Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.247.2018.2.MD
z 3 września 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2018 r., poz. 800, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 11 lipca 2018 r. (data wpływu – 13 lipca 2018 r.), uzupełnionym 2 i 3 sierpnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od stryja – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 lipca 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od stryja.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w związku z czym, w piśmie z 25 lipca 2018 r. znak: 0111-KDIB4.4015.99.2018.1.MD, 0111-KDIB4.4014.247.2018.1.MD, wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 2 sierpnia 2018 r. (wniesienie opłaty) oraz 3 sierpnia 2018 r. (data wpływu do Organu pisma stanowiącego uzupełnienie wniosku).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 15 stycznia 2018 r. w kancelarii notarialnej zostało zawarte porozumienie, na mocy którego stryj Wnioskodawczyni przekazał jej i bratu kwotę po 39.250 zł. Kwoty te stanowią 1/4 wartości mieszkania babci Wnioskodawczyni i jej brata, a matki stryja.

Ojciec Wnioskodawczyni zmarł w 2015 r., babcia postanowiła przekazać mieszkanie za życia stryjowi, umową darowizny. Stryj mocą tego porozumienia cyt. „tytułem spłaty przekazuje” powyższe kwoty. Mocą tego porozumienia Wnioskodawczyni i brat cyt. „wymienione kwoty przyjmujemy i oświadczamy, że wszelkie nasze roszczenia, jakie przysługiwałyby nam z tytułu dziedziczenia po babci, a także spłat, zachowku i innych, zostały zaspokojone poprzez zapłatę tych kwot oraz, że zrzekamy się roszczeń z wymienionych tytułów w stosunku do stryja”.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni ponadto wskazała, że umowa opisana we wniosku dotyczy działu spadku. Wnioskodawczyni i jej brat (jako „współspadkobiercy”) na jej mocy zrzekają się wszelkich roszczeń z tytułu dziedziczenia po babci na rzecz stryja. Babcia postanowiła przekazać mieszkanie za życia stryjowi umową darowizny i poleciła mu spłacić Wnioskodawczynię i jej brata w kwocie, która przysługiwałaby im w sytuacji dziedziczenia (Wnioskodawczyni i brat dziedziczyliby, ponieważ ich ojciec zmarł). Została wykonana przez rzeczoznawcę wycena mieszkania babci i Wnioskodawczyni wraz z bratem zostali przez stryja proporcjonalnie spłaceni.

W związku z powyższym opisem, po przeformułowaniu w uzupełnieniu wniosku, zadano m.in. następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni ma zapłacić 2% podatku od czynności cywilnoprawnych od kwoty 39.250 zł?

Zdaniem Wnioskodawczyni, ponieważ wpłata ta jest w wysokości 1/4 wartości wycenionego mieszkania (nie jest wyższa), Wnioskodawczyni nie powinna płacić podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji, powyżej przywołano tylko tę część stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od czynności cywilnoprawnych w przedmiocie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych od stryja. W zakresie podatku od spadków i darowizn wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1150) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
• umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
• umowy dożywocia,
• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
• ustanowienie hipoteki,
• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
• umowy depozytu nieprawidłowego,
• umowy spółki.
  
  

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynność cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 cyt. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Co oznacza, że podatkowi podlegają tylko te czynności (umowy), które w ustawie zostały wymienione.

Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęcia „dział spadku”, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2018 r., poz. 1025, ze zm.).

W myśl przepisu art. 922 § 1 ww. ustawy, przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego, spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 cyt. ustawy).

Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 ustawy, dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, iż umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.

Przez określoną w art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Natomiast stosownie do art. 893 cyt. Kodeksu, darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).

W myśl art. 991 § 1 i 2 ww. Kodeksu, zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek). Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Dział spadku jest zatem instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), który mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku. Niemniej, aby mógł mieć miejsce dział spadku, najpierw musi nastąpić nabycie w drodze spadku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 15 stycznia 2018 r. w kancelarii notarialnej zostało zawarte porozumienie, na mocy którego stryj Wnioskodawczyni przekazał jej i bratu kwotę po 39.250 zł. Kwoty te stanowią 1/4 wartości mieszkania babci Wnioskodawczyni i jej brata, a matki stryja. Ojciec Wnioskodawczyni zmarł w 2015 r. Babcia postanowiła przekazać mieszkanie za życia stryjowi umową darowizny i poleciła mu spłacić Wnioskodawczynię i jej brata w kwocie, która przysługiwałaby im w sytuacji dziedziczenia (Wnioskodawczyni i brat dziedziczyliby, ponieważ ich ojciec zmarł). Stryj mocą porozumienia cyt. „tytułem spłaty przekazuje” powyższe kwoty. Mocą tego porozumienia Wnioskodawczyni i brat cyt. „wymienione kwoty przyjmujemy i oświadczamy, że wszelkie nasze roszczenia, jakie przysługiwałyby nam z tytułu dziedziczenia po babci, a także spłat, zachowku i innych, zostały zaspokojone poprzez zapłatę tych kwot oraz, że zrzekamy się roszczeń z wymienionych tytułów w stosunku do stryja”. Wnioskodawczyni ponadto wskazała, że umowa opisana we wniosku dotyczy działu spadku.

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego, w oparciu o przepisy wskazane powyżej, uznać należy, iż wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni w niniejszej sprawie nie może być mowy o dziale spadku. Aby bowiem mogło dojść do działu spadku, musiałby zaistnieć spadek (dziedziczenie). W przedmiotowym wniosku Wnioskodawczyni stwierdza, że babcia przekazała za życia umową darowizny lokal mieszkalny na rzecz stryja. Lokal ten w takiej sytuacji nie mógłby już stanowić spadku po babci, gdyż w momencie jego przekazania w drodze darowizny stryjowi, przestał on być własnością babci. Z powyższego powodu również nie można uznać otrzymanej spłaty za spadek. Kwota ta bowiem nie została nabyta w drodze dziedziczenia po babci, a tytułem spłaty od stryja w związku z otrzymaną od jego matki, a babci Wnioskodawczyni darowizną (tudzież ewentualnie w związku z odpowiednim poleceniem darczyńcy).

Będąca przedmiotem wniosku spłata nie mogłaby być też wymienioną w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (na który to przepis Wnioskodawczyni wskazuje jako przedmiot interpretacji) spłatą z tytułu zniesienia współwłasności, z uwagi na fakt, iż Wnioskodawczyni nie jest ani nie była współwłaścicielką mieszkania, które w darowiźnie od babci Wnioskodawczyni, a swojej matki, nabył stryj Wnioskodawczyni.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia należy stwierdzić, że wskazana we wniosku „spłata” nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako podlegająca opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym, spłata ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a więc Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty tego podatku.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni odnośnie braku opodatkowania spłaty podatkiem od czynności cywilnoprawnych należało uznać za prawidłowe, jednakże z innych, wymienionych powyżej, względów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.