Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
1061.IPTPB2.4511.153.2017.4.DA
z 23 czerwca 2017 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) w związku z art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2017 r. (data wpływu 22 lutego 2017 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 maja 2017 r. (data wpływu 17 maja 2017 r.) oraz pismem z dnia 6 czerwca 2017 r. (data wpływu 13 czerwca 2017 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego rozliczenia osoby samotnie wychowującej dziecko – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego rozliczenia osoby samotnie wychowującej dziecko.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 25 kwietnia 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.153.2017.1.DA, wezwano Wnioskodawczynię na podstawie art. 169 § 1 i § 2 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 26 kwietnia 2017 r. (skutecznie doręczone w dniu 5 maja 2017 r.). W dniu 17 maja 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 12 maja 2017 r.).

Z uwagi na niespójność opisu zdarzenia przyszłego oraz konieczność skorygowania informacji dotyczących przedmiotu wniosku i liczby zaistniałych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych, pismem z dnia 24 maja 2017 r., Nr 1061-IPTPB2.4511.153.2017.2.DA, ponownie wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 24 maja 2017 r. (skutecznie doręczone w dniu 1 czerwca 2017 r.). W dniu 13 czerwca 2017 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 8 czerwca 2017 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni od dnia 1 czerwca 2016 r. prowadzi samodzielnie gospodarstwo domowe. W dniu 1 czerwca 2016 r. mąż Wnioskodawczyni - …, wyprowadził się i mieszka w … przy ul. …. Małżonkowie nie prowadzą wspólnego gospodarstwa i mają oddzielne konta bankowe.

Wnioskodawczyni złożyła do Sądu Okręgowego w … pozew rozwodowy z orzeczeniem o wyłącznej winie męża (sygn. akt …). Wnioskodawczyni ma na utrzymaniu małoletniego syna - …, lat 10. Sąd wskazał miejsce przebywania dziecka przy matce (tj. Wnioskodawczyni).

W 2016 r. Wnioskodawczyni przez 3 miesiące pracowała na umowę o pracę oraz miała jedną umowę o dzieło z jednorazową wypłatą. Składając wniosek o rozwód, wystąpiła do Sądu o zabezpieczenie Jej oraz o alimenty na dziecko. Od listopada pozwany mąż wypłaca alimenty w kwocie 2 000 zł oraz zabezpieczenie w kwocie 1 500 zł. Zgodnie ze stanem faktycznym, Wnioskodawczyni chciałaby złożyć zeznanie roczne wspólnie z dzieckiem jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni ostatecznie wskazała, że od 1 czerwca 2016 r. samotnie wychowuje syna. Do 31 maja 2016 r. robiła to wspólnie z małżonkiem, choć jego wkład był minimalny ze względu na czynione przez niego przygotowania do porzucenia rodziny. Mąż Wnioskodawczyni nie został pozbawiony praw ani nie odbywał kary pozbawienia wolności, jednakże na czas postępowania rozwodowego Sąd przyznał opiekę nad dzieckiem Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni nie składała wniosku o separację. Pod koniec 2016 r. złożyła wniosek rozwodowy, ale rozwodu nie uzyskała. Wnioskodawczyni uważa, że jest mało prawdopodobne, że w 2017 r. uzyska rozwód, ponieważ pozew dotyczy orzeczenia o winie współmałżonka, który będzie się uchylał i być może będzie składał apelację. Sądzi, że rozwód uzyska w 2018 r.

W stosunku do Wnioskodawczyni i Jej syna nie miały zastosowania przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym i nie będą też miały w przyszłości, gdyż Wnioskodawczyni osiąga dochody ze stosunku pracy, umowy o dzieło (raz, dwa razy w roku podatkowym) oraz z sądowego zabezpieczenia. Zgodnie z umową o pracę na czas określony ważną do grudnia 2018 r. Wnioskodawczyni będzie otrzymywała w roku podatkowym 2017 wynagrodzenie za pracę: „(podobnie jak w latach kolejnych w czasie obowiązywania umowy)”. Syn Wnioskodawczyni jest uczniem szkoły podstawowej. W roku podatkowym 2016 nie uzyskał żadnego dochodu i w latach kolejnych nie będzie uzyskiwał.

Wnioskodawczyni wskazała, że oczekuje wydania interpretacji indywidualnej za 2017 r. Złożyła zeznanie za 2016 r. i ze względu na niski dochód otrzyma zwrot całkowitego wpłaconego podatku. Wnioskodawczyni planuje złożyć wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym za 2017 r. o preferencyjne rozliczenie dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej w terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy Wnioskodawczyni ma prawo w 2018 r., składając zeznanie roczne dotyczące podatku dochodowego za 2017 r., w myśl art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych złożyć wniosek o preferencyjne rozliczanie dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej w terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ww. ustawy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wychowuje Ona syna samotnie. Współmałżonek uchyla się od kontaktów z dzieckiem. Sprawa rozwodowa tocząca się przed Sądem Okręgowym w … podkreśla całkowitą odrębność Wnioskodawczyni od współmałżonka. Wnioskodawczyni uważa, że ma prawo, składając w 2018 r. zeznanie roczne dotyczące podatku dochodowego za 2017 r., złożyć wniosek o preferencyjne rozliczanie dochodów w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej w terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ cały ciężar wychowywania syna wraz z odpowiedzialnością spoczywa na Wnioskodawczyni od 1 czerwca 2016 r., kiedy to współmałżonek zakończył związek małżeński wyprowadzając się i porzucając rodzinę. Wnioskodawczyni w pełni identyfikuje się z osobą samotnie wychowującą i spełnia kryteria zawarte w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni twierdzi, że jedyne co Ją wyróżnia to brak orzeczenia Sądu o rozwodzie, co w Jej ocenie jest tylko kwestią czasu. Wnioskodawczyni wskazuje, że Jej małżeństwo się rozpadło, a Ona samotnie prowadzi gospodarstwo domowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zasady opodatkowania dochodów osób samotnie wychowujących dzieci określa art. 6 ust. 4-4b i ust. 8-13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ww. ustawy od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

-podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Zgodnie z art. 6 ust. 9 powołanej ustawy zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Ponadto art. 6 ust. 10 ww. ustawy określa, że sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania do podatników, którzy wniosek, wyrażony w zeznaniu podatkowym, określony w ust. 2 i 4, złożą po terminie, o którym mowa w art. 45 ust. 1.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

• posiadania statusu osoby samotnie wychowującej dziecko, ściśle w ustawie określonej,
  

• wychowywania samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),
  

• nie uzyskiwania przez pełnoletnie dzieci (dziecko) dochodów (z wyjątkiem przewidzianych ustawą),
  

• wyrażenia wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach w rocznym zeznaniu podatkowym, złożonym w ustawowym terminie przewidzianym do jego składania.
  
  

Powołane przepisy wprowadzają wyjątek od zasady dokonywania indywidualnego rozliczenia zobowiązania podatkowego podatników poprzez ustalenie preferencyjnego sposobu rozliczenia. W konsekwencji, aby móc rozliczyć się jako osoba samotnie wychowująca dziecko należy spełniać wszystkie warunki określone w stosownych przepisach.

Należy zauważyć, że zgodnie z definicją słownikową „wychowywać” to „zapewnić osobie niedorosłej osiągnięcie rozwoju fizycznego i psychicznego, zapewnić opiekę istocie niedorosłej i doprowadzić ją do samodzielności” (Słownik Języka Polskiego PWN 1992 r.). Natomiast z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama zajmuje się wychowywaniem dziecka.

Powołany powyżej art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do stanu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci, jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jednocześnie, w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim, o samotnym wychowywaniu dziecka przesądza orzeczenie sądowe o sprawowaniu władzy rodzicielskiej przez jedno z rodziców, orzeczenie o separacji lub odbywanie kary pozbawienia wolności.

Rozpatrując wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe należy jednoznacznie podkreślić, że nie stanowią one standardu prawnego, lecz są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 z późn. zm.), stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni z mężem nie są po rozwodzie. Od dnia 1 czerwca 2016 r. Wnioskodawczyni nie mieszka razem z mężem, ponieważ ten wyprowadził się, pozostawiając żonę i 10 letniego syna. Wnioskodawczyni pod koniec 2016 r. złożyła do Sądu wniosek rozwodowy z orzeczeniem o winie męża, ale rozwodu jeszcze nie uzyskała. Wnioskodawczyni sądzi, że nie uzyska rozwodu w 2017 r., ponieważ mąż będzie uchylał się i być może składał apelację. Jej zdaniem może to nastąpić w 2018 r. Wnioskodawczyni i Jej mąż posiadają oddzielne konta bankowe. Wnioskodawczyni nie składała do Sądu wniosku o separację. Mąż Wnioskodawczyni nie został pozbawiony praw rodzicielskich i nie odbywał kary pozbawienia wolności. Na czas postępowania rozwodowego Sąd wskazał miejsce przebywania dziecka przy matce. Wnioskodawczyni składając pozew rozwodowy, wystąpiła do Sądu z wnioskiem o Jej zabezpieczenie i alimenty na dziecko. Od listopada 2016 r. mąż wypłaca zabezpieczenie w kwocie 1 500 zł oraz alimenty w kwocie 2 000 zł. Wnioskodawczyni wskazała, że przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym nie miały zastosowania w stosunku do Wnioskodawczyni i Jej syna w roku podatkowym 2016 r. i nie będą miały w przyszłości.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

W świetle powyższego, mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz przytoczone przepisy prawa, stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni nie przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia się w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazać bowiem należy, że na gruncie przedmiotowej sprawy nie została spełniona przesłanka pozwalająca na uznanie Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, tj. Wnioskodawczyni nie należy do jednej z kategorii osób wymienionych w powołanym powyżej przepisie (nie jest panną, wdową, rozwódką albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), stanowiącym zamknięty katalog osób uznanych przez ustawodawcę za osobę samotnie wychowującą dziecko. Jeżeli Wnioskodawczyni uzyska rozwód i spełni pozostałe warunki ww. przepisu, wówczas będzie mogła skorzystać z preferencyjnego rozliczenia w danym roku podatkowym.

Zatem, skoro na dzień dzisiejszy nie można uznać Wnioskodawczyni za osobę samotnie wychowującą dziecko, w świetle art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przysługuje Jej prawo do skorzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia, o którym mowa w tym przepisie. Omawiany przepis jednoznacznie wskazuje, w jakiej sytuacji osoba, która samotnie wychowuje dziecko może z preferencji podatkowej skorzystać.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.