Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPB-2-1/4515-31/16/ASz
z 7 kwietnia 2016 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 19 stycznia 2016 r. (data wpływu do Biura − 26 stycznia 2016 r.), uzupełnionym 22 i 25 marca 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 stycznia 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w trakcie całego 2014 r. w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej prowadziła wraz z mężem działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni wraz z mężem od początku trwania ustroju (winno być: małżeństwa) posiadają wspólność majątkową małżeńską. Wskazana działalność była wspólną działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni i jej męża, przy czym pierwotnie formalnie zarejestrowaną na imię i nazwisko męża („P. B. G. E.”), a następnie na imię i nazwisko żony (Wnioskodawczyni). W ramach tej działalności wykorzystywane są składniki majątkowe należące do majątku wspólnego małżonków.

Z początkiem września 2014 r. Wnioskodawczyni zaczęła prowadzić wspólną działalność gospodarczą pod własnym imieniem i nazwiskiem w wyniku podjęcia wraz z mężem decyzji o kontynuowaniu prowadzenia wspólnej działalności gospodarczej właśnie na jej imię i nazwisko. Przed 1 września 2014 r. Wnioskodawczyni nie prowadziła formalnie działalności gospodarczej zarejestrowanej na własne imię i nazwisko. Prowadziła natomiast wspólną działalność gospodarczą prowadzoną na imię i nazwisko męża. Wspólna działalność gospodarcza Wnioskodawczyni i jej męża prowadzona na jej imię i nazwisko posiada taki sam przedmiot działalności jak działalność gospodarcza prowadzona wcześniej wspólnie z mężem, ale na jego imię i nazwisko. Tym samym przez cały 2014 r. mąż Wnioskodawczyni jak i sama Wnioskodawczyni wykorzystywali składniki majątkowe należące do wspólnego majątku małżonków w prowadzonej przez nich wspólnie działalności gospodarczej pierwotnie zarejestrowanej na imię i nazwisko męża Wnioskodawczyni, a następnie na imię i nazwisko samej Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni dodaje, że początek prowadzenia działalności gospodarczej miał miejsce już po zawarciu związku małżeńskiego i powstaniu wspólności majątkowej. Przedmiotowa wspólność majątkowa małżeńska obejmuje również składniki majątku przedsiębiorstw prowadzonych przez małżonków (wśród składników majątku odrębnego małżonków nie są wymienione przedmioty służące do prowadzenia działalności gospodarczej − zgodnie z art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). W konsekwencji z cywilnoprawnego punktu widzenia nie jest możliwa sprzedaż czy darowanie przedsiębiorstw między małżonkami (z wyłączeniem składników tych przedsiębiorstw, które nie stanowią wspólności majątkowej małżonków).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy opisana w stanie faktycznym czynność polegająca w istocie na „przerejestrowaniu” przedsiębiorstwa na imię i nazwisko Wnioskodawczyni podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ale korzystała ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, czy też w ogóle nie podlegała regulacji tej ustawy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, opisana w stanie faktycznym czynność polegająca w istocie na „przerejestrowaniu” przedsiębiorstwa na imię i nazwisko Wnioskodawczyni, nie korzystała ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem w ogóle nie podlegała regulacji tej ustawy z uwagi na to, że nie doszło do żadnej z sytuacji powodujących powstanie obowiązku podatkowego zgodnie z tą ustawą.

Uzasadniając swoje stanowisko Wnioskodawczyni przywołała treść art. 1 oraz art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn a następnie wskazała, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do czynności objętej zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (zob. art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. − Kodeks rodzinny i opiekuńczy). Wspólność majątkowa obejmuje również składniki majątku przedsiębiorstw prowadzonych przez małżonków (wśród składników majątku odrębnego małżonków nie są wymienione przedmioty służące do prowadzenia działalności gospodarczej − zob. art. 33 ww. ustawy). W konsekwencji z cywilnoprawnego punktu widzenia nie jest możliwa sprzedaż czy darowanie przedsiębiorstw między małżonkami (z wyłączeniem składników tych przedsiębiorstw, które nie stanowią wspólności majątkowej małżonków).

Wnioskodawczyni podnosi, że należy więc uznać, iż małżonkowie mogą zawrzeć umowę, w której uzgodnią przeniesienie jakiegoś prawa czy przedmiotu z majątku osobistego jednego z małżonków do majątku osobistego drugiego małżonka. Istnieje również możliwość przeniesienia prawa lub przedmiotu z majątku osobistego małżonka do majątku wspólnego oraz z majątku wspólnego do majątku osobistego żony lub męża.

W ocenie Wnioskodawczyni prawo cywilne nie przewiduje jednak możliwości przeniesienia elementu majątku wspólnego do tego samego majątku wspólnego. Oznacza to, że nie zmaterializował się podatkowoprawny stan faktyczny opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, bowiem w istocie nie doszło do żadnej czynności objętej regulacją przedmiotowej ustawy podatkowej.

W konsekwencji nigdy nie wypełniły się przesłanki wynikające z przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem nie zmaterializował się przedmiot opodatkowania tej daniny. Ustawodawca podatkowy w regulacji tej nie wskazuje wprost, do jakich tytułów nabycia (przedmiotów opodatkowania) ma wskazane zwolnienie zastosowanie. Stwierdza tylko, że „zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych”. Co więcej, wskazuje się na bieg terminu zgłoszenia tego nabycia − biegnie on od dnia powstania obowiązku podatkowego. Ustawodawca nie wprowadza wprost żadnych ograniczeń przedmiotowych także w tym zakresie, poza jednak tymi, które wynikają z istoty przedmiotu czynności prawnej, a ta w przedmiotowej sprawie nie doszła do skutku.

Z powyższych względów, Wnioskodawczyni jest zdania, że opisana w stanie taktycznym sytuacja związana z wykorzystywaniem przedsiębiorstwa przez Wnioskodawczynię (wcześniej przez męża Wnioskodawczyni) nigdy nie zmaterializowała przedmiotu opodatkowania w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2009 r., Nr 93, poz. 768, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

W myśl ust. 2 tegoż przepisu podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Wyliczenie zawarte w art. 1 przytoczonej ustawy ma charakter katalogu zamkniętego, tzn. opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem w nim wymienionym. Oznacza to, że ustawodawca wyłączył spod opodatkowania inne podobne czynności, które nie zostały wymienione we wskazanym przepisie. W konsekwencji czynności niewymienione wprost w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Art. 5 ww. ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie natomiast z powołanym przez Wnioskodawczynię art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują − w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 − ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
   
   

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w trakcie całego 2014 r. w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej prowadziła wraz z mężem działalność gospodarczą. Wnioskodawczyni wraz z mężem posiadają wspólność majątkową małżeńską. Wskazana działalność była wspólną działalnością gospodarczą Wnioskodawczyni i jej męża, przy czym pierwotnie formalnie zarejestrowaną na imię i nazwisko męża („P. B. G. E.”), a następnie na imię i nazwisko żony (Wnioskodawczyni). W ramach tej działalności wykorzystywane są składniki majątkowe należące do majątku wspólnego małżonków.

Z początkiem września 2014 r. Wnioskodawczyni zaczęła prowadzić wspólną działalność gospodarczą pod własnym imieniem i nazwiskiem w wyniku podjęcia wraz z mężem decyzji o kontynuowaniu prowadzenia wspólnej działalności gospodarczej właśnie na jej imię i nazwisko. Przed 1 września 2014 r. Wnioskodawczyni nie prowadziła formalnie działalności gospodarczej zarejestrowanej na własne imię i nazwisko. Prowadziła natomiast wspólną działalność gospodarczą prowadzoną na imię i nazwisko męża. Wspólna działalność gospodarcza Wnioskodawczyni i jej męża prowadzona na jej imię i nazwisko posiada taki sam przedmiot działalności jak działalność gospodarcza prowadzona wcześniej wspólnie z mężem, ale na jego imię i nazwisko. Tym samym przez cały 2014 r. mąż Wnioskodawczyni jak i sama Wnioskodawczyni wykorzystywali składniki majątkowe należące do wspólnego majątku małżonków w prowadzonej przez nich wspólnie działalności gospodarczej pierwotnie zarejestrowanej na imię i nazwisko męża Wnioskodawczyni, a następnie na imię i nazwisko samej Wnioskodawczyni.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlegają wyłącznie te tytuły nabycia, które zostały enumeratywnie wymienione w art. 1 tej ustawy, tj. czynności prawne, których skutkiem jest nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw majątkowych przez osoby fizyczne. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi więc w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym.

Wskazana we wniosku czynność polegająca na „przerejestrowaniu” przedsiębiorstwa na imię i nazwisko Wnioskodawczyni − jako niewymieniona w tym przepisie − nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Bezprzedmiotowym jest zatem analizowanie przywołanego przez Wnioskodawczynię art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, bowiem przepis ten nie ma w ogóle zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż opisana we wniosku czynność nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię

i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul .Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.