2018.04.17 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0113-KDIPT3.4011.71.2018.1.JR
z 17 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku złożonym w dniu 1 lutego 2018 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia zobowiązania – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 lutego 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 28 maja 2014 r., w formie aktu notarialnego, została zawarta umowa darowizny pomiędzy matką Wnioskodawczyni (inicjały HM) jako darczyńcą a Wnioskodawczynią, czyli córką darczyńcy. Na podstawie tej umowy Wnioskodawczyni stała się, z wyłączeniem innych osób, właścicielką nieruchomości położonej w B., składającej się z działki o pow. 3 701 m ², zabudowanej budynkiem mieszkalnym o pow. użytkowej 120,5 m². Powyższa transakcja została objęta zaświadczeniem wydanym przez naczelnika urzędu skarbowego, w przedmiocie zastosowania do darowizny zwolnienia z podatku od spadków i darowizn.

Następnie nieruchomość przekazana w formie darowizny stała się przedmiotem sporu w kręgu rodziny - siostry i jej syna (inicjały DM), będącego siostrzeńcem Wnioskodawczyni.

W pierwszej kolejności z powództwa siostrzeńca (DM) toczyło się przed Sądem Okręgowym postępowanie przeciwko matce Wnioskodawczyni, o zwrot pożyczki wraz z odsetkami w kwocie należności głównej 284 034 zł 25 gr. Matka Wnioskodawczyni w całości zakwestionowała istnienie tej wierzytelności i postawiła zarzut spreparowania w złej wierze przez jej wnuka (a siostrzeńca Wnioskodawczyni) dokumentów w postaci dwóch umów pożyczek i zabezpieczającego je weksla z użyciem do tego celu kart in blanco podpisanych przez matkę na potrzeby zupełnie innych rodzinnych spraw i formalności.

W ślad za opisanym pozwem, siostrzeniec wytoczył kolejne powództwo – skargę paulińską do Sądu Okręgowego, tym razem przeciwko Wnioskodawczyni, która jest jego ciotką, o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego dokonaną przez matkę Wnioskodawczyni w 2014 r. darowizny wyżej opisanej nieruchomości. Siostrzeniec (DM) twierdził w pozwie, że przedmiotowa darowizna została dokonana z pokrzywdzeniem jego jako wierzyciela matki Wnioskodawczyni (a jego babci HM) w zakresie wierzytelności dochodzonych z pożyczki.

W odpowiedzi na pozew, Wnioskodawczyni udowodniła, że darowizna, którą próbował ubezskutecznić siostrzeniec, nie miała absolutnie żadnego defraudacyjnego charakteru, lecz wpisywała się w zamysł Jej matki chcącej uporządkować swoje sprawy majątkowe jeszcze za życia poprzez sprawiedliwy podział majątku. Wnioskodawczyni wykazała, że w miesiącu lutym 2014 r., Jej siostra (matka siostrzeńca) również dostała od ich matki w darowiźnie działki o powierzchni około 30 arów o wartości rynkowej około 200 000 zł. Wnioskodawczyni, ze względu na zły stan zdrowia oraz podeszły wiek matki, postanowiła zakończyć spór i podpisać z siostrzeńcem ugodę polegającą na nieodpłatnym „odstąpieniu” siostrzeńcowi i przeniesieniu na jego rzecz własności 16 arów działki wydzielonej z działki, którą w 2014 r. podarowała Jej matka. Rozwiązanie to zostało usankcjonowane w dwóch ugodach zawartych przed mediatorem. Pierwsza z tych ugód została zawarta w dacie 30 listopada 2016 r. pomiędzy wnukiem (DM) a babcią (HM), którzy oświadczyli, że przed Sądem Okręgowym toczy się postępowanie o sygn. akt …., z powództwa wnuka przeciwko babci, o zapłatę kwoty 284 035 zł oraz przed Sądem Okręgowym toczy się postępowanie o sygn. akt …., z powództwa wnuka (DM) będącego siostrzeńcem przeciwko Wnioskodawczyni, o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną, tj. umowy darowizny z dnia 28 maja 2014 r., dotyczącej nieruchomości położonej w B. Strony (babcia i wnuk) zawarły ugodę, z treści której wynika, że babcia (HM) w trybie art. 391 K.c. zapewnia, że jej córka, czyli Wnioskodawczyni zleci podział nieruchomości położonej w B., o pow. 3 701 m², zabudowanej budynkiem mieszkalnym, w ten sposób, że zostanie wydzielona nieruchomość niezabudowana o pow. 1 600 m² i córka (czyli Wnioskodawczyni) przeniesie własność wydzielonej działki na wnuka (DM – czyli siostrzeńca Wnioskodawczyni) w zamian za zrzeczenie się przez wnuka wszelkich roszczeń wobec babci, w tym roszczenia o zapłatę kwoty dochodzonej w sprawie o sygn. akt …., czyli 284 035 zł, w terminie do dnia 31 kwietnia 2017 r., zaś wnuk (DM) poniesie w całości koszty podziału geodezyjnego i zawarcia umowy przeniesienia własności. Wnuk (siostrzeniec Wnioskodawczyni DM) zrzeka się wszelkich roszczeń wobec babci (HM), opartych na jakichkolwiek tytułach prawnych oraz zrzeka się wszelkich roszczeń wobec Wnioskodawczyni opartych na jakichkolwiek tytułach prawnych.

Druga ugoda została zawarta przed mediatorem pomiędzy Wnioskodawczynią, a siostrzeńcem (DM) w dacie 29 marca 2017 r., którzy oświadczyli, że przed Sądem Okręgowym toczy się postępowanie o sygn. akt B/16, z powództwa siostrzeńca (DM) przeciwko Wnioskodawczyni, o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej z umowy darowizny z dnia 28 maja 2014 r. dotyczącej nieruchomości położonej w B. Z treści tej ugody wynika, że Wnioskodawczyni zleci podział nieruchomości położonej w B. o pow. 3 701 m2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym, w ten sposób, że zostanie wydzielona nieruchomość niezabudowana o pow. 1 600 m² i Wnioskodawczyni przeniesie własność wydzielonej działki na siostrzeńca (DM) w zamian za zrzeczenie się przez DM wszelkich roszczeń wobec Jej mamy a jego babci, w tym roszczenia o zapłatę kwoty dochodzonej w sprawie o sygn. akt A/16, w terminie do dnia 15 czerwca 2017 r. DM (siostrzeniec Wnioskodawczyni) zrzeka się wobec Niej wszelkich roszczeń z tytułu art. 527 k.c. W ugodzie zawartej w dniu 29 marca 2017 r., wprost nie została wymieniona wielkość roszczenia siostrzeńca (DM) wobec matki Wnioskodawczyni, ale mediator przywołał w treści ugody sygnaturę sprawy sądowej A/16, w której roszczenie zostało określone na kwotę 284 035 zł.

Zasadniczym elementem obydwu ugód było ustępstwo polegające na wydzieleniu z nieruchomości otrzymanej przez Wnioskodawczynię w darowiźnie, działki niezabudowanej o pow. 16 arów i przeniesienie własności wydzielonej nieruchomości na siostrzeńca w zamian za zrzeczenie się przez niego wszelkich roszczeń wobec swojej babci a matki Wnioskodawczyni, a tym samym wszelkich roszczeń wobec Wnioskodawczyni. Obydwie ugody zostały zatwierdzone przez Sąd Okręgowy, co pozwoliło na umorzenie obydwu toczących się przed nim postępowań.

W wykonaniu postanowienia ugodowego, w dniu 28 września 2017 r., Wnioskodawczyni przeniosła na siostrzeńca w formie aktu notarialnego własność 16 arów działki, wydzielonej z działki uzyskanej od matki w drodze umowy darowizny z maja 2014 r. W akcie notarialnym z dnia 28 września 2017 r., Rep. A nr C/2017, zawartym pod tytułem „umowa przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia zobowiązania” zostały zawarte następujące zapisy: Stawiający (Wnioskodawczyni i siostrzeniec DM) oświadczają, że Wnioskodawczyni oraz siostrzeniec (DM) zawarli ugodę w związku z toczącym się postępowaniem o sygn. akt B/16, z powództwa DM, o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej z umowy darowizny z dnia 28 maja 2014 r., z której wynika, że celem zaspokojenia wszelkich roszczeń DM wobec Wnioskodawczyni, przeniesie Ona na jego rzecz własność działki o powierzchni 1 600 m².

