2018.04.23 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-2.4011.19.2018.2.ENB
z 23 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2018 r. (data wpływu 10 stycznia 2018 r.), uzupełnionym w dniu 12 kwietnia 2018 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika, jest prawidłowe w części dotyczącej obowiązków ciążących na Wnioskodawcy w związku z wypłatą stypendiów oraz zwrotem kosztów związanych z podróżą do miejsca wykonywania zadań służbowych odbywaną w ramach delegacji, jest nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 12 kwietnia 2018 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania zwolnień przedmiotowych i obowiązków płatnika.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest uczelnią publiczną funkcjonującą w oparciu o ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z art. 13 ust. l ww. ustawy, podstawowymi zadaniami uczelni są, między innymi, kształcenie i promowanie kadr naukowych, prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, a także kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy. W zakresie tych działań, Wnioskodawca realizuje działania w ramach programu „Marie Skłodowskiej-Curie Research and Innovation Staff Exchange (RISE)”. Projekt RISE jest międzynarodowym projektem badawczo-rozwojowym realizowanym przez Wnioskodawcę w międzynarodowym konsorcjum (22 partnerów) na podstawie umowy z Komisją Europejską, w ramach programu ramowego Horyzont 2020 na okres 4 lat (od 1 marca 2017 r. do 28 lutego 2021 r.) o tytule: „T”. Przewidziany budżet projektu to 1.602.000 euro, w tym dla Wnioskodawcy 418.500 euro. Projekt RISE jest projektem realizowanym poprzez wymianę/oddelegowanie pracowników zajmujących się badaniami i innowacjami w szczególności nauczycieli akademickich, doktorantów oraz personelu zarządzającego, administracyjnego i technicznego z instytucji sektora akademickiego i pozaakademickiego z krajów UE, krajów stowarzyszonych z programem Horyzont 2020 oraz tzw. krajów trzecich na okres od 1 miesiąca do maksymalnie 12 miesięcy. Celem wymiany osób wyjeżdżających jest ich szkolenie, rozwój kariery zawodowej oraz wymiana wiedzy i pomysłów przynoszących rozwiązania, produkty i usługi.

W ramach projektu RISE Wnioskodawca otrzymuje z Komisji Europejskiej środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z oddelegowaniem badacza w kwocie 2.000 euro za każdy miesiąc oddelegowania dla naukowca/doktoranta na utrzymanie i zakwaterowanie oraz 2.500 euro, tzw. koszt instytucjonalny Uczelni, z czego 1.800 euro jest wypłacane jednostce przyjmującej oddelegowanego badacza. Zgodnie z wymogami projektu RISE ustalonymi przez Komisję Europejską, pracownik wyjeżdżający w ramach projektu pozostaje przez cały czas wyjazdu w stosunku pracy z Wnioskodawcą i otrzymuje nieprzerwanie z tytułu zatrudnienia wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę/aktu mianowania niezależnie od długości trwania wyjazdu. Nadto na czas wyjazdu pracownikowi udzielony zostanie płatny urlop szkoleniowy, o którym mowa w § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób (Dz. U. Nr 190, poz. 1405 ze zm.).

W ramach projektów RISE pracownik zostaje wyznaczony przez swojego pracodawcę do udziału w wyjeździe, już na etapie przygotowania wniosku konkursowego. Kierownik projektu planując poszczególne mobilności dokonuje wstępnych wyborów osób, które będą brały udział w wyjazdach. Podczas pobytu w ośrodku zagranicznym pracownik wykonuje określone przez pracodawcę zadania, jakimi jest udział w projekcie badawczo-innowacyjnym i prowadzenie badań przez określony czas poza stałym miejscem zatrudnienia.

W projekcie będą brać udział także doktoranci. Doktoranci w projekcie planowani są na etapie przygotowania wniosku. Prowadzone przez nich podczas pobytów w ośrodkach zagranicznych działania w ramach projektu badawczo-innowacyjnego pozostają w ścisłym związku z realizacją zadań Uczelni, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Doktoranci wyjeżdżający w ramach projektu będą podpisywać z Uczelnią umowę określającą w szczególności zadania, które muszą zrealizować w ramach wyjazdu. Podczas wyjazdu doktoranci zachowają prawo do dalszej wypłaty środków im przysługujących i przyznanych, a związanych z posiadanym nieprzerwanie statusem doktoranta studiów stacjonarnych.

W związku z realizacją powyższego projektu na podstawie § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób (Dz. U. Nr 190, poz. 1405 ze zm.) Wnioskodawca - na wniosek pracowników (naukowców, doktorantów) - zamierza kierować te osoby za granicę w celu prowadzenia badań naukowych w ramach realizacji powyższego projektu.

Na podstawie przepisów ww. rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w zależności od konkretnego przypadku i wysokości środków otrzymanych na ten cel od Komisji Europejskiej, Wnioskodawca zamierza przyznawać wyjeżdżającym pracownikom oraz doktorantom:

miesięczne stypendium, o którym mowa w § 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w kwocie nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991, z 2003 r. z późn. zm.) albo
świadczenia inne niż stypendium, o których mowa w § 3 ww. rozporządzenia, przewidziane w § 4 ww. rozporządzenia, w postaci:

zwrotu kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych i z powrotem,
zwrotu kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków,
zwrotu opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu, albo

stypendium, o którym mowa w pkt 1), jak i świadczenia, o których mowa w pkt 2).

Ponadto w przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że w sytuacji gdy wyjazd pracownika trwa do 1 miesiąca, jest wystawiana delegacja. Na druku delegacji w miejscu „cel wyjazdu” są wpisywane zadania służbowe (czyli przeprowadzanie badań) wynikające z podpisywanej każdorazowo trójstronnej Umowy między Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym, do którego jest wysyłany pracownik oraz pracownikiem.

W sytuacji gdy wyjazd pracownika będzie trwał dłużej niż 1 miesiąc, oddelegowanie pracownika będzie się odbywało na zasadzie Skierowania za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r.).

Zadania służbowe wynikające z podpisywanej każdorazowo trójstronnej Umowy między Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym, do którego jest wysyłany pracownik oraz pracownikiem (czyli przeprowadzanie badań), będą wskazane na skierowaniu w miejscu „cel skierowania”.

W odniesieniu do doktorantów, gdy doktorant będzie oddelegowywany na 1 miesiąc, każdorazowo będzie podpisywał Umowę z Wnioskodawcą określającą w szczególności zadania, które będzie musiał zrealizować.

Ponadto, zostanie wystawiona delegacja, w której w miejscu „cel wyjazdu” są wpisywane zadania służbowe (czyli przeprowadzanie badań) wynikające z podpisywanej każdorazowo trójstronnej Umowy między Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym, do którego jest wysyłany doktorant oraz doktorantem.

W sytuacji gdy wyjazd doktoranta będzie trwał dłużej niż 1 miesiąc, oddelegowanie będzie się odbywało na zasadzie Skierowania za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych (Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r.).

Gdy doktorant będzie oddelegowywany na 2 miesiące lub więcej, każdorazowo będzie podpisywał Umowę z Wnioskodawcą określającą w szczególności zadania, które będzie musiał zrealizować. Poza tym, doktorantowi będzie wystawiane skierowanie za granicę.

Zadania służbowe będą wskazane na skierowaniu w miejscu „cel skierowania” (czyli przeprowadzanie badań) wynikające z podpisywanej każdorazowo trójstronnej Umowy między Wnioskodawcą a podmiotem zagranicznym, do którego jest wysyłany doktorant oraz doktorantem.

Oddelegowania pracowników/doktorantów będą zdarzeniami krótkotrwałymi i tymczasowymi, a przeprowadzane badania będą określone czasowo - będą trwały od 1 miesiąca do maksymalnie 12 miesięcy, przy czym np. do 12 różnych instytucji będzie można pojechać na 1 miesiąc lub do 1 instytucji na maksymalnie 12 miesięcy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy wypłacane pracownikom oraz doktorantom Wnioskodawcy w każdym projekcie typu RISE realizowanym na Uniwersytecie - skierowanym za granicę w celu wykonywania badań naukowych w ramach realizacji wyżej wymienionego projektu unijnego - miesięczne stypendium, o którym mowa w § 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób, w kwocie nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy tym samym nie ciążą na Wnioskodawcy obowiązki płatnika?
Czy wypłacane pracownikom oraz doktorantom Wnioskodawcy - skierowanym za granicę w celu wykonywania badań naukowych w ramach realizacji wyżej wymienionego projektu unijnego - świadczenia przewidziane w § 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób, w szczególności:
1. zwrot kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych,
2. zwrot kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków,
3. zwrot opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu,
  są zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i czy tym samym nie ciążą na Wnioskodawcy obowiązki płatnika?

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku skierowania pracownika Wnioskodawcy lub doktoranta w celu wykonywania badań naukowych w ramach realizacji projektu typu Research and Innovation Staff Exchange (RISE) w ramach Programu Ramowego Horyzont 2020 Unii Europejskiej, i wypłaty miesięcznego stypendium, o którym w § 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób, w kwocie nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, to ww. stypendium będzie zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie ciążą na Wnioskodawcy obowiązki płatnika.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Ponadto zdaniem Wnioskodawcy w przypadku skierowania pracownika Wnioskodawcy lub doktoranta za granicę w celu wykonywania badań naukowych w ramach realizacji wyżej wymienionego projektu unijnego i wypłaty świadczeń przewidzianych w § 4 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób, w szczególności:

zwrotu kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych,
zwrotu kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków,
zwrotu opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu,

ww. świadczenia będą zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie odpowiednio art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) oraz b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie ciążą na Wnioskodawcy obowiązki płatnika.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

podróży służbowej pracownika,
podróży osoby niebędącej pracownikiem

-do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Stosownie do art. 21 ust. 13 ww. ustawy przepis ust. 1 pkt 16 lit. b) stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

w celu osiągnięcia przychodów lub
w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej są przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167).

Podstawowym warunkiem zwolnienia z opodatkowania diet i innych należności, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest niewątpliwie odbycie przez pracownika podróży służbowej.

Definicja podróży służbowej została zawarta w art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, który stanowi, iż pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że podróżą służbową jest taki wyjazd, który odbywa się na polecenie pracodawcy i jest związany ze świadczeniem pracy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, a oddelegowania naukowców oraz doktorantów do podmiotów zagranicznych celem przeprowadzenia zadań/badań zleconych przez Wnioskodawcę do takich właśnie należą.

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnosi się natomiast zarówno do pracowników, jak i osób niebędących pracownikami. W przypadku pracowników zwolnieniem objęte są wyłącznie diety i inne należności za czas podróży służbowej, natomiast u osób niebędących pracownikami mowa jest o tego rodzaju świadczeniach otrzymanych w związku z szeroko rozumianą podróżą, o ile spełnione są przesłanki wymienione w art. 21 ust. 13 ustawy.

Dla obu grup podatników, tj. dla pracowników i osób nie będących pracownikami omawiane zwolnienie jest limitowane do wysokości określonej w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167).

W związku z powyższym w ocenie Wnioskodawcy w przypadku skierowania pracownika Wnioskodawcy lub doktoranta za granicę w celu wykonywania badań naukowych w ramach realizacji wyżej wymienionego projektu unijnego i wypłaty świadczeń przewidzianych w § 4 ww. rozporządzenia, świadczenia te będą zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie odpowiednio art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) oraz b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie ciążą na Wnioskodawcy obowiązki płatnika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe w części dotyczącej obowiązków ciążących na Wnioskodawcy w związku z wypłatą stypendiów oraz zwrotem kosztów związanych z podróżą do miejsca wykonywania zadań służbowych odbywaną w ramach delegacji, jest nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przesłanką zakwalifikowania przychodu do źródła określonego, jako „stosunek pracy” jest to, aby przychód wiązał się z wykonywaniem pracy, zadań służbowych na rzecz pracodawcy.

Stosownie natomiast do art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodu są tzw. „inne źródła”.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użyte w ww. przepisie sformułowanie „w szczególności”, świadczy o tym, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć nie tylko przychody wprost wymienione w tym przepisie – w tym stypendia, ale również inne przychody które nie zostały enumeratywnie w nim wskazane i jednocześnie nie są zakwalifikowane do żadnej z kategorii przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8a ustawy.

O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku gdy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Jak wynika z treści wniosku, Wnioskodawca jest uczelnią publiczną funkcjonującą w oparciu o ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym. Zgodnie z art. 13 ust. l ww. ustawy, podstawowymi zadaniami uczelni są, między innymi, kształcenie i promowanie kadr naukowych, prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych, a także kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy. W zakresie tych działań, Wnioskodawca realizuje działania w ramach programu „Marie Skłodowskiej-Curie Research and Innovation Staff Exchange (RISE)”. W ramach projektu RISE Wnioskodawca otrzymuje z Komisji Europejskiej środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z oddelegowaniem badacza w kwocie 2.000 euro za każdy miesiąc oddelegowania dla naukowca/doktoranta na utrzymanie i zakwaterowanie oraz 2.500 euro, tzw. koszt instytucjonalny Uczelni, z czego 1.800 euro jest wypłacane jednostce przyjmującej oddelegowanego badacza. Zgodnie z wymogami projektu RISE ustalonymi przez Komisję Europejską, pracownik wyjeżdżający w ramach projektu pozostaje przez cały czas wyjazdu w stosunku pracy z Wnioskodawcą i otrzymuje nieprzerwanie z tytułu zatrudnienia wynagrodzenie wynikające z umowy o pracę/aktu mianowania niezależnie od długości trwania wyjazdu. Nadto na czas wyjazdu pracownikowi udzielony zostanie płatny urlop szkoleniowy. Celem wymiany osób wyjeżdżających jest ich szkolenie, rozwój kariery zawodowej oraz wymiana wiedzy i pomysłów przynoszących rozwiązania, produkty i usługi.

W związku z realizacją powyższego projektu Wnioskodawca - na wniosek pracowników (naukowców, doktorantów) - zamierza kierować te osoby za granicę w celu prowadzenia badań naukowych w ramach realizacji powyższego projektu.

miesięczne stypendium, o którym mowa w § 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w kwocie nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991, z 2003 r. z późn. zm.) albo
świadczenia inne niż stypendium, o których mowa w § 3 ww. rozporządzenia, przewidziane w § 4 ww. rozporządzenia, w postaci:

zwrotu kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych i z powrotem,
zwrotu kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków,
zwrotu opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu, albo

stypendium, o którym mowa w pkt 1), jak i świadczenia, o których mowa w pkt 2).

W myśl § 3 rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 października 2006 r. w sprawie warunków kierowania osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych oraz szczególnych uprawnień tych osób (Dz.U. Nr 190, poz. 1405), osobom kierowanym za granicę w celu prowadzenia badań naukowych lub w celach szkoleniowych jednostka kierująca może przyznać miesięczne stypendium na pokrycie kosztów utrzymania i zakwaterowania na okres realizowania zadań w ramach celów, w jakich zostały skierowane za granicę, z zastrzeżeniem § 5, w wysokości:

nie niższej niż 30 % stawki dodatku zagranicznego bazowego, właściwego dla państwa, do którego osoba jest kierowana, ustalonej zgodnie z § 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dodatku zagranicznego i świadczeń przysługujących członkom służby zagranicznej wykonującym obowiązki służbowe w placówce zagranicznej (Dz. U. Nr 239, poz. 2048, z 2004 r. Nr 50, poz. 480 oraz z 2005 r. Nr 122, poz. 1026);
nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991, z 2003 r. Nr 199, poz. 1951, z 2004 r. Nr 271, poz. 2687 oraz z 2005 r. Nr 186, poz. 1555) - za każdy dzień, w którym będzie otrzymywane stypendium.

Na podstawie § 4 ww. rozporządzenia, osobom kierowanym za granicę w celu prowadzenia badań naukowych lub w celach szkoleniowych jednostka kierująca może przyznać świadczenia inne niż stypendium, o którym mowa w § 3, w szczególności:

zwrot kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych lub odbywania szkolenia i z powrotem, a w przypadku gdy okres prowadzenia badań naukowych lub odbywania szkolenia trwa dłużej niż rok akademicki - zwrot kosztów podróży do miejsca prowadzenia badań naukowych lub odbywania szkolenia, raz w ciągu roku akademickiego;
zwrot kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków;
zwrot kosztów zakupu pomocy naukowych związanych z realizacją celów, w jakich osoby te zostały skierowane za granicę;
zwrot opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu za granicą.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, iż kwoty pieniężne wypłacane pracownikom i doktorantom tytułem stypendium oraz zwrotu kosztów wymienionych w § 4 pkt 1,2,4 ww. rozporządzenia, stanowią dla tych osób przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, w odniesieniu do wskazanych we wniosku stypendiów wyjaśnić należy, że w myśl art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów – w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Mając zatem na uwadze przedstawione we wniosku okoliczności faktyczne, uznać należy, że stypendia wypłacone stosownie do § 3 ww. rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu RIESE na rzecz pracowników i doktorantów (posiadających nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce), korzystają ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, określonej rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167), za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium.

Wysokość diety za dobę podróży zagranicznej dla poszczególnych państw określa załącznik do ww. rozporządzenia.

W konsekwencji, stwierdzić należy, że w odniesieniu do stypendiów, które jak wynika z wniosku będą wypłacane w kwocie nie wyższej niż kwota stanowiąca równowartość diety w pełnej wysokości przysługującej z tytułu podróży służbowych poza granicami kraju, właściwej dla państwa, do którego osoba jest kierowana, do których znajduje zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 23a lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na Wnioskodawcy nie będą ciążyły obowiązki płatnika.

Natomiast na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas:

podróży służbowej pracownika,
podróży osoby niebędącej pracownikiem

- do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, z tytułu podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

diety;
zwrot kosztów:
1. przejazdów,
2. dojazdów środkami komunikacji miejscowej,
3. noclegów,
4. innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia, pracownikowi, który w czasie podróży krajowej lub podróży zagranicznej poniósł inne niezbędne wydatki związane z tą podróżą, określone lub uznane przez pracodawcę, zwraca się je w udokumentowanej wysokości.

Wydatki, o których mowa w ust. 1, obejmują opłaty za bagaż, przejazd drogami płatnymi i autostradami, postój w strefie płatnego parkowania, miejsca parkingowe oraz inne niezbędne wydatki wiążące się bezpośrednio z odbywaniem podróży krajowej lub podróży zagranicznej (§ 4 ust. 2 ww. rozporządzenia).

W przypadku choroby powstałej podczas podróży zagranicznej pracownikowi przysługuje zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą (§ 19 ust. 1 ww. rozporządzenia).

Na podstawie § 19 ust. 2 ww. rozporządzenia, zwrot kosztów, o których mowa w ust. 1, następuje ze środków pracodawcy, z wyjątkiem świadczeń gwarantowanych udzielonych zgodnie z przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w Unii Europejskiej, o których mowa w art. 5 pkt 32 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.).

Nie podlegają zwrotowi koszty zakupu leków, których nabycie za granicą nie było konieczne, koszty zabiegów chirurgii plastycznej i kosmetycznych oraz koszty nabycia protez ortopedycznych, dentystycznych lub okularów (§ 19 ust. 3 ww. rozporządzenia).

W razie zgonu pracownika za granicą, pracodawca pokrywa koszty transportu zwłok do kraju (§ 19 ust. 4 ww. rozporządzenia).

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepis ust. 1 pkt 16 lit. b stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

w celu osiągnięcia przychodów lub
w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Warunkiem niezbędnym do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie podróży (w przypadku pracownika podróży służbowej) oraz otrzymanie diet i innych należności za czas tej podróży.

Definicja podróży służbowej została zawarta w art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2018 r., poz. 108, z późn. zm.), który stanowi, że pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że podróżą służbową jest taki wyjazd, który odbywa się na polecenie pracodawcy i jest związany z wykonywaniem zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

W art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy posłużono się terminem „podróż” bez określenia „służbowa”, dlatego też zakres tego zwolnienia obejmuje także podróże osób niebędących pracownikami, pod warunkiem, że zostały spełnione przesłanki wymienione w art. 21 ust. 13 ustawy.

Kluczowym jest użyty zatem przez ustawodawcę zwrot „podróż” zarówno w lit. a) dotyczącej podróży służbowej pracownika, jak i w lit. b) odnoszącej się do osoby niebędącej pracownikiem. Różnica treści lit. a) i b) związana jest wyłącznie z faktem, że w podróży służbowej może pozostawać jedynie pracownik. Niezależnie od powyższego, pojęcie „podróż” należy rozumieć identycznie.

Z konstrukcji wyżej omówionych przepisów wynika jednoznacznie, że intencją Ustawodawcy było zastosowania zwolnienia przedmiotowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do diet i innych należności należnych zarówno z tytułu podróży służbowej (tj. podróży pracownika), jak i z tytułu podróży spełniającej te same cechy co podróż służbowa, która jednak jest wykonywana przez osobę niebędącą pracownikiem. Zatem ustawodawca w przedmiotowym zwolnieniu zagwarantował takie same prawa zarówno osobie będącej w podróży służbowej (pracownikowi), jak i osobie niebędącej pracownikiem, która wykonuje podróż spełniającą te same cechy co podróż służbowa.

Analizując definicję podróży należy mieć na uwadze następujące jej elementy: odbywanie poza miejscem (miejscowością), w którym znajduje się siedziba podmiotu wysyłającego osobę w podróż, lub też poza stałym miejscem, gdzie osoba wykonuje powierzone czynności, odbywanie podróży w celu wykonania zadania zleconego (powierzonego). Wszystkie te cechy winny wystąpić łącznie. Ponadto podróż - jak wskazuje orzecznictwo - to zdarzenie incydentalne, tymczasowe i krótkotrwałe w stosunku do zadania powierzonego w ramach umowy i wykonywanego na podstawie tej umowy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że w przypadku wyjazdów krótkotrwałych, trwających do 1 miesiąca, zarówno pracownikom, jak i doktorantom będzie wystawiana delegacja w celu wykonania zadań służbowych u podmiotu zagranicznego.

Zatem, w kontekście przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz powyższych rozważań, za podróż służbową / podróż mogą być uznane jedynie wyjazdy pracowników i doktorantów, które będą odbywały się w celu wykonywania zadań służbowych zleconych przez Wnioskodawcę w ramach delegacji.

Pozostałe wyjazdy pracowników i doktorantów – nazwane przez Wnioskodawcę oddelegowaniami a odbywające się na podstawie Skierowania za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych, a nie w ramach delegacji nie mogą zostać uznane za podróż służbową / podróż w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oddelegowania te mogą trwać do 12 miesięcy, co w ocenie tut. organu nie pozwala na uznanie, iż są one incydentalne i krótkotrwałe, a tym samym, że stanowią podróż / podróż służbową o której mowa w tym przepisie.

W konsekwencji ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie odpowiednio art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) lub b) ustawy będzie korzystał jedynie zwrot wydatków związanych z wyjazdami w sytuacji gdy będą one krótkotrwałe, a w przedstawionej we wniosku sytuacji - będą odbywały się na podstawie delegacji wystawionej w celu wykonywania zadań służbowych.

Wobec powyższego wypłacany na rzecz pracowników i doktorantów zwrot kosztów podróży odbywanej na podstawie delegacji do miejsca wykonywania zadań służbowych i z powrotem będzie korzystał ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie odpowiednio art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) lub b) ustawy.

Ze zwolnienia tego – w sytuacji gdy podróż będzie odbywała się w ramach delegacji - będzie również korzystał zwrot opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu (wymaganych w związku z przekroczeniem granicy lub przemieszczaniem się po określonej trasie/terytorium i ponoszonych po to, aby podróż mogła się odbyć zgodnie ze swoim przeznaczeniem). Wydatki te należy bowiem zakwalifikować jako zwrot poniesionych innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Analogicznie w sytuacji, gdy Wnioskodawca uzna, iż poniesione w związku z delegacją wydatki na zakup polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków były niezbędne i uzasadnione (np. z uwagi na to, że zabezpieczają Wnioskodawcę przed poniesieniem wydatków na zwrot udokumentowanych niezbędnych kosztów leczenia za granicą), to również zwrot kosztów zakupu tych polis będzie korzystał ze zwolnienia odpowiednio na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy w przypadku pracowników, oraz lit. b) w przypadku doktorantów.

Zwrot wydatków, których poniesienie przez pracownika było zatwierdzone przez pracodawcę jako uzasadnione specyfiką lub warunkami podróży, wynika bowiem wprost z brzmienia § 2 pkt 2 lit. d) rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Powyższe ma zastosowanie również do świadczeń uzyskanych przez osoby niebędące pracownikami w związku z ich podróżą, o ile spełnione są warunki określone w art. 21 ust. 13 ustawy.

Zatem w odniesieniu do zwracanych na rzecz pracowników i doktorantów kosztów podróży (krótkotrwałej, odbywanej na podstawie wystawionej delegacji) do miejsca prowadzenia badań i z powrotem, oraz związanych z taką podróżą zwracanych kosztów zakupu polisy ubezpieczeniowej na wypadek choroby lub następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów opłat wizowych lub opłat związanych z legalizacją pobytu za granicą na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani obowiązek informacyjny, o którym mowa w art. 42a ustawy.

Natomiast zwrot wskazanych we wniosku kosztów wypłacany na rzecz pracowników i doktorantów w związku ze skierowaniem tych osób za granicę w celach naukowych, dydaktycznych i szkoleniowych, w sytuacji gdy nie jest wystawiana delegacja a pobyt może trwać do 12 miesięcy, nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy, a w konsekwencji podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku pracowników przychód ten należy zaliczyć do przychodów ze stosunku pracy, w związku z czym na Wnioskodawcy stosownie do art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ciążył będzie obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy.

Natomiast doktoranci uzyskają przychód z innych źródeł o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który Wnioskodawca na podstawie art. 42a ustawy powinien wykazać w informacji PIT-8C.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe w części dotyczącej obowiązków ciążących na Wnioskodawcy w związku z wypłatą stypendiów oraz zwrotem kosztów związanych z podróżą do miejsca wykonywania zadań służbowych odbywaną w ramach delegacji, oraz za nieprawidłowe w pozostałym zakresie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postepowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin