Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-2.4011.342.2018.2.SŻ
z 31 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2018 r. (data wpływu 21 czerwca 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 lipca 2018 r. (data wpływu 24 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 czerwca 2018 r. wpłynął do tutejszego Organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

Wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), w związku z powyższym pismem z dnia 10 lipca 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-2.4011.342.2018.1.SŻ, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 10 lipca 2018 r. (skutecznie doręczone w dniu 17 lipca 2018 r.). W dniu 24 lipca 2018 r. (data nadania 20 lipca 2018 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 15 lutego 2018 r. Wnioskodawca wraz z żoną, w obecności notariusza sprzedali działkę budowlaną. Notariusz pouczył o obowiązku uregulowania podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości uzasadniając, że nie upłynął jeszcze 5-letni okres od dnia 26 czerwca 2014 r., w którym to nastąpiło zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej rozszerzającej ustrój wspólności ustawowej, co oznacza, że Wnioskodawca miałby uiścić podatek dochodowy od 1/2 wartości sprzedanej działki.

W dniu 17 maja 1982 r. przedmiotową działkę żona Wnioskodawcy nabyła nieodpłatnie, na podstawie powołanej decyzji Prezydenta Miasta … o nadanie własności działki budowlanej z nieruchomości stanowiącej własność jej matki. Nabycie własności działki budowlanej utworzonej wskutek podziału nieruchomości przewidziane jest przepisami art. 9 ustawy z dnia 6 lipca 1972 r. o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o podziale nieruchomości w miastach i osiedlach (Dz. U. Nr 27, poz. 192). Wnioskodawca zaznacza, że na dzień nabycia przez Jego żonę działki byli Oni małżeństwem. Związek małżeński zawarty został w dniu 10 stycznia 1981 r. Przedmiotowa działka weszła w skład wspólnego majątku Wnioskodawcy i Jego żony, gdyż nie zawierali nigdy żadnej intercyzy małżeńskiej.

W dniu 26 czerwca 2014 r. w obecności notariusza została zawarta umowa majątkowa rozszerzająca ustrój wspólności ustawowej (§ 3 aktu notarialnego: „Małżonkowie … oświadczyli, że rozszerzają obowiązujący w ich małżeństwie ustrój ustawowej wspólności, na prawa majątkowe nabyte przez każdego z nich do majątków osobistych z jakiegokolwiek tytułu prawnego, w tym na prawo własności niezabudowanej nieruchomości). Rozszerzenie obowiązującego w małżeństwie ustroju ustawowej wspólności inicjowane było przez żonę Wnioskodawcy, bo jej życzeniem było wybudowanie nowego domu, ze wspólnych oszczędności na równych prawach. Nie nastąpiło nowe nabycie działki, jedynie techniczne rozszerzenie jej własności. Zapłata podatku od 1/2 wartości działki w rezultacie nastąpiłaby ze wspólnych środków Wnioskodawcy i Jego żony. Fakt rozszerzenia obowiązującego w małżeństwie Wnioskodawcy ustroju ustawowej wspólności był według Niego oraz Jego małżonki formalnością do rozpoczęcia budowy wspólnego domu na tejże działce. Mając na uwadze ogrom prac i czas związany z wybudowaniem nowego domu wraz z całą jego infrastrukturą, z uwagi na wiek Wnioskodawcy i Jego żony, małżonkowie zdecydowali się na zakup gotowego domu, co nastąpiło w dniu 21 listopada 2017 r. W związku z zakupem gotowego domu, zmuszeni byli działkę sprzedać, co nastąpiło dopiero w dniu 15 lutego 2018 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

Czy nastąpiło nabycie nieruchomości (działki) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.)?

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku), zapłata podatku od tej transakcji nie powinna obarczać Jego obowiązkiem zapłaty podatku. Przedmiotowa działka była przez cały czas własnością Wnioskodawcy i Jego żony. Rozszerzenie wspólności majątkowej nie spowodowało wzbogacenia się. Zapłata podatku obciążyłaby wspólny budżet Wnioskodawcy i Jego żony.

Wnioskodawca oparł własne stanowisko na podstawie: art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2018 r., sygn. akt II FPS 2/17 oraz informacji e-mail Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 lipca 2018 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz wymienionych praw majątkowych przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych następuje po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości i praw majątkowych w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem stwierdzić należy, że ustalenie daty nabycia nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości i ww. praw majątkowych ma istotne znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 15 lutego 2018 r. Wnioskodawca wraz z żoną, w obecności notariusza sprzedali działkę budowlaną.

W dniu 17 maja 1982 r. przedmiotową działkę żona Wnioskodawcy nabyła nieodpłatnie, na podstawie decyzji Prezydenta Miasta … o nadanie własności działki budowlanej z nieruchomości stanowiącej własność jej matki. Nabycie własności działki budowlanej utworzonej wskutek podziału nieruchomości przewidziane jest przepisami art. 9 ustawy o terenach budownictwa jednorodzinnego i zagrodowego oraz o podziale nieruchomości w miastach i osiedlach. Wnioskodawca zaznacza, że na dzień nabycia przez Jego żonę działki byli Oni małżeństwem. Związek małżeński zawarty został w dniu 10 stycznia 1981 r. Przedmiotowa działka weszła w skład wspólnego majątku Wnioskodawcy i Jego żony, gdyż nie zawierali nigdy żadnej intercyzy małżeńskiej.

W dniu 26 czerwca 2014 r. w obecności notariusza została zawarta umowa majątkowa rozszerzająca ustrój wspólności ustawowej. Rozszerzenie obowiązującego w małżeństwie ustroju ustawowej wspólności inicjowane było przez żonę Wnioskodawcy, bo jej życzeniem było wybudowanie nowego domu, ze wspólnych oszczędności na równych prawach. Nie nastąpiło nowe nabycie działki, jedynie techniczne rozszerzenie jej własności. Fakt rozszerzenia obowiązującego w małżeństwie Wnioskodawcy ustroju ustawowej wspólności był według Niego oraz Jego małżonki formalnością do rozpoczęcia budowy wspólnego domu na tejże działce. Mając na uwadze ogrom prac i czas związany z wybudowaniem nowego domu wraz z całą jego infrastrukturą, z uwagi na wiek Wnioskodawcy i Jego żony, małżonkowie zdecydowali się na zakup gotowego domu, co nastąpiło w dniu 21 listopada 2017 r. W związku z zakupem gotowego domu, zmuszeni byli działkę sprzedać, co nastąpiło dopiero w dniu 15 lutego 2018 r.

W związku z przedstawionym opisem wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”; nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw. Zatem, poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Rozstrzygając kwestię odnoszącą się do daty nabycia przez Wnioskodawcę udziału w przedmiotowej nieruchomości należy odwołać się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682, z późn. zm.).

Stosownie do art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa (art. 47 § 1 ww. Kodeksu). Jest to zatem umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta reguluje stosunki majątkowe małżonków przez czas trwania ich związku małżeńskiego.

Umowa rozszerzająca wspólność ustawową małżeńską ma na celu ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowa ta jest czynnością prawną organizacyjną, która reguluje stosunki majątkowe małżonków podczas trwania ich związku małżeńskiego.

Ponadto, w doktrynie prawa rodzinnego podkreśla się, że w przypadku majątku osobistego małżonek pozostaje w stosunku do niego podmiotem wyłącznie uprawnionym, co oznacza, że jego uprawnienia do dysponowania przedmiotami wchodzącymi w skład majątku osobistego nie podlegają co do zasady żadnym ograniczeniom, w tym wynikającym z przepisów prawa rodzinnego, takimi jak konieczność uzyskania zgody współmałżonka, co do możliwości rozporządzania konkretnym składnikiem majątku osobistego. Możliwe jest więc swobodne dokonywanie pomiędzy małżonkami czynności rozporządzających prowadzących do przeniesienia określonego przedmiotu majątkowego z majątku osobistego do majątku wspólnego.

Włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości lub praw majątkowych stanowiących majątek osobisty jednego małżonka na zasadach i w sposób określony przez ustawę Kodeks rodzinny i opiekuńczy, nie jest nabyciem tej nieruchomości lub prawa majątkowego przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy również w tym miejscu nadmienić, że w przedmiotowej kwestii wykształciła się jednolita linia orzecznicza sądów administracyjnych potwierdzająca, że rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej poprzez włączenie do majątku wspólnego nieruchomości wchodzącej uprzednio w skład majątku osobistego jednego z małżonków, nie stanowi dla drugiego z małżonków jej nabycia w rozumieniu ustawy.

Taki pogląd wyraził m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1110/14, podkreślając, że małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa rozszerzająca wspólność majątkową małżeńską uregulowana została w art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jest to umowa, której celem jest ustanowienie ustroju majątkowego między małżonkami w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy o rozszerzenie wspólności ustawowej w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, są stricte umowami majątkowymi małżeńskimi, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny. Tak więc skoro z chwilą objęcia nieruchomości wspólnością majątkową nie następuje jakiekolwiek wydzielenie części nieruchomości, a żadnemu z małżonków (współwłaścicieli) nie przysługuje własność fizycznie wydzielonej części rzeczy, to nie można przyjąć, że z chwilą rozszerzenia wspólności majątkowej (wspólności ustawowej) strona takiej umowy wyzbyła się prawa do tej rzeczy.

Tożsamej oceny dokonano w szeregu innych wyroków NSA i WSA (przykładowo: wyrok NSA z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt II FSK 456/15, wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 313/14, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I SA/Gd 964/14).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości (działki), stanowiącej majątek osobisty żony Wnioskodawcy, nie stanowi nabycia tego prawa przez Wnioskodawcę w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że datą nabycia ww. nieruchomości przez każdego z małżonków, na skutek zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową jest data nabycia tego prawa przez żonę Wnioskodawcy, która następnie poprzez rozszerzenie wspólności majątkowej włączyła ją do majątku wspólnego. Zatem, sprzedaż w dniu 15 lutego 2018 r. nieruchomości (działki), nabytej przez żonę Wnioskodawcy w 1982 r. na podstawie decyzji Prezydenta Miasta … o nadanie własności działki budowlanej z nieruchomości stanowiącej własność jej matki, a następnie włączonej do majątku wspólnego małżonków poprzez zawarcie umowy rozszerzającej wspólność majątkową małżeńską, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie zbywanej nieruchomości, do daty odpłatnego zbycia.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego jest prawidłowe, gdyż podatek dochodowy ze sprzedaży ww. nieruchomości jest nienależny wobec braku opodatkowania przychodu uzyskanego z tego tytułu.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ podatkowy uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawcy jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla żony Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.