W wykonaniu cytowanej wyżej ugody, Wnioskodawczyni działając na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, przenosi na DM własność opisanej działki o powierzchni 1 600 m², a DM oświadcza, że na powyższe wyraża zgodę.

Stawiający oświadczyli, że przeniesienie własności przedmiotowej działki następuje w celu zwolnienia Wnioskodawczyni ze zobowiązania o zapłatę kwoty dochodzonej w postępowaniu sądowym o sygn. akt A/16, jak również Jej siostrzeniec (DM) oświadczył, że w związku z zawarciem ugody zrzeka się wszelkich roszczeń wobec Wnioskodawczyni z tytułu prowadzonych postępowań sądowych, zaś zawarcie niniejszego aktu notarialnego następuje celem zakończenia postępowań sądowych i całkowitego rozliczenia wzajemnych roszczeń. Wartość rynkową przedmiotowej działki strony aktu notarialnego określiły na kwotę 200 000 zł. W akcie notarialnym wprost nie została wymieniona wielkość roszczenia siostrzeńca Wnioskodawczyni (DM) wobec matki Wnioskodawczyni (HM), ale notariusz przywołał w akcie notarialnym sygnaturę sprawy sądowej A/16, w której roszczenie zostało określone na kwotę 284 035 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy nieodpłatne przeniesienie prawa własności nieruchomości (działki) na rzecz siostrzeńca na podstawie ugody sądowej, przed upływem 5 lat od daty nabycia nieruchomości w drodze darowizny, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodu podlegającym opodatkowaniu jest odpłatne zbycie nieruchomości, a przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest wartość tej nieruchomości pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Z uwagi na fakt, że umowa przeniesienia własności nie ma charakteru odpłatnego, nie występuje zatem ekwiwalent pieniężny w postaci ceny wynikającej z umowy.

Według Wnioskodawczyni, nieodpłatne przeniesienie prawa własności nieruchomości przed upływem 5 lat od jego nabycia w formie darowizny, nie rodzi skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni uważa, że nie uzyskała żadnych korzyści majątkowych z tytułu przeniesienia własności nieruchomości na siostrzeńca, nie uzyskała z tego tytułu jakiegokolwiek ekwiwalentu wykraczającego poza zrzeczenie się przez siostrzeńca wszelkich roszczeń wobec Jej matki. W szczególności zawarte ugody i ich wykonanie nie skutkują umorzeniem jakichkolwiek roszczeń pieniężnych, aktualnych i przyszłych, które przysługiwałyby siostrzeńcowi wobec Wnioskodawczyni. W wyniku zawarcia ugody z siostrzeńcem nie uzyskała Ona żadnego przysporzenia majątkowego, ugoda nie miała na celu zaspokojenia jakichkolwiek Jej zobowiązań wobec siostrzeńca. Jedyna korzyść osiągnięta przez Wnioskodawczynię ma walor niemajątkowy i polega na uchyleniu sporu rodzinnego, angażującego Ją i matkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Stosownie do treści art. 155 § 1 ww. Kodeksu, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Jednocześnie podkreślić należy, że dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych sam fakt podziału nieruchomości jest nieistotny, jeżeli przez podział nieruchomości rozumieć proces mający na celu zyskanie korzystniejszej konfiguracji nieruchomości (działek). Jeżeli zatem właściciel dokonuje podziału nieruchomości nie mamy do czynienia z żadnym nabyciem, bo chodzi o nieruchomość, której ta osoba jest już właścicielem. Fakt podziału nieruchomości pozostaje bez znaczenia, gdyż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają skutki podatkowe zbycia nieruchomości od daty jej nabycia, a nie od daty podziału.

Zatem bezspornym jest, że w przedmiotowej sprawie nabycie przez Wnioskodawczynię działki o pow. 1 600 m², która została wydzielona z działki o pow. 3701 m², nastąpiło w 2014 r. w drodze umowy darowizny.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni w dniu 28 maja 2014 r., na podstawie umowy darowizny, otrzymała od matki nieruchomość składającą się z działki o pow. 3 701 m², zabudowanej budynkiem mieszkalnym o pow. użytkowej 120,5 m². Nieruchomość ta stała się przedmiotem sporu w kręgu rodziny - siostry i jej syna, będącego siostrzeńcem Wnioskodawczyni.

W pierwszej kolejności z powództwa siostrzeńca toczyło się przed Sądem Okręgowym postępowanie przeciwko matce Wnioskodawczyni, o zwrot pożyczki wraz z odsetkami w kwocie należności głównej 284 034 zł 25 gr. Matka Wnioskodawczyni w całości zakwestionowała istnienie tej wierzytelności i postawiła zarzut spreparowania w złej wierze przez jej wnuka (a siostrzeńca Wnioskodawczyni) dokumentów w postaci dwóch umów pożyczek i zabezpieczającego je weksla z użyciem do tego celu kart in blanco podpisanych przez matkę na potrzeby zupełnie innych rodzinnych spraw i formalności.

W ślad za opisanym pozwem, siostrzeniec wytoczył kolejne powództwo – skargę pauliańską do Sądu Okręgowego, tym razem przeciwko Wnioskodawczyni, która jest jego ciotką, o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niego dokonanej przez matkę Wnioskodawczyni w 2014 r. darowizny wyżej opisanej nieruchomości. Siostrzeniec twierdził w pozwie, że przedmiotowa darowizna została dokonana z pokrzywdzeniem jego jako wierzyciela matki Wnioskodawczyni (a jego babci) w zakresie wierzytelności dochodzonych z pożyczki.

W wykonaniu postanowienia ugodowego, w dniu 28 września 2017 r. Wnioskodawczyni przeniosła na siostrzeńca w formie aktu notarialnego własność 16 arów działki, wydzielonej z działki uzyskanej od matki w drodze umowy darowizny z maja 2014 r. W akcie notarialnym z dnia 28 września 2017 r., Rep. A nr C/2017, zawartym pod tytułem „umowa przeniesienia własności nieruchomości w celu zwolnienia zobowiązania” zostały zawarte następujące zapisy: Stawiający (Wnioskodawczyni i siostrzeniec DM) oświadczają, że Wnioskodawczyni oraz siostrzeniec (DM) zawarli ugodę w związku z toczącym się postępowaniem o sygn. akt B/16 z powództwa DM, o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej z umowy darowizny z dnia 28 maja 2014 r., z której wynika, że celem zaspokojenia wszelkich roszczeń DM wobec Wnioskodawczyni, przeniesie Ona na jego rzecz własność działki o powierzchni 1 600 m².

W wykonaniu cytowanej wyżej ugody, Wnioskodawczyni działając na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, przenosi na DM własność opisanej działki o powierzchni 1 600 m² a DM oświadcza, że na powyższe wyraża zgodę.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że własność nieruchomości została przeniesiona na rzecz siostrzeńca nieodpłatnie, ponieważ Wnioskodawczyni nie uzyskała w zamian żadnego wynagrodzenia, a w konsekwencji Wnioskodawczyni nie ma obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

Z powyższym stanowiskiem Wnioskodawczyni nie można się jednak zgodzić. Zauważyć bowiem należy, że użyty w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, termin „odpłatne zbycie” oznacza każde przeniesienie prawa własności lub praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin ten obejmuje zatem szeroki zakres umów i pozostaje bez znaczenia czy do odpłatnego zbycia dochodzi w drodze zniesienia współwłasności, działu spadku, umowy zamiany lub sprzedaży, czy też – jak to ma miejsce w omawianym przypadku – w drodze przeniesienia na rzecz siostrzeńca własności nieruchomości w celu zwolnienia zobowiązania. „Płatność” bowiem nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci konkretnego przepływu gotówkowego, może oznaczać także uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie należy rozumieć wyłącznie zapłaty w pieniądzu, płatnością może także być zwolnienie zobowiązania, czy potrącenie wzajemnych, wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).

