Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-1383/14/MN
z 5 lutego 2015 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2014 r. (data wpływu 5 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług czynności polegających na zarządzaniu nieruchomością – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 listopada 2014 r. został złożony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług czynności polegających na zarządzaniu nieruchomością.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej jako „Spółka” lub „Zarządzający”) w ramach prowadzonej działalności zajmuje się m.in. profesjonalnym zarządzaniem nieruchomościami. W związku z wykonywaniem powyższych czynności posiada wszelkie wymagane przez prawo uprawnienia do wykonywania tego typu działalności, w szczególności określone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 1997, Nr 115, poz. 741 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 185 ust. 2 niniejszej ustawy jedynym wymogiem do zarządzania nieruchomością jest, aby zarządca nieruchomości działał na podstawie umowy o zarządzanie nieruchomością, zawartej z jej właścicielem, wspólnotą mieszkaniową albo inną osobą lub jednostką organizacyjną, której przysługuje prawo do nieruchomości, ze skutkiem prawnym bezpośrednio dla tej osoby lub jednostki organizacyjnej. Umowa wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Z kolei zgodnie z dyspozycją art. 186 ust. 3 zarządca nieruchomości podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z zarządzaniem nieruchomością. Jeżeli zarządca nieruchomości wykonuje czynności przy pomocy innych osób, działających pod jego nadzorem, podlega on również ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone działaniem tych osób.

Obecnie Spółka rozpoczęła, na podstawie podpisanej umowy, wykonywanie usługi zarządzania nieruchomościami na rzecz B. T. (dalej jako „TFI”), który jest organem B. II Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego (dalej jako „Fundusz” lub „II NSFIZ”).

Jak wskazano na wstępie, zgodnie z wymogami ustawy o gospodarce nieruchomościami umowa ma być zawarta z jej właścicielem nieruchomości, wspólnotą mieszkaniową albo inną osobą lub jednostką organizacyjną, której przysługuje prawo do nieruchomości, ze skutkiem prawnym bezpośrednio dla tej osoby lub jednostki organizacyjnej.

Przy tym wymaga podkreślenia, że TFI nie jest wprawdzie właścicielem nieruchomości, ale posiada uprawnienie wynikające z ustawy o funduszach inwestycyjnych do zawarcia takiej umowy (art. 46 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, zwanej dalej „u.f.i.” (Dz. U. 2014 r. poz. 157 z późn. zm.).

Zgodnie z brzmieniem rzeczonej umowy Zarządzający świadczy na rzecz TFI kompleksową usługę zarządzania nieruchomościami oraz wspomagania przejęcia ich przez Fundusz w toku postępowania egzekucyjnego. W ramach powyższej usługi Zarządzający będzie m.in.: opracowywać, prezentować i publikować oferty dotyczące sprzedaży nieruchomości za pomocą dostępnych kanałów informacji związanych z obrotem nieruchomościami, nawiązywać i utrzymywać kontakt z podmiotami zainteresowanymi nabyciem nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego, przygotowywać wnioski i rekomendacje w zakresie przejęcia na własność nieruchomości przez Fundusz w toku postępowania egzekucyjnego, dokonywać okresowych wizytowań nieruchomości, sporządzać i archiwizować dokumentację związaną z wykonywanymi działaniami, przygotowywać wnioski i rekomendacje w zakresie wycen nieruchomości w ramach ustalania wartości rynkowej zabezpieczeń sekurytyzowanych wierzytelności. Dodatkowo w ramach kompleksowej usługi zarządzania nieruchomością Spółka zobowiązana jest również m.in. do: utrzymania należytego stanu technicznego nieruchomości oraz urządzeń komunalnych, organizowania, prowadzenia, konserwacji i remontów bieżących oraz kapitalnych nieruchomości, zawierania umów (na dostawę energii elektrycznej, co, gazu i wody, usuwania nieczystości, usługi kominiarskie i inne niezbędne usługi), przygotowywania dokumentacji dotyczącej zasadności remontów kapitalnych nieruchomości, rozbiórki nieruchomości, prowadzenia ewidencji i dokumentacji nieruchomości stanowiących budynki wynikających z przepisów prawa budowlanego, monitorowania terminowości sporządzania i archiwizowania dokumentacji związanej z zarządzaniem nieruchomością, opracowywania, publikowania i prezentowania ofert dotyczących sprzedaży nieruchomości, ubezpieczenia nieruchomości, dostarczania danych do deklaracji podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości oraz opłaty z tytułu wieczystego użytkowania etc. Zarządzający zobowiązuje się do podejmowania decyzji i dokonywania czynności mających na celu i zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości, w tym bieżącego administrowania nieruchomościami. Przy wykonywaniu czynności Spółka jest zobowiązana kierować się zasadami ochrony interesu Funduszu. Dodatkowo jest uprawniona do zawierania w imieniu TFI umów związanych z administrowaniem nieruchomościami oraz przeprowadzeniem ich remontów i modernizacji. Spółka nie zajmuje się zatem wyłącznie samymi czynnościami zarządzającymi, ale dodatkowo, w ramach wykonywania przedmiotu umowy, może również reprezentować Fundusz. Jak wskazano na wstępie TFI, na rzecz którego Spółka świadczy usługi zarządzania nieruchomościami, jest organem II NSFIZ. Zgodnie z brzmieniem art. 4 ust. 1 u.f.i. Towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny, zarządza nim i reprezentuje w stosunkach z osobami trzecimi. Fundusz lokuje swoje aktywa w sekurytyzowane wierzytelności, które mogą być zabezpieczone hipotekami ustanowionymi na nieruchomościach.

