Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
2461-IBPB-2-1.4514.595.2016.2.MD
z 15 lutego 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 26 października 2016 r. (data wpływu do Biura – 31 października 2016 r.), uzupełnionym 30 stycznia i 6 lutego 2017 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 października 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umów pożyczek.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 3 stycznia 2017 r. znak: 2461-IBPB-1-3.4510.940.2016.1.JKT, 2461-IBPB-2-1.4514.595.2016.1.MD wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek został uzupełniony 30 stycznia 2017 r. (poprzez wniesienie opłaty) oraz 6 lutego 2017 r. (data wpływu do Biura pisma stanowiącego uzupełnienie).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Aby zintensyfikować i rozwinąć prowadzoną działalność oraz zwiększyć osiągane dochody Wnioskodawca zamierza zwrócić się do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, osób fizycznych i prawnych prowadzących działalność gospodarczą lecz niezajmujących się i nieprowadzących działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, a ponadto osób fizycznych i prawnych prowadzących działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów (zwanymi dalej łącznie Finansującymi) z ofertą finansowania jego działalności.

Finansowanie działalności i zarazem skierowana oferta ma zawierać określenie sposobu finansowania poprzez zawieranie Wnioskodawcy z Finansującymi umów pożyczek, nazwanych pożyczkami inwestycyjnymi, na podstawie których Finansujący pożyczy Wnioskodawcy określoną kwotę pieniężną na cele przeznaczone i powiązane z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, na czas określony lub nieokreślony z możliwością wypowiedzenia umowy, a Wnioskodawca zobowiąże się do zwrotu kwoty pożyczonej na warunkach określonych w umowie oraz zapłaci na rzecz Finansującego odsetki umowne związane i będące procentową wartością od pożyczonej kwoty. Tym samym zawierane przez Wnioskodawcę Umowy będą miały odpłatny charakter, a uzyskane środki zostaną w całości zużyte na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Każdorazowo, bez względu na to, czy drugą stroną umowy będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, czy osoba fizyczna lub osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą, ale nie w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, czy też osoba fizyczna lub prawna zajmująca się stale i w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej udzielaniem pożyczek i kredytów, przedmiotem umowy będzie kwota pożyczki, którą Wnioskodawca pożyczy od Finansującego, na następujących warunkach:

1. Finansujący pożycza Wnioskodawcy kwotę z góry ustaloną i wpisaną w umowie pożyczki,
2. umowa pożyczki zostaje zawarta na czas określony lub na czas nieokreślony z możliwością wcześniejszego wypowiedzenia,
3. po upływie okresu kredytowania wskazanego w umowie pożyczki jako okres, na który umowa zostaje zawarta, lub z końcem upływu okresu wypowiedzenia umowy pożyczki zawartej na czas nieokreślony Wnioskodawca zwraca całą kwotę pożyczoną wraz z odsetkami umownymi od udzielonej kwoty pożyczki w wysokości określonej w umowie jako % od kwoty pożyczonej,
4. pożyczka może być udzielona przez osoby fizyczne nie prowadzące działalności gospodarczej, osoby fizyczne i osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą lecz nie związaną z udzielaniem pożyczek i kredytów oraz osoby fizyczne i prawne prowadzące działalność gospodarczą, przedmiotem której jest udzielanie pożyczek i kredytów,
5. umowa będzie miała odpłatny charakter.
   
   

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, iż umowy pożyczek będą zawierane w następujący sposób:

1. jako pożyczkobiorca każdorazowo będzie występował Wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą i będący czynnym płatnikiem podatku VAT,
2. drugą stroną umowy będzie: osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą lub osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą w tym w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, osoba prawna prowadząca działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów,
3. gdy drugą stroną umowy będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i niebędąca płatnikiem podatku VAT lub osoba fizyczna i prawna prowadząca działalność gospodarczą, lecz nie w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, to czynność wskazana we wniosku nie będzie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług, w związku z czym umowa pożyczki będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych,
4. gdy drugą stroną umowy będzie osoba fizyczna lub prawna prowadząca działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, to czynność wskazana we wniosku będzie podlegała ustawie o podatku od towarów i usług, w związku z czym, z uwagi na dyspozycję art. 43 ust.1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
   
   

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy jeżeli drugą stroną umowy będzie osoba fizyczna lub prawna prowadząca działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów, to czy można przyjąć, iż wskazana umowa pożyczki zostanie zawarta w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i tym samym czy czynność ta będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji czy będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług i jednocześnie nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych?

Wnioskodawca wskazał, iż w świetle art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zawierającym wyłączenia przedmiotowe z opodatkowania, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z powszechnie obowiązującą zasadą prawa podatkowego, jeśli dana czynność obrotu prawnego podlega przepisom ustawy o VAT, to nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Powyżej określona zasada ma zastosowanie niezależnie od tego, która ze stron czynności cywilnoprawnej wymienionej w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu jej dokonania jest opodatkowana podatkiem VAT lub jest od tego podatku zwolniona.

Wnioskodawca ma na uwadze, iż samo bycie podatnikiem VAT przez strony czynności cywilnoprawnej lub jedną z nich nie przesądza o zastosowaniu art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W każdym indywidualnym przypadku należy badać, czy z racji dokonania tej czynności cywilnoprawnej powstaje obowiązek z tytułu podatku od towarów i usług, czy też nie, a więc czy strona tej konkretnej czynności jest opodatkowana tym podatkiem lub z podatku tego jest zwolniona (por. wyrok NSA z 21 czerwca 2012 r, sygn. akt II FSK 2574/10).

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, udzielanie pożyczek w ramach działalności gospodarczej jest czynnością zwolnioną z VAT. Przepis ten stanowi, że zwalnia się od podatku VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Na gruncie ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem NSA, warunkiem uznania, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa w charakterze podatnika podatku VAT, jest ustalenie, iż prowadzi on zawodowo działalność gospodarczą w danym zakresie. Należy zatem każdorazowo badać, czy w okolicznościach konkretnego przypadku dana czynność została wykonana w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w danym zakresie, tj. o konkretnym profilu. Tym samym biorąc pod uwagę fakt, iż drugą stroną umowy pożyczki będą podmioty stale i w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej zajmujące się udzielaniem pożyczek i kredytów oraz przy założeniu, że sama czynność pożyczki będzie miała odpłatny charakter, to zdaniem Wnioskodawcy przedmiotowa pożyczka zostanie udzielona w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług i w związku z tym na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie to czynność zwolniona od VAT. W konkluzji będzie to również czynność niepodlegająca podatkowi od czynności cywilnoprawnych, który w przypadku przyjęcia stanowiska przeciwnego obciążałby Wnioskodawcę.

Organ zaznacza, iż powyżej przywołał tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosiła się do pytania sformułowanego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie opodatkowania umów pożyczek w podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie wniosku obejmującym podatek dochodowy od osób prawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia. W zakresie wniosku obejmującym podatek od towarów i usług oraz podatek dochodowy od osób fizycznych zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do uregulowań zawartych w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.), uznano za element własnego stanowiska niepodlegający ocenie w ramach wydawanej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 223, ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Stosownie do art. 4 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży, przy umowie pożyczki, na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

1. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
2. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
  
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Należy jednak zaznaczyć, że w przypadku umów pożyczki, o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest określenie czy, jeżeli drugą stroną umowy pożyczki będzie osoba fizyczna lub prawna prowadząca działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów oraz czynność ta będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług i będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług, to jednocześnie nie będzie podlegała podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga, czy opisane transakcje będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub czy przynajmniej jedna ze stron będzie z tego podatku zwolniona w myśl uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie podatku od towarów i usług skutkuje bowiem wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Skoro zatem – jak wskazał Wnioskodawca − opisane we wniosku pożyczki udzielane przez osoby fizyczne lub prawne prowadzące działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i kredytów podlegać będą uregulowaniom ustawy o podatku od towarów i usług i jako takie zwolnione będą z opodatkowania na podstawie przepisów tejże ustawy, to w analizowanej sprawie znajdzie zastosowanie wyłączenie z opodatkowania określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W rezultacie na Wnioskodawcy, jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawierania tychże umów pożyczek, nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78-79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Administracji Skarbowej w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.