Zatem, do stwierdzenia powstania przychodu warunkiem koniecznym jest uzyskanie przysporzenia majątkowego.

Należy zauważyć, że na podstawie art. 527 § 1 ustawy Kodeks cywilny, gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynność (art. 527 § 2 K.c.).

Tzw. „skarga pauliańska” stanowi wyjątek od zasady prawa zobowiązaniowego, że stosunek obligacyjny powstaje pomiędzy jego stronami, gdyż uwzględnienie skargi pauliańskiej powoduje, że wierzyciel będzie mógł dochodzić swoich roszczeń nie bezpośrednio od dłużnika, a od osoby trzeciej – z którą dłużnik dokonał czynności krzywdzącej dla wierzyciela, a czynność prawna dłużnika utraci moc w stosunku do wierzyciela występującego ze skargą paulińską.

Aby wierzyciel mógł skorzystać z omawianej instytucji, muszą być łącznie spełnione następujące przesłanki:

istnienie wierzytelności,
dokonanie przez dłużnika z osobą trzecią czynności prawnej, na skutek której osoba ta uzyskała korzyść majątkową,
pokrzywdzenie wierzycieli,
działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli,
wiedza lub możliwość (przy zachowaniu należytej staranności) dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią.

W przypadku zaistnienia wszystkich przesłanek z art. 527 K.c., dochodzi do uznania przez sąd czynności prawnej dłużnika z osobą trzecią, dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, za bezskuteczną w stosunku do wierzyciela, który czynność zaskarżył.

Z kolei zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 453 Kodeks cywilny, jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się ze zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże, gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.

Przyjmuje się, że umowa, o której mowa w ww. przepisie ma charakter odpłatnej umowy rozporządzającej, gdyż wierzyciel w miejsce dotychczasowego roszczenia uzyskuje inne. Płatność za świadczenie (wynagrodzenie) nie musi mieć bowiem charakteru pieniężnego, może oznaczać również uzyskanie świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. I tak, przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy lub prawa w zamian za zwolnienie zobowiązania, jest odpłatnym zbyciem tej rzeczy lub prawa, nie następuje bowiem pod tytułem darmym.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni zaspokoiła roszczenie siostrzeńca poprzez przekazanie mu wydzielonej działki stanowiącej Jej własność. Innymi słowy, zbyła ona przedmiotową nieruchomość za zwolnienie zobowiązania. Zwolnienie zobowiązania miało więc w niniejszej sytuacji dla Wnioskodawczyni określoną wartość majątkową, gdyż w jego wyniku przestała być zobowiązana wobec swojego siostrzeńca do zapłaty określonej kwoty. Wartość rynkowa nieruchomości jest dla Wnioskodawczyni przychodem za przeniesienie ww. prawa własności.

Skoro Wnioskodawczyni zbyła nieruchomość odpłatnie (otrzymała bowiem świadczenie wzajemne polegające na zwolnieniu Wnioskodawczyni z zapłaty kwoty dochodzonej w postępowaniu sądowym) przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nabyła nieruchomość, to zgodnie z ww. art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po stronie Wnioskodawczyni powstało źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja zbycia mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy – za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zatem kosztem uzyskania przychodu przy odpłatnym zbyciu nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku mogą być wyłącznie:

udokumentowane nakłady na tę nieruchomość lub prawo zwiększające jego wartość,

kwota zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej ten podatek przypada na tę nieruchomość lub prawo.

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy.

Stosownie do art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Reasumując, przeniesienie w 2017 r. na rzecz siostrzeńca własności nieruchomości (działki o pow. 1 600 m², nabytej w drodze darowizny w 2014 r.) w celu zwolnienia zobowiązania, w związku z zawartą ugodą sądową, jest odpłatnym zbyciem nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającym opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zostało dokonane przed upływem pięciu lat od daty nabycia. Przychodem podlegającym opodatkowaniu jest wartość rynkowa przedmiotowej działki określona w akcie notarialnym.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

Jednocześnie Organ zauważa, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 14na ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe postępowanie jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin