Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT3.4011.35.2017.1.DP
z 19 maja 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2017 r. (data wpływu 14 marca 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków podatkowych Wnioskodawcy w związku z pełnieniem funkcji kuratora spadku – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 marca 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków podatkowych Wnioskodawcy w związku z pełnieniem funkcji kuratora spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 27 czerwca 2016 r. Wnioskodawca został ustanowiony kuratorem spadku po M.C.B. zmarłej dnia 17 lutego 2012 r.

Przedmiotem spadku są nieruchomości, w których na podstawie zawartych umów najmu i dzierżawy wynajmowane i dzierżawione są lokale. Umowy te zawarte są pomiędzy Wnioskodawcą – kuratorem spadku, a osobami które wynajmowały bądź dzierżawiły nieruchomości na podstawie umów zawartych ze zmarłą właścicielką. Z datą ustanowienia Wnioskodawcy kuratorem spadku po zmarłej spadkodawczyni, Wnioskodawca prowadzi sprawy związane z nieruchomościami wchodzącymi w skład masy spadkowej. W związku z tym pobiera opłaty wynikające z zawartych umów najmu i dzierżawy. Uzyskane przychody przeznacza na wydatki związane z bieżącym gospodarowaniem nieruchomościami. Pozostałe kwoty przekazuje na rachunek bankowy. Środki na nim zgromadzone wejdą następnie w skład majątku spadkowego. Na dzień złożenia niniejszego wniosku, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało zakończone.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy prawidłowo, jako kurator spadku po zmarłej właścicielce nieruchomości, do czasu zakończenia postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, pobierając przychody z tytułu najmu i dzierżawy nieruchomości będących przedmiotem spadku, Wnioskodawca nie składa do urzędu skarbowego rocznego zeznania podatkowego, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zawartych umów?

W ocenie Wnioskodawcy, pomimo iż został ustanowiony kuratorem spadku, a więc jako osoba zarządzająca przedmiotem spadku, przyjmuje przychody z tytułu zawartych umów najmu i dzierżawy, nie jest on płatnikiem podatku i nie powinien składać rocznego zeznania podatkowego obejmującego dochód z tytułu zawartych umów. Dochód ten wejdzie bowiem w skład majątku spadkowego, a zatem powinien zostać rozliczony przez spadkobierców, po zakończeniu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku.

Ponadto, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Natomiast, w przepisie art. 10 ust. 1 ustawy wyszczególnione zostały rodzaje źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wśród nich w pkt 6 wymieniono najem, podnajem, dzierżawę, poddzierżawę odraz inne umowy o podobnym charakterze.

Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie zawartych pomiędzy stronami umów najmu i dzierżawy osiągany jest przychód z tytułu pobieranego przez wynajmującego (Wnioskodawcę) czynszu. Jednakże, aby powstał przychód po stronie Wnioskodawcy muszą zaistnieć przesłanki określone w art. 11 ustawy, a więc czynsz musi zostać otrzymany przez Wnioskodawcę lub pozostawiony do jego dyspozycji. W niniejszej sprawie, Wnioskodawca osiągany dochód przekazuje na rachunek bankowy, z którego środki wejdą następnie w skład majątku spadkowego.

Przychód (dochód) ten łącznie z innymi przychodami (dochodami) uzyskanymi w roku, w którym postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku zostanie zakończone, spadkobiercy będą zobowiązani wykazać w zeznaniu podatkowym. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. laa, 7 i 8.

Ponadto, do czasu ustalenia spadkobierców i nabycia przez nich praw do spadku, powstający dochód z nieruchomości powinien być deponowany w depozycie sądowym. Po ustaleniu spadkobierców, to oni staną się podatnikami odprowadzającymi podatki związane z dochodem z nieruchomości uzyskanym przez osobę, która wykonywała zarząd nieruchomością po śmierci poprzedniego właściciela (tak interpretacja: Naczelnika Urzędu Skarbowego w Katowicach z dnia 22 grudnia 2005r., sygn. PDFD/415-59/05).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 459) – spadek to prawa i obowiązki zmarłego wynikające ze stosunków cywilnoprawnych, które z chwilą jego śmierci przechodzą na następców prawnych. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego – spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. W związku z tym, spadkobiercy od momentu śmierci spadkodawcy z mocy prawa stają się właścicielami.

Z kolei w art. 666 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1822 ze zm.) ustawodawca postanowił, że do czasu objęcia spadku przez spadkobiercę sąd czuwa nad całością spadku, a w razie potrzeby ustanawia kuratora spadku. Kurator spadku zarządza majątkiem spadkowym pod nadzorem sądu spadku. Do sprawowania zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o zarządzie w toku egzekucji z nieruchomości (art. 667 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego). Z powyższych przepisów wynika, że w celu ustanowienia osoby do administrowania masy spadkowej, sąd może do czasu objęcia spadku przez spadkobierców ustanowić kuratora spadku spośród potencjalnych spadkobierców, albo wyznaczyć inną osobę. Kurator ten pod nadzorem sądu sprawuje funkcje administratora. Nadwyżkę dochodów zarządca składa na rachunek depozytowy sądu.

Natomiast w myśl art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) – podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), co do zasady, dotyczą opodatkowania wszelkich dochodów osób fizycznych. Zgodnie bowiem z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 tej ustawy opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnym źródłem przychodów jest określony w art. 10 ust. 1 pkt 6 najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub pozostawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 45 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. laa, 7 i 8.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca postanowieniem Sądu Rejonowego został ustanowiony kuratorem spadku. Przedmiotem spadku są nieruchomości, w których na podstawie zawartych umów najmu i dzierżawy wynajmowane i dzierżawione są lokale. Umowy te zawarte są pomiędzy Wnioskodawcą – kuratorem spadku, a osobami które wynajmowały bądź dzierżawiły nieruchomości na podstawie umów zawartych ze zmarłą właścicielką. Od dnia ustanowienia Wnioskodawcy kuratorem spadku po zmarłej spadkodawczyni, Wnioskodawca prowadzi sprawy związane z nieruchomościami wchodzącymi w skład masy spadkowej. W związku z tym pobiera opłaty wynikające z zawartych umów najmu i dzierżawy. Uzyskane przychody przeznacza na wydatki związane z bieżącym gospodarowaniem nieruchomościami. Pozostałe kwoty przekazuje na rachunek bankowy. Środki na nim zgromadzone wejdą następnie w skład majątku spadkowego. Na dzień złożenia niniejszego wniosku, postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku nie zostało zakończone.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że kurator sądowy spadku pomimo wynajmowania nieruchomości będących własnością nie ustalonych jeszcze w postępowaniu sądowym spadkobierców nie przejmuje funkcji podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie czynności wykonywanych na rzecz właściciela nieruchomości. Kurator sądowy spadku nie jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu najmu nieruchomości wchodzących w skład spadku. W takim przypadku, pomimo, że interesy spadkobierców reprezentowane są przez kuratora i istnieje przedmiot najmu nie wystąpi opodatkowanie, ponieważ nie ma podmiotu podatkowego, a więc nie ma podatnika. Opodatkowanie nie wystąpi do czasu zakończenia postępowania spadkowego, ustalenia spadkobierców i uprawomocnienia się postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Wobec tego – w przedmiotowej sprawie – Wnioskodawca (kurator spadku) nie jest uprawniony do złożenia do właściwego urzędu skarbowego zeznania rocznego z tytułu pobieranych od najemców opłat wynikających z zawartych umów najmu i dzierżawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.