Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT2-1.4011.303.2018.3.AP
z 24 lipca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 maja 2018 r. (data wpływu 16 maja 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 16 lipca 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisu aktualizującego (pytanie Nr 1) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 maja 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) w związku z czym pismem z dnia 6 lipca 2018 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.303.2018.1.AP, Nr 0113-KDIPT1-3.4012.422.2018.1.JSO, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h wymienionej ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 6 lipca 2018 r. (data doręczenia 11 lipca 2018 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 12 lipca 2018 r. (data wpływu 16 lipca 2018 r.), nadanym w dniu 13 lipca 2018 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi samodzielną działalność gospodarczą, zwaną dalej: „samodzielną działalnością gospodarczą” oraz jest podatnikiem czynnym VAT, w zakresie podatku od towarów i usług zobowiązanym do składania deklaracji miesięcznych. Głównym przedmiotem działalności jest wykonywanie usług budowlanych w zakresie wykonywania posadzek przemysłowych w budynkach mieszkalnych oraz w budynkach niemieszkalnych, zwanych dalej: „usługami budowlanymi”. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w roku podatkowym 2018 Wnioskodawca jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych, a od uzyskanego dochodu z tytułu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej opłaca podatek dochodowy liniowy, według stawki podatkowej wysokości 19%. Wnioskodawca przewiduje, że będzie zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych także w następnych latach podatkowych.

W 2017 r. Wnioskodawca podpisał umowę na wykonanie robót budowlanych ze Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność pod firmą: „R” Sp. z o.o., zwaną dalej w skrócie: „dłużnikiem”. Na dzień wysłania ww. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ww. umowa nie została przez Spółkę wypowiedziana lub też rozwiązana. Wartość usług strony określiły na kwotę 58 259 zł 29 gr (pięćdziesiąt osiem tysięcy dwieście pięćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia dziewięć groszy). Sąd Rejonowy, VIII Wydział Gospodarczy postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2018 r., otworzył postępowanie układowe dłużnika, wyznaczył sędziego komisarza do prowadzenia postępowania, wyznaczył nadzorcę sądowego oraz jako podstawę jurysdykcji sądu polskiego wskazał w ww. postanowieniu przepis art. 343 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r., poz. 978, z późn. zm.). Usługi budowlane zostały w całości wykonane przez Wnioskodawcę i odebrane przez dłużnika oraz udokumentowane przez Niego fakturami oraz opisane należności w kwocie netto zostały uznane przez Wnioskodawcę za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W dniu 4 maja 2018 r. Wnioskodawca w trybie art. 6471 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks Cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459) wysłał do nadzorcy sądowego zgłoszenie o podpisaniu umowy z dłużnikiem oraz wniósł o wpisanie na listę wierzytelności opisanych powyżej należności. Wnioskodawca rozważa, czy nie wystąpić z pozwem do Inwestora w ramach odpowiedzialności solidarnej o zapłatę ww. długu za wykonane usługi budowlane.

Wnioskodawca wykonuje usługi budowalne na terenie całego kraju i zatrudnia przy wykonywaniu ww. usług budowlanych pracowników na umowę o pracę. Ponieważ ww. usługi są wykonywane poza siedzibą firmy Wnioskodawcy, od szeregu lat pracownikom wysyłanym poza siedzibę Wnioskodawcy wynajmowane są usługi noclegowe w różnego typu miejscach, tj.: hotelach, motelach lub też mieszkaniach, itp., u przedsiębiorców lub też osób nieprowadzących samodzielnej działalności gospodarczej, podatników VAT czynnych, które to usługi są nazywane różnie, np. usługi hotelarskie lub usługi noclegowe, zwane dalej: „usługami noclegowymi” lub też „wynajem lokalu mieszkalnego”. Wydatek z tego tytułu sprzedawcy ww. usług dokumentują fakturami wskazując, że ww. usługi są opodatkowane stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8%.

Wnioskodawca mając za podstawę art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy od podatku od towarów i usług nie odlicza podatku należnego za dany okres rozliczeniowy podatku naliczonego wyszczególnionego w fakturach dokumentujących nabycie przez Niego usług noclegowych lub usług w zakresie wynajmu lokalu mieszkalnego. Wnioskodawca nie obciąża zatrudnionych pracowników kosztami nabytych usług noclegowych lub usług wynajmu lokalu mieszkalnego i całości z tego tytułu wydatku, łącznie z należnym podatkiem od towarów i usług w wysokości 8% zalicza do kosztów uzyskania przychodu.

W piśmie z dnia 12 lipca 2018 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, wskazano, że Wnioskodawca samodzielną działalność gospodarczą prowadzi od dnia 19 marca 1998 r. oraz w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wnioskodawca zawarł następujące umowy z dłużnikiem, z których to umów nieopłacone należności zostały zgłoszone przez podatnika w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, a mianowicie:

• umowa z dnia 17 maja 2017 r. na wykonanie usług posadzkarskich. Ww. umowa została zawarta przez Wnioskodawcę ze Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzącą działalność pod firmą: „R”, zwaną dalej: „dłużnikiem” lub „Generalnym Wykonawcą”, aktualnie w restrukturyzacji. Stronami wymienionymi w ww. umowie z dnia 17 maja 2017 r. była Spółka oraz dłużnik. Wskazano w niniejszej umowie jedynie Inwestora, którym była S Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotowa umowa dotyczy należności od dłużnika za rok 2017.
  

• Wnioskodawca zawarł z Generalnym Wykonawcą umowę w dniu 14 sierpnia 2013 r. na wykonanie posadzek. Stronami ww. umowy był Wnioskodawca oraz dłużnik. W ww. umowie wskazano jedynie, że Inwestorem była N Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Przedmiotowa umowa dotyczy należności za rok 2013, potrąconych przez dłużnika na poczet kaucji gwarancyjnych, które to należności zostały zgłoszone przez Wnioskodawcę w dniu 4 maja 2018 r. W trakcie postępowania restrukturyzacyjnego.
  
  

Wskazano, że do zgłoszonych w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego należności poniżej wymienione podmioty były Inwestorami, tj. do:

• należności za rok 2017 – inwestorem była S Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą,
  

• należności za rok 2103 z tytułu kaucji gwarancyjnych – inwestorem była N Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.
  
  

Wnioskodawca zawierając ww. umowy z Generalnym Wykonawcą nie zawierał jakichkolwiek umów z powyżej wymienionymi Inwestorami w zakresie zadań inwestycyjnych określonych w umowach zawartych z Generalnym Wykonawcą.

Dane dotyczące faktur dokumentujących wykonanie przez Wnioskodawcę usług w ramach zawartych powyżej wymienionych umów zawartych przez Wnioskodawcę z Generalnym Wykonawcą:

1. faktury za rok 2017 obejmowały całość wykonanych usług przez Wnioskodawcę na rzecz Generalnego Wykonawcy na podstawie umowy z dnia 17 maja 2017 r. i były to poniżej wymienione faktury:
• Nr ... z dnia 19 czerwca 2017 r., kwota należności w wysokości brutto 12 160 zł, sprzedaż ww. usług nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż została dokonana w ramach odwrotnego obciążenia,
• Nr ... z dnia 31 lipca 2017 r., kwota należności w wysokości 10 776 zł, sprzedaż ww. usług nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż została dokonana w ramach odwrotnego obciążenia,
  
• Nr ... z dnia 15 grudnia 2017 r., kwota należności w wysokości 250 zł, sprzedaż ww. usług nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż została dokonana w ramach odwrotnego obciążenia,
  
• Nr ... z dnia 18 grudnia 2017 r., kwota należności w wysokości 1 250 zł, sprzedaż ww. usług nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż została dokonana w ramach odwrotnego obciążenia.
2. faktury za rok 2013 obejmowały całość wykonanych na podstawie umowy z dnia 14 sierpnia 2013 r. przez Wnioskodawcę usług na rzecz Generalnego Wykonawcy, z których to należności część została w roku 2013 potrącona przez Generalnego Wykonawcę na poczet kaucji gwarancyjnych, natomiast pozostałe kwoty zostały opłacone przez dłużnika, i były to poniżej wymienione faktury:
   • Nr ... z dnia 30 września 2013 r., kwota należności brutto w wysokości 122 936 zł 96 gr, w tym wartość netto 99 948 zł 75 gr, kwota potrąca na poczet kaucji gwarancyjnej 15 435 zł 45 gr,
   • Nr ... z dnia 31 października 2013 r., kwota należności brutto w wysokości 31 313 zł 03 gr, w tym wartość netto 25 457 zł 75 gr, kwota potrąca na poczet kaucji gwarancyjnej 18 387 zł 84 gr.
   
   

Należności z wystawionych i opisanych powyżej faktur za wykonane usługi Wnioskodawca zaewidencjonował w księdze rachunkowej oraz zaliczył w 2103 r. oraz w 2017 r. do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wskazać należy, że w obu wymienionych latach ewidencją podatkową były księgi rachunkowe. Wnioskodawca całość wydatków związanych z wykonanymi powyżej usługami zaewidencjonował w księdze rachunkowej oraz zaliczył do kosztów uzyskania przychodu odpowiednio w roku podatkowego 2013 oraz roku podatkowego 2017. Wnioskodawca do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie utworzył odpisów aktualizujących wartości należności należnych od Generalnego Wykonawcy zgłoszonych w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego i nie zaewidencjonował ww. odpisów w księdze rachunkowej. Wnioskodawca dokonuje wyłącznie w ramach prowadzonej działalności za pośrednictwem upoważnionych osób zakupu usług noclegowych dla pracowników. Nie zdarza się, aby pracownicy dokonywali zakupu ww. usług noclegowych samodzielnie, a wydatki z tego tytułu były zwracane następnie przez Wnioskodawcę pracownikom. Wnioskodawca postanowił, że koszty noclegów nie stanowią dla pracowników przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca postanowił, że na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług nie będzie odliczał od podatku należnego podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie przez Niego usług noclegowych i wynajem mieszkań dla celów przeznaczonych na zakwaterowanie pracowników podczas wykonywania usług budowlanych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawcy będzie przysługiwało, w przypadku nieotrzymania zapłaty od Spółki w okresie trwania postępowania układowego wobec dłużnika i po utworzeniu odpisu aktualizującego wartość należności od dłużnika oraz po zaksięgowaniu ww. odpisu aktualizującego w księdze rachunkowej, prawo zaliczenia ww. wydatku do kosztów uzyskania przychodu pod datą zaksięgowania odpisu aktualizującego w księgach rachunkowych?
2. Czy Wnioskodawca ma prawo odliczania od podatku należnego podatku naliczonego wyszczególnionego w fakturach dokumentujących nabycie przez Niego usług noclegowych i dokumentujących wynajmem mieszkań dla celów przeznaczonych na zakwaterowanie pracowników podczas wykonywania usług budowlanych na terenie kraju?
3. Czy Wnioskodawca ma prawo zaliczać do kosztów uzyskania przychodu podatek naliczony nieodliczony od podatku należnego z faktur dokumentujących nabycie przez Niego usług noclegowych i wynajmem mieszkań dla celów przeznaczonych na zakwaterowanie pracowników podczas wykonywania usług budowlanych na terenie kraju?
4. Czy nieodpłatne udostępnienie przez stronę pracownikowi lokalu mieszkalnego z przeznaczeniem na zakwaterowanie ww. pracownika podczas wykonywania usług budowlanych na terenie kraju lub też nabycie przez Wnioskodawcę usługi noclegowej z przeznaczeniem na zakwaterowanie pracownika podczas wykonywania przez Niego usług budowlanych na terenie kraju należy uznać za czynność podlegającą opodatkowaniu przez Wnioskodawcę podatkiem od towarów i usług, która to czynność winna być zaewidencjonowana przez Niego w ewidencji sprzedaży prowadzonej dla celów podatku od towarów i usług, ze wskazaniem, że ww. usługi są zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług z podatku od towarów i usług ?
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest zdarzenie przyszłe zawarte w pytaniu Nr 1, dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie stanu faktycznego zawartego w pytaniu Nr 3, dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych, oraz w zakresie zagadnień zawartych w pytaniach Nr 2 oraz Nr 4, dotyczących podatku od towarów i usług, wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy (przedstawionym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku), przedsiębiorca, który ma problemy ze ściągnięciem zapłaty od kontrahenta, może zaliczyć ją do kosztów, a jednym ze sposobów jest odpis aktualizujący, ale przy założeniu jednak, że podatnik, prowadzący księgi rachunkowe, tego rodzaju odpis udokumentuje oraz zaksięguje w księdze rachunkowej, a nie tylko uprawdopodobni, że wierzytelność jest nieściągalna.

W niniejszej sprawie, Wnioskodawca wierzytelności od dłużnika zaliczył do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych i ma zamiar odpis aktualizujący udokumentować dowodem księgowym, sporządzonym zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy o rachunkowości i ma zamiar zaewidencjonować w ww. odpis w księdze rachunkowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, o zaliczeniu w ciężar kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wierzytelności decydują kryteria określone w art. 23 ust. 1 pkt 21 i ust. 3 pkt 1-4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy, warunkiem, aby tego rodzaju koszty mogły być rozpatrywane według tych kryteriów, jest dokonywanie przez podatnika tego rodzaju odpisów, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r., poz. 395).

Reasumując, należy uznać, że Wnioskodawcy, na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie przysługiwało prawo zaliczenia ww. wydatku do kosztów uzyskania przychodu pod datą zaksięgowania odpisu aktualizującego ww. wierzytelności w księgach rachunkowych, w przypadku nieotrzymania zapłaty od dłużnika w okresie trwania postępowania układowego wobec Generalnego Wykonawcy i po utworzeniu odpisu aktualizującego wartość należności od dłużnika oraz po zaksięgowaniu ww. odpisu aktualizującego w księgach rachunkowych.

Bez znaczenia jest więc fakt, że z uwagi na postępowanie układowe, prowadzone wobec dłużnika, Wnioskodawca przewiduje, że wystąpi ewentualnie o zapłatę ww. długu przez Inwestora.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem określony wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  

• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów,
  

• musi być należycie udokumentowany.
  
  

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z tą działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów, bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ww. ustawy nie podlegają wyłączeniu z tych kosztów. Przy czym związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodu bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 17 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących, z tym że kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona na podstawie ust. 3.

Analiza przytoczonego przepisu prowadzi do wniosku, że – co do zasady – odpisy aktualizujące nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wyjątkiem są odpisy spełniające łącznie następujące warunki:

• są odpisami aktualizującymi wartość należności, określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r., poz. 395, z późn. zm.),
  

• zostały dokonane od należności, bądź części należności uprzednio zaliczonej do przychodów należnych na podstawie art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  

• nieściągalność tych należności została uprawdopodobniona, zgodnie z art. 23 ust. 3 ww. ustawy.
  
  

Ponadto należności, które są aktualizowane przez dokonanie odpisu aktualizującego, nie mogą być odpisane jako przedawnione.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

W świetle ww. przepisów należy przyjąć, że jeżeli w kwocie nieściągalnej wierzytelności, obejmowanej odpisem aktualizującym, zawarty jest podatek od towarów i usług, to do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wyłącznie wierzytelność w kwocie netto (tj. kwocie pomniejszonej o ten podatek).

Przesłanki dokonania odpisu aktualizującego wartość należności zawarte zostały w art. 35b ustawy o rachunkowości.

Stosownie do przepisu art. 35b ust. 1 ustawy o rachunkowości, wartość należności aktualizuje się uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu do:

1. należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości – do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym;
2. należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego – w pełnej wysokości należności;
3. należności kwestionowanych przez dłużników oraz, z których zapłatą dłużnik zalega, a według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej kwocie nie jest prawdopodobna – do wysokości niepokrytej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności;
4. należności stanowiących równowartość kwot podwyższających należności, w stosunku do których uprzednio dokonano odpisu aktualizującego – w wysokości tych kwot, do czasu ich otrzymania lub odpisania;
5. należności przeterminowanych lub nieprzeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców – w wysokości wiarygodnie oszacowanej kwoty odpisu, w tym także ogólnego, na nieściągalne należności.
   
   

Przytoczony art. 23 ust. 1 pkt 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazujący możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących wartość należności, ma zastosowanie do podatników prowadzących księgi handlowe na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości, jak również do tych, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów. Brak bowiem uzasadnienia do różnicowania statusu prawno-podatkowego podatnika wyłącznie z uwagi na rodzaj prowadzonych przez niego urządzeń księgowych. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – odnosząc się do ustawy o rachunkowości – precyzują jedynie katalog należności, od których mogą być utworzone odpisy aktualizujące, które po spełnieniu pozostałych warunków mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Z kolei przepis art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że nieściągalność wierzytelności, w przypadku określonym w ust. 1 pkt 21, uznaje się za uprawdopodobnioną, w szczególności gdy:

1. dłużnik zmarł, został wykreślony z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość albo
2. zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne lub został złożony wniosek o zatwierdzenie układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, lub zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków, albo
3. wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, albo
4. wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego.
   
   

W przepisie tym ustawodawca dokonał przykładowego wyliczenia, jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Powyższe wyliczenie nie stanowi katalogu zamkniętego, ponieważ ustawodawca ww. przypadki podaje po słowach „w szczególności”.

Podsumowując należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy:

• należności były uprzednio zaliczone do przychodów należnych,
  

• podatnik dokonał odpisu aktualizującego wartość należności, zgodnie z zasadami określonymi w art. 35b ustawy o rachunkowości,
  

• nieściągalność wierzytelności została uprawdopodobniona w sposób przewidziany w art. 23 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
  

to niniejszy odpis aktualizujący wartość należności, w wartości netto, może stanowić koszt uzyskania przychodów w roku podatkowym, w którym spełnione są dwa ostatnie warunki. Jeśli te dwa warunki spełnią się w różnych latach podatkowych, odpis aktualizujący powinien być zaliczony do kosztów podatkowych w roku, w którym zostanie spełniony drugi z nich.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca prowadzi samodzielną działalność gospodarczą oraz jest podatnikiem czynnym VAT. Głównym przedmiotem działalności jest wykonywanie usług budowlanych w zakresie wykonywania posadzek przemysłowych w budynkach mieszkalnych oraz w budynkach niemieszkalnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w roku podatkowym 2018 Wnioskodawca jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych, a od uzyskanego dochodu z tytułu prowadzenia samodzielnej działalności gospodarczej opłaca podatek dochodowy liniowy, według stawki podatkowej wysokości 19%. W 2017 r. Wnioskodawca podpisał umowę na wykonanie robót budowlanych ze Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Na dzień wysłania ww. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ww. umowa nie została przez Spółkę wypowiedziana lub też rozwiązana. Wartość usług strony określiły na kwotę 58 259 zł 29 gr. Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2018 r., otworzył postępowanie układowe dłużnika, wyznaczył sędziego komisarza do prowadzenia postępowania, wyznaczył nadzorcę sądowego oraz jako podstawę jurysdykcji sądu polskiego wskazał w ww. postanowieniu przepis art. 343 ust. 1 ustawy Prawo restrukturyzacyjne. Wykonane usługi budowlane zostały w całości wykonane przez Wnioskodawcę i odebrane przez dłużnika oraz udokumentowane przez Niego fakturami oraz opisane należności w kwocie netto zostały uznane przez Wnioskodawcę za przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W dniu 4 maja 2018 r. Wnioskodawca w trybie art. 6471 § 2 ustawy Kodeks Cywilny wysłał do nadzorcy sądowego zgłoszenie o podpisaniu umowy z dłużnikiem oraz wniósł o wpisanie na listę wierzytelności opisanych powyżej należności. Wnioskodawca rozważa, czy nie wystąpić z pozwem do Inwestora w ramach odpowiedzialności solidarnej o zapłatę ww. długu za wykonane usługi budowlane. Należności z wystawionych i opisanych powyżej faktur za wykonane usługi Wnioskodawca zaewidencjonował w księdze rachunkowej oraz zaliczył w 2103 r. oraz w 2017 r. do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca całość wydatków związanych z wykonanymi powyżej usługami zaewidencjonował w księdze rachunkowej oraz zaliczył do kosztów uzyskania przychodu odpowiednio w roku podatkowego 2013 oraz roku podatkowego 2017. Wnioskodawca do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie utworzył odpisów aktualizujących wartości należności należnych od Generalnego Wykonawcy zgłoszonych w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego i nie zaewidencjonował ww. odpisów w księdze rachunkowej.

Mając na uwadze informacje przedstawione we wniosku oraz przytoczone wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, że na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo zaliczenia wartości należności od dłużnika do kosztów uzyskania przychodu pod datą zaksięgowania odpisu aktualizującego ww. wierzytelności w księgach rachunkowych, w przypadku nieotrzymania zapłaty od dłużnika w okresie trwania postępowania układowego wobec Generalnego Wykonawcy i po utworzeniu odpisu aktualizującego wartość należności od dłużnika oraz po zaksięgowaniu ww. odpisu aktualizującego w księgach rachunkowych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego na dzień wydania interpretacji.

Należy przy tym zastrzec, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Tym samym, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie się różnić od zdarzenia, który wystąpi w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia przyszłego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe będzie zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Zgodnie z art. 14na ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), przepisów art. 14k - 14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.