Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB2-2.4010.23.2018.2.SK
z 20 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 201 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2018 r. (data wpływu 22 stycznia 2018 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• powstania przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży przez Wnioskodawcę akcji własnych po preferencyjnej cenie – jest prawidłowe,
• podstawy prawnej określającej moment powstania przychodu – jest nieprawidłowe,
• możliwości i momentu zaliczenia do kosztów podatkowych Wnioskodawcy wydatków na nabycie akcji własnych – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

• powstania przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży przez Wnioskodawcę akcji własnych po preferencyjnej cenie,
• podstawy prawnej określającej moment powstania przychodu,
• możliwości i momentu zaliczenia do kosztów podatkowych Wnioskodawcy wydatków na nabycie akcji własnych.
  
  

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

„X” S.A. z siedzibą w Polsce (zwane dalej: „Wnioskodawcą” lub „Spółką”), jako spółka akcyjna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych nie korzystającym ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm., dalej „ustawa o PDOP”, winno być: t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343 z późn. zm., dalej „ustawa o PDOP”). Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą obejmującą działalność produkcyjną i handlową w zakresie materiałów i tworzyw odlewniczych. Spółka od marca 1998 r. jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. Przedmiotem działalności Spółki nie jest obrót akcjami.

Mając na uwadze zwiększenie efektywności zarządzania wprowadzony został przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki Uchwałą nr 25/2016 z 27 kwietnia 2016 r., Program Motywacyjny (zwany również „Programem”) dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki. Jego zasady zostały zmodyfikowane Uchwałą nr 15/2017 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki w dniu 4 maja 2017 r. Celem Programu jest zapewnienie Spółce efektywnego narzędzia i mechanizmu motywującego osoby zarządzające i kierujące Spółką do działań wspierających długoterminowy wzrost wartości Spółki oraz jej wyników finansowych poprzez rozwój i umacnianie źródeł przychodów w powiązaniu ze stabilizacją kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki.

Prawo do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym ma wyższa kadra zarządzająca oraz kluczowi pracownicy Spółki, z którymi zostanie zawarta umowa o uczestnictwo w Programie. Program może obejmować nie więcej niż 50 osób. Z chwilą zawarcia umowy o przystąpienie do Programu osobom uprawnionym będzie przyznawane warunkowe prawo (opcja) do objęcia nieodpłatnie warrantów subskrypcyjnych uprawniających do objęcia akcji Spółki nowej emisji po cenie emisyjnej lub do nabycia od Spółki akcji własnych po cenie równej 50% wartości nominalnej jednej akcji Spółki w dniu nabycia akcji.

W ramach Programu przyznanych będzie łącznie 2.000.000 (dwa miliony) Opcji, które zostały podzielone na cztery Transze w następujący sposób:

1. Transza I rozliczana po zakończeniu 2016 r. - łącznie 540.000 (pięćset czterdzieści tysięcy) Opcji,
2. Transza II rozliczana po zakończeniu 2017 r. - łącznie 500.000 (pięćset tysięcy) Opcji,
3. Transza III rozliczana po zakończeniu 2018 r. - łącznie 500.000 (pięćset tysięcy) Opcji,
4. Transza IV rozliczana po zakończeniu 2019 r. - łącznie 460.000 (czterysta sześćdziesiąt tysięcy) Opcji.
   
   

W ramach Programu przyznanych będzie osobom uprawnionym łącznie 2.000.000 szt. akcji Spółki. Program obejmuje cztery kolejne lata obrotowe Spółki, tj. 2016, 2017, 2018 i 2019, i zawiera zapisy dotyczące ograniczeń rozporządzania akcjami Spółki wydanymi uczestnikom Programu przez dwa lata począwszy od dnia nabycia akcji w przypadku kluczowych pracowników, a w przypadku wyższej kadry zarządzającej przez trzy lata począwszy od dnia nabycia akcji.

Transze Programu były lub będą przydzielone osobom uprawnionym, jeżeli spełnione będzie kryterium finansowe, tj. osiągnięcie w danym roku obrotowym odpowiedniego stopnia realizacji wyniku EBITDA określonego dla każdego roku obrotowego w Uchwale Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy dla poszczególnych Transz, a także gdy Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki zatwierdzi, uprzednio zbadane przez biegłego rewidenta bez zastrzeżeń, sprawozdanie finansowe Spółki za rok obrotowy, którego dotyczy dana Transza.

Podkreślić należy, że celem sprzedaży akcji po preferencyjnej cenie w ramach Programu Motywacyjnego jest przede wszystkim:

• stworzenie silnego i efektywnego mechanizmu motywacyjnego,
  
• zapewnienie utrzymania w Spółce dobrze wykwalifikowanej kadry stanowiącej podstawę efektywnego kontynuowania działalności gospodarczej oraz rozwoju Spółki,
• ograniczenie ryzyka tzw. „wrogiego przejęcia” przez zagranicznego inwestora zewnętrznego.
  
  

Uchwała nr 25/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 27 kwietnia 2016 r. dopuszcza dwa alternatywne sposoby realizacji Programu Motywacyjnego albo poprzez nabycie akcji własnych Spółki, albo poprzez emisję warrantów subskrypcyjnych z wyłączeniem prawa poboru połączonego z warunkowym podwyższeniem kapitału zakładowego w drodze emisji akcji nowej serii z wyłączeniem prawa poboru oraz dematerializacją nowo emitowanych akcji i dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym, na którym notowane są akcje Spółki. Ostateczny sposób realizacji Programu poprzez wykorzystanie jednego z powyższych mechanizmów albo ich łączne wykorzystanie, tzn. oferowanie osobom uczestniczącym w Programie Motywacyjnym, albo akcji nowej emisji, albo akcji własnych nabytych uprzednio przez Spółkę albo częściowo akcji nowej emisji i częściowo akcji własnych, zależeć będzie od przyjęcia przez Walne Zgromadzenie Spółki uchwał umożliwiających wyemitowanie akcji nowej emisji lub nabywanie akcji własnych i warunków wskazanych w tych uchwałach, w tym możliwości nabycia akcji własnych w liczbie i po cenie objętej upoważnieniem udzielonym przez Walne Zgromadzenie. Osoby uprawnione, które nabyły lub nabędą akcje Spółki w wykonaniu opcji, będą podlegać ograniczeniom w zakresie rozporządzania tymi akcjami Spółki przez dwa lata począwszy od dnia nabycia akcji - w przypadku Kluczowych pracowników, a w przypadku Kadry zarządzającej przez trzy lata począwszy od dnia nabycia akcji.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki w celu częściowego umożliwienia realizacji Programu Motywacyjnego przyjętego na podstawie uchwały nr 25/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 27 kwietnia 2016 r., udzieliło Spółce uchwałą nr 26/2016 z dnia 27 kwietnia 2016 r. upoważnienia, w rozumieniu art. 362 § 1 pkt 8 Kodeksu spółek handlowych, do nabywania akcji własnych Spółki w celu zaoferowania ich do nabycia osobom uczestniczącym w Programie Motywacyjnym. W ramach upoważnienia przedmiotem nabycia mogło być 540.000 (pięćset czterdzieści tysięcy) akcji Spółki wyłącznie w pełni pokrytych i będących przedmiotem obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych, po cenie nie wyższej niż 3,20 zł (trzy złote i dwadzieścia groszy). W celu sfinansowania nabywania Akcji w ramach Upoważnienia, stosownie do postanowień art. 396 § 4 i 5 w związku z art. 362 § 2 pkt 3 i art. 348 § 1 Kodeksu spółek handlowych, Zwyczajne Walne Zgromadzenie postanowiło o wykorzystaniu na te potrzeby kapitału rezerwowego utworzonego na podstawie Uchwały nr 4/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 27 kwietnia 2016 r. i tenże kapitał rezerwowy przeznaczyło na sfinansowanie zakupu akcji przez Spółkę i pokrycie kosztów ich nabycia w łącznej wysokości 1.740.153,00 zł.

Rada Nadzorcza działając w ramach delegacji udzielonej jej w uchwale nr 25/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 27 kwietnia 2016 r. na posiedzeniu w dniu 20 maja 2016 r.:

1. uchwałą nr 29/2016 sporządziła pierwszą listę osób uprawnionych do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym,
2. uchwałą nr 30/2016 przyjęła Regulamin Programu Motywacyjnego dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki,
3. uchwałą nr 31/2016 przyjęła wzory umów Uczestnictwa w Programie Motywacyjnym zawieranych z osobami uprawnionymi do uczestnictwa w nim.
   
   

W związku z wprowadzeniem w dniu 4 maja 2017 r. uchwałą nr 15/2017 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki zmiany do Programu Motywacyjnego Rada Nadzorcza w dniu 5 maja 2017 r. podjęła uchwały w sprawie:

1. zmiany Regulaminu Programu Motywacyjnego dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki i przyjęcia tekstu jednolitego Programu Motywacyjnego dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki,
2. dokonała aktualizacji listy osób uprawnionych do uczestnictwa w Programie Motywacyjnym.
   
   

W dniu 13 czerwca 2016 r. Zarząd Spółki ogłosił Zaproszenie do składania ofert sprzedaży akcji Spółki. W wyniku odpowiedzi na Zaproszenie w dniu 6 lipca 2016 r. Spółka nabyła od akcjonariusza instytucjonalnego 540.000 sztuk akcji własnych po 3,19 zł za każdą akcję, co stanowiło 2,61% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki w dniu 4 maja 2017 r. Uchwałą nr 16/2017 upoważniło Spółkę, w rozumieniu art. 362 § 1 pkt 8 Kodeksu spółek handlowych, do nabywania akcji własnych Spółki w celu zaoferowania ich do nabycia osobom uczestniczącym w Programie Motywacyjnym. Przedmiotem nabycia mogły być wyłącznie w pełni pokryte akcje Spółki będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w ilości maksymalnie 1.000.000 (jeden milion), co na dzień udzielenia niniejszego Upoważnienia stanowiło około 4,84% kapitału zakładowego Spółki i ogólnej liczby głosów w Spółce, z zastrzeżeniem, że łączna liczba akcji własnych posiadanych przez Spółkę, w tym nabytych na podstawie niniejszego Upoważnienia, w żadnym momencie nie może przekroczyć 5% kapitału zakładowego Spółki i ogólnej liczby głosów w Spółce. Cena nabycia jednej akcji nie mogła być wyższa niż 3,70 zł (trzy złote i siedemdziesiąt groszy), a łączna kwota zapłacona przez Spółkę za wszystkie akcje, powiększona o koszty ich nabycia, nie wyższa niż 3.901.452.12 zł. Upoważnienie zostało udzielone do 31 grudnia 2020 r.

W ramach upoważnienia Spółka mogła nabywać Akcje poza rynkiem regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych na podstawie zaproszenia (jednego albo kilku) do składania ofert sprzedaży Akcji skierowanego przez Spółkę do wszystkich pozostałych akcjonariuszy Spółki. Nabywanie Akcji mogło być realizowane ze środków własnych Spółki w ramach wykorzystania na te potrzeby kapitału rezerwowego utworzonego na podstawie uchwały nr 5/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie utworzenia kapitału rezerwowego w Spółce oraz uchwały nr 5/2017 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 4 maja 2017 r. w sprawie podziału zysku za rok obrotowy 2016.

Działając w ramach upoważnienia, o którym mowa powyżej Zarząd Spółki w dniu 19 maja 2017 r. ogłosił Zaproszenie do składania ofert sprzedaży akcji Spółki. W odpowiedzi na zaproszenie, ofertę sprzedaży akcji złożył Bank „Y” S.A. W dniu 7 czerwca 2017 r. Spółka nabyła od akcjonariusza instytucjonalnego 1.000.000 sztuk akcji własnych po 3,69 zł za każdą akcję, co stanowi około 4,84% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Spółki.

Spółka pod warunkiem osiągnięcia za 2017 rok wymaganych parametrów ekonomicznych oraz zgodnie z warunkami określonymi w Regulaminie Programu Motywacyjnego odsprzeda w II półroczu 2018 r. osobom uprawnionym część akcji własnych z zakupionej puli jak wyżej realizując II Transzę przyznawania opcji w ramach Programu.

Cena zakupu akcji w ilości 1.000.000 szt. wynosząca 3,69 zł za jedną sztukę powiększona o koszty zakupu przewyższy cenę ich odsprzedaży osobom uprawnionym w ramach Programu Motywacyjnego, która będzie preferencyjna i w związku z powyższym będzie znacznie niższa od opisanej powyżej ceny zakupu.

Zakłada się, że otrzymanie środków pieniężnych przez Wnioskodawcę tytułem zapłaty przez uczestników Programu Motywacyjnego ceny za przedmiotową sprzedaż akcji w ramach II transzy Programu Motywacyjnego nastąpi w tym samym roku podatkowym, w którym nastąpi odsprzedaż akcji własnych w ilości 1.000.000 szt., tj. zgodnie z założonym planem 500.000 szt. w 2018 r. i 500.000 szt. w 2019 r. Zgodnie z ustawą o rachunkowości ewidencja transakcji nabycia akcji własnych, a następnie ich odsprzedaży, dokonywana jest zgodnie z art. 36a ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym, ujemną różnicę powstałą między ceną sprzedaży akcji, pomniejszoną o koszt sprzedaży, a ich ceną nabycia, odnosi się na zmniejszenie kapitału zapasowego czyli z pominięciem kont kosztowych i przychodowych stanowiących podstawę do obliczenia bilansowego wyniku finansowego za dany rok obrotowy.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy sprzedaż własnych akcji przez Wnioskodawcę po preferencyjnej cenie (niższej od ceny nabycia), która dokonana będzie w 2018 r. i prawdopodobnie w 2019 r. w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), skutkuje dla Wnioskodawcy uzyskaniem przychodu w rozumieniu ustawy o PDOP?
2. Czy wydatki na nabycie akcji własnych przez Wnioskodawcę, które sprzedane będą następnie w 2018 r. i prawdopodobnie w 2019 r., w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o PDOP, w dacie wystąpienia przychodu ze sprzedaży akcji?
   
   

Ad 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż własnych akcji przez Spółkę po preferencyjnej cenie (niższej od ceny nabycia), którą zamierza się dokonać w 2018 r. w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), skutkuje dla Wnioskodawcy uzyskaniem przychodu w rozumieniu ustawy o PDOP. Przychód ten Wnioskodawca powinien zidentyfikować na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, zgodnie z którym, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14 są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Zdaniem Wnioskodawcy w zakresie momentu uzyskania przychodu nie znajdą zastosowania postanowienia art. 12 ust. 3 w powiązaniu z art. 12 ust. 3a-3m, gdyż przedmiotowa sprzedaż opisana w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) nie będzie następowała jako realizacja przedmiotu działalności gospodarczej.

Dla obowiązku zidentyfikowania przychodu w myśl przytoczonego przepisu ustawy o PDOP bez znaczenia pozostaje fakt, że w księgach rachunkowych Wnioskodawcy zapisy dokonane zostaną bez uwzględnienia przychodów i kosztów, gdyż zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o rachunkowości, ujemną różnicę powstałą między ceną sprzedaży akcji własnych, pomniejszoną o koszt sprzedaży, a ich ceną nabycia, odnosi się na zmniejszenie kapitału zapasowego, bowiem przepisy ustawy o rachunkowości nie są podatkotwórcze.

Przychody osiągnięte ze sprzedaży akcji opisanych w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) powinny być uwzględnione przy ustalaniu dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o PDOP. Zgodnie w wymienionym przepisem przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów, a w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o PDOP dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11 art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o PDOP przychody ze zbycia udziału (akcji) stanowią przychody z zysków kapitałowych.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż własnych akcji przez Spółkę po preferencyjnej cenie (niższej od ceny nabycia), którą Spółka planuje dokonać w 2018 r. i prawdopodobnie w 2019 r., w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), skutkuje dla Wnioskodawcy uzyskaniem przychodu w rozumieniu ustawy o PDOP, w kwocie odpowiadającej cenie sprzedaży opisanej w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego), po jakiej przedmiotowa sprzedaż została dokonana stanowiącego zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o PDOP przychody z zysków kapitałowych.

Ad 2)

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie akcji własnych przez Wnioskodawcę, które następnie będą sprzedane w 2018 r. w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o PDOP.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP, stanowić mogą koszt uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Przy czym kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, jak i koszty pośrednie, tj. te dotyczące całokształtu działalności podatnika, związane z jego funkcjonowaniem, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Odsprzedaż akcji własnych w ramach Programu Motywacyjnego po preferencyjnej cenie, będzie pełnić rolę silnego i efektywnego mechanizmu motywacyjnego. Ponadto operacja taka ma zapewnić utrzymanie w Spółce dobrze wykwalifikowanej kadry stanowiącej podstawę efektywnego kontynuowania działalności gospodarczej oraz rozwoju Spółki. Zdaniem Wnioskodawcy istnieje bezpośredni związek pomiędzy przychodem ze sprzedaży akcji w ramach Programu Motywacyjnego (stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przychodów zaprezentowane w części Ad. 1 stanowiska Wnioskodawcy), a kosztem jakim są wydatki na nabycie akcji własnych przez Wnioskodawcę, które następnie zamierza się sprzedać 2018 r. w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego).

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

A zatem koszt nabycia akcji własnych będzie dla Wnioskodawcy kosztem uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o PDOP w momencie identyfikowania przychodu ze sprzedaży tych akcji, dokonywanej w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego).

Dla prawa podatnika do kosztu uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 w powiązaniu z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP bez znaczenia pozostaje fakt, że w księgach rachunkowych Wnioskodawcy zapisy dokonane zostaną bez uwzględnienia przychodów i kosztów, gdyż zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy o rachunkowości, ujemną różnicę powstałą między ceną sprzedaży akcji, pomniejszoną o koszt sprzedaży, a ich nabycia, odnosi się na zmniejszenie kapitału zapasowego, bowiem przepisy ustawy o rachunkowości nie są podatkotwórcze.

Koszty uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 w powiązaniu z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP dotyczące przychodów opisanych w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) powinny być uwzględnione jako koszt dotyczący przychodów określonych w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o PDOP, tj. przychodów z zysków kapitałowych.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów, a w myśl art. 7 ust. 2 ustawy o PDOP dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

W przypadku wystąpienia straty ze źródła przychodów nie jest ona uwzględniana przy ustalaniu dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o PDOP stanowiącego sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów i podlega odrębnemu rozliczeniu w ramach danego źródła przychodów jako możliwość odliczenia straty od dochodów w 5 kolejnych latach na podstawie art. 7 ust. 5 ustawy o PDOP.

Przy przypisaniu kosztów uzyskania przychodów do źródła przychodów należy ponadto uwzględnić przepisy przejściowe wynikające z ustawy z dnia 27 października 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 2175) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizycznych. Zgodnie z art. 9 tej ustawy, przypisanie kosztów uzyskania przychodów do źródła przychodów, o których mowa w przepisach ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, dotyczy również kosztów poniesionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, niezaliczonych do tego dnia do kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, wydatki na nabycie akcji własnych przez Wnioskodawcę, które następnie zamierza się sprzedać 2018 r. w sposób opisany w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) stanowią dla Wnioskodawcy koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o PDOP, w kwocie odpowiadającej cenie nabycia opisanej w opisie stanu faktycznego (winno być: zdarzenia przyszłego) (wskazano że w dniu 7 czerwca 2017 r. Spółka nabyła od akcjonariusza instytucjonalnego 1.000.000 sztuk akcji własnych po 3,69 zł za każdą akcję), które Wnioskodawca powinien uwzględnić przy ustalaniu dochodu (straty) osiągniętego z zysków kapitałowych, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o PDOP.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się w części za prawidłowe, a częściowo za nieprawidłowe.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że celem zwiększenia efektywności zarządzania Spółka wprowadziła uchwałą zatwierdzoną przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Program Motywacyjny dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki. Celem Programu jest zapewnienie Spółce efektywnego narzędzia i mechanizmu motywującego osoby zarządzające i kierujące Spółką do działań wspierających długoterminowy wzrost wartości Spółki oraz jej wyników finansowych poprzez rozwój i umacnianie źródeł przychodów w powiązaniu ze stabilizacją kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki. Z chwilą przystąpienia do programu, osobom uprawnionym będzie przyznawane warunkowe prawo (opcja) do objęcia nieodpłatnie warrantów subskrypcyjnych uprawniających do objęcia akcji Spółki nowej emisji po cenie emisyjnej lub do nabycia od Spółki akcji własnych po cenie równej 50% wartości nominalnej jednej akcji Spółki w dniu nabycia akcji.

Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki w dniu 4 maja 2017 r. Uchwałą nr 16/2017 upoważniło Spółkę, w rozumieniu art. 362 § 1 pkt 8 Kodeksu spółek handlowych, do nabywania akcji własnych Spółki w celu zaoferowania ich do nabycia osobom uczestniczącym w Programie Motywacyjnym. Przedmiotem nabycia mogły być wyłącznie w pełni pokryte akcje Spółki będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w ilości maksymalnie 1.000.000 (jeden milion), co na dzień udzielenia niniejszego Upoważnienia stanowiło około 4,84% kapitału zakładowego Spółki i ogólnej liczby głosów w Spółce, z zastrzeżeniem że łączna liczba akcji własnych posiadanych przez Spółkę, w tym nabytych na podstawie niniejszego upoważnienia, w żadnym momencie nie może przekroczyć 5% kapitału zakładowego Spółki i ogólnej liczby głosów w Spółce. Cena nabycia jednej akcji nie mogła być wyższa niż 3,70 zł, a łączna kwota zapłacona przez Spółkę za wszystkie akcje, powiększona o koszty ich nabycia, nie wyższa niż 3.901.452,12 zł Upoważnienie zostało udzielone do 31 grudnia 2020 r.

W ramach upoważnienia Spółka mogła nabywać Akcje poza rynkiem regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych na podstawie zaproszenia (jednego albo kilku) do składania ofert sprzedaży akcji skierowanego przez Spółkę do wszystkich pozostałych akcjonariuszy Spółki. Nabywanie Akcji mogło być realizowane ze środków własnych Spółki w ramach wykorzystania na te potrzeby kapitału rezerwowego utworzonego na podstawie uchwały nr 5/2016 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie utworzenia kapitału rezerwowego w Spółce oraz uchwały nr 5/2017 Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki z dnia 4 maja 2017 r. w sprawie podziału zysku za rok obrotowy 2016. Działając w ramach upoważnienia, o którym mowa powyżej Zarząd Spółki w dniu 19 maja 2017 r. ogłosił Zaproszenie do składania ofert sprzedaży akcji Spółki. W odpowiedzi na zaproszenie, ofertę sprzedaży akcji złożył Bank „Y” S.A. W dniu 7 czerwca 2017 r. Spółka nabyła od akcjonariusza instytucjonalnego 1.000.000 sztuk akcji własnych po 3,69 zł za każdą akcję, co stanowi około 4,84% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Spółki.

Spółka pod warunkiem osiągnięcia za 2017 r. wymaganych parametrów ekonomicznych oraz zgodnie z warunkami określonymi w Regulaminie Programu Motywacyjnego odsprzeda w II półroczu 2018 r. osobom uprawnionym część akcji własnych realizując II transzę przyznawania opcji w ramach Programu.

Ocena skutków podatkowych związanych z odpłatnym nabyciem przez Spółkę akcji własnych oraz ich sprzedażą w 2018 r. i prawdopodobnie w 2019 r. po niższej cenie niż cena ich nabycia kadrze zarządzającej oraz kluczowym pracownikom Spółki wymaga zatem rozważenia, czy w związku z tymi czynnościami, po stronie Wnioskodawcy powstaje przychód podatkowy i prawo potrącenia kosztów jego uzyskania.

Na gruncie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2343 ze zm., dalej: „ustawy o PDOP”) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. należy wskazać, że w myśl art. 7 ust. 1, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11, art. 24a i art. 24b, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 7 ust. 2 ustawy o PDOP).

Zgodnie z art. 7 ust. 5 ustawy o PDOP, o wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

Od 1 stycznia 2018 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wyodrębniono źródło przychodów w postaci zysków kapitałowych oraz rozdzielono dochody uzyskiwane z tego źródła od pozostałych dochodów podatnika. W art. 7b ustawy o PDOP, wskazano zamknięty katalog przychodów, które podatnicy będą kwalifikowali jako przychody z zysków kapitałowych.

I tak, zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o PDOP, dodanym do ustawy o PDOP przez ustawę z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r. poz. 2175), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2018 r., za przychody z zysków kapitałowych uważa się inne, niż określone w pkt 1 i 2, przychody z udziału (akcji) w osobie prawnej lub spółce, o której mowa w art. 1 ust. 3, w tym przychody ze zbycia udziału (akcji), w tym ze zbycia dokonanego celem ich umorzenia.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Oznacza to, że co do zasady – przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, mająca definitywny charakter, powiększająca jego aktywa. Dotyczy to zarówno należności będących wprost wynikiem prowadzonej działalności gospodarczej, jak również innych definitywnych przysporzeń finansowych.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o PDOP, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o PDOP, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
   
   

Z cytowanych powyżej przepisów ustawy o PDOP, wynika, iż pierwszeństwo w kształtowaniu daty powstania przychodu ma dzień dokonania czynności – wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego, wykonania usługi lub jej częściowego wykonania, przy czym dzień wystawienia faktury lub uregulowania należności jest ostatecznym terminem, który stanowi o dacie powstania przychodu.

Mając na względzie powyższe przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, wskazać należy, że w sytuacji dokonania odpłatnego zbycia akcji własnych Spółki (które uprzednio Spółka nabyła odpłatnie od akcjonariusza) na rzecz uczestników Programu motywacyjnego po stronie Spółki powstanie przychód podatkowy, o którym mowa w art. 7b ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o PDOP, tj. z zysków kapitałowych. Przy czym, dla ustalenia momentu powstania przychodu z tego tytułu, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, znajdzie zastosowanie art. 12 ust. 3 w związku z art. 12 ust. 3a ustawy o PDOP, tj. datą powstania przychodu jest w takim przypadku dzień zbycia prawa majątkowego, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności. Zauważyć bowiem należy, że art. 12 ust. 3 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. wprost odnosi się do przychodów z zysków kapitałowych.

Odnosząc się do kwestii możliwości zaliczenia wydatków na nabycie akcji własnych do kosztów uzyskania przychodów przez Wnioskodawcę wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

W przypadku podatnika, który rozpoznaje przychody z zysków kapitałowych oraz innych źródeł przychodów w przypadku poniesienia wydatku stanowiącego koszt podatkowy, będzie on zobowiązany, do ustalenia czy jest to koszt dotyczący przychodów z zysków kapitałowych czy przychodów z innych źródeł.

Należy przy tym zauważyć, że definicja kosztów uzyskania przychodów sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
• został właściwie udokumentowany,
• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
  
  

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Powołana regulacja art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP przewiduje, że wydatki poniesione na objęcie lub nabycie akcji, nie są kosztem uzyskania przychodu do czasu uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia tych akcji.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie Spółka poniosła koszt związany z zakupem akcji własnych, a zatem Spółka uprawniona będzie do zaliczenia w poczet kosztów podatkowych poniesionych wydatków na ich nabycie w momencie ustalania przychodu ze sprzedaży tych akcji.

Przepisy prawa podatkowego nie ograniczają prawa do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na nabycie sprzedawanych akcji, mimo że przewyższają one osiągnięty z ich sprzedaży przychód. Dotyczy to opisanej przez Spółkę sytuacji, w której nabywa ona własne akcje w celu ich odsprzedaży po preferencyjnej cenie w ramach programu motywacyjnego dla kadry zarządzającej i kierowniczej Spółki. Tym samym, w przypadku sprzedaży akcji własnych, nabytych po cenie wyższej niż cena sprzedaży Spółka ma prawo do uznania za koszty podatkowe wydatki na zakup akcji, przy jednoczesnym wykazaniu przychodów ze sprzedaży tych akcji.

Rację ma Wnioskodawca twierdząc, że przy przypisaniu kosztów uzyskania przychodów do źródła przychodów należy ponadto uwzględnić przepisy przejściowe wynikające z ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizycznych. Zgodnie z art. 9 tej ustawy, przypisanie kosztów uzyskania przychodów do źródła przychodów, o których mowa w przepisach ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, dotyczy również kosztów poniesionych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, niezaliczonych do tego dnia do kosztów uzyskania przychodów.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie:

• powstania przychodu podatkowego z tytułu sprzedaży przez Wnioskodawcę akcji własnych po preferencyjnej cenie – jest prawidłowe,
• podstawy prawnej określającej moment powstania przychodu – jest nieprawidłowe,
• możliwości i momentu zaliczenia do kosztów podatkowych Wnioskodawcy wydatków na nabycie akcji własnych – jest prawidłowe.
  
  

Mając na uwadze sformułowane przez Wnioskodawcę pytania wyznaczające zakres interpretacji organ, wydając niniejszą interpretację dokonał oceny stanowiska Spółki w zakresie w jakim stanowisko to dotyczyło kwestii unormowanej przez przepisy prawa podatkowego. Oznacza to, że Organ nie dokonał oceny stanowiska dotyczącego rachunkowego ujmowania przychodów i kosztów na transakcji sprzedaży w księgach rachunkowych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekle prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.