2018.06.12 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-2.4012.274.2018.2.PC
z 12 czerwca 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza,że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2018 r. (data wpływu 24 kwietnia 2018 r.), uzupełnionym w dniu 24 maja 2018 r., na wezwanie Organu z dnia 18 maja 2018 r., skutecznie doręczone w dniu 22 maja 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług.

Wniosek uzupełniony został w dniu 24 maja 2018 r., na wezwanie Organu z dnia 18 maja 2018 r., skutecznie doręczone w dniu 22 maja 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe uzupełnione w odpowiedzi na wezwanie:

Wnioskodawca (dalej Wnioskodawca, Podatnik) jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podatnik posiada na terytorium Polski sieć hoteli i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia m.in. usług hotelarskich.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca oferuje swoim klientom także kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia, bądź imprezy integracyjnej.

W ramach usługi polegającej na zorganizowaniu konferencji (dalej jako Usługa konferencyjna), podczas których Podatnik zapewnia swoim klientom kompleksową obsługę polegającą m.in. na:

wynajęciu sali bądź sal;

wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor);

udostępnieniu powierzchni wystawienniczej;

przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania;

usługach gastronomicznych (np. śniadanie/obiad/kolacja dla uczestników);

usługach noclegowych;

możliwości wstępu do atrakcji dostępnych w hotelu tj. park wodny, klub nocny, bar; usługach parkingowych.

Każda z wymienionych wyżej usług stanowi element usługi złożonej związanej z organizacją konferencji lub szkolenia i jest niezbędna do ich realizacji.

Ww. zakres świadczonych usług może się różnić w zależności od zapotrzebowania uczestników konferencji. Cena tzw. „pakietu konferencyjnego” jest ustalana indywidualnie z klientem w oparciu o ilość uczestników konferencji lub szkolenia i konkretne wymagania klienta.

Powyższe świadczenia oferowane są przez Wnioskodawcę w postaci tzw. pakietów konferencyjnych lub szkoleniowych. Wynika to z faktu, że klienci Podatnika są zainteresowani nabyciem usługi polegającej na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia bądź imprezy integracyjnej, a nie nabywaniem oddzielnie poszczególnych świadczeń od Wnioskodawcy. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na sprzedaży (w różnych wariantach) pakietu świadczeń bez noclegu lub z noclegiem wchodzą w skład oferty Podatnika jako tzw. pakiet konferencyjny (Usługa konferencyjna). Usługa konferencyjna nie obejmuje w szczególności sprzedaży biletów wstępu na konferencję lub organizacji tej konferencji od strony merytorycznej. Podatnik zobowiązany jest jedynie do zapewnienia technicznego zaplecza takiej konferencji (m.in. udostępnienie sal konferencyjnych, rzutnika, projektora, komputera, sprzętu audio, nagłośnienia itp).

W ocenie Wnioskodawcy Usługi konferencyjne, na które składa się również m.in. usługa hotelowa lub gastronomiczna, stanowią świadczenie kompleksowe i jako jedna usługa w aspekcie ekonomicznym nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych.

Podatnik wyjaśnia, że nabywcą usług konferencyjnych są zarówno podmioty z terytorium Polski jak również z innych krajów Unii Europejskiej oraz państw trzecich.

Na wezwanie Organu Wnioskodawca uzupełnił złożony wniosek i wskazał, że podmioty na rzecz których świadczy usługi konferencyjne są co do zasady podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT). Wnioskodawca wyjaśnia jednak, że w zadanym pytaniu odnosi się wyłącznie do podmiotów, które są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że część podmiotów na rzecz których Wnioskodawca świadczy usługi konferencyjne posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, natomiast część podmiotów nie posiada w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. W związku z powyższym Wnioskodawca w niektórych przypadkach świadczy usługi konferencyjne dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej znajdującego się w Polsce. Natomiast pytanie Wnioskodawcy odnosi się wyłącznie do sytuacji w której nabywca świadczonej przez podatnika usługi nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy miejsce świadczenia Usługi konferencyjnej w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, w sytuacji w której nabywca usługi nie posiada siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie prowadzi działalności gospodarczej na terytorium Polski, należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy, a tym samym czy w takim przypadku Wnioskodawca powinien wystawić fakturę dokumentującą zorganizowanie Usługi konferencyjnej z adnotacją „odwrotne obciążenie”?

Zdaniem Wnioskodawcy, miejscem świadczenia Usługi konferencyjnej w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, w sytuacji w której nabywca usługi nie posiada siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie prowadzi działalności gospodarczej na terytorium Polski, należy określić zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy, a tym samym w takim przypadku Wnioskodawca powinien wystawić fakturę dokumentującą zorganizowanie Usługi konferencyjnej z adnotacją „odwrotne obciążenie”.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.; dalej ustawa o VAT), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Miejsce świadczenia usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy o VAT.

Stosownie do art. 28a ustawy o VAT- na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Przy czym w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 28a ustawy o VAT wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT- miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Jak stanowi ust. 2 art. 28b ustawy w przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z ogólnej zasady dotyczącej miejsca oświadczenia usług określonej w art. 28b ust. 1 ustawy wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej oraz gdy przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j i 28n ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Od ogólnej zasady zawartej w powyższych przepisach, ustawodawca przewidział szereg odstępstw, na podstawie których miejsce świadczenia pewnych usług, ściśle określonych w przepisach ustawy, ustala się w sposób szczególny.

W myśl art. 28e ustawy, miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości.

Stosownie do art. 28i ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług restauracyjnych i cateringowych jest miejsce, w którym usługi są faktycznie wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 2.

Każda z usług wchodzących w skład Usługi konferencji (m in. wynajem sali, zakwaterowanie, wynajem sprzętu) stanowi element usługi złożonej związanej z organizacją konferencji i jest niezbędna do ich realizacji. Wszystkie te usługi tworzą łącznie jedno świadczenie, tj. organizację konferencji i nie ma podstaw do uznania, że mają one charakter samoistny.

W odniesieniu do kwestii świadczeń kompleksowych należy wskazać, że zarówno przepisy ustawy o VAT jak i prawo unijne nie zawierają stosownych definicji świadczenia złożonego (kompleksowego). Pojęcie to zdefiniowane zostało w wiążącym sądownictwo krajowe orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a w ślad za nim w orzecznictwie administracyjnym.

Punktem wyjścia przy definicji świadczenia złożonego jest teza, że każde świadczenie powinno być traktowane odrębnie i niezależnie (jako przedmiot opodatkowania), a traktowanie ich jako świadczeń złożonych ma charakter wyjątkowy. Pogląd taki pojawił się w orzeczeniu Trybunału z dnia 25 lutego 1999 r. C-349/96 Card Protection Plan Ltd. gdzie Trybunał uznał, że świadczenie obejmujące jedną usługę z ekonomicznego punktu widzenia nie powinno być sztucznie dzielone, by nie zakłócić funkcjonowania systemu VAT; należy określić zasadnicze cechy transakcji w celu ustalenia, czy podatnik świadczy na rzecz klienta, kilka odrębnych usług zasadniczych czy też jedną usługę. Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej.

Pogląd ten był powtarzany w orzeczeniach późniejszych np. w wyroku z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV. Z kolei w wyroku z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C- 111/05 Aktiebolaget NN Trybunał wyraził pogląd, że mając na uwadze dwie okoliczności, mianowicie po pierwsze, z art. 2 (1) szóstej dyrektywy wynika, że każda transakcja powinna być zwykle uznawana za odrębną i niezależną, a po drugie, że transakcja złożona z jednego świadczenia w aspekcie gospodarczym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie pogarszać funkcjonalności systemu podatku VAT, należy w pierwszej kolejności poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej transakcji celem określenia, czy podatnik zapewnia klientowi kilka odrębnych świadczeń głównych, czy jedno świadczenie (teza 22).

Stosownie do wypracowanego stanowiska TSUE należy uznać, że jeżeli transakcja składa się w sensie ekonomicznym z jednego świadczenia to nie powinna być sztucznie rozdzielana. A tym samym, jeżeli transakcja składa się z kilku nierozerwalnie ze sobą związanych świadczeń, to powinna być traktowana jako jedno kompleksowe świadczenie.

Zatem, aby stwierdzić, czy dane świadczenie jest świadczeniem złożonym (kompleksowym), winno ono składać się z różnych czynności, których realizacja prowadzi do jednego celu. Na świadczenie takiego rodzaju składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast za pomocniczą należy uznać taką czynność, jeśli nie stanowi celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania świadczenia zasadniczego. Innymi słowy, pojedyncza czynność lub świadczenie traktowana jest jak element świadczenia kompleksowego wówczas, jeżeli cel świadczenia pomocniczego jest zdeterminowany przez świadczenie główne, które zarazem nie może zostać wykonane lub wykorzystane bez świadczenia pomocniczego.

Zdaniem Wnioskodawcy usługa kompleksowa występuje, gdy:

poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,

nabywca usługi kompleksowej jest zainteresowany całokształtem usług a nie jest zainteresowany nabyciem poszczególnych świadczeń pomocniczych, świadczenia pomocnicze stanowią środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,

świadczenia pomocnicze samodzielnie nie przynoszą wymaganej korzyści z punktu widzenia nabywcy usługi kompleksowej,

określona jest co do zasady jedna cena za usługę, niemniej do poszczególnych jej elementów mogą zostać wykazane odrębnie ceny, co ma charakter informacyjny,

nabywca usługi kompleksowej otrzymuje jedną fakturę, na której widnieje jedna cena i stawka VAT zdeterminowana przez świadczenie główne.

Stosownie do przedstawionego stanu faktycznego, w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę usługi konferencyjnej, klient nabywa kompleksową usługę, składającą się z pakietu powiązanych świadczeń, której elementem może być między innymi wynajęcie sali bądź sal, wynajęcie sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor), udostępnienie powierzchni wystawienniczej, przygotowanie poczęstunku dla uczestników podczas spotkania, zapewnienie usług gastronomicznych (np. śniadanie/obiad/kolacja dla uczestników) oraz usług noclegowych i parkingowych.

Biorąc powyższe pod uwagę, Podatnik stoi na stanowisku, iż oferowana przez niego usługa jest usługą kompleksową, ponieważ:

poszczególne czynności będące w polu zainteresowań nabywcy usługi są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny (przykładowo dla nabywcy usługa parkingowa sama w sobie nie ma znaczenia, jest ona ściśle powiązana z usługą organizacji konferencji),

w ocenie Podatnika jak również nabywców usługi, z biznesowego punktu widzenia nie jest racjonalnym nabywanie poszczególnych świadczeń z osobna i w konsekwencji klient nie jest zainteresowany takim rozwiązaniem (dla nabywcy poszczególne pojedyncze usługi nie posiadają żadnej wartości, dopiero połączenie poszczególnych usług w jedną Usługę konferencji jest zrealizowaniem jego potrzeb);

świadczenia pomocnicze szczegółowo wymienione w opisie stanu faktycznego, nie stanowią dla klienta celu samego w sobie, lecz stanowią środek do korzystania przez niego na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej tj. organizacji konferencji,

świadczenia pomocnicze samodzielnie nie przynoszą klientowi wymaganej korzyści (klient nie oczekuje zapewnienia usługi noclegowej bądź wyżywienia w sytuacji w której w hotelu nie zostanie przeprowadzona konferencja),

jedynie cała, kompleksowa Usługa konferencji, w ramach której nabywane są świadczenia pomocnicze stanowi gospodarczą wartość dodaną dla nabywcy, (np. możliwość wstępu do atrakcji na terenie hotelu są jedynie dodatkiem do głównej usługi, które nie zostałyby nabyte jeżeli klient nie miałby zapewnionej kompleksowej Usługi konferencji),

nabywca otrzyma jedną fakturę, na której będzie widniała jedna cena i stawka VAT. Pakiet świadczeń, na który składa się usługa organizacji danej imprezy nie jest wyodrębniony przez Podatnika na fakturze.

Wnioskodawca podkreśla również, że koszt świadczonej przez niego Usługi konferencji każdorazowo zostanie określony na danym poziomie ze względu na nabycie przez klienta Usługi konferencji. Wysokość poszczególnych usług wchodzących w skład Usługi konferencji w sytuacji oddzielnego zakupu posiadałby inną wartość.

Wnioskodawca zauważa również, że Usługa konferencyjna nie stanowi wstępu na imprezę edukacyjną (art. 28g ust. 1 ustawy o VAT), ani usługi w zakresie edukacji (art. 28g ust. 2 ustawy o VAT). Stanowisko takie zawiera przywołana już interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 lipca 2013 r. nr IPPP3/443-373/13-2/JK.

Dla ustalenia miejsca świadczenia Usługi konferencji w sytuacji, w której nabywca usługi nie będzie posiadał siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie będzie prowadził działalności gospodarczej na terytorium Polski, zastosowanie znajdzie ogólna zasada wyrażona w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. Świadczone w takim przypadku usługi nie wyczerpują dyspozycji określonych w art. 28b ust. 2-4 i art. 28e i 28i ustawy o VAT. Wobec powyższego, usługa taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, bowiem miejscem świadczenia usługi będzie siedziba nabywcy usługi, która znajduje się poza granicami Polski.

Wnioskodawca podkreśla, że celem świadczenia organizacji Usługi konferencji nie jest zapewnienie noclegu, jak również świadczenie usług restauracyjnych, dlatego też przepisy art. 28e oraz 28i ustawy o VAT nie będą miały zastosowania. Należy zaznaczyć, że do świadczenia Usług konferencji ustawodawca nie przewidział żadnej szczególnej formy rozliczania tego typu usług, dlatego też w tym zakresie będzie mieć zastosowanie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym miejsce świadczenia Usługi konferencyjnej na rzecz nabywcy usługi, który nie posiada siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie prowadzi działalności gospodarczej na terytorium Polski, należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

Potwierdzeniem powyższego jest m in. interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 maja 2015 r. nr IPPP3/4512-230/15-2/MC, w której czytamy „W odniesieniu do miejsca świadczenia przedmiotowej Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego, mając na uwadze powołane powyżej regulacje dotyczące miejsca świadczenia usług należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie dla ustalenia miejsca świadczenia usług stanowiących kompleksową usługę organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. Wnioskodawca Usługę Konferencyjną świadczy dla zagranicznych firm - więc na rzecz podatników w rozumieniu art. 28a ustawy - które mają siedzibę poza RP i nie prowadzą działalności gospodarczej na terytorium RP. Jednocześnie świadczona przez Wnioskodawcę Usługa konferencyjna nie zawiera się w wyjątkach od ogólnej zasady, zawartej w art. 28b ust. 1 ustawy.

Zatem miejsce świadczenia Usługi Konferencyjnej na rzecz Usługobiorcy Zagranicznego należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.”

Natomiast w myśl art. 106a pkt 2 ustawy o VAT, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:

państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
państwa trzeciego.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 10, 12-14 oraz 18 ustawy o VAT faktura powinna zawierać m in.:

kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto; stawkę podatku;

sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi - wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Natomiast zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 1 ustawy o VAT faktura może nie zawierać w przypadku, o którym mowa w art. 106a pkt 2 lit. a - danych określonych w ust. 1 pkt 10 i 12-14.

Tym samym, zgodnie z ww. przepisami faktura dokumentująca organizację Usługi konferencyjnej winna zwierać adnotację „odwrotne obciążenie”.

Reasumując, w ocenie Podatnika miejscem świadczenia Usługi konferencyjnej w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, w sytuacji w której nabywca usługi nie posiada siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie prowadzi działalności gospodarczej na terytorium Polski, należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy, a tym samym w takim przypadku Wnioskodawca powinien wystawić fakturę dokumentującą zorganizowanie Usługi konferencyjnej z adnotacją „odwrotne obciążenie”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, z późn. zm.) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestie dotyczące miejsca świadczenia przy świadczeniu usług uregulowane zostały w rozdziale 3 działu V ustawy. Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarcza, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarcza odpowiadająca tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędąca podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Z niniejszych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa jest świadczona.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Podatnik posiada na terytorium Polski sieć hoteli i prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia m.in. usług hotelarskich. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca oferuje swoim klientom także kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia, bądź imprezy integracyjnej. W ramach usługi polegającej na zorganizowaniu konferencji (Usługa konferencyjna), Podatnik zapewnia swoim klientom kompleksową obsługę polegającą m.in. na: wynajęciu sali bądź sal; wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor); udostępnieniu powierzchni wystawienniczej; przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania; usługach gastronomicznych (np. śniadanie/obiad/kolacja dla uczestników); usługach noclegowych; możliwości wstępu do atrakcji dostępnych w hotelu tj. park wodny, klub nocny, bar; usługach parkingowych.

Każda z wymienionych wyżej usług stanowi element usługi złożonej związanej z organizacją konferencji lub szkolenia i jest niezbędna do ich realizacji. Powyższe świadczenia oferowane są przez Wnioskodawcę w postaci tzw. pakietów konferencyjnych lub szkoleniowych.

Wynika to z faktu, że klienci Podatnika są zainteresowani nabyciem usługi polegającej na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia bądź imprezy integracyjnej, a nie nabywaniem oddzielnie poszczególnych świadczeń od Wnioskodawcy. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi polegające na sprzedaży (w różnych wariantach) pakietu świadczeń bez noclegu lub z noclegiem wchodzą w skład oferty Podatnika jako tzw. pakiet konferencyjny (Usługa konferencyjna). Usługa konferencyjna nie obejmuje w szczególności sprzedaży biletów wstępu na konferencję lub organizacji tej konferencji od strony merytorycznej. Podatnik zobowiązany jest jedynie do zapewnienia technicznego zaplecza takiej konferencji (m.in. udostępnienie sal konferencyjnych, rzutnika, projektora, komputera, sprzętu audio, nagłośnienia itp). Cena tzw. „pakietu konferencyjnego” jest ustalana indywidualnie z klientem w oparciu o ilość uczestników konferencji lub szkolenia i konkretne wymagania klienta.

Nabywcą usług konferencyjnych są zarówno podmioty z terytorium Polski jak również z innych krajów Unii Europejskiej oraz państw trzecich.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą sytuacji, gdy podmioty na rzecz których Wnioskodawca świadczy usługi konferencyjne są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT i nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy, Wnioskodawca ma wątpliwości czy miejsce świadczenia Usługi konferencyjnej w sytuacji w której nabywca usługi nie posiada siedziby ani miejsca zamieszkania na terytorium Polski, a także nie prowadzi działalności gospodarczej na terytorium Polski, należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy, a tym samym Wnioskodawca powinien wystawić fakturę dokumentującą zorganizowanie Usługi konferencyjnej z adnotacją „odwrotne obciążenie”.

Odnosząc się do przedmiotowej kwestii wskazać należy, że dana usługa jest usługą złożoną (kompleksową), gdy składa się z różnych świadczeń, których realizacja prowadzi do jednego celu. Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne świadczenia pomocnicze. Natomiast usługę należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza usługa traktowana jest zatem jak element usługi kompleksowej wówczas, jeżeli cel świadczenia usługi pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez usługi pomocniczej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji, gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem, z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej.

Koncepcję opodatkowania świadczeń kompleksowych wypracował TSUE w wydanych orzeczeniach na podstawie pierwotnie obowiązującej Szóstej Dyrektywy Rady (77/388/EWG) oraz obecnie obowiązującej Dyrektywy VAT (2006/112/WE).

W szczególności w wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) przeciwko Commissioners of Customs & Excise, Trybunał uznał, że każde świadczenie usług powinno być, co do zasady, traktowane jako świadczenie odrębne i niezależne. Jeżeli jednak dwa lub więcej niż dwa świadczenia (czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta są tak ściśle powiązane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jednolite świadczenie dla celów podatku od wartości dodanej.

W orzeczeniu z dnia 27 października 2005 r. w sprawie C 41/04 Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris van Financiën, TSUE zawarł kilka uwag pozwalających na zidentyfikowanie usług złożonych. Trybunał wskazał mianowicie, że istotne jest założenie, z jakim należy podejść do analizy każdego takiego zdarzenia. Tym założeniem jest to, by – po pierwsze – każda czynność była zwykle uznawana za odrębną i niezależną, jednocześnie – po drugie – trzeba mieć na względzie, że czynność złożona z jednego świadczenia w sensie ekonomicznym nie powinna być sztucznie rozdzielana, by nie zakłócać funkcjonowania systemu podatku VAT.

W celu określenia, czy mamy do czynienia z tzw. usługą kompleksową należy – wg. TSUE – przede wszystkim poszukiwać elementów charakterystycznych dla rozpatrywanej czynności celem określenia, czy podatnik dostarcza konsumentowi, rozumianemu jako przeciętny konsument, kilka odrębnych świadczeń głównych, czy też jedno świadczenie.

W konsekwencji, w świetle omawianego wyroku należy przyjąć, że nie będzie mieć charakteru kompleksowego taki zestaw świadczeń, których połączenie miałoby charakter działania sztucznego. W tym kontekście, za świadczenia odrębne należy więc uznać świadczenia wykonywane przez jednego świadczącego na rzecz jednego nabywcy, które nawet jeżeli są w pewien sposób powiązane, mogą być traktowane rozłącznie, a traktowanie to nie wpłynie na charakter żadnego z nich ani też nie sprawi, że wartość świadczeń z punktu widzenia nabywcy będzie inna, niż gdyby świadczenia te były uznane za świadczenie złożone.

Warto także zwrócić uwagę na wyrok TSUE z dnia 11 czerwca 2009 r. w sprawie C 572/07 RLRE Tellmer Property sro przeciwko Finanční ředitelství v Ústí nad Labem, w którym Trybunał wskazał, że „(...) w pewnych okolicznościach formalnie odrębne świadczenia, które mogą być wykonywane oddzielnie, a zatem które mogą oddzielnie prowadzić do opodatkowania lub zwolnienia, należy uważać za jednolitą czynność, jeżeli nie są od siebie niezależne. Jest tak na przykład w sytuacji, gdy można stwierdzić, że jedno lub więcej świadczeń stanowi świadczenie główne, a inne świadczenie lub świadczenia stanowią jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los podatkowy świadczenia głównego. W szczególności dane świadczenie należy uważać za świadczenie pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego, gdy dla klientów nie stanowi ono celu samego w sobie, lecz środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z głównej usługi usługodawcy” oraz „(...) jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny”.

Powyższe poglądy znajdują również potwierdzenie w wyrokach: z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) przeciwko Skatteministeriet, z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111/05 Aktiebolaget NN przeciwko Skatteverket, z dnia 27 września 2012 r. w sprawie C 392/11 Field Fisher Waterhouse LLP przeciwko Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs, czy w wyroku z dnia 11 lutego 2010 r. w sprawie C 88/09 Graphic Procédé przeciwko Ministère du Budget, des Comptes publics et de la Fonction publique.

W kontekście powyższego stwierdzić należy, że ze świadczeniem złożonym (kompleksowym) mamy do czynienia wówczas, gdy świadczenie usługodawcy jest rozbudowane i obejmuje dwie lub więcej pojedynczych czynności (świadczeń), będących elementami częściowego zobowiązania strony transakcji. Jednocześnie świadczenie takie, jeśli może zostać uznane za świadczenie o charakterze złożonym, podlega opodatkowaniu w sposób jednolity właściwy dla świadczenia podstawowego, głównego. Zatem w przypadku świadczeń o charakterze złożonym, o sposobie opodatkowania decydować będzie to, czy w danych okolicznościach mamy do czynienia z jednym świadczeniem kompleksowym, czy też z szeregiem jednostkowych świadczeń. Ocena tej okoliczności winna odbywać się więc w oparciu o to, czy dokonywane czynności (świadczenia) wykazują ze sobą tak ścisłe powiązanie, że w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca oferuje swoim klientom kompleksowe usługi polegające na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia, bądź imprezy integracyjnej (Usługę konferencyjną). W ramach tych usług Wnioskodawca zapewnia swoim klientom obsługę polegającą m.in. na: wynajęciu sali bądź sal, wynajęciu sprzętu konferencyjnego (np. rzutnik, projektor), udostępnieniu powierzchni wystawienniczej, przygotowaniu poczęstunku dla uczestników podczas spotkania, usługach gastronomicznych (np. śniadanie/obiad/kolacja dla uczestników), usługach noclegowych, możliwości wstępu do atrakcji dostępnych w hotelu tj. park wodny, klub nocny, bar, usługach parkingowych. Jak wskazał Wnioskodawca klienci są zainteresowani nabyciem usługi polegającej na zorganizowaniu całego zaplecza lokalowego, technicznego i gastronomicznego umożliwiającego przeprowadzenie konferencji, szkolenia bądź imprezy integracyjnej, a nie nabywaniem oddzielnie poszczególnych świadczeń od Wnioskodawcy. Zatem, świadczona przez Wnioskodawcę Usługa konferencyjna, obiektywnie tworzy – w aspekcie gospodarczym - jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter.

W konsekwencji świadczenia realizowane przez Wnioskodawcę stanowiące kompleksową usługę organizacji konferencji, szkolenia, imprezy integracyjnej (Usługę konferencyjną) podlegają opodatkowaniu w sposób jednolity właściwy dla świadczenia podstawowego (głównego).

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał, że pytanie dotyczy usług konferencyjnych świadczonych na rzecz podmiotów, które są podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT i nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Wnioskodawca wskazał również, że przedmiotowa usługa konferencyjna nie obejmuje sprzedaży biletów wstępu na konferencję oraz organizacji tej konferencji od strony merytorycznej.

Zatem, mając na uwadze powołane powyżej regulacje dotyczące miejsca świadczenia usług należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie dla ustalenia miejsca świadczenia usług stanowiących kompleksową usługę organizacji konferencji, szkolenia lub imprezy integracyjnej (Usług konferencyjnych) zastosowanie znajdzie ogólna zasada zawarta w art. 28b ust. 1 ustawy. Wnioskodawca usługę konferencyjną świadczy dla zagranicznych podmiotów – podatników w rozumieniu art. 28a ustawy – które mają siedzibę poza RP i nie posiadają stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski. Jednocześnie świadczona przez Wnioskodawcę usługa konferencyjna nie zawiera się w wyjątkach od ogólnej zasady, zawartej w art. 28b ust. 1 ustawy.

Zatem mając na uwadze powyższe, miejsce świadczenia kompleksowej usługi konferencyjnej w analizowanym przypadku należy określać zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, tj. w kraju siedziby usługobiorcy.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 18 ustawy faktura powinna zawierać w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym do rozliczenia podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Zatem faktura dokumentująca wykonanie kompleksowej usługi konferencyjnej przez Wnioskodawcę na rzecz usługobiorcy zagranicznego powinna zawierać wyrazy „odwrotne obciążenie”.

Tym samym miejscem świadczenia kompleksowej usługi konferencyjnej, w sytuacji w której nabywca usługi nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski, należy określić zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. w kraju siedziby usługobiorcy. W związku z tym Wnioskodawca powinien wystawić fakturę dokumentującą wykonanie kompleksowej usługi konferencyjnej z adnotacją „odwrotne obciążenie”.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin