług na podstawie przepisu art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług pod warunkiem, że wartość sprzedaży niekorzystającej ze zwolnienia podatkowego w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 150 tys. zł oraz że wartość w danym roku podatkowym również nie przekroczy tej kwoty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W myśl postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – mocą ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 2 ust. 1 oraz ust. 3 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855, z późn. zm.), stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Stowarzyszenie opiera swoją działalność na pracy społecznej członków, do prowadzenia swych spraw może zatrudniać pracowników.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidział jednak opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, zwalnia się od podatku usługi świadczone przez niezależne grupy osób, na rzecz swoich członków, których działalność jest zwolniona od podatku lub w zakresie której członkowie ci nie są uznawani za podatników, w celu świadczenia swoim członkom usług bezpośrednio niezbędnych do wykonywania tej działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku, w przypadku gdy grupy te ograniczają się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup, poniesionych we wspólnym interesie, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

Powołany powyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy wskazuje kryteria, jakie należy spełnić, by można było zastosować zwolnienie od podatku. Kryteria są następujące:

podmioty zainteresowane stosowaniem zwolnienia muszą utworzyć niezależną grupę osób, której będą członkami;

usługi świadczone przez niezależną grupę muszą być świadczone na rzecz jej członków;

działalność członków niezależnej grupy podlega zwolnieniu z podatku VAT lub członkowie niezależnej grupy nie są uznawani za podatników VAT;

usługi świadczone przez niezależną grupę są bezpośrednio niezbędne do wykonywania działalności zwolnionej lub wyłączonej od podatku ich beneficjentów będących członkami tej grupy;

z tytułu świadczonych usług niezależna grupa otrzymuje od swoich członków wyłącznie zwrot kosztów poniesionych na świadczenie tych usług;

zwrot kosztów uzyskiwany przez niezależną grupę od każdego z jej członków jest nie wyższy od indywidualnego udziału przypadającego na danego beneficjenta tych usług w ogólnych wydatkach tej grupy;

wydatki ponoszone przez niezależną grupę są ponoszone we wspólnym interesie jej członków;

zastosowanie zwolnienia nie narusza warunków konkurencji.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest stowarzyszeniem działającym na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach oraz statutu. Członkami Towarzystwa są aktualnie osoby fizyczne wykonujące zawód psychoterapeuty psychoanalitycznego (członkowie zwyczajni i nadzwyczajni), jak i osoby, które nie rozpoczęły jeszcze wykonywania tego zawodu (kandydaci). Celem Wnioskodawcy jest rozwój psychoterapii psychoanalitycznej, popularyzacja psychoterapii psychoanalitycznej, podnoszenie poziomu wiedzy psychoanalitycznej i umiejętności klinicznych psychoterapeutów psychoanalitycznych, dbałość o przestrzeganie standardów zawodowych i etycznych w psychoterapii psychoanalitycznej, zgodnie ze standardami zalecanymi przez Europejską Federację Psychoterapii Psychoanalitycznej, dbałość o wysoki poziom szkoleń w psychoterapii psychoanalitycznej, reprezentowanie polskich psychoterapeutów psychoanalitycznych, zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Psychoterapii Psychoanalitycznej, w Europejskiej Federacji Psychoterapii Psychoanalitycznej oraz wspieranie zdrowia psychicznego dzieci, młodzieży i osób dorosłych.

Wskazane powyżej cele Towarzystwo realizuje m.in. poprzez organizowanie szkoleń dla członków i organizowanie seminariów, spotkań i konferencje dla członków oraz osób zainteresowanych (finansowane przez uczestników, niezależnie od obowiązku ponoszenia składek członkowskich) oraz organizowanie zjazdów, konferencji, seminariów, wykładów zarówno dla członków, jak i osób niezrzeszonych (udział odpłatny, niezależnie od obowiązku ponoszenia składek członkowskich).

Wydarzenia te mają na celu popularyzację psychoterapii psychoanalitycznej oraz podnoszenie poziomu wiedzy psychoanalitycznej i umiejętności klinicznych psychoterapeutów psychoanalitycznych.

Towarzystwo nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, nie jest również uczelnią, jednostką naukową Polskiej Akademii Nauk, bądź jednostką badawczo-rozwojową. Opisane wyżej szkolenia i inne wydarzenia nie są prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, Towarzystwo nie ma akredytacji w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Szkolenia i ww. wydarzenia nie są finansowane ze środków publicznych, nie stanowią doradztwa i nie polegają na udzielaniu porad w sprawach uczestników.

Z tytułu świadczonych usług Wnioskodawca będzie otrzymywać od swoich członków wyłącznie zwrot kosztów poniesionych na świadczenie tych usług, a zwrot ten nie będzie wyższy od indywidualnego udziału przypadającego na danego beneficjenta tych usług w ogólnych wydatkach Wnioskodawcy związanych z tą usługą. Zastosowanie zwolnienia podatkowego do usług polegających na organizowaniu i prowadzeniu szkoleń, zjazdów, seminariów i wykładów na rzecz osób zrzeszonych nie naruszy warunków konkurencji.

Wszystkie powyższe usługi są świadczone na rzecz:

lekarzy oraz psychologów zrzeszonych w A., prowadzących działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii,
psychoterapeutów zrzeszonych w A., (nie będących lekarzami ani psychologami) prowadzących działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii,
osób zrzeszonych w A. nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii, wykonujących zawód lekarza, psychologa, psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp. (poza działalnością gospodarczą,
osób zrzeszonych w A. nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii, nie wykonujących (jeszcze) zawodu psychoterapeuty,
osób niezrzeszonych w A.

Członkowie Towarzystwa będący psychoterapeutami, którzy biorą udział w ww. szkoleniach, zjazdach, konferencjach, seminariach i wykładach, posiadają określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone stosownymi dokumentami.

Z powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy wynika, że podstawowym warunkiem zastosowania ww. zwolnienia jest wymóg, aby podmioty, na rzecz których niezależne grupy dokonują świadczeń, były członkami takiej grupy. Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest stowarzyszeniem, w którym aktualnie członkami są osoby fizyczne wykonujące zawód psychoterapeuty psychoanalitycznego oraz kandydaci do wykonywania tego zawodu. Zatem można stwierdzić, że Wnioskodawca stanowi niezależną grupę osób, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy.

Kolejnym warunkiem jaki należy spełnić, aby można było skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy jest konieczność świadczenia usług przez niezależną grupę na rzecz jej członków. W omawianej sprawie cele statutowe realizowane poprzez m.in. organizacje szkoleń realizowane są na rzecz członków Towarzystwa, jak i osób zainteresowanych, a w organizowanych zjazdach, konferencjach, seminariach i wykładach organizowanych przez Wnioskodawcę mogą uczestniczyć zarówno członkowie, jak i osoby niezrzeszone w Towarzystwie.

Zatem ww. przesłanka warunkująca możliwość korzystania ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy zostanie spełniona tylko w zakresie ww. świadczeń realizowanych przez Wnioskodawcę na rzecz swoich członków oraz kandydatów, zrzeszonych w A.. Natomiast w odniesieniu do organizowanych przez Wnioskodawcę szkoleń, zjazdów, konferencji, seminariów i wykładów na rzecz innych osób niebędących członkami stowarzyszenia (osób niezrzeszonych) nie zostanie spełniona przesłanka umożliwiająca korzystanie ze zwolnienia z podatku VAT, określona w art. 43 ust. 1 pkt 21.

Kolejnym warunkiem zastosowania zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy jest, aby działalność podmiotów wchodzących w skład grupy była zwolniona od podatku od towarów i usług lub w zakresie tej działalności członkowie ci nie byli uznawani za podatników. W związku z tym należy zbadać, czy działalność świadczona przez lekarzy, psychologów, psychoterapeutów psychoanalitycznych oraz kandydatów będących obecnie członkami Towarzystwa jest zwolniona od podatku VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, zwalnia od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

lekarza i lekarza dentysty,
pielęgniarki i położnej,
medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, Nr 149, poz. 887 i Nr 174, poz. 1039),
psychologa.

Z powołanego wyżej przepisu ustawy jednoznacznie wynika, że zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Decydujące znaczenie dla zastosowania ww. zwolnienia ma wykazanie, że celem świadczonych usług jest profilaktyka, zachowanie, ratowanie, przywrócenie i poprawa zdrowia.

Określając natomiast krąg podmiotów objętych zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, ustawodawca odwołał się do art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 618).

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, osoba wykonująca zawód medyczny jest to osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Świadczeniem zdrowotnym stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy o działalności leczniczej są działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.

Podkreślić tutaj należy, że z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE wynika, że zwolnienia stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, które służą unikaniu rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich i które należy postrzegać w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT (wyrok C-473/08 w sprawie Eulitz, pkt 25). Ponadto, jak również wielokrotnie podkreślał Trybunał Sprawiedliwości UE w swym orzecznictwie: pojęcia używane do opisania zwolnień powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią one odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda dostawa towarów i każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika. Jednakże interpretacja tych pojęć powinna być zgodna z celami, do jakich dążą owe zwolnienia, oraz powinna spełniać wymogi zasady neutralności podatkowej, na której opiera się wspólny system podatku VAT.

Należy więc mieć na uwadze, że wyżej powołany przepis art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy zwalnia od podatku wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, nie zwalniając wszystkich świadczeń, które można wykonać w ramach wykonywania zawodów medycznych, ale tylko te służące określonemu celowi. Zauważyć zatem można, że wszędzie tam, gdzie nie ma bezpośredniego związku z leczeniem – nie ma prawa do zastosowania zwolnienia od VAT. Świadczenie usług, dokonywane w ramach wykonywania zawodu medycznego, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeśli nie odpowiadają one koncepcji opieki medycznej. Jeśli głównym celem usług medycznych nie jest ochrona, w tym zachowanie lub odtworzenie zdrowia, ale raczej udzielanie porad wymaganych przed podjęciem decyzji wywołujących pewne prawne konsekwencje, nie będzie miało zastosowania zwolnienie od podatku.

Zauważyć należy, że definicja opieki medycznej nie została zawarta ani w krajowych, ani we wspólnotowych przepisach podatkowych. W tym zakresie należy szukać wyjaśnienia tych pojęć w bogatym dorobku orzecznictwa wspólnotowego.

W odniesieniu do tych zagadnień ukształtowała się wspólnotowa linia orzecznicza. W wyroku w sprawie L.u.P. GmbH (C-106/05, pkt 27) Trybunał stwierdził, że pojęcia „opieki medycznej” oraz „świadczeń opieki medycznej” (…) odnoszą się do usług, które służą diagnozie, opiece oraz, w miarę możliwości, leczeniu chorób lub zaburzeń zdrowia. Pojęcie to zdefiniowano również w wyroku w sprawie d´Ambrumenil (C-307/01, pkt 57), gdzie podkreślono, że pojęcia świadczenia opieki medycznej nie można interpretować w sposób, który obejmuje świadczenia medyczne realizowane w innym celu niż postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych.

Analizując przedstawione powyżej regulacje zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, pojęcie „usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia” odpowiada określeniom używanym przez TSUE „postawienie diagnozy, udzielenie pomocy medycznej oraz w zakresie, w jakim jest to możliwe, leczenie chorób lub zaburzeń zdrowotnych”. W pojęciu tym zawierają się również usługi medyczne realizowane w celach profilaktycznych (wyrok w sprawie Unterpertinger, C-212, pkt 40).

Z wniosku wynika, że członkowie A. prowadzą działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii psychoanalitycznej, zatem trzeba tu w pierwszej kolejności określić, czy są to usługi służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Profilaktyka zdrowotna obejmuje działania mające na celu zapobieganie chorobom bądź innemu niekorzystnemu zjawisku zdrowotnemu przed jej rozwinięciem, poprzez ich wczesne wykrycie i leczenie. Ma ona również na celu zahamowanie postępu lub powikłań już istniejącej choroby, czy też zapobieganie powstawaniu niekorzystnych wzorów zachowań społecznych, które przyczyniają się do podwyższania ryzyka choroby. Z kolei interpretując termin „poprawa zdrowia”, którym posługuje się ustawodawca określając zakres zwolnień, należy zastosować wykładnię literalną, zgodnie z którą wyrażenie to oznacza zmianę stanu zdrowia na lepsze, poprawienie zdrowia, jego polepszanie. Podobnie należy postąpić dokonując wykładni pojęcia „przywracanie zdrowia”, które oznacza doprowadzenie zdrowia do poprzedniego stanu, sprawienie, że znajdzie się ono w takim stanie, w jakim był poprzednio.

Według Słownika Języka Polskiego pod red. M. Szymczaka psychoanaliza jest definiowania jako pojęcie medyczne oznaczające metodę diagnostyki i terapii zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, polegającą na odkrywaniu, interpretacji i rozwiązywaniu nieświadomych konfliktów emocjonalnych pacjentów. W Słowniku Wyrazów Obcych pod red. I. Kamińskiej-Szmaj psychoanaliza została zdefiniowana jako metoda rozpoznawania i leczenia zaburzeń psychicznych oraz emocjonalnych, która polega na analizie, odkrywaniu, interpretacji i rozwiązywaniu konfliktów osobowości nieuświadamianych sobie przez pacjenta, a wywołujących te zaburzenia. Psychoterapia to zbiór technik leczących lub pomagających leczyć rozmaite schorzenia i problemy natury psychologicznej, natomiast psychoanaliza to zbiór teorii dotyczących struktury psychiki człowieka, jego rozwoju i funkcjonowania, próbujących wyjaśniać powstawanie różnych aktów społecznych.

Zatem, skoro psychoterapia jest metodą leczenia, to mieści się w pojęciu świadczenia zdrowotnego, a tym samym spełniona jest przesłanka przedmiotowa warunkująca zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, tj. są to usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia.

Zbadać należy zatem spełnienie warunku podmiotowego do zastosowania zwolnienia z podatku VAT, tj. określić, czy usługi są świadczone przez podmioty do tego uprawnione.

Przewidziany w art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy warunek, zgodnie z którym zwolnione od podatku VAT są usługi opieki medycznej wykonywane m.in. przez lekarza, psychologa czy też w ramach zawodów medycznych, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej, tj. przez osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoby legitymujące się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, ma na celu zapewnienie, aby zwolnienie od podatku było stosowane wyłącznie do świadczeń opieki medycznej wykonywanych przez osoby posiadające wymagane kwalifikacje zawodowe. Dlatego nie każde świadczenie opieki medycznej objęte jest zakresem zwolnienia od podatku, zwolnienie to dotyczy tylko świadczeń o odpowiednim poziomie jakości, biorąc pod uwagę wykształcenie zawodowe osób je wykonujących.

Zasady wykonywania niektórych zawodów medycznych zostały uregulowane w odrębnych aktach prawnych, np. zawód lekarza, dentysty, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty, felczera, diagnosty laboratoryjnego. Poza wymienionymi istnieje jeszcze spora grupa innych zawodów medycznych, dla których jednak nie zostały określone zasady wykonywania w odrębnych przepisach. Należy zatem przyjąć, że pojęcie „osoba wykonująca zawód medyczny” obejmuje osoby wykonujące zawody, których status jest określony ustawowo, jak i zawody, które nie mają na gruncie obowiązującego prawa takiego uregulowania. Pojęcie „wykonywanie zawodu medycznego” należy odnieść do osób, które fachowo, stale i w celach zarobkowych zajmują się wykonywaniem zajęcia mającego związek z medycyną i które mają odpowiednie kwalifikacje. Przez kwalifikacje należy rozumieć zasób wiedzy i umiejętności wymaganych do udzielania świadczeń zdrowotnych.

Z treści wniosku wynika, że członkami Towarzystwa, na rzecz których Wnioskodawca świadczy usługi organizacji wyżej opisanych wydarzeń, są osoby fizyczne wykonujące zawód lekarza medycyny i psychologa, które to osoby posiadają wyższe wykształcenie psychologiczne lub medyczne, ewentualnie posiadają inne wyższe wykształcenie np. w dziedzinie nauk społecznych.

Odnosząc się zatem do zrzeszonych członków Wnioskodawcy, którzy są wykształconymi lekarzami bądź psychologami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakresie psychoterapii, a biorącymi udział w szkoleniach, zjazdach, seminariach itp. organizowanych przez Wnioskodawcę, należy stwierdzić, że są oni członkami, których działalność podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. a i d ustawy.

Wnioskodawca przedstawiając opis sprawy wskazał również, że jego członkami są osoby fizyczne wykonujące zawód psychoterapeuty psychoanalitycznego, które nie są lekarzami medycyny i nie są psychologami. Członkowie będący psychoterapeutami, którzy biorą udział w organizowanych przez Towarzystwo szkoleniach, zjazdach, konferencjach, wykładach i seminariach naukowych posiadają określone ustawowo kwalifikacje, potwierdzone stosownymi dokumentami

W związku z tym należy ustalić, czy psychoterapeuta psychoanalityczny jest osobą legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny, czyli czy spełnia wymogi ustanowione w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej na podstawie ogólnie dostępnych publikacji.

W odniesieniu do wykonywanego przez członków Towarzystwa zawodu „psychoterapeuty psychoanalitycznego” wskazać należy, że zgodnie z nomenklaturą zawartą w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. z 2014 r., poz. 1145), w załączniku w grupie 2299 „Specjaliści ochrony zdrowia gdzie indziej niesklasyfikowani” został wymieniony psychoterapeuta – 229905.

Psychoterapeuta to osoba, która zajmuje się przeprowadzaniem terapii psychoanalitycznych z pacjentami, podczas których pacjenci analizują swoje życie, dzięki czemu mogą odkryć istotę swoich problemów i poprawić ogólną jakość swojego życia.

W związku z tym stwierdzić należy, że psychoterapeuta jest osobą wykonującą zawód medyczny, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o działalności leczniczej w ramach, którego świadczy usługi w zakresie opieki medycznej służące przywracaniu i poprawie zdrowia. Zatem usługi świadczone przez psychoterapeutę są zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy, a to oznacza, że spełniona jest przesłanka zwolnienia z ust. 1 pkt 21 ww. artykułu.

W omawianej sytuacji członkowie A. wykonujący zawód psychoterapeuty, posiadający stosowne kwalifikacje zawodowe potwierdzone stosownymi dokumentami, korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 lit. c ustawy, a to oznacza, że spełniona jest kolejna przesłanka zwolnienia z ust. 1 pkt 21 ww. artykułu w odniesieniu do prowadzonych szkoleń, zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów naukowych na rzecz członków Towarzystwa.

Zatem ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy będą mogły korzystać usługi (w tym usługi szkoleniowe) świadczone na rzecz członków Towarzystwa posiadających stosowne kwalifikacje w zakresie analizy psychoterapeutycznej (będących psychoterapeutami psychoanalitycznymi).

Wnioskodawca wskazał także, że w wydarzeniach organizowanych przez Wnioskodawcę będą uczestniczyć także osoby zrzeszone w A., ale nieprowadzące samodzielnej działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii, gdyż wykonują zawód lekarza, psychologa, czy psychoterapeuty na podstawie stosunku pracy itp., a więc poza własną działalnością.

W tym przypadku należy stwierdzić, że członków tych nie można uznać za podatników podatku VAT, gdyż nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, a tym samym nie można ocenić, czy ich działalność jest bądź nie opodatkowana lub też zwolniona z podatku VAT. Można jednak uznać, że będzie spełnione jedno z kryteriów warunkujących zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 21, gdyż członkowie niezależnej grupy nie będą w tym przypadku uznawani za podatników VAT.

Odnośnie następnych kryteriów zwolnienia określonych w art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy należy stwierdzić, że zostały także spełnione. Wnioskodawca wskazał, że celem (cel świadczenia usług jest kolejnym kryterium zastosowania zwolnienia) organizowanych szkoleń jest uzyskanie certyfikatów psychoterapeuty psychoanalitycznego, natomiast w przypadku organizowanych zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów celem jest popularyzacja psychoterapii psychoanalitycznej, podnoszenie poziomu wiedzy psychoanalitycznej i umiejętności klinicznych psychoterapeutów psychoanalitycznych. Zatem niewątpliwie uzyskanie certyfikatu psychoterapeuty oraz wymiana myśli w zakresie psychoterapii jest niezbędne do wykonywania zawodu medycznego.

Kolejną przesłanką do zastosowania omawianego zwolnienia jest, aby niezależna grupa osób ograniczyła się do żądania od swoich członków zwrotu kosztów do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z nich w ogólnych wydatkach tych grup. Z treści analizowanego wniosku wynika, że opłaty wnoszone przez uczestników szkoleń, zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów przeznaczone są na pokrycie kosztów ich organizacji do wysokości kwoty indywidualnego udziału przypadającego na każdego z członków w ogólnych wydatkach Towarzystwa. Wydatki te ponoszone są we wspólnym interesie członków A.. Wnioskodawca podał też, że zwolnienie ww. usług nie powoduje naruszenia warunków konkurencji.

Na podstawie powyższych przepisów prawa podatkowego należy stwierdzić, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę prowadzącego działalność w formie stowarzyszenia, a polegające na organizacji szkoleń, seminariów, zjazdów, wykładów, konferencji na rzecz swoich członków (lekarzy, psychologów, psychoterapeutów), w okolicznościach wskazanych we wniosku, będą zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy, w związku z łącznym wypełnieniem wszystkich warunków wymienionych w tym przepisie.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. nr 1-3 należy uznać za prawidłowe.

Z opisu sprawy wynika także, że usługi organizacji szkoleń, seminariów, zjazdów, wykładów i konferencji mogą być także świadczone na rzecz osób zrzeszonych w A., ale nieprowadzących jeszcze działalności gospodarczej w zakresie psychoterapii, niebędących w tym zakresie podatnikami podatku od towarów i usług, nie wykonujących zawodu psychoterapeuty oraz na rzecz osób niezrzeszonych w A..

W świetle omawianego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 21 ustawy zwolnieniu mogą podlegać tylko te usługi, które są świadczone wobec członków Towarzystwa, którzy wykonują zawód psychoterapeuty w ramach lub poza działalnością gospodarczą. Zgodzić się zatem należy z Wnioskodawcą, że usługi świadczone przez Niego na rzecz osób niebędących jego członkami lub też osób, które mimo członkostwa w A. nie wykonują zawodu psychoterapeuty w ramach działalności lub poza nią, takiemu zwolnieniu nie podlegają i co do zasady powinny być opodatkowane podatkiem VAT.

W okolicznościach rozpatrywanej sprawy znajdzie jednak zastosowanie art. 113 ust. 1 ustawy, zgodnie, z którym zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Stosownie natomiast do art. 113 ust. 2 ustawy do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (...).

Skoro Wnioskodawca świadczy odpłatnie usługi zwolnione od podatku, czego dowiedziono powyżej, a także usługi opodatkowane podatkiem VAT, które muszą być wliczane do wartości sprzedaży, to Wnioskodawca może korzystać ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, ale tylko do momentu przekroczenia w bieżącym roku podatkowym wartości sprzedaży opodatkowanej z tytułu świadczenia usług organizacji i prowadzenia szkoleń, zjazdów, konferencji, wykładów i seminariów na rzecz osób niebędących członkami A. lub osób zrzeszonych, ale nie wykonujących zawodu psychoterapeuty, czyli kwoty określonej w przepisie art. 113 ust. 1 ustawy (w 2015 r. jest to 150.000 zł).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pyt. nr 4-5 należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin