Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0112-KDIL3-2.4011.431.2018.1.JK
z 30 listopada 2018 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 14 listopada 2018 r. (data wpływu 16 listopada 2018 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziału w nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia udziału w nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Ojciec Zainteresowanej był właścicielem nieruchomości, tj. użytkowania wieczystego do dnia 11 czerwca 2068 r. nieruchomości położonej w T. zawierającej 5 arów i trzy metry kwadratowe, oznaczonej jako działka nr 92.

Nieruchomość zabudowana była murowanym parterowym budynkiem mieszkalnym.

W dniu 2 lipca 1996 r. umową darowizny (notarialnie) ojciec przepisał prawo użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z budynkiem mieszkalnym i innymi częściami składowymi na 3 swoich dzieci i ich współmałżonków:

• 1/3 część bratu i bratowej Wnioskodawczyni jako majątek dorobkowy;
• 1/3 część Zainteresowanej i jej mężowi jako majątek dorobkowy;
• 1/3 część siostrze i szwagrowi Wnioskodawczyni jako majątek dorobkowy.
  
  

W dniu16 listopada 2010 r. przekształcono prawo użytkowania wieczystego nieruchomości o powierzchni 467 m² (powierzchnię zmieniono po pomiarach geodezyjnych działek przez Urząd Miasta), położonej w T. przy ul. S., oznaczonej ewidencyjnie jako działka nr 28 ark. xx dla której Sąd Rejonowy prowadzi KW w przysługujące prawo własności:

• 1/3 część bratu i bratowej Wnioskodawczyni;
• 1/3 część Zainteresowanej i jej mężowi;
• 1/3 część siostrze i szwagrowi Wnioskodawczyni.
  
  

W dniu 23 kwietnia 2012 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem.

W dniu 4 lipca 2013 r. przed notariuszem byli małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego, w wyniku którego cały udział wynoszący 1/3 części nieruchomości określonej KW przypadł na Zainteresowaną.

W dniu 19 października 20xx r. zmarł były mąż Wnioskodawczyni.

W dniu 31 sierpnia 2018 r. decyzją wszystkich współwłaścicieli nieruchomości określonej KW doszło do jej sprzedaży za kwotę 127 000 zł.

Jako współwłaściciel 1/3 części w ww. nieruchomości Zainteresowana otrzymała 42 333 zł (czterdzieści dwa tysiące trzysta trzydzieści trzy złote).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy od kwoty, którą Zainteresowana uzyskała ze sprzedaży 1/3 części nieruchomości w wysokości 42 333 zł zobowiązana jest odprowadzić podatek dochodowy od osób fizycznych, czy jest zwolniona z podatku dochodowego ponieważ już od 2 lipca 1996 r. jest właścicielem, tj. od przepisania darowizny 1/3 nieruchomości przez ojca?
2. Czy jeżeli uzyskaną kwotę Wnioskodawczyni przeznaczy na cele mieszkaniowe nie będzie musiała zapłacić podatku?
   
   

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie ma obowiązku odprowadzenia podatku dochodowego od osób fizycznych, od kwoty uzyskanej ze sprzedaży przypadającej na nią 1/3 części nieruchomości.

Dla określenia skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości decydujące znaczenie ma ustalenie daty ich nabycia.

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17. W jej następstwie Minister Finansów wydał w dniu 28 lutego 2018 r. interpretację ogólną nr DD2.8201.3.2017.KBF.

Sąd stwierdził, że każdy z małżonków staje się właścicielem całej nieruchomości już w chwili jej nabycia do majątku wspólnego.

Wspólność małżeńska jest niepodzielna, a nie mierzona w równych udziałach (po 50%). Przy sprzedaży liczy się więc data nabycia domu lub mieszkania do majątku wspólnego.

W przypadku Zainteresowanej datą nabycia jest 2 lipca 1996 r.

Powołując się na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 14 sierpnia 2018 r. nr 0115-KDIT2-1.4011.234.2018.1.AS: W przypadku małżeńskiej wspólności majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, a co za tym idzie nie można przyjąć, że pięcioletni termin biegnie na nowo od daty nabycia nieruchomości w drodze podziału majątku wspólnego (w tym z uwagi na rozwód). W sytuacji Wnioskodawczyni: - darowizna 2 lipca 1996 r. – podział majątku 4 lipca 2013 r.

Przykładem jest również interpretacja Dyrektora KIS z 13 lutego 2018 r. nr 0113-KDIPT2-2.4011.12.2018.1.SR oraz interpretacja z 8 lutego 2018 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.404.2017.1.AK1.

Z najnowszych interpretacji wydanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wynika, że podział majątku w trakcie rozwodu nie ma znaczenia jeżeli małżonkowie nabyli wcześniej nieruchomość do majątku wspólnego, jest to właściwa, uznawana data nabycia.

Według wiedzy Zainteresowanej wspólny majątek małżeński jest bezudziałowy. Każdy małżonek dysponuje nim w pełni od chwili nabycia (w przypadku Wnioskodawczyni był to 2 lipca 1997 r. – darowizna, a zmiany daty nabycia nie dokonuje późniejszy podział majątku między małżonkami – w przypadku Zainteresowanej podział majątku 4 lipca 2013 r.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 2 lipca 1996 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem - w ramach darowizny od ojca – nabyli do majątku wspólnego 1/3 udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym. W dniu 16 listopada 2010 r. współwłaściciele ww. prawa dokonali przekształcenia prawa wieczystego użytkowania w prawo własności. Dnia 23 kwietnia 2012 r. Zainteresowana rozwiodła się wynikiem czego dnia 4 lipca 2013 r. dokonano notarialnego podziału majątku w ten sposób, że ww. udział w nieruchomości stał się wyłączną własnością Wnioskodawczyni. 19 października 2014 r. zmarł były mąż Wnioskodawczyni. W dniu 31 sierpnia 2018 r. wszyscy współwłaściciele dokonali sprzedaży nieruchomości.

Tym samym, należy rozważyć, czy odpłatne zbycie przez Zainteresowaną w dniu 31 sierpnia 2018 r. udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło przed czy po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie przez Wnioskodawczynię.

W tym celu należy w pierwszej kolejności sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682) regulujących stosunki majątkowe między małżonkami.

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zarówno w sytuacji umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, bądź w przypadku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty, stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast – w myśl art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ukształtował się pogląd, wedle którego w sytuacji, gdy nieruchomość przypada danej osobie w wyniku podziału wspólnego majątku małżeńskiego, za datę nabycia tej nieruchomości w rozumieniu ww. przepisu należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego).

Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku.

Argumenty zawarte w ww. uchwale są aktualne także w sytuacji, gdy do nabycia udziału w nieruchomości dojdzie po ustaniu małżeńskiej wspólności ustawowej w wyniku rozwodu i dokonania umownego podziału majątku wspólnego.

Zarówno w wyniku podziału majątku dorobkowego, jak i w wyniku ustania wspólności ustawowej wobec śmierci jednego z małżonków następuje nabycie nieruchomości lub prawa majątkowego wcześniej nabytego do ustawowej wspólności małżeńskiej i za datę nabycia w świetle uchwały należy uznać tą datę.

Późniejsze/następcze zdarzenia prawne (sposób ustania ustawowej wspólności małżeńskiej) nie mają zatem, w tym aspekcie, prawnopodatkowego znaczenia dla ustalenia daty nabycia nieruchomości lub prawa majątkowego.

Mając na uwadze wyżej powołane przepisy prawa, przedstawiony opis stanu faktycznego, a także uchwałę NSA należy stwierdzić, że za datę nabycia przez Wnioskodawczynię udziału w sprzedanej nