Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.145.2018.2.SK
z 30 maja 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2018 r. (data wpływu 16 marca 2018 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 maja 2018 r. (data wpływu 14 maja 2018 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia bezumowne korzystanie z nieruchomości – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 marca 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa m.in. w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 17 kwietnia 2018 r., nr 0113 KDIPT3.4011.145.2018.1.SK, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 17 kwietnia 2018 r. (data doręczenia 24 kwietnia 2018 r.). Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek pismem z dnia 2 maja 2018 r. (data wpływu 14 maja 2018 r.), nadanym za pośrednictwem placówki pocztowej w dniu 2 maja 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Od 2001 r. Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego w skład, którego wchodzą między innymi działki nr 12/3, nr 12/5 oraz nr 5/1. Gospodarstwo to aż do dnia 1 października 2017 r. stanowiło podstawowe źródło Jego utrzymania. W związku z wejściem w życie ustawy o ustanawianiu służebności przesyłu i tym, że poprzednik, którego następcą prawnym jest Zakład Energetyczny …., posadowił słupy energetyczne na części działek należących do Wnioskodawcy, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego bez uzyskania uprzedniej zgody właściciela, wystąpił On z pozwem o odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu. Po uzyskaniu wyroku sądowego ustanawiającego powyższą służebność Wnioskodawca wystąpił z pozwem o bezumowne korzystanie z części Jego działek, tj. działek nr 12/3, nr 12/5 i nr 5/1 w ramach powyższej służebności we wcześniejszym okresie. Ze względu na przewlekłość postępowań sądowych (poprzedni proces trwał ponad 5 lat) rezygnując z połowy należnego odszkodowania Wnioskodawca zaproponował zawarcie ugody.

W dniu 17 listopada 2016 r. na podstawie zawartej ugody między Wnioskodawcą, a Zakładem Energetycznym … ustalono, że w ramach ugody z tytułu bezumownego korzystania z części działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego (działki nr 12/3, 12/5, 5/1) przyznaje się tytułem wynagrodzenia kwotę 9 900 PLN (dziewięć tysięcy dziewięćset złotych). Ugoda zawiera m.in. treść, która określa, że ugoda wyczerpuje roszczenia Wnioskodawcy z tytułu bezumownego korzystania z opisanych nieruchomości wobec … oraz, że strony znoszą wzajemne koszty postępowania.

Do dnia 28 lutego 2017 r. Wnioskodawca otrzymał od Zakładu Energetycznego ... informację PIT-8C o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych uzyskanych w roku podatkowym 2016, w której została wykazana kwota przychodu w wysokości 9 900 PLN, jako wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu. Po otrzymaniu tej informacji zgodnie z obowiązującym prawem dołączył do swojego zeznania rocznego PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2016, przychód z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu w wysokości 9 900 PLN, od którego zapłacił podatek dochodowy na zasadach ogólnych.

Wnioskodawca wskazał, że w związku z wydaną w dniu 21 maja 2014 r. interpretacją indywidualną przez Ministra Finansów, sygn. DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.

W piśmie z dnia 2 maja 2018 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku Wnioskodawca dodał, że nieruchomości, których dotyczyło odszkodowanie za bezumowne korzystanie mają wyłącznie charakter rolniczy - według wypisu z ewidencji gruntów, całkowita powierzchnia działek rolnych wynosi: dla działki 5/1 – 4,7440 ha, dla działki 12/3 - 19,2020 ha, dla działki 12/5 17,7710 ha. Powyższe części działek, o których mowa w bezumownym wykorzystywaniu przez Zakład Energetyczny, na których zgodnie z wcześniejszym Postanowieniem Sądu Rejonowego i postanowieniem z dnia 17 marca 2016 r. będącym apelacją w Sądzie Okręgowym ustanowiono służebność przesyłu i zasądzono odpowiednie odszkodowanie za wykorzystanie gruntów rolnych. Według wypisu z rejestru gruntów klasyfikacja gruntów jest zróżnicowana od klasy III a po Ps IV. Wnioskodawca nie prowadzi na przedmiotowych częściach objętych bezumownym wykorzystaniem żadnej działalności pozarolniczej. Z wnioskiem o ustalenie odszkodowania za służebność przesyłu Wnioskodawca wystąpił w 2012 r. do Sądu Rejonowego. Postanowienie Sądu Rejonowego, jak wyżej, zostało wydane w dniu 27 sierpnia 2015 r., od którego została wniesiona apelacja przez obie strony. Postanowienie Sądu Okręgowego zostało wydane w dniu 17 marca 2016 r. Z wnioskiem o wypłatę odszkodowania za bezumowne wykorzystywanie części nieruchomości Wnioskodawca wystąpił w dniu 21 czerwca 2016 r. Wobec T.D. wystąpił w pozwie o zapłatę odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z części nieruchomości na podstawie art. 225 ustawy Kodeks Cywilny (dalej: KC), w wysokości 18 890 zł. Przywołane między innymi w pozwie zostało orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2013 r., właścicielowi gruntu przysługuje roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości przez posiadacza w złej wierze służebności związanej z usytuowanymi na tym gruncie urządzeniami przesyłowymi, niezależnie od zgłoszenia roszczenia określonego w art. 222 KC, art. 225 KC i art. 224 § 1 KC w związku z art. 352 § 2 i art. 230 KC, mogą mieć odpowiednie zastosowanie do rozliczeń między właścicielami nieruchomości, a posiadaczem służebności podobnej do służebności przesyłu. Powyższe odszkodowanie wraz z odsetkami obejmowało okres od dnia 25 marca 2016 r. do dnia zapłaty obliczona w oparciu o wyrok Sądu Okręgowego, dotyczącego ustanowienia służebności przesyłu. Wynagrodzenie/odszkodowanie zostało przesłane na konto Wnioskodawcy jednorazowo w dniu 29 grudnia 2016 r., na podstawie ugody sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym w dniu 17 listopada 2016 r. Powyższa kwota stanowiła odszkodowanie za bezumowne wykorzystywanie nieruchomości Wnioskodawcy, tak jak wypłacone zostało odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu. Powyższe odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie na podstawie ugody sądowej. Zgodnie z ww. ugodą sądową orzeczono, że …. wypłaci kwotę 9 900 PLN w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia płatności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane wynagrodzenie (odszkodowanie) za bezumowne korzystanie z części działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032), jako naprawienie szkody z tytułu bezprawnego zawładnięcia gruntem, tj. rzeczywistego uszczerbku w posiadanym majątku, przejętego niezgodnie z prawem na własność Zakładu Energetycznego … i wieloletniego jego użytkowania?

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie za bezumowne korzystanie z części działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego powinno być objęte zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako naprawienie szkody z tytułu bezprawnego zawładnięcia gruntem, tj. rzeczywistego uszczerbku w posiadanym majątku, przejętego niezgodnie z prawem na własność Zakładu Energetycznego …. i wieloletniego jego użytkowania. W związku z powyższym, zasadne jest złożenie korekty zeznania podatkowego PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej starty) w roku podatkowym 2016, skorygowanie wykazanego przychodu z tytułu innych źródeł w kwocie 9 900 PLN, jako wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku dochodowego PIT-36 za 2016 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie między innymi w pkt 9 wymieniono „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Nie jest bowiem możliwym, aby przewidzieć każdy rodzaj przychodu, który wystąpi. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymieniony przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono – wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się.

Na podstawie ww. przepisu (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia – podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W związku z powyższym, zakres zwolnienia wynikający z ww. przepisu, obejmuje wyłącznie odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowania z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowania z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zagadnienia dotyczące bezumownego korzystania z nieruchomości zostały uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.). Zgodnie z art. 222 § 1 ww. ustawy, właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń (art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 224 § 1 Kodeksu cywilnego, samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jej posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.

Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba, że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył (art. 224 § 2 Kodeksu cywilnego).

W myśl postanowień art. 225 Kodeksu cywilnego, obowiązki samoistnego posiadacza w złej wierze względem właściciela są takie same jak obowiązki samoistnego posiadacza w dobrej wierze od chwili, w której ten dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy. Jednakże samoistny posiadacz w złej wierze obowiązany jest nadto zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego.

Zgodnie z art. 230 ww. ustawy, przepisy dotyczące roszczeń właściciela przeciwko samoistnemu posiadaczowi o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, o zwrot pożytków lub o zapłatę ich wartości oraz o naprawienie szkody z powodu pogorszenia lub utraty rzeczy, jak również przepisy dotyczące roszczeń samoistnego posiadacza o zwrot nakładów na rzecz, stosuje się odpowiednio do stosunku między właścicielem rzeczy a posiadaczem zależnym, o ile z przepisów regulujących ten stosunek nie wynika nic innego.

Stosownie do treści powołanych wyżej przepisów art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego, w przypadku zaistnienia wymienionych tam okoliczności samoistny posiadacz obowiązany jest względem właściciela m.in. do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy (bezumowne). Przy czym trzeba wyraźnie zaznaczyć, że wynagrodzenie to nie stanowi odszkodowania, lecz jest skutkiem regulowania stosunków między właścicielem a nieuprawnionym posiadaczem, ochronę interesów właściciela i przywracania zakłóconej równowagi między tymi podmiotami.

Zarówno powstanie roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, jak i wysokość wynagrodzenia nie zależy od tego, czy właściciel w rzeczywistości poniósł jakiś uszczerbek, a posiadacz uzyskał jakąś korzyść. O wysokości należnego właścicielowi wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia (wyrok SN z dnia 15 kwietnia 2004 r. sygn. akt IV CK 273/03).

Roszczenie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości należy do grupy tzw. roszczeń uzupełniających zwanych też roszczeniami rozliczeniowymi. Ich treścią jest możliwość żądania od posiadacza stosownego wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy, zwrotu pożytków lub ich równowartości oraz odszkodowania za szkodę spowodowaną zużyciem rzeczy, jej pogorszeniem lub utratą. Przepisy art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego wyłączają w zakresie przewidzianych w nich roszczeń inne podstawy odpowiedzialności posiadacza względem właściciela. Roszczenia te, jak to sugeruje ich nazwa, uzupełniają roszczenie windykacyjne i służą naprawieniu uszczerbków spowodowanych przez to, że właściciel został pozbawiony możliwości korzystania ze swojej rzeczy. Roszczenia uzupełniające nie mają charakteru obiektywnego. Ich powstanie i zakres zależy bowiem od tego, czy posiadacz samoistny rzeczy windykowanej jest w dobrej, czy złej wierze.

Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest i nie może być odszkodowaniem z tytułu pozbawienia posiadania rzeczy, wiąże się, bowiem z faktem wykonywania posiadania samoistnego (art. 225 Kodeksu cywilnego), a nie wyrządzenia szkody w jakiejkolwiek postaci. Zatem, w świetle przepisów ustawy Kodeks cywilny, przysługujące, na mocy art. 224 § 2 i art. 225 tej ustawy, od samoistnego posiadacza wynagrodzenie, nie jest naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi, lecz wynagrodzeniem zapłaty za korzystanie z jego rzeczy, którą posiadacz musiałby uiścić właścicielowi, gdyby jego posiadanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym co uzyskałby właściciel, gdy rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. Tym samym, świadczenie przysługujące z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości nie jest naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi, lecz zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą korzystający z rzeczy musiałby jemu uiścić, gdyby to korzystanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym, co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. W związku z powyższym, tak wypłacone świadczenie nie jest odszkodowaniem, do którego miałyby zastosowanie przepisy prawa cywilnego regulujące wysokość lub zasady ustalania roszczeń odszkodowawczych.

Skoro wymienione w art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego wynagrodzenie nie jest odszkodowaniem to jego otrzymanie nie uzasadnia zastosowania przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3b, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co prawda ustawa podatkowa nie zawiera definicji szkody czy odszkodowania, tym niemniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od przyjętego w systemie prawa cywilnego ich znaczenia. O tym co stanowi szkodę oraz jakie są zasady i sposoby jej naprawienia decydują (generalnie) przepisy art. 361 i art. 363 Kodeksu cywilnego.

Jak stanowi przepis art. 361 § 1 ww. ustawy, zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (art. 361 § 2 cyt. cywilnego).

Natomiast przedmiotowe wynagrodzenie nie jest naprawieniem szkody, a więc nie ma charakteru odszkodowawczego podobnie jak korzystanie z nieruchomości przez posiadacza nie oznacza wyrządzenie jej właścicielowi szkody tylko dlatego, że nie łączy ich ważny stosunek prawny, a właściciel nie mógł z nieruchomości tej korzystać. Wynagrodzenie, o którym mowa w art. 224 § 2 i art. 225 Kodeksu cywilnego jest należne bez względu na uszczerbek majątkowy jaki poniósł lub mógłby ponieść właściciel pozbawiony możliwości korzystania z rzeczy (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 27 marca 2008 r., sygn. akt I SA/Gl 1076/07, LEX nr 468775)”.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego w skład, którego wchodzą między innymi działki rolne nr 12/3, nr 12/5 oraz nr 5/1. Gospodarstwo to aż do dnia 1 października 2017 r. stanowiło podstawowe źródło Jego utrzymania. W związku z wejściem w życie ustawy o ustanawianiu służebności przesyłu i tym, że poprzednik, którego następcą prawnym jest Zakład Energetyczny, posadowił słupy energetyczne na części działek należących do Wnioskodawcy wchodzących w skład gospodarstwa rolnego bez uzyskania uprzedniej zgody właściciela, wystąpił w 2012 r. z pozwem o odszkodowanie za ustanowienie służebności przesyłu. Po uzyskaniu wyroku sądowego ustanawiającego powyższą służebność Wnioskodawca wystąpił w dniu 21 czerwca 2016 r. na podstawie art. 225 Kodeksu cywilnego z pozwem o bezumowne korzystanie z części Jego działek, w ramach powyższej służebności we wcześniejszym okresie. Ze względu na przewlekłość postępowań sądowych (poprzedni proces trwał ponad 5 lat) rezygnując z połowy należnego odszkodowania Wnioskodawca zaproponował zawarcie ugody. W dniu 17 listopada 2016 r. na podstawie zawartej ugody sądowej między Wnioskodawcą, a Zakładem Energetycznym ustalono, że w ramach ugody z tytułu bezumownego korzystania z części ww. działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego przyznaje się tytułem wynagrodzenia kwotę 9 900 PLN (dziewięć tysięcy dziewięćset złotych 00/100). Ugoda zawiera m.in. treść, która określa, że ugoda wyczerpuje roszczenia Wnioskodawcy z tytułu bezumownego korzystania z opisanych nieruchomości wobec Zakładu Energetycznego oraz że strony znoszą wzajemne koszty postępowania. W dniu 29 grudnia 2016 r. zostało wypłacone Wnioskodawcy jednorazowo ww. świadczenie. Do dnia 28 lutego 2017 r. Wnioskodawca otrzymał od ww. Zakładu Energetycznego informację o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych PIT-8C uzyskanych w roku podatkowym 2016, w której została wykazana kwota przychodu w wysokości 9 900 PLN, jako wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z gruntu.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdzić należy, że otrzymana w 2016 r. przez Wnioskodawcę kwota wynagrodzenia wypłacona przez Zakład Energetyczny na podstawie ugody sądowej z tytułu bezumownego korzystania z części działek wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, mimo, że została nazwana przez Wnioskodawcę odszkodowaniem, nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż wypłacona kwota nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie. W konsekwencji, ww. kwota świadczenia stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych, według skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1 ww. ustawy, którą należało wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy 2016. Zatem, Wnioskodawca w zeznaniu rocznym za 2016 r. prawidłowo wykazał osiągnięty przychód z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, od którego zapłacił podatek dochodowy na zasadach ogólnych i w związku z tym nie należy składać korekty zeznania podatkowego za ten okres.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Podkreślić należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest jedynie kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanego przez Wnioskodawcę wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, gdyż tylko to świadczenie było przedmiotem pytania zawartego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. W związku z tym, tutejszy Organ nie zajmował stanowiska w sprawie opodatkowania wypłaconych odsetek od ww. świadczenia oraz odszkodowania za ustanowienie służebności przesyłu.

Ponadto, nadmienić należy, że wydając interpretację w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do oceny załączonych do wniosku ORD-IN dokumentów, jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem.

Wskazać należy, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnić się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Ponadto dodać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji indywidualnej wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa, jest sam przepis prawa. Należy również zastrzec, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że prawo do skorzystania z określonej ulgi przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.