Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-2.4012.23.2018.1.SR
z 13 kwietnia 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2018 r. (data wpływu 15 stycznia 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• obowiązku odprowadzenia podatku VAT do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy, z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w konsultacji medycznej udzielonej telefonicznie na rzecz obywatela Włoch – jest nieprawidłowe,
• uznania konsultacji medycznej udzielonej przez skype oraz porady mailowej za usługi telekomunikacyjne oraz obowiązku odprowadzenia podatku VAT z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w przypadku pacjenta z kraju UE w kraju nabywcy, natomiast w przypadku pacjenta spoza UE w US w Polsce właściwym ze względu na siedzibę firmy – jest nieprawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 15 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku odprowadzenia podatku VAT do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy, z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w konsultacji medycznej udzielonej telefonicznie na rzecz obywatela Włoch, oraz uznania konsultacji medycznej udzielonej przez skype oraz porady mailowej za usługi telekomunikacyjne oraz obowiązku odprowadzenia podatku VAT z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w przypadku pacjenta z kraju UE w kraju nabywcy, natomiast w przypadku pacjenta spoza UE w US w Polsce właściwym ze względu na siedzibę firmy.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny i zdarzenie przyszłe:

Firma I. Sp. z o.o. prowadzi platformę internetową do konsultacji medycznych online. Wnioskodawca jest płatnikiem VAT, działalność jest zarejestrowana w Polsce. Serwis działa w ten sposób, że lekarz zakłada sobie swoje konto (imię, nazwisko, specjalizacja), w „kalendarzu wizyt” określa kiedy (dzień, godzina), w jakiej formie (skype, telefon, mail) i za jaką cenę będzie prowadził konsultacje. Po podpisaniu z Wnioskodawcą umowy o współpracę, jego profil jest widoczny na portalu publicznym. Pacjent chcąc skonsultować problem medyczny, rezerwuje sobie termin konsultacji u konkretnego lekarza, o określonej porze. Opłaca poradę przez system DotPay. W określonym dniu, o odpowiedniej porze specjalista kontaktuje się telefonicznie lub przez skype z pacjentem, ewentualnie w określonym czasie odpowiada pisemnie na zapytanie mailowe.

Okresem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy. Rozliczenie wygląda w ten sposób, że dla serwisu lekarz wystawia fakturę tytułem: konsultacja medyczna na kwotę pomniejszoną o prowizję Wnioskodawcy, natomiast serwis wystawia pacjentowi fakturę z dwoma pozycjami:

1. Konsultacja medyczna, która zwolniona jest z podatku VAT,
2. Usługa pośrednictwa, która opodatkowana jest stawką 23% VAT.
   
   

Wśród osób, które skorzystały za pośrednictwem Wnioskodawcy z konsultacji medycznych jest obywatel Włoch – z kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Konsultacja była telefoniczna. Natomiast w przyszłości Wnioskodawca zakłada, że konsultacje mogą się odbywać drogą mailową, przez skype, telefonicznie, a nabywcami mogą być zarówno obywatele krajów UE, jak i krajów spoza UE. W świetle przepisów unijnych, które weszły w życie 1 stycznia 2015 r. o usługach teleinformatycznych na odległość, Wnioskodawca ma wątpliwości co do miejsca (kraju), do którego powinien odprowadzać podatek VAT, czy lekarze polscy mogą udzielać porad medycznych obywatelom z Unii Europejskiej i spoza niej za pomocą środków komunikowania się na odległość, bez konieczności rejestrowania się jako podatnik VAT w innych krajach UE (poza Polską).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy za usługę pośrednictwa Wnioskodawcy w konsultacji medycznej obywatela Włoch (kraju członkowskiego Unii Europejskiej) przeprowadzonej przez telefon, słusznie Wnioskodawca odprowadził podatek VAT do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy?
2. Czy rozmowa przez skype oraz porada mailowa są usługami telekomunikacyjnymi, które (według przepisów UE) – jeśli pacjent jest z kraju UE – to VAT od pośrednictwa w takiej konsultacji Wnioskodawca odprowadza do kraju nabywcy, a jeśli jest spoza UE to taki podatek VAT odprowadza do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1 Konsultację przeprowadził lekarz, którego praktyka lekarska ma siedzibę w Polsce. Była to konsultacja telefoniczna, a ta w rozumieniu Wnioskodawcy nie jest usługą teleinformatyczną na odległość, o której mowa jest w przepisach Unii Europejskiej o podatku VAT, a które obowiązują od 1 stycznia 2015 r. Stąd decyzja Wnioskodawcy, by podatek VAT od usługi pośrednictwa w tej konsultacji medycznej odprowadzić do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy.

Ad. 2 Rozmowa przez skype oraz porada mailowa w rozumieniu Wnioskodawcy są usługami teleinformatycznymi na odległość, o których mowa jest w ww. przepisach prawa podatkowego Unii Europejskiej. Wnioskodawca zakłada, że jeśli konsultacja medyczna odbędzie się przez skype lub drogą mailową, a nabywcą będzie obywatel któregoś z krajów Unii Europejskiej, to Wnioskodawca będzie zmuszony odprowadzić podatek VAT od usługi pośrednictwa w takiej konsultacji do kraju, z którego pochodzi nabywca. Natomiast Wnioskodawca uważa, że jeśli taka konsultacja dla obywatela z każdego innego kraju spoza Unii Europejskiej odbędzie się, to VAT Wnioskodawca winien będzie odprowadzić do US w Polsce (oczywiście jedynie VAT od pośrednictwa w takiej konsultacji).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie:

• obowiązku odprowadzenia podatku VAT do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy, z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w konsultacji medycznej udzielonej telefonicznie na rzecz obywatela Włoch – jest nieprawidłowe,
• uznania konsultacji medycznej udzielonej przez skype oraz porady mailowej za usługi telekomunikacyjne oraz obowiązku odprowadzenia podatku VAT z tytułu usługi pośrednictwa Wnioskodawcy w przypadku pacjenta z kraju UE w kraju nabywcy, natomiast w przypadku pacjenta spoza UE w US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy – jest nieprawidłowe.
  
  

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2017 r., poz. 1221 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Przepis ten odnosi się do świadczeń określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.

Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy. Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Jednakże, zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności te muszą być wykonywane przez podatnika.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Przepis art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W przypadku usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług, istotnym jest ustalenie miejsca ich świadczenia, bowiem od określenia miejsca świadczenia zależeć będzie miejsce ich opodatkowania.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania rozdziału 3 działu V ww. ustawy o podatku od towarów i usług:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

Powołany przepis wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W świetle regulacji przepisu art. 28b ust. 2 ustawy, w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

W przypadku gdy podatnik będący usługobiorcą nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu (art. 28b ust. 3 ustawy).

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy zawarta została w art. 28c ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28d, art. 28e, art. 28f ust. 1, 2 i 3, art. 28g ust. 2 i art. 28h-28n.

Zgodnie z art. 28k ustawy, miejscem świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych i usług elektronicznych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami jest miejsce, w którym podmioty te posiadają siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Wskazać należy, że przez usługi telekomunikacyjne – stosownie do art. 2 pkt 25a ustawy – rozumie się usługi dotyczące transmisji, emisji i odbioru sygnałów, tekstów, obrazów i dźwięków lub wszelkiego rodzaju informacji drogą kablową, radiową, optyczną lub za pośrednictwem innych systemów elektromagnetycznych, w tym związane z nimi przeniesienie lub cesję praw do użytkowania środków dla zapewniania takiej transmisji, emisji i odbioru, wraz z zapewnieniem dostępu do ogólnoświatowych sieci informacyjnych, z uwzględnieniem art. 6a rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L 77 z 23.03.2011, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 282/2011”.

Odwołując się natomiast do przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347 s. 1 ze zm.), należy przytoczyć art. 24 ust. 2, zgodnie z którym „usługi telekomunikacyjne” oznaczają usługi dotyczące transmisji, emisji i odbioru sygnałów, tekstów, obrazów i dźwięków lub wszelkiego rodzaju informacji drogą kablową, radiową, optyczną lub za pośrednictwem innych systemów elektromagnetycznych, w tym związane z nimi przeniesienie lub cesja praw do użytkowania środków dla zapewniania takiej transmisji, emisji i odbioru, wraz z zapewnieniem dostępu do ogólnoświatowych sieci informacyjnych.

Na mocy art. 6a ust. 1 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L. 2011.77.1), usługi telekomunikacyjne w rozumieniu art. 24 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE obejmują w szczególności następujące usługi:

1. usługi telefonii stacjonarnej i komórkowej służące do przesyłania i przełączania komunikacji głosowej, danych i obrazu, łącznie z usługami telefonicznymi obejmującymi element obrazu, nazywane inaczej usługami wideotelefonicznymi;
2. usługi telefoniczne świadczone przez internet, łącznie z usługami telefonii internetowej (VoIP);
3. poczta głosowa, oczekiwanie na połączenie, przekazywanie połączenia, identyfikacja dzwoniącego, telekonferencja i inne usługi obsługiwania połączeń;
4. usługi przywoływania;
5. usługi „audiotekst”;
6. faks, telegraf i teleks;
7. dostęp do internetu i stron World Wide Web;
8. prywatne połączenia sieciowe oddające łącza telekomunikacyjne do wyłącznego użytku usługobiorcy.
   
   

Natomiast na podstawie art. 6a ust. 2 ww. rozporządzenia, usługi telekomunikacyjne w rozumieniu art. 24 ust. 2 dyrektywy 2006/112/WE nie obejmują następujących usług:

1. usług świadczonych drogą elektroniczną;
2. usług nadawczych radiowych i telewizyjnych (dalej zwanych „usługami nadawczymi”).
   
   

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 26 ustawy, przez usługi elektroniczne rozumie się usługi świadczone za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o których mowa w art. 7 rozporządzenia 282/2011 (rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 77, str. 1, z późn. zm.).

W myśl art. 7 ust. 1 rozporządzenia 282/2011, do „usług świadczonych drogą elektroniczną”, o których mowa w dyrektywie 2006/112/WE, należą usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie – ze względu na ich charakter – jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.

Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 2 rozporządzenia 282/2011, ustęp 1 obejmuje w szczególności:

1. ogólnie dostawy produktów w formie cyfrowej, łącznie z oprogramowaniem, jego modyfikacjami lub nowszymi wersjami;
2. usługi umożliwiające lub wspomagające obecność przedsiębiorstw lub osób w sieci elektronicznej, takich jak witryna lub strona internetowa;
3. usługi generowane automatycznie przez komputer i przesyłane poprzez Internet lub sieć elektroniczną w odpowiedzi na określone dane wprowadzone przez usługobiorcę;
4. odpłatne przekazywanie prawa do wystawiania na aukcji towarów lub usług za pośrednictwem witryny internetowej działającej jako rynek online, na którym potencjalni kupujący przedstawiają swoje oferty przy wykorzystaniu automatycznych procedur oraz na którym strony są informowane o dokonaniu sprzedaży za pomocą poczty elektronicznej generowanej automatycznie przez komputer;
5. pakiety usług internetowych oferujące dostęp do informacji, w których element telekomunikacyjny ma charakter pomocniczy i drugorzędny (to znaczy pakiety wykraczające poza oferowanie samego dostępu do Internetu i obejmujące inne elementy, takie jak strony, które umożliwiają dostęp do aktualnych wiadomości, informacji meteorologicznych lub turystycznych, gier, umożliwiają hosting witryn internetowych, dostęp do grup dyskusyjnych; itp.);
6. usługi wyszczególnione w załączniku I.
   
   

Załącznik nr I obejmuje:

1. Punkt 1 załącznika II do dyrektywy 2006/112/WE:
   
   1. tworzenie i hosting witryn internetowych;
   2. automatyczna konserwacja oprogramowania, zdalnie i online;
   3. zdalne zarządzanie systemami;
   4. hurtownie danych online, umożliwiające elektroniczne przechowywanie i wyszukiwanie konkretnych danych;
   5. dostarczanie online przestrzeni na dysku na żądanie.
2. Punkt 2 załącznika II do dyrektywy 2006/112/WE:
   
   1. uzyskiwanie dostępu online i pobieranie oprogramowania (w szczególności programy w zakresie zamówień publicznych/księgowości, programy antywirusowe) oraz jego uaktualnień;
   
   
   2. oprogramowanie blokujące pojawianie się banerów reklamowych;
   3. sterowniki do pobierania, takie jak programy ustawiające interfejsy komputera i urządzeń peryferyjnych (np. drukarek);
   4. automatyczna instalacja online filtrów na witrynach internetowych;
   5. automatyczna instalacja online zabezpieczeń typu firewall.
3. Punkt 3 załącznika II do dyrektywy 2006/112/WE:
   
   1. uzyskiwanie dostępu i pobieranie motywów pulpitów;
   2. uzyskiwanie dostępu i pobieranie obrazów, fotografii i wygaszaczy ekranu;
   3. zawartość książek w formie cyfrowej i innych publikacji elektronicznych;
   4. prenumerata gazet i czasopism publikowanych online;
   5. dzienniki logowania i statystyki odwiedzania stron internetowych;
   6. wiadomości, informacje o sytuacji na drogach oraz prognozy pogody online;
   7. informacje generowane automatycznie online przez oprogramowanie po wprowadzeniu przez klienta określonych danych, takich jak dane prawne lub finansowe (w szczególności stale uaktualniane kursy giełdowe);
   8. dostarczanie przestrzeni reklamowej, szczególnie banerów reklamowych na stronach lub witrynach internetowych;
   9. korzystanie z wyszukiwarek i katalogów internetowych.
4. Punkt 4 załącznika II do dyrektywy 2006/112/WE:
   
   1. uzyskiwanie dostępu i pobieranie muzyki na komputery i telefony komórkowe;
   2. uzyskiwanie dostępu i pobieranie sygnałów dźwiękowych, urywków nagrań, dzwonków i innych dźwięków;
   3. uzyskiwanie dostępu do filmów i ich pobieranie;
   4. pobieranie gier na komputery i telefony komórkowe;
   5. uzyskiwanie dostępu do automatycznych gier online, które wymagają użycia Internetu lub innych podobnych sieci elektronicznych, gdy gracze są od siebie oddaleni.
5. Punkt 5 załącznika II do dyrektywy 2006/112/WE:
   
   1. automatyczne nauczanie na odległość, którego funkcjonowanie wymaga użycia Internetu lub podobnej sieci elektronicznej, wymagające niewielkiego bądź niewymagające żadnego udziału człowieka, łącznie z klasami wirtualnymi, z wyjątkiem sytuacji, gdzie Internet lub podobna sieć elektroniczna wykorzystywana jest jako proste narzędzie służące komunikowaniu się nauczyciela z uczniem;
   2. ćwiczenia wypełniane przez ucznia online i sprawdzane automatycznie, bez udziału człowieka.
   
   
   

Zgodnie z art. 7 ust. 3 ww. rozporządzenia, ustęp 1 nie ma zastosowania do:

1. usług nadawczych;
2. usług telekomunikacyjnych;
3. towarów, w przypadku których zamawianie i obsługa zamówienia odbywają się elektronicznie;
4. płyt CD-ROM, dyskietek i podobnych nośników fizycznych;
5. materiałów drukowanych, takich jak książki, biuletyny, gazety lub czasopisma;
6. płyt CD i kaset magnetofonowych;
7. kaset wideo i płyt DVD;
8. gier na płytach CD-ROM;
9. usług świadczonych przez specjalistów, takich jak prawnicy i doradcy finansowi, którzy udzielają swym klientom porad za pomocą poczty elektronicznej;
10. usług edukacyjnych, w ramach których treść kursu przekazywana jest przez nauczyciela za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej (tzn. przez zdalne połączenie);
11. usług fizycznych off-line naprawy sprzętu komputerowego;
12. hurtowni danych off-line;
13. usług reklamowych, w szczególności w gazetach, na plakatach i w telewizji;
14. usług centrum wsparcia telefonicznego;
15. usług edukacyjnych obejmujących wyłącznie kursy korespondencyjne, takie jak kursy za pośrednictwem poczty;
16. konwencjonalnych usług aukcyjnych, przy których niezbędny jest bezpośredni udział, niezależnie od sposobu składania ofert;
17. (uchylona)
18. (uchylona)
19. (uchylona)
20. biletów wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, zarezerwowanych online;
21. zakwaterowania, wynajmu samochodów, usług restauracyjnych, przewozu osób lub podobnych usług zarezerwowanych online.
    
    

Należy zauważyć, że warunkiem koniecznym uznania usługi za usługę elektroniczną jest, aby była ona świadczona za pomocą Internetu lub podobnej sieci elektronicznej. Warunek ten nie jest jednak wystarczający do uznania danej usługi za usługę elektroniczną w rozumieniu powołanych wyżej przepisów. Istotne jest łączne wystąpienie następujących cech świadczonych usług:

• realizacja za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej,
• świadczenie jest zautomatyzowane, a udział człowieka jest niewielki,
• ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe.
  
  

W myśl art. 9a ust. 1 rozporządzenia w przypadku gdy usługi świadczone drogą elektroniczną są świadczone za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, interfejsu lub portalu, np. sklepu z aplikacjami, przyjmuje się do celów stosowania art. 28 dyrektywy 2006/112/WE, że podatnik uczestniczący w świadczeniu tych usług działa w imieniu własnym, lecz na rzecz dostawcy tych usług, chyba że podatnik ten wyraźnie wskaże tego dostawcę jako podmiot świadczący usługę i jest to odzwierciedlone w uzgodnieniach umownych zawartych między stronami.

Aby uznać dostawcę usług świadczonych drogą elektroniczną za wyraźnie wskazanego przez podatnika jako podmiot świadczący usługę, muszą zostać spełnione następujące warunki:

1. na fakturze wystawionej lub udostępnionej przez każdego podatnika uczestniczącego w świadczeniu usług drogą elektroniczną należy wyszczególnić takie usługi i ich dostawcę;
2. na rachunku lub paragonie wystawionym lub udostępnionym usługobiorcy należy wyszczególnić usługi świadczone drogą elektroniczną i ich dostawcę.
   
   

Na użytek niniejszego ustępu podatnik, który w odniesieniu do usług świadczonych drogą elektroniczną zatwierdzi obciążenie usługobiorcy płatnością, zatwierdzi świadczenie usług lub ustali ogólne warunki świadczenia usług, nie może mieć możliwości wyraźnego wskazania innej osoby jako podmiotu świadczącego te usługi.

Stosownie do art. 9a ust. 2 rozporządzenia ustęp 1 ma zastosowanie również w przypadku gdy usługi świadczone telefoniczne przez internet, łącznie z usługami telefonii internetowej (VoIP), są świadczone za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych, interfejsu lub portalu, np. sklepu z aplikacjami, i na warunkach określonych w tym ustępie.

Jak stanowi art. 9a ust. 3 rozporządzenia, niniejszy artykuł nie ma zastosowania do podatnika, który jedynie przetwarza płatność za usługi świadczone drogą elektroniczną lub usługi telefoniczne świadczone przez internet, łącznie z usługami telefonii internetowej (VoIP), i nie uczestniczy w świadczeniu tych usług świadczonych drogą elektroniczną ani usług telefonicznych.

Z cytowanego powyżej art. 9a ust. 1 rozporządzenia 282/2011 wynika więc, że w przypadku świadczenia usług drogą elektroniczną podatnik uczestniczący w świadczeniu tych usług działa w imieniu własnym, lecz na rzecz dostawcy tych usług. Oznacza to, że każdy pośrednik otrzymał i świadczył usługę dalej drogą elektroniczną. Jednakże w określonych okolicznościach należy przyjąć, że taki stan rzeczy nie ma miejsca, np. w sytuacji gdy podatnik wyraźnie wskaże dostawcę jako podmiot świadczący usługę, co oznacza, że:

1. na fakturze wystawionej lub udostępnionej przez każdego podatnika uczestniczącego w świadczeniu usługi należy wyszczególnić (tj. wystarczająco jasno wskazać) przedmiotową usługę i jej dostawcę (w zwykłych transakcjach handlowych fakturę VAT wystawia się między dwoma podatnikami); oraz
2. na rachunku lub paragonie należy wyszczególnić przedmiotową usługę i jej dostawcę (podatnik musi wystawić lub udostępnić odbiorcy końcowemu rachunek lub paragon, na którym wyszczególni przedmiot świadczonej usługi i informacje dotyczące usługodawcy, np. nazwę przedsiębiorstwa, numer identyfikacyjny VAT); oraz
3. podatnik uczestniczący w świadczeniu usługi nie zatwierdza obciążenia usługobiorcy płatnością (oznacza to na przykład, że sklep z aplikacjami nie jest odpowiedzialny za płatność pomiędzy konsumentem końcowym a właścicielem treści aplikacji); oraz
4. podatnik uczestniczący w świadczeniu usługi nie zatwierdza świadczenia usługi (oznacza to, że dostawa, na przykład aplikacji, od właściciela treści za pośrednictwem sklepu z aplikacjami nie jest zatwierdzana przez sklep z aplikacjami); oraz
5. podatnik uczestniczący w świadczeniu usługi nie ustala ogólnych warunków świadczenia usługi (oznacza to, na przykład, że warunki sprzedaży aplikacji za pośrednictwem sklepu z aplikacjami nie są ustalane przez sklep z aplikacjami);

oraz jest to odzwierciedlone w uzgodnieniach umownych (wszystkie punkty od 1a) do e) muszą być odzwierciedlone w uzgodnieniach umownych).

Jeżeli podatnik będzie uczestniczył w świadczeniu usługi spełniającej wszystkie powyższe warunki należy domniemywać, że podatnik ten nie jest odbiorcą świadczącym dalej usługę.

Jak stanowi art. 2 pkt 5a ustawy, przez państwo członkowskie konsumpcji rozumie się państwo członkowskie, w odniesieniu do którego zgodnie z art. 28k przyjmuje się, że na jego terytorium ma miejsce świadczenie usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych.

Stosownie do art. 13 ww. rozporządzenia Rady nr 282/2011, „zwykłe miejsce pobytu” osoby fizycznej, będącej podatnikiem lub nie, o którym mowa w dyrektywie 2006/112/WE, oznacza miejsce, w którym ta osoba fizyczna zazwyczaj mieszka ze względu na powiązania osobiste i zawodowe.

W przypadku gdy powiązania zawodowe istnieją w państwie innym niż państwo, w którym istnieją powiązania osobiste – lub gdy nie istnieją powiązania zawodowe – zwykłe miejsce pobytu określają powiązania osobiste wykazujące ścisłe związki danej osoby fizycznej z miejscem, w którym zamieszkuje.

Natomiast w preambule do Rozporządzenia Wykonawczego Rady (UE) Nr 1042/13 z dnia 7 października 2013 r., zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do miejsca świadczenia usług, w pkt 7 wskazano, że jeżeli osoba niebędąca podatnikiem ma siedziby w więcej niż jednym państwie lub ma stałe miejsce zamieszkania w innym państwie niż państwo, w którym ma zwykłe miejsce pobytu, pierwszeństwo nadaje się miejscu, które w najlepszy sposób zapewnia opodatkowanie w miejscu faktycznego wykorzystania usług. Aby uniknąć konfliktów dotyczących jurysdykcji państw członkowskich, należy określić miejsce faktycznego wykorzystania usług.

Zatem, dla określenia miejsca świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz elektronicznych wykonywanych na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem istotne jest ustalenie miejsca faktycznej konsumpcji tej usługi, czyli ustalenie kto z tej usługi faktycznie korzysta i gdzie usługa ta jest faktycznie świadczona.

Przepisy Rozdziału 6a ustawy o podatku od towarów i usług regulują kwestię procedury szczególnej dotyczącej usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych świadczonych przez podmioty mające siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale nie posiadające takiej siedziby w państwie członkowskim konsumpcji, na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a.

W myśl art. 130a ustawy, ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o:

1. VAT – rozumie się przez to podatek i podatek od wartości dodanej;
2. podatnikach – rozumie się przez to osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, które posiadają siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej;
3. procedurze szczególnej rozliczania VAT – rozumie się przez to rozliczenie VAT należnego z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, usług nadawczych lub usług elektronicznych państwu członkowskiemu konsumpcji, w którym podatnik nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.
   
   

Według art. 130b ust. 1 ustawy, podatnik świadczący usługi telekomunikacyjne, usługi nadawcze lub usługi elektroniczne, dla których miejscem świadczenia jest miejsce określone zgodnie z art. 28k, na rzecz osób niebędących podatnikami, o których mowa w art. 28a, mających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu w państwie członkowskim konsumpcji, może złożyć zgłoszenie informujące o zamiarze skorzystania z procedury szczególnej rozliczania VAT w państwie członkowskim, w którym posiada:

1. siedzibę działalności gospodarczej albo
2. stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, albo
3. stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej i które wybiera w celu złożenia zgłoszenia, jeżeli nie posiada siedziby działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej, ale posiada więcej niż jedno stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej.
   
   

Wskazać należy, że aby usługodawcy nie byli zmuszeni rejestrować się w każdym państwie członkowskim, w którym świadczą usługi telekomunikacyjne, nadawcze lub elektroniczne, wprowadzone zostało fakultatywne rozwiązanie upraszczające, tzw. mały punkt kompleksowej obsługi (ang. Mini One Stop Shop – MOSS), w którym możliwe jest elektroniczne złożenie kwartalnej deklaracji VAT, jak również wpłacenie należnego właściwym państwom członkowskim UE podatku VAT z tytułu świadczenia tych usług. Wpłacony podatek zostaje przekazany przez krajową administrację do państw członkowskich konsumpcji, tj. tam gdzie zlokalizowani są odbiorcy tych usług.

Celem stosowania szczególnej procedury MOSS jest uwolnienie podatnika z obowiązku rejestracji dla celów VAT w tym państwie członkowskim, w którym świadczy on usługi na rzecz ostatecznych konsumentów (niepodatników), i umożliwienie podatnikowi zapłacenia należnego VAT w tym państwie konsumpcji za pośrednictwem krajowego organu podatkowego. Jednocześnie podkreślić należy, że procedura szczególna nie ma zastosowania do usług telekomunikacyjnych, nadawczych lub elektronicznych świadczonych w państwie członkowskim, w którym podatnik posiada siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi platformę internetową do konsultacji medycznych online. Serwis działa w ten sposób, że lekarz zakłada sobie swoje konto (imię, nazwisko, specjalizacja), w „kalendarzu wizyt” określa kiedy (dzień, godzina), w jakiej formie (skype, telefon, mail) i za jaką cenę będzie prowadził konsultacje. Po podpisaniu z Wnioskodawcą umowy o współpracę, jego profil jest widoczny na portalu publicznym. Pacjent chcąc skonsultować problem medyczny, rezerwuje sobie termin konsultacji u konkretnego lekarza, o określonej porze. Opłaca poradę przez system DotPay. W określonym dniu, o odpowiedniej porze specjalista kontaktuje się telefonicznie lub przez skype z pacjentem, ewentualnie w określonym czasie odpowiada pisemnie na zapytanie mailowe. Rozliczenie wygląda w ten sposób, że dla serwisu lekarz wystawia fakturę tytułem: konsultacja medyczna na kwotę pomniejszoną o prowizję Wnioskodawcy, natomiast serwis wystawia pacjentowi fakturę z dwoma pozycjami: konsultacja medyczna, usługa pośrednictwa. Wśród osób, które skorzystały za pośrednictwem Wnioskodawcy z konsultacji medycznych jest obywatel Włoch – z kraju członkowskiego Unii Europejskiej. Konsultacja była telefoniczna. Natomiast w przyszłości Wnioskodawca zakłada, że konsultacje mogą się odbywać drogą mailową, przez skype, telefonicznie, a nabywcami mogą być zarówno obywatele krajów UE, jak i krajów spoza UE.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca występuje/będzie występował jako podmiot dokonujący odsprzedaży usług w postaci konsultacji medycznych przeprowadzonych przez lekarzy na rzecz pacjentów z Unii Europejskiej i z krajów trzecich. Wnioskodawca więc najpierw działa w charakterze usługobiorcy, a następnie w charakterze podmiotu świadczącego usługę. Nie mamy zatem do czynienia w opisanym stanie faktycznym z usługą pośrednictwa w świadczeniu konsultacji medycznych. Jednocześnie, odnosząc się do świadczonych przez Wnioskodawcę usług należy stwierdzić, że ze względu na charakter tych usług, świadczone są one na rzecz podmiotów niebędących podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy.

Przenosząc powołane powyżej przepisy prawa na grunt rozpatrywanej sprawy należy wskazać, że ww. usług świadczonych przez Wnioskodawcę nie można zaliczyć do usług telekomunikacyjnych w rozumieniu art. 2 pkt 25a ustawy w związku z art. 6a rozporządzenia wykonawczego 282/2011 ani do usług elektronicznych, o których mowa w art. 2 pkt 26 ustawy w związku z art. 7 rozporządzenia wykonawczego 282/2011. Usługi te nie spełniają bowiem ww. warunków do uznania ich za usługi telekomunikacyjne oraz elektroniczne.

Zaznaczyć również należy, że nie ma przy tym znaczenia czy w ramach świadczonych usług porady są udzielane telefonicznie, drogą mailową czy też przez skype. Internet i telefon stanowią bowiem jedynie narzędzia, za pośrednictwem których dochodzi do wykonania przedmiotowych usług dla pacjentów. Sam fakt świadczenia tych usług z wykorzystaniem internetu/telefonu nie zmienia ich charakteru, nie powoduje, że stają się one usługami elektronicznymi/telekomunikacyjnymi w rozumieniu powyższych przepisów.

Tym samym miejscem świadczenia opisanych usług i ich opodatkowania – w myśl art. 28c ust. 1 – jest miejsce, w którym usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, czyli terytorium Polski, bez względu na to czy usługobiorca ma miejsce zamieszkania w kraju członkowskim Unii Europejskiej czy też poza Unią Europejską. Zatem, opisane usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług, na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji Wnioskodawca z tytułu świadczonej usługi na rzecz obywatela Włoch winien odprowadzić podatek VAT do Urzędu Skarbowego w Polsce właściwego ze względu na siedzibę działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Z treści stanowiska Wnioskodawcy wynika, że Wnioskodawca określa miejsce świadczenia według siedziby lekarza, który przeprowadza konsultację, a nie według siedziby własnej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał bowiem, że „Konsultację przeprowadził lekarz, którego praktyka lekarska ma siedzibę w Polsce. (…) Stąd decyzja Wnioskodawcy, by podatek VAT od usługi pośrednictwa w tej konsultacji medycznej odprowadzić do US w Polsce właściwego ze względu na siedzibę firmy.”

Tym samym oceniając całościowo stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 należy stwierdzić, że jest ono nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do pytania nr 2, należy stwierdzić, że konsultacja medyczna przez skype oraz porada mailowa nie stanowią usług telekomunikacyjnych. Tym samym Wnioskodawca winien odprowadzać podatek VAT związany ze świadczonymi usługami na rzecz obywateli krajów Unii Europejskiej, jak i krajów spoza Unii Europejskiej do właściwego Urzędu Skarbowego w Polsce, zgodnie z art. 28c ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest nieprawidłowe.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie pytania nr 1 i 2. Natomiast w zakresie pytania nr 3 – wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Tut. Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Wnioskodawcy. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W związku z powyższym niniejsza interpretacja nie rozstrzyga zakresie stawki podatku, gdyż w tym zakresie nie sformułowano pytania.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku zdarzenia przyszłego – stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.