W toku postępowań egzekucyjnych toczących się względem dłużników sekurytyzowanych wierzytelności TFI, jako organ Funduszu, może podjąć czynności zmierzające do nabycia przez Fundusz nieruchomości, a po ich nabyciu, czynności zmierzających do ich zbycia. Nabycie rzeczonych nieruchomości następuje w trybie art. 188 ust. 1 u.f.i. Zgodnie z brzmieniem niniejszego przepisu z zastrzeżeniem art. 185 ust. 4 i 5, art. 187 ust. 3 oraz przepisów postępowania egzekucyjnego, fundusz sekurytyzacyjny może lokować aktywa wyłącznie w: dłużne papiery wartościowe; jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, instrumenty rynku pieniężnego oraz instrumenty pochodne.

Regulacje zawarte w treści art. 145-148 u.f.i. odnoszą się natomiast w sposób kompleksowy do ustatuowania podstawowych zasad polityki inwestycyjnej funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Na podstawie art. 147 ust. 1 lit a u.f.i. przedmiotem lokat funduszu inwestycyjnego zamkniętego może być własność lub współwłasność nieruchomości gruntowych w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami. W skład wymienionych w art. 147 ust. 1 u.f.i. aktywów nieruchomościowych funduszu zamkniętego z mocy prawa wchodzą również przedmioty i urządzenia, w tym urządzenia infrastruktury technicznej, które są: potrzebne do korzystania z przedmiotu praw rzeczowych zgodnie z ich społeczno-gospodarczym przeznaczeniem oraz niezbędne do zachowania przedmiotu tych praw w stanie niepogorszonym lub zwiększające jego wartość (art. 147 ust. 2 u.f.i.).

Ustawa o funduszach inwestycyjnych zastrzega ponadto, iż fundusz może nabywać wyłącznie prawa do nieruchomości o uregulowanym stanie prawnym, niebędących przedmiotem zabezpieczenia lub egzekucji, a także obciążone wyłącznie takimi prawami osób trzecich, których realizacja nie spowoduje ryzyka utraty własności nieruchomości (art. 148 ust. 1 u.f.i.). Jak wynika z treści art. 25 statutu Funduszu może on inwestować aktywa w zbywalne: wierzytelności, prawa do świadczeń z tytułu wierzytelności spełniających określone warunki, instrumenty rynku pieniężnego, jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, depozyty w bankach krajowych lub instytucjach kredytowych, dłużne papiery wartościowe. Fundusz może również nabywać rzeczy lub inne prawa, o ile nabycie następuje na podstawie przepisów postępowania egzekucyjnego, w szczególności prawa własności, współwłasności nieruchomości gruntowych oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych, budynków i lokali.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy świadczone na rzecz TFI (organu II NSFIZ) usługa zarządzania nieruchomością korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit b ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „uptu”?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczona na rzecz TFI będącego organem II NSFIZ usługa zarządzania nieruchomościami będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b uptu, jako usługa zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częścią. Zgodnie z brzmieniem niniejszego przepisu zwalnia się od podatku usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a lub ich częścią (funduszy inwestycyjnych w rozumieniu przepisu o funduszach inwestycyjnych).

Ustawodawca w treści niniejszego przepisu wskazał zatem na określone warunki przedmiotowe, których spełnienie uprawnia podatnika do skorzystania ze zwolnienia. Po pierwsze świadczona przez podatnika usługa powinna być zakwalifikowana jako usługa zarządzania portfelami inwestycyjnymi lub częścią takich portfeli, co oznacza, że czynności w ramach niej świadczone muszą spełniać przesłanki usług zarządzania konkretnym typem aktywa. Ponadto świadczona przez podatnika usługa zarządzania powinna dotyczyć portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych. Zatem dokonując wykładni niniejszego przepisu należy mieć na względzie, ażeby świadczona przez podatnika usługa zarządzania dotyczyła portfeli inwestycyjnych (lub ich części) funduszy inwestycyjnych w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych. Odnosząc powyższe do zaprezentowanego przez Spółkę stanu faktycznego należy zatem wykazać, że świadczona przez nią usługa jest usługą zarządzania konkretnym aktywem w postaci portfeli inwestycyjnych (lub ich części) należących do funduszy inwestycyjnych.

Powyższe jest zgodne z prezentowanymi przez orzecznictwo sądowe poglądami o preferowaniu w wykładni przepisów prawa podatkowego wykładni językowej, szczególnie, gdy interpretowane przepisy dotyczą ulg i zwolnień podatkowych. Źródłem wiedzy – zarówno dla podatnika, jak i organów stosujących prawo – jest i zawsze będzie tylko językowe znaczenie norm prawnych, albowiem przekaz językowy rozumiany jako możliwy sens słów jest powszechną metodą komunikowania się ustawodawcy z podatnikiem i organem stosującym prawo. Dokonując interpretacji przepisów prawa podatkowego należy zatem kierować się znaczeniem słów danego języka etnicznego oraz tym, iż ustawodawca był racjonalny, gdy używał takich a nie innych słów, i nie można z góry przyjmować, iż by określonych słów używano w tekście prawnym bez wyraźnej ku temu potrzeby (uzasadnienie do uchwały 7 sędziów NSA z dnia 22 czerwca 1998 r. sygn. akt FPS 9/97).

Na wstępie wymaga podkreślenia, iż świadczona przez Spółkę usługa bez wątpienia dotyczy aktywa funduszu inwestycyjnego. Przy czym zauważyć należy, iż powyższy przepis nie wskazuje na obowiązek świadczenia usługi zarządzania na rzecz funduszu inwestycyjnego, tylko świadczenia usługi zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu. Zgodnie z art. 3 ust. 1 u.f.i., fundusz inwestycyjny jest „osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie i papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe”. Przepis art. 14 ust. 3 pkt 3 u.f.i. stanowi natomiast, że fundusz inwestycyjny może być utworzony jako fundusz inwestycyjny zamknięty, a art. 183 u.f.i., że fundusz sekurytyzacyjny jest jedną z postaci funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Spółka zwraca również uwagę na to, iż skoro przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b uptu nie precyzuje rodzaju funduszu inwestycyjnego, którego portfelem inwestycyjnym winien zarządzać podatnik, a wskazuje jedynie, iż ma to być fundusz w rozumieniu ustawy o funduszach inwestycyjnych, to niestandaryzowany sekurytyzacyjny fundusz inwestycyjny zamknięty, którego portfelem inwestycyjnym (w postaci nieruchomości) zarządza Spółka, mieści się w dyspozycji niniejszego przepisu.

Jako potwierdzenie powyższego powołać można również wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie JP Morgan Fleming Claverhouse Inyestment Trust pic. (C-363/05). Trybunał wprawdzie wypowiedział się w kwestii zastosowania zwolnienia z VAT zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie na gruncie VI Dyrektywy, którą obecnie zastępuje Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, jednakże – w ocenie Spółki – tezy postawione w tym wyroku w kwestii określenia specjalnego funduszu inwestycyjnego pozostają aktualne. TSUE wskazał, że specjalne fundusze inwestycyjne, to także zamknięte fundusze inwestycyjne. Swoboda państw członkowskich w zakresie wskazania funduszy specjalnych, do których to zwolnienie będzie się stosować jest ograniczona do określenia ich przez państwa członkowskie, stąd wyłączanie zamkniętych funduszy inwestycyjnych byłoby sprzeczne z zasadą neutralności podatkowej. Fundusz sekurytyzacyjny stanowi fundusz inwestycyjny zamknięty, który nie jest objęty żadnym wyłączeniem z zakresu zwolnienia na gruncie Dyrektywy.

Jednocześnie Wnioskodawca stwierdza, że w opisywanym stanie faktycznym nie znajdzie zastosowania przepis art. 43 ust. 15 uptu, gdyż czynności zarządzania portfelami inwestycyjnymi lub ich częścią nie stanowią czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa oraz usług w zakresie leasingu. Świadczone przez Spółkę usługi nie są zaliczane do żadnego z powołanych powyżej rodzajów czynności, w związku z czym nie znajduje zastosowania powyższe wyłączenie. W ocenie Spółki usługi, które są przez nią świadczone na zlecenie TFI jako organu Funduszu, winny być uznane za usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych lub ich częścią. Wprawdzie uptu nie definiuje powyższego pojęcia, jednakże odnosząc się do poglądów wyrażanych w orzecznictwie sądów administracyjnych, Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz przepisów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z 13 lipca 2009 roku w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe UCITS (dalej: Dyrektywa UClTS), wskazać należy na to, iż zarządzanie traktowane jest jako usługa kompleksowa, w skład której wchodzi szereg czynności zróżnicowanych w zależności od rodzaju zarządzanego portfela inwestycyjnego.

Ustawa o podatku od towarów i usług uchyliła z dniem 1 kwietnia 2013 r. przepis art. 43 ust. 8 uptu, który definiował pojęcie zarządzania na potrzeby art. 43 ust. 1 pkt 12 uptu. Celem zmiany było dostosowanie przepisów ww. ustawy do orzecznictwa TSUE (sprawa C-275/11). Trybunał Sprawiedliwości UE odwołał się w niniejszym wyroku do Dyrektywy UCITS i wskazał, że „ art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej dyrektywy 85/611 (dalej: Dyrektywa UCITS) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania”.

Powołany powyżej Załącznik II do Dyrektywy UCITS precyzuje, iż funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem, to:

• zarządzanie inwestycjami,
  
• administracja:
  
  
  1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
     
  2. zapytania klientów;
     
  3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
     
  4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
     
  5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
     
  6. wypłata zysków;
     
  7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
     
  8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
     
  9. prowadzenie ksiąg,
     
     
• wprowadzanie do obrotu.

Należy jednak podkreślić, że funkcje wymienione w powyższym katalogu mają jedynie charakter przykładowy. Rzecznik generalny podkreśliła takie stanowisko w sposób jednoznaczny w opinii przedstawionej w sprawie Abbey National, stwierdzając, że pojęcia określone w załączniku II do dyrektywy 85/611 nie są uznawane za definicje usług zarządzania funduszem powierniczym, lecz za typowe obowiązki spółki zarządzającej. Przy tym wskazać należy, że choć Rzecznik generalny powołał się na dyrektywę 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe, która została zastąpiona przez obecnie obowiązującą dyrektywę UCITS, to zakres przedmiotowy Załącznika II nie zmienił się. Wnioski płynące z opinii przedstawionej w sprawie Abbey National pozostają zatem aktualne.

Zdaniem Spółki, wykonywane przez nią czynności związane z zarządzaniem nieruchomościami stanowiącymi aktywa Funduszu mieszczą się w zakresie czynności odpowiadającym zarządzaniu portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych. Jak wskazano powyżej charakter czynności wykonywanych przez podmiot zarządzający zdeterminowany jest naturą aktywa, zaś istotą tych czynności jest zarządzanie aktywami. Zarządzanie przez Spółkę rzeczoną nieruchomościami na podstawie umowy zawartej z TFI stanowi zatem zarządzanie portfelem inwestycyjnym lub jego częścią. Stąd za zasadny uznać należy wniosek, iż czynności podejmowane przez podmiot zarządzający danym portfelem inwestycyjnym lub jego częścią mogą przyjmować różną postać w zależności od charakteru danego aktywa wchodzącego w skład portfeli. Przy tym w przypadku, o którym mowa w niniejszej sprawie, kiedy to dany podmiot będzie zarządzał portfelem inwestycyjnym w postaci nieruchomości, ustawa o funduszach inwestycyjnych zastrzega, aby podmiot ten był wyspecjalizowanym podmiotem posiadającym określone uprawnienia. Powyższe potwierdza treść art. 46 ust. 2 u.f.i., zgodnie z którym w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, który lokuje aktywa w nieruchomości, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1 (umowę na podstawie której powierzy przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez to towarzystwo), w zakresie czynności związanych z:

1. zarządzaniem nieruchomościami wyłącznie z wyspecjalizowanym podmiotem posiadającym uprawnienia wymagane przez ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.), a w przypadku nieruchomości położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej również z podmiotem z siedzibą za granicą wyspecjalizowanym w zakresie zarządzania nieruchomościami;
2. gospodarowaniem nieruchomościami, w szczególności realizacją procesów inwestycyjnych, wyłącznie z wyspecjalizowanym podmiotem posiadającym doświadczenie w tym zakresie.

W związku z powyższym Spółka posiadając uprawnienia do wykonywania działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami określone w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest podmiotem, któremu fundusz lokujący swoje aktywa w nieruchomości może powierzyć zarządzanie nimi.

O kompleksowości wykonywanej przez Spółkę usługi zarządzania świadczy m.in. wskazany w umowie zakres czynności. To do Spółki, jako podmiotu wyspecjalizowanego, należy wybór odpowiednich działań. To również nie charakter każdej z tych czynności, które Spółka uzna wykonać za stosowne, decyduje o charakterze kompleksowej usługi zarządzania. W opinii Spółki przedstawiona przez nią usługa zarządzania nieruchomościami (portfelem inwestycyjnym) jest usługą kompleksową, której rozbicie na poszczególne części składowe sprzeniewierzyłoby się jej sensowi. W związku z powyższym za nieuzasadnione należałoby uznać podejście, zgodnie z którym Spółka świadcząc rzeczoną usługę zarządzania nieruchomościami (portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego lub jego częścią), w skład której wchodzi szereg innych czynności powinna traktować każdą z czynności składowych osobno. Nie ma przy tym znaczenia, iż w innej sytuacji mogłyby być te czynności uznane za osobną czynność podlegającą opodatkowaniu VAT. Fakt, że czynności te stanowią realizację szerszej (kompleksowej) usługi „zarządzania” przeświadcza o konieczności opodatkowania ich jako jedynie czynności składowych stanowiących jedną i integralną usługę. Na kompleksowość znaczenia terminu „zarządzanie” oraz niemożność zrównania zarządzania z sumą czynności podejmowanych w ramach realizacji zarządzania wskazał również Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/9. ETS w powołanym wyroku stwierdził, że nie powinno dopuszczać się sztucznego dzielenia usług stanowiących – z ekonomicznego punktu widzenia – jedno świadczenie.

Dla wyjaśnienia pojęcia „zarządzenia portfelami inwestycyjnymi” można by odwołać się do określenia „zarządzanie funduszami powierniczymi”, które znalazło swoje wyjaśnienie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku w sprawie C-169/04 Abbey z dnia 4 maja 2006 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej uznał, że art. 13 część B lit. d pkt 6 Szóstej Dyrektywy Rady z 17 maja 1977 roku w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej; ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EEC) należy interpretować w ten sposób, że pojęcie „zarządzania specjalnymi funduszami powierniczymi, o którym mowa w tym przepisie, obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli tworzą one odrębną całość i – jeśli je oceniać globalnie – są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami”. Definicję tą można odnieść do usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi przez analogię, co z kolei prowadzi do wniosku, że usługi świadczone przez Spółkę stanowią usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi oraz że są to usługi kompleksowe.

W wyroku tym Trybunał stwierdził, iż pojęcie „zarządzania funduszami powierniczymi” jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. Wynika z tego, że państwa członkowskie nie mogą dowolnie definiować tego pojęcia, gdyż prowadziłoby to do nieuzasadnionych różnic w traktowaniu dla celów VAT przedmiotowych usług. W omawianym wyroku Trybunał wyraźnie wskazał, że w celu określenia pojęcia „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi, zasadna jest analiza przepisów branżowych opublikowanych na szczeblu unijnym. Odniesienie do przepisów unijnych ma bowiem na celu zapewnienie zunifikowanego rozumienia pojęcia „zarządzanie” we wszystkich państwach członkowskich.

Dodatkowo powołać można w tym miejscu zapisy Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz. Urz. UE z 17.11.2009 L 302/32) w załączniku II definiuje, że funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to zarządzanie inwestycjami, administracja (obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem, zapytania klientów, wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe), monitorowanie przestrzegania uregulowań, prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa, wypłata zysków.

W podobnym tonie utrzymano wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 15 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Po 951/10, w którym stwierdzono, że: „(...) świadczenie złożone (kompleksowe) będzie mieć miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy będzie miała charakter świadczenia podstawowego i świadczenia pomocniczego (lub świadczeń pomocniczych), a zatem takich, które umożliwiają skorzystanie (względnie lepsze skorzystanie) ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego)”. Również Naczelny Sąd Administracyjny przychyla się w swoim orzecznictwie do konieczności opodatkowania usługi kompleksowej, nie zaś składowych (np. NSA z 8 lutego 2012 r., I FSK 611/11).

Podobnie organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych wskazują na brak konieczności dzielenia usługi zarządzania na szereg usług cząstkowych. Przykładowo w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 marca 2013 r., sygn. IPPP1/443-169/13-2/IGo, odnoszono się do usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi, w której skład wchodziło np. przeprowadzanie analizy oraz wyceny przedinwestycyjnej nabywanych wierzytelności do portfela, rekomendacja w zakresie oferty cenowej, obsługiwanie wierzytelności wchodzących w skład portfela, reprezentowanie Funduszu w procesie inwestycyjnym, prowadzenie i koordynacja działań windykacyjnych, nabywanie wierzytelności do portfela inwestycyjnego Funduszu. Organ zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, iż: „kompleksowa usługa zarządzania portfelem Funduszu, którą Spółka świadczy na rzecz Funduszu na podstawie podpisanej Umowy w stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. będzie korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 uptu”.

Tożsame stanowiska zaprezentowali także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 27 listopada 2009 r. (IPPP1-443-952/09-4/JB), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 18 listopada 2011 r. (IPPP1/443-1333/11-2/MP), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 22 grudnia 2008 r. (ILPP1/443-1107/08-3/BP), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 13 grudnia 2012 r. (IPPP1/443-877/12-4/IGo), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 17 listopada 2011 r., (IPPP1/443-1181/11-4/BS), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 13 listopada 2012 r. (IPPP1/443-757/12-2/AS), czy Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 5 lipca 2012 r. (IPPP1/443-365/12-2/AS).

Mając na względzie przedstawiony na wstępie stan faktyczny oraz powołane regulacje prawne, jak również tezy płynące z orzecznictwa sądów administracyjnych oraz TSUE, należy wskazać, iż świadczona przez Spółkę usługa zarządzania nieruchomościami powinna być uznana za usługę zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszy inwestycyjnych lub ich częścią. Usługa ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b) uptu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 cyt. ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

1. funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,
2. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,
3. ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
4. otwartymi funduszami emerytalnymi oraz dobrowolnymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,
5. pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,
6. obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami.

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca do 31 marca 2013 r. obowiązywał przepis art. 43 ust. 8 ustawy, (uchylony mocą art. 1 pkt 34 lid. d ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług – Dz. U. z 2013 r., poz. 35), w myśl którego przez zarządzanie należało rozumieć:

1. zarządzanie aktywami;
2. dystrybucję tytułów uczestnictwa;
3. tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;
4. prowadzenie rachunków i rejestrów;
5. przechowywanie aktywów.

Uchylenie ww. przepisu podyktowane było potrzebą dostosowania przepisów krajowych do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347, s. 1 ze zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12, ustawy o podatku od towarów i usług, pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE – „transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Pojęcie „zarządzania” nie zostało w Dyrektywie zdefiniowane, budząc wątpliwości co do zakresu jego regulacji – czy ogranicza się ono tylko do podejmowania decyzji w sprawach funduszu, czy też zakres zwolnienia obejmuje usługi o charakterze czysto administracyjnym lub technicznym, jeżeli stanowią one samoistne świadczenia, niezależne od świadczonych usług zarządzania funduszem. Próbę zdefiniowania zakresu pojęcia „zarządzanie” na gruncie przepisu art. 13 (B) (d) VI Dyrektywy (obecnie art. 135 (1) (g) Dyrektywy 112/2006) podjęto w orzeczeniu ETS z dnia 21 października 2004 r. w sprawie C-8/03 (Banque Bruxelles Lambert S.A. (BBL) v. państwo belgijskie), w której Rzecznik Generalny w swojej opinii podkreślił: „Otóż cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi. Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągać go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. Moim zdaniem, transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi”.

Uzupełnienie powyższej definicji znalazło wyraz w orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-169/04 z dnia 4 maja 2006 r. (Abbey National plc i Inscape Investment Fund przeciwko Commissioners of Customs & Excise), w której dokonano interpretacji pojęcia zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. URz WE L Nr 145 z późn. zm.). W uzasadnieniu orzeczenia TSUE wskazał, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli – gdy oceniać je globalnie – tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Analizowany w ww. wyroku art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy stanowi, że państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi określonymi przez państwa członkowskie i znalazł powtórzenie w obowiązującej obecnie Dyrektywie 2006/112/WE w art. 135(1) (g).

Dyrektywa 112 nie definiuje pojęcia „zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi”. W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U.UE.L.2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

1. zarządzanie inwestycjami,
   
2. administrację:
   
   
   
   
   1. obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;
      
   2. zapytania klientów;
      
   3. wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);
      
   4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;
      
   5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;
      
   6. wypłata zysków;
      
   7. emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;
      
   8. rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);
      
   9. prowadzenie ksiąg,
      
      
3. wprowadzanie do obrotu.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą portfeli inwestycyjnych, lub ich części, funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, przy czym zaznaczenia wymaga, jak wynika z ww. orzecznictwa TSUE, że czynności te powinny tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje zarzadzania.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. (Dz. U. z 2014 r., poz. 154 z późn. zm.) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie (art. 3 ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. ustawy towarzystwo tworzy fundusz inwestycyjny. Zarządza nim i reprezentuje fundusz w stosunkach z osobami trzecimi.

W myśl art. 45a ust. 1 ww. ustawy, z zastrzeżeniem art. 47 ust. 6, towarzystwo może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez to towarzystwo.

Na podstawie art. 45 ust. 2 ww. ustawy powierzenie wykonywania czynności nie może prowadzić do zaprzestania faktycznego wykonywania działalności, o której mowa w art. 45, przez towarzystwo.

Towarzystwo niezwłocznie informuje Komisję o zawarciu umowy, o której mowa w ust. 1, zmianach jej zakresu oraz o jej rozwiązaniu. W przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem zagranicznym, Komisja informuje właściwe organy państwa macierzystego funduszu o zawarciu umowy, o której mowa w ust. 1, niezwłocznie po uzyskaniu informacji od towarzystwa (art. 45a ust. 1).

Stosownie do art. 45a ust. 4 ustawy towarzystwo może zawrzeć umowę, o której mowa w ust. 1, jeżeli:

1. powierzenie wykonywania czynności nie wpłynie niekorzystnie na sprawowanie przez Komisję efektywnego nadzoru nad towarzystwem;
2. powierzenie wykonywania czynności nie wpłynie niekorzystnie na prowadzenie przez towarzystwo działalności zgodnie z interesem uczestników funduszu inwestycyjnego;
3. nie jest wyłączona możliwość przekazywania przez towarzystwo w każdym czasie dalszych poleceń przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu, jeżeli leży to w interesie uczestników funduszu inwestycyjnego;
4. nie jest wyłączona możliwość rozwiązania umowy przez towarzystwo ze skutkiem natychmiastowym, jeżeli leży to w interesie uczestników funduszu inwestycyjnego;
5. przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz zapewnia warunki techniczne i organizacyjne niezbędne do prawidłowego wykonania umowy, zapewniające ciągłe i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową;
6. przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny znajduje się w sytuacji finansowej zapewniającej prawidłowe wykonanie umowy;
7. przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny umożliwi skuteczne nadzorowanie przez towarzystwo wykonywania powierzonych mu czynności oraz zarządzanie ryzykiem związanym z powierzeniem czynności, a towarzystwo posiada wiedzę umożliwiającą skuteczne nadzorowanie wykonywania powierzonych czynności i zarządzanie ryzykiem;
8. przedsiębiorca lub przedsiębiorca zagraniczny umożliwi w każdym czasie skuteczne wykonywanie przez depozytariusza obowiązków wynikających z ustawy oraz umowy o prowadzenie rejestru aktywów funduszu.

W myśl art. 45 ust. 7 ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych, przepisów ust. 3, 4 i 6 nie stosuje się do zawieranych przez towarzystwo umów, których przedmiotem są czynności niemające istotnego znaczenia dla prawidłowego wykonywania przez towarzystwo obowiązków określonych przepisami prawa, sytuacji finansowej towarzystwa, ciągłości lub stabilności prowadzenia przez towarzystwo działalności, o której mowa w art. 45, w szczególności których przedmiotem jest:

1. świadczenie na rzecz towarzystwa doradztwa lub innych usług niezwiązanych bezpośrednio z prowadzoną przez towarzystwo działalnością, o której mowa w art. 45, w tym usług:
   
   
   1. doradztwa prawnego,
      
   2. szkolenia pracowników,
      
   3. prowadzenia ksiąg rachunkowych towarzystwa,
      
   4. ochrony osób lub mienia;
      
      
2. świadczenie na rzecz towarzystwa usług wystandaryzowanych, w tym usług polegających na dostarczaniu informacji rynkowych lub informacji o notowaniach instrumentów finansowych.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy umowa, o której mowa w art. 45a ust. 1, której przedmiotem jest zlecenie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią, może być zawarta wyłącznie z:

1. podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, lub innym towarzystwem posiadającym zezwolenie, o którym mowa w art. 45 ust. 2 pkt 1;
   
2. podmiotem prowadzącym działalność maklerską w zakresie zarządzania portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, mającym siedzibę w innym państwie członkowskim;
   
3. podmiotem prowadzącym działalność maklerską z siedzibą w państwie należącym do OECD niebędącym państwem członkowskim, jeżeli:
   
   
   1. do portfela inwestycyjnego funduszu lub jego części mogą być nabywane papiery wartościowe i instrumenty rynku pieniężnego zgodnie z ustawą i statutem funduszu,
      
   2. podmiot prowadzący działalność maklerską podlega nadzorowi właściwego organu nadzoru nad rynkiem kapitałowym w tym państwie,
      
   3. jest zapewniona, na zasadzie wzajemności, współpraca Komisji z tym organem nadzoru.

Natomiast z treści art. 46 ust. 2 wynika, że w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, który lokuje aktywa w nieruchomości, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie czynności związanych z:

1. zarządzaniem nieruchomościami wyłącznie z wyspecjalizowanym podmiotem posiadającym uprawnienia wymagane przez ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.), a w przypadku nieruchomości położonych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej również z podmiotem z siedzibą za granicą wyspecjalizowanym w zakresie zarządzania nieruchomościami;
2. gospodarowaniem nieruchomościami, w szczególności realizacją procesów inwestycyjnych, wyłącznie z wyspecjalizowanym podmiotem posiadającym doświadczenie w tym zakresie.

Z opisanych we wniosku okoliczności wynika, że Spółka rozpoczęła, na podstawie podpisanej umowy, wykonywanie usługi zarządzania nieruchomościami na rzecz Towarzystwa, które jest organem Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego.

Zgodnie z brzmieniem rzeczonej umowy Zarządzający (Wnioskodawca) świadczy na rzecz Towarzystwa kompleksową usługę zarządzania nieruchomościami oraz wspomagania przejęcia ich przez Fundusz w toku postępowania egzekucyjnego. W ramach powyższej usługi Zarządzający będzie m.in.: opracowywać, prezentować i publikować oferty dotyczące sprzedaży nieruchomości za pomocą dostępnych kanałów informacji związanych z obrotem nieruchomościami, nawiązywać i utrzymywać kontakt z podmiotami zainteresowanymi nabyciem nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego, przygotowywać wnioski i rekomendacje w zakresie przejęcia na własność nieruchomości przez Fundusz w toku postępowania egzekucyjnego, dokonywać okresowych wizytowań nieruchomości, sporządzać i archiwizować dokumentację związaną z wykonywanymi działaniami, przygotowywać wnioski i rekomendacje w zakresie wycen nieruchomości w ramach ustalania wartości rynkowej zabezpieczeń sekurytyzowanych wierzytelności. Dodatkowo w ramach kompleksowej usługi zarządzania nieruchomością Spółka zobowiązana jest również m.in. do: utrzymania należytego stanu technicznego nieruchomości oraz urządzeń komunalnych, organizowania, prowadzenia, konserwacji i remontów bieżących oraz kapitalnych nieruchomości, zawierania umów (na dostawę energii elektrycznej, co, gazu i wody, usuwania nieczystości, usługi kominiarskie i inne niezbędne usługi), przygotowywania dokumentacji dotyczącej zasadności remontów kapitalnych nieruchomości, rozbiórki nieruchomości, prowadzenia ewidencji i dokumentacji nieruchomości stanowiących budynki wynikających z przepisów prawa budowlanego, monitorowania terminowości sporządzania i archiwizowania dokumentacji związanej z zarządzaniem nieruchomością, opracowywania, publikowania i prezentowania ofert dotyczących sprzedaży nieruchomości, ubezpieczenia nieruchomości, dostarczania danych do deklaracji podatkowych w zakresie podatku od nieruchomości oraz opłaty z tytułu wieczystego użytkowania etc. Zarządzający zobowiązuje się do podejmowania decyzji i dokonywania czynności mających na celu i zapewnienie właściwej gospodarki ekonomiczno-finansowej nieruchomości oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania i właściwej eksploatacji nieruchomości, w tym bieżącego administrowania nieruchomościami. Przy wykonywaniu czynności Spółka jest zobowiązana kierować się zasadami ochrony interesu Funduszu. Dodatkowo jest uprawniona do zawierania w imieniu Towarzystwa umów związanych z administrowaniem nieruchomościami oraz przeprowadzeniem ich remontów i modernizacji. Spółka nie zajmuje się zatem wyłącznie samymi czynnościami zarządzającymi, ale dodatkowo, w ramach wykonywania przedmiotu umowy, może również reprezentować Fundusz.

Wątpliwości Spółki sprowadzają się do kwestii zastosowania zwolnienia, o którym mowa w treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, do usług zarządzania nieruchomością.

Biorąc pod uwagę opisany stan faktyczny na tle powołanych przepisów wskazać należy, że czynności polegające na zarządzaniu nieruchomościami – w ocenie organu – mają charakter techniczny i są charakterystyczne dla firm zarządzających nieruchomościami (czyli takich jak Wnioskodawca), których usługi co do zasady są opodatkowane, z uwzględnieniem zwolnienia od podatku dla usług zarzadzania nieruchomościami mieszkalnymi na zlecenie, z wyłączeniem wyceny nieruchomości mieszkań (PKWiU ex 68.32.11.0 i PKWiU 68.32.12.0.), o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2013 r. w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2013 r., poz. 1722).

Podkreślić bowiem należy, że ww. czynności polegające na zarządzaniu nieruchomościami nie noszą cech sprawowania zarządu portfelem inwestycyjnym funduszu. Zatem czynności te, jako techniczne, niestanowiące czynności specyficznych i istotnych dla zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu inwestycyjnego lub jego częścią, nie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług. Podkreślenia wymaga, że zastosowanie zwolnienia dla usług zarządzania nieruchomością, tylko dlatego, że nieruchomości te stanowią aktywa Funduszu, stawiałoby Wnioskodawcę w korzystniejszej sytuacji, niż w przypadku, gdyby świadczył takie same czynności w odniesieniu do nieruchomość niebędących aktywami Funduszu. Tym bardziej, że – jak wynika z opisu stanu faktycznego – Wnioskodawca zajmuje się profesjonalnym zarządzaniem nieruchomościami i na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, tylko w takim zakresie może świadczyć usługi zarządzania nieruchomościami, będącymi aktywami Funduszu.

W świetle powyższego zwolnienie usług zarządzania nieruchomością byłoby niezgodne z fundamentalnymi zasadami VAT, tj. zasadą neutralności oraz równego traktowania.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym świadczona na rzecz Towarzystwa usługa zarządzania nieruchomością korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. b ustawy o podatku od towarów i usług, uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.