Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-3.4010.302.2017.1.KP
z 9 stycznia 2018 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA


Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2017 r. (data wpływu 15 listopada 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń - jest prawidłowe.


UZASADNIENIE


W dniu 15 listopada 2017 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie braku powstania przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.


We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:


Spółka R. Polska sp. z o.o. z siedzibą w W. (dalej: polska spółka, Wnioskodawca, Spółka) prowadzi działalność na terenie Polski. Przedmiotem jej działalności jest m. in. produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń. Spółka R. W. GmbH (dalej: niemiecka spółka, spółka - matka, wspólnik) posiada 100% udziałów w polskiej spółce. Zarówno w polskiej jak i niemieckiej spółce jednym z członków zarządu jest pan N. (dalej: członek zarządu, pan X), będący niemieckim rezydentem podatkowym. Zgodnie z zapisami zawartymi w umowie Spółki, wspólnikom przysługuje prawo do udziału w zyskach Spółki.

Począwszy od dnia 27 października 2015 r. pan X na podstawie powołania pełni funkcję członka zarządu polskiej spółki nieodpłatnie. Pana X nie wiąże z polską spółką umowa o pracę, ani jakakolwiek inna umowa, na podstawie której otrzymywałby od Wnioskodawcy wynagrodzenie za pełnioną funkcję. Natomiast za pełnienie funkcji członka zarządu w spółce-matce pan X otrzymuje wynagrodzenie, od którego jest odprowadzany podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie społeczne zgodnie z obowiązującym prawem niemieckim.

Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki komandytowej i jako komplementariusz zajmuje się wyłącznie sprawami i reprezentacją spółki komandytowej.


W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:


Czy w przedstawionej w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego sytuacji, tj. gdy członek zarządu Wnioskodawcy, będący jednocześnie członkiem zarządu jego udziałowca, pełni w polskiej spółce funkcję członka zarządu nieodpłatnie wyłącznie na podstawie przepisów ksh, po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód z tytułu otrzymania nieodpłatnych świadczeń?


Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przedstawionej w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, gdy jeden z członków zarządu będący jednocześnie członkiem zarządu udziałowca Spółki, sprawuje swoją funkcję nieodpłatnie po stronie Wnioskodawcy nie powstaje przychód z tytułu otrzymania nieodpłatnych świadczeń, w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1888, dalej: Ustawa o CIT).

Zgodnie z art. 201 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj.: Dz. U. z 2016 r„ poz. 1578, ze zm.; dalej „ksh”), zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Stosownie do § 3 tego unormowania do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Zgodnie natomiast z § 4 tego przepisu członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwalą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Przy czym „powołanie” jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji. Od woli spółki zależy, czy powołanie będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków, czy też nawiązana będzie umowa o pracę, czy umowa o zarządzanie. Przepisy ksh nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem, należy przyjąć, iż możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia. Z powyższego wynika, iż wykonywanie czynności wynikających z prawa handlowego, a właściwych dla wypełnienia obowiązków zarządu spółki, może być nieodpłatne.

Przepisy ustawy CIT nie zawierają legalnej definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ww. ustawy przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Art. 12 ust. 1 pkt 2 Ustawy o CIT wskazuje, że przychodami są w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...).

Zgodnie z art. 12 ust. 5 Ustawy o CIT wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.


Art. 12 ust. 6 Ustawy o CIT wskazuje na sposób ustalenia wartości nieodpłatnych świadczeń. Wartość świadczeń w naturze, w tym nieodpłatnych świadczeń, ustala się:


  1. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu;
  4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.


W ustawie nie wskazano definicji pojęcia „świadczenia nieodpłatnego”. W związku z powyższym w celu zdefiniowania tego pojęcia należy w pierwszej kolejności odwołać się do wykładni językowej oraz do stanowiska prezentowanego przez orzecznictwo i doktrynę.


Zgodnie z definicją słownikową (Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002) odpłacać oznacza „oddawać komuś coś w zamian”, zaś odpłatny to „taki, za który się płaci”. Z kolei zgodnie ze stanowiskiem dominującym w orzeczeniach sądów administracyjnych, akceptowanym powszechnie przez organy podatkowe, świadczeniem nieodpłatnym są wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie (danemu podmiotowi), mające konkretny wymiar finansowy. Przysporzenie to polegać może na zwiększeniu majątku (aktywów) bądź uniknięciu jego pomniejszenia (zaoszczędzeniu wydatku). Takie rozumienie pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” odnaleźć można m.in. w:


wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8.07.2014 r. (sygn. K 7/13),

uchwale Izby Finansowej NSA z dnia 24.10.2011 r. (sygn. II PPS 7/10),

uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 24.05.2010 r. (II FPS 1/10).

uchwale NSA z dnia 16.10.2006 r. (sygn. II FPS 1/06),

uchwale NSA z dnia 18.11.2002 r. ( sygn. FPS 9/02).


