Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/4511-492/16/IB
z 10 sierpnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 maja 2016 r. (data wpływu 16 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 maja 2016 r. wpłynął ww. wniosek uzupełniony w dniu 27 czerwca 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

We wniosku tym i w jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

Od dnia 27 stycznia 1997 r. łączy Wnioskodawczynię z Urzędem Miejskim stosunek pracy na czas nieoznaczony w pełnym wymiarze czasu pracy. Od kilku lat Wnioskodawczyni zajmowała stanowisko Sekretarza Gminy. W dniu 30 stycznia 2016 r. pracodawca wypowiedział Jej dotychczasowe warunki pracy i płacy za 3 miesięcznym okresem wypowiedzenia. Na mocy ww. wypowiedzenia z dniem 1 kwietnia 2016 r. przestała pełnić funkcję Sekretarza Gminy i objęła stanowisko inspektora w Urzędzie Miejskim. Nie zgadzając się ze stanowiskiem pracodawcy Wnioskodawczyni złożyła pozew o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia warunków pracy i płacy przez pozwanego pracodawcę, tj. Urząd Miejski dokonanego w dniu 30 stycznia 2015 r. i przywrócenie Jej do pracy na dotychczasowych warunkach. Wartość przedmiotu sporu ustalono na 90.588,00 zł.

W dniu 14 stycznia 2016 r. przed Sądem Pracy została zawarta ugoda sądowa, na mocy której strony zgodnie postanowiły, że pracodawca wypłaci tytułem odszkodowania kwotę brutto 32.000 zł płatną w trzech ratach. Obecnie Wnioskodawczyni nadal jest zatrudniona w Urzędzie Miejskim.

Odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Artykuł 45 § 1 ustawy Kodeks pracy stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Zgodnie z art. 47¹ ww. ustawy odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Powyższe przepisy stosuje się również do wypowiedzenia zmieniającego. Okres wypowiedzenia w przypadku Wnioskodawczyni wynosił 3 miesiące - kwota wynagrodzenia za 3 miesięczny okres wypowiedzenia wynosiła 23.403,00 zł. Ugoda zawarta przed Sądem Pracy stanowiła, że pracodawca wypłaci tytułem odszkodowania kwotę brutto 32.000 zł płatną w trzech ratach. Kwota z ugody sądowej jest wyższa niż wartość maksymalnego odszkodowania wynikającego z art. 47¹ Kodeksu pracy. Niemniej jednak, zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego. W wyniku ugody Wnioskodawczyni zrezygnowała z roszczenia dotyczącego przywrócenia na poprzednie stanowisko (wartość przedmiotu sporu 90.588,00 zł), a pracodawca zobowiązał się zapłacić odszkodowanie w wysokości 32.000,00 zł brutto. Wobec powyższego Wnioskodawczyni uważa, że odszkodowanie wynika z przepisów Kodeksu pracy. Szkoda dotyczyła utraty stanowiska, a co za tym idzie ubytku w majątku, który był spowodowany bezprawnym wypowiedzeniem warunków pracy i płacy.

W ocenie Wnioskodawczyni przyznane odszkodowanie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego wypowiedzenia warunków pracy i płacy i nie dotyczy utraconych korzyści. Obecnie Wnioskodawczyni nadal jest zatrudniona w Urzędzie Miejskim.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłacone na podstawie ugody sądowej świadczenie pieniężne stanowi odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sądowej w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym jest kwotą wolną od podatku dochodowego?

Zdaniem Wnioskodawczyni zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy.

Zasady i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu nieuzasadnionego wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Stosownie do postanowień art. 45 § 1 ustawy Kodeks pracy, w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

W związku z tym odszkodowanie w sprawie o uznanie wypowiedzenia stosunku pracy za bezskuteczne i przywrócenie do pracy, przyznane na podstawie ugody sądowej, jest świadczeniem, którego wysokość i zasady ustalania wynikają wprost z przepisów Kodeksu pracy i nie podlega opodatkowaniu. Wobec powyższego Wnioskodawczyni uważa, że odszkodowanie przyznane w wyniku zawartej ugody sądowej na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest kwotą wolną od podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012, poz. 361 ze zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.), z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu wynika, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane na podstawie ugody sądowej odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. np. z przepisów Kodeksu pracy.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni złożyła pozew o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia przez pozwanego pracodawcę, tj. Urząd Miejski warunków pracy i płacy dokonanego w dniu 30 stycznia 2015 r. i przywrócenie Jej do pracy na dotychczasowych warunkach. Przepisy art. 45 i art. 47¹ Kodeksu pracy stosuje się również do wypowiedzenia zmieniającego. Wartość przedmiotu sporu ustalono na 90.588 zł.

W dniu 14 stycznia 2016 r. przed Sądem Pracy została zawarta ugoda sądowa, na mocy której strony zgodnie postanowiły, że pracodawca wypłaci tytułem odszkodowania kwotę brutto 32.000 zł płatną w trzech ratach. Okres wypowiedzenia w przypadku Wnioskodawczyni wynosił 3 miesiące - kwota wynagrodzenia za 3 miesięczny okres wypowiedzenia wynosiła 23.403 zł. Ugoda zawarta przed Sądem Pracy stanowiła, że pracodawca wypłaci tytułem odszkodowania kwotę brutto 32.000 zł płatną w trzech ratach. Kwota z ugody sądowej jest wyższa niż wartość maksymalnego odszkodowania wynikającego z art. 47¹ Kodeksu pracy.

W myśl art. 47¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502 ze zm.) odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Stosownie do art. 45 § 1 ww. ustawy w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Na podstawie art. 45 § 2 ww. ustawy sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Przepisu § 2 nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 41ˡ; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 3 ww. ustawy).

Ponadto, jak również wskazuje Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Jednocześnie, w przedmiotowej sprawie zgodnie z warunkami zawartej ugody kwota odszkodowania została określona na kwotę wyższą niż trzymiesięczne wynagrodzenie za pracę, a więc ponad kwotę, która potencjalnie mogła zostać zasądzona przez sąd pracy w oparciu
o art. 47¹ Kodeksu pracy.

Ustalenie wysokości przedmiotowego odszkodowania we wskazany wyżej sposób nie pozwala zatem przyjąć, że podstawę określenia jego wysokości stanowił art. 47¹ Kodeksu pracy.

Innymi słowy, Wnioskodawczyni stosownie do zawartej ugody sądowej otrzymała odszkodowanie, którego wysokość lub zasady ustalania nie wynikały wprost z przepisu Kodeksu pracy.

Mając natomiast na uwadze powyższe, ww. odszkodowanie nie podlega zwolnieniu z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowy od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.