Jednocześnie w doktrynie przyjmuje się pogląd, że cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. Z sytuacją taką mamy do czynienia wówczas gdy udziałowcy pełnią w spółce funkcje członków zarządu bez wynagrodzenia.

W ramach stosunków łączących spółkę kapitałową ze wspólnikami takiej spółki szczególną rolę odgrywają świadczenia wynikające z umowy spółki. Do takich świadczeń zaliczyć można między innymi obowiązek wniesienia wkładu na kapitał zakładowy spółki, obowiązek wnoszenia dopłat uchwalonych przez zgromadzenie wspólników, pełnienie funkcji w organach spółki itp. W przypadku tego rodzaju świadczeń wspólników na rzecz spółki nie można uznać, że spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólników. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej. Wspólnikowi z tytułu posiadania udziałów w spółce kapitałowej przysługują bowiem określone prawa majątkowe, w szczególności prawo do dywidendy, czy prawo do otrzymania majątku spółki w razie jej likwidacji. Oznacza to, że nieodpłatne (bez wynagrodzenia) zarządzanie spółką przez osobę oddelegowaną może przynieść wspólnikowi wymierne korzyści ekonomiczne. Innymi słowy, członek zarządu pełniący w zamian za sprawowane w ramach swojej funkcji usługi, mimo braku „bezpośredniego” wynagrodzenia, otrzymuje korzyści ekonomiczne przykładowo w postaci dywidendy. Nie ma mowy w takim przypadku o braku ekwiwalentności, stanowiącego warunek konieczny do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

W przypadku spółki-matki, będącej osobą prawną, funkcje zarządcze pełnione są przez powołaną do tego celu osobę fizyczną (np. członka własnego zarządu). Osoba prawna nie ma bowiem możliwości osobistego sprawowania funkcji członka zarządu, w związku z czym oddelegowuje do pełnienia tych funkcji osoby fizyczne. Osoba fizyczna wyznaczona przez spółkę-matkę pełniąc funkcje zarządcze i kontrolne realizuje wyłącznie cele gospodarcze spółki-matki co do Spółki. Nie stanowi ona niezależnej osoby realizującej własne cele gospodarcze. Jako osoba oddelegowana przez spółkę-matkę, podejmuje działania w szczególności w jego interesie.

Za delegowaniem do Spółki osoby pełniącej funkcje członków zarządu w spółce-matce przemawiają ponadto względy praktyczne, w szczególności ich doświadczenie w reprezentacji interesów właścicieli podczas pełnienia funkcji członka zarządu spółki-matki. Oczywistym jest, iż udziałowiec Spółki zainteresowany jest tym aby podmiot zależny był zarządzany w sposób profesjonalny, zgodny z planami i polityką całej grupy kapitałowej. Celem jest bowiem maksymalizacja zysków a tym samym i dywidendy wypłacanej udziałowcowi. Spółka R. W. GmbH jako jedyny udziałowiec Spółki powołał w skład jej zarządu osoby z odpowiednimi kwalifikacjami, wiedzą i doświadczeniem, które gwarantują, że spółka będzie kierowana w sposób profesjonalny, tak aby osiągnąć cele założone przez właściciela. Dzięki temu spółka matka może liczyć na uzyskanie w przyszłości określonych świadczeń, które stanowią ekwiwalent czynności zarządczych wykonywanych przez Pana X.

Skoro zatem spółka niemiecka z tytułu podjętych czynności zarządczych uzyska w przyszłości świadczenia ekwiwalentne (dywidenda), sprawowanie funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia przez Pana X w podmiocie zależnym, nie stanowi dla Spółki nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ustawy o CIT.


Stanowisko powyższe zostało potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych, m.in. w:


  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 28.06.2017 r. (0114-KDIP2-2.4010.53.2017.1.JG): „pełnienie funkcji przez pracowników A nieodpłatnie w zarządach spółek, w których A jest 100% udziałowcem, nie stanowi nieodpłatnych świadczeń dla tych spółek”,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 31.03.2017 r. (1462-IPPB6.4510.10.2017.3.AG): „nieodpłatne pełnienie funkcji Członka Zarządu Spółki przez oddelegowanego w tym celu pracownika Wspólnika nie stanowi dla Spółki przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 14.02.2017 r. (1462-IPPB6.4510.574.2016.3.AG): „świadczenia otrzymane przez Spółkę w postaci pełnienia przez wspólników tej Spółki funkcji prezesa zarządu i członków zarządu bez wynagrodzenia w sytuacji, gdy spełniający mogą uzyskać w przyszłości wzajemną korzyść majątkową - prawo do dywidendy - nie będą nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 17.01.2017 r. (2461-IBPB-1-1.4510.365.2016.1.MJ): „pełnienie funkcji reprezentacyjnych w spółce Wnioskodawcy oraz w Spółkach Komandytowych przez Członków Zarządu Spółki Holdingowej bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem ustalonym na poziomie niższym niż rynkowy, nie może zostać uznane za nieodpłatne lub częściowo odpłatne świadczenie w rozumieniu ustawy CIT i nie rodzi po stronie Spółki, tj. wspólnika Spółek Komandytowych, przychodu podlegającego opodatkowaniu CIT”,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w dniu 10.01.2017 r. (3063-ILPB2.4510.172.2016.1.PS): „świadczenie otrzymane przez Spółkę w postaci pełnienia przez jej wspólników funkcji członków zarządu bez wynagrodzenia w sytuacji, gdy spełniający może uzyskać w przyszłości wzajemną korzyść majątkową (prawo do dywidendy) nie jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych”,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 20.12.2016 r. (3063- ILPB2.4510.161.2016.1.PS): „Wspólnikowi z tytułu posiadania udziałów w spółce kapitałowej przysługują bowiem określone prawa majątkowe, w szczególności prawo do dywidendy, czy prawo do otrzymania majątku spółki w razie jej likwidacji. Oznacza to, że nieodpłatne (bez wynagrodzenia) zarządzanie spółką może przynieść wspólnikowi wymierne korzyści ekonomiczne. Innymi słowy prezes zarządu, pełniący w zamian za sprawowane w ramach swojej funkcji usługi, mimo braku „bezpośredniego” wynagrodzenia, otrzymuje korzyści ekonomiczne przykładowo w postaci dywidendy. Nie ma mowy w takim przypadku o braku ekwiwalentności, stanowiącego warunek konieczny do powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń”,
  • interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w dniu 25.10.2016 r. (1462-IPPB6.4510.494.2016.1.SO): „gdy funkcję członka zarządu pełni bez wynagrodzenia osoba będąca wspólnikiem spółki lub pracownik wspólnika, to po stronie tej spółki nie powstaje przychód z nieodpłatnych świadczeń. Jest to spowodowane tym. że wspólnik lub jego pracownik (członek zarządu) może uzyskać w przyszłości określone świadczenia od spółki (np. dywidendę). Jest on zatem zainteresowany osiąganiem zysku przez spółkę i zwiększaniem wartości jej majątku, które mogą mu przynieść obecnie i w przyszłości określone korzyści majątkowe. Nie ma znaczenia, że w przypadku wspólnika będącego osobą prawną funkcje zarządcze pełnione są przez powołanego do tego celu pracownika/współpracownika. Wspólnik - osoba prawna - nie może wszak sam zasiąść w zarządzie i tym samym oddelegowuje do pełnienia tej funkcji np. swojego pracownika, który wykonywał będzie te wszystkie czynności, jakie wykonywałby wspólnik będąc osobą fizyczną i mając uprawnienie do zasiadania w zarządzie. Osoba fizyczna wyznaczona przez wspólnika, pełniąc funkcje zarządcze, realizuje wyłącznie cele gospodarcze wspólnika co do spółki zależnej. Nie stanowi ona niezależnej osoby realizującej własne cele gospodarcze. Jako osoba specjalnie wyznaczona przez wspólnika, świadczy usługi w jego imieniu. Innymi słowy, pracownicy/współpracownicy wspólnika świadczą usługi zarządcze w celu realizacji założeń gospodarczych Wspólnika (będąc osobą prawną Wspólnik nie może jej pełnić samodzielnie), za co Wspólnik otrzymuje korzyść ekonomiczną w postaci dywidendy”.


Również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 kwietnia 2014 r. (II FSK 1094/12) zgodził się w tym zakresie z organami podatkowymi. Sąd stwierdził jednoznacznie, że „(...) w przypadku pełnienia funkcji członka zarządu przez akcjonariusza - wspólnika, nie mamy do czynienia z nieodpłatnymi świadczeniami, ponieważ wspólnik/akcjonariusz może uzyskać w przyszłości określone świadczenia ze spółki, stanowiące dla niego w rzeczywistości także ekwiwalent podejmowanych przez niego czynności zarządczych. Może to być np. prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników/akcjonariuszy, prawo do zbycia udziałów/akcji, prawo do ich umorzenia, czy uzyskania określonej kwoty z tytułu likwidacji podmiotu. W takiej sytuacji, gdy członek zarządu będący akcjonariuszem/wspólnikiem pełni swoje funkcje bez wynagrodzenia, jest on jednak zainteresowany osiąganiem zysku przez spółkę i zwiększaniem wartości jej majątku, a te mogą mu przynieść obecnie i w przyszłości określone korzyści majątkowe. Przyjmuje się wobec tego, że taka sytuacja nie powoduje powstania po stronie spółki kapitałowej przychodu do opodatkowania”.


Zdaniem Wnioskodawcy powyższa argumentacja przedstawiona w interpretacjach indywidualnych znajduje zastosowanie nie tylko w sytuacji, kiedy funkcję członka zarządu pełni bezpośrednio akcjonariusz (wspólnik) spółki, ale również w przypadku pełnienia funkcji członka zarządu przez członka zarządu spółki-matki (udziałowca). Należy wskazać, że jest to dodatkowo uzasadnione doświadczeniem członka zarządu w zakresie zarządzania spółką-matką. Analogiczne stanowisko zaprezentowane zostało w następujących interpretacjach prawa podatkowego:


  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 24.11.2016 r. (2461-IBPB-1-1.4510.321.2016.1.WRz): „Wnioskodawca, nie uzyskuje przysporzenia w związku z pełnieniem przez pana X funkcji Członka Zarządu bez wynagrodzenia. Można tutaj mówić o ekwiwalentności świadczeń. Z jednej strony Spółka B pokrywa koszty wynagrodzenia pana X, jako swojego Członka Zarządu oraz jako Członka Zarządu Spółki Wnioskodawcy, który realizuje cele gospodarcze co do spółki zależnej. Wnioskodawca natomiast przekazuje Spółce B pośrednie wynagrodzenie: wypłaca Spółce A dywidendę, która następnie transferowana jest do Spółki B tytułem wynagrodzenia za odpowiedzialność i prowadzenie spraw spółki niezależnie od zysku rocznego. Ekwiwalentem za działanie Członka Zarządu w Spółce Wnioskodawcy będzie więc dywidenda płacona przez Wnioskodawcę, która ostatecznie pokryje wynagrodzenie wypłacane dla Spółki B. Dlatego też, brak bezpośredniego wynagrodzenia dla tych osób nie może być powodem powstania u Wnioskodawcy przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, gdyż tego rodzaju świadczenia Wnioskodawca nie uzyskuje”,
  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w dniu 15.11.2016 r. (0461-ITPB3.4510.562.2016.1.JS): „działania i funkcje pełnione przez Prezesa Zarządu Spółki, który został powołany i wyznaczony przez Udziałowca, stanowią przejaw aktywności Udziałowca, jego dbałości o rozwój, powiększanie zysków i interesy gospodarcze Spółki. W zamian za działania podejmowane przez Prezesa Zarządu Spółki na rzecz Spółki otrzymuje on stosowne wynagrodzenie od Udziałowca - i zdaniem Wnioskodawcy to na linii Udziałowiec-Prezes Zarządu Spółki powinno dochodzić do rozliczeń z tego tytułu. W stanie faktycznym / zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku Prezes Zarządu Spółki otrzymuje i będzie otrzymywać od Udziałowca wynagrodzenie za wykonywane przez niego funkcje, natomiast Udziałowiec w zamian za zaangażowanie Prezesa Zarządu Spółki (który jest jednocześnie członkiem zarządu Udziałowca) i wypłacane mu wynagrodzenie może oczekiwać ekwiwalentu o konkretnym wymiarze finansowym w postaci prawa do udziału w przyszłym zysku Spółki lub wzrostu wartości Spółki”,
  • interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 12.08.2016 r. (ILPB3/4510-1-280/16-2/JG): Z uwagi na pośrednią kontrolę spółki C przez spółkę A ma ona prawo do uczestniczenia w zarządzaniu spółką C. Sprawowanie kontroli przez spółkę A może przynieść tej spółce wymierne korzyści ekonomiczne i to te korzyści będą stanowiły wynagrodzenie za sprawowanie funkcji zarządczych. Korzyścią tą będzie przede wszystkim pośredni udział w dywidendzie wypłacanej przez spółkę C. Można zatem uznać, że nieodpłatne pełnienie funkcji członka zarządu przez pracownika spółki A jest świadczeniem ekwiwalentnym, a tym samym nie stanowi przychodu z nieodpłatnych świadczeń.


W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.


Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2343 z późn. zm.) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Zgodnie z ust. 2 ww. artykułu dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który reguluje kwestię przychodów, nie wymienia źródeł przychodu, lecz określa zdarzenia, których wystąpienie powoduje powstanie obowiązku podatkowego. Przez przykładowe wyliczenie zawarte w kolejnych ustępach art. 12, ustawodawca precyzuje więc jedynie rodzaje przychodów. Ponadto wylicza, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i ust. 4 oraz art. 14 jest wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawiera definicji legalnej pojęcia „nieodpłatne świadczenie”. W art. 12 ust. 6 i 6a ww. ustawy wskazano jednak sposoby i kryteria ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń.


W myśl art. 12 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wartość świadczeń w naturze, w tym nieodpłatnych świadczeń, ustala się:


  1. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu;
  4. w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.


W ust. 6a ww. artykułu wskazano, że wartością świadczeń częściowo odpłatnych stanowiącą przychód podatnika jest różnica między wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 6, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Przepis art. 14 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć na gruncie podatkowym pod pojęciem „nieodpłatne świadczenie”.

W prawie cywilnym wskazuje się, że zachowanie dłużnika może polegać na zachowaniu czynnym - działaniu lub zachowaniu biernym - zaniechaniu, powstrzymywaniu się od jakiegoś działania.

Zgodnie z uchwałą NSA z 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02 pojęcie to ma szerszy zakres, niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W uchwale z dnia 16 października 2006 r., sygn. akt II FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny w składzie powiększonym podtrzymał definicję nieodpłatnego świadczenia wyrażoną we wcześniejszej uchwale. W obu tych uchwałach NSA wskazał, że nieodpłatność powinna być rozumiana jako niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansów.

Wobec tego, dla celów podatkowych za „świadczenia nieodpłatne” należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Tak więc, powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy rozważać zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw.

Świadczenie jest zatem przedmiotem stosunku zobowiązaniowego i polegać ono może zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu osoby zobowiązanej, bądź na niewykonywaniu pewnych uprawnień, czy czynności.

Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.

Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu. Ustalenie, czy określone świadczenie uzyskane przez podatnika nieodpłatnie stanowi dla niego przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wymaga oceny charakteru dokonanego rodzaju czynności przysparzających, w przypadku których strona dokonująca przysporzenia otrzymuje korzyść majątkową.

Stosownie do treści art. 201 § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1577), do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona. Zgodnie natomiast z § 4 tego przepisu członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Przy czym „powołanie” jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego do pełnienia funkcji. Przepisy Kodeksu spółek handlowych nie łączą wykonywania funkcji członka zarządu z wynagrodzeniem. Zatem należy przyjąć, że możliwa jest i przez prawo dopuszczalna sytuacja pełnienia funkcji członka zarządu bez wynagrodzenia.

W ramach stosunków łączących spółkę kapitałową ze wspólnikami takiej spółki szczególną rolę odgrywają świadczenia wynikające z umowy spółki. Do takich świadczeń zaliczyć można m.in. obowiązek wniesienia wkładu na kapitał zakładowy spółki, obowiązek wnoszenia dopłat uchwalonych przez zgromadzenie wspólników, pełnienie funkcji w organach spółki, itp. W przypadku tego rodzaju świadczeń udziałowca na rzecz Spółki nie można uznać, że Spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólnika. Zatem należy zgodzić się ze stanowiskiem Spółki przedstawionym we wniosku, że sprawowanie funkcji członka Zarządu przez udziałowca bez wynagrodzenia nie jest działaniem nieekwiwalentnym.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że nieodpłatne pełnienie funkcji członka zarządu Spółki przez obywatela Niemiec, delegowanego w tym celu przez jej tzw. spółkę matkę, nie skutkuje po stronie Wnioskodawcy powstaniem przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż nieodpłatne pełnienie funkcji członka zarządu spółki (Wnioskodawcy) przez jej udziałowca (za pośrednictwem jej pracowników/współpracowników) nie stanowi świadczenia nieodpłatnego, ponieważ świadczeniodawca (spółka matka) uzyskuje lub uzyska w przyszłości od świadczeniobiorcy (Wnioskodawcy) świadczenie(a) ekwiwalentne (np. w postaci dywidendy).


Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.


Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji organów podatkowych oraz wyroków sądów wskazać należy, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych i sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego i nie mają mocy powszechnie obowiązującej.


Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:


  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.


Interpretacja indywidualna wywołuje skutki podatkowoprawne tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.


Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.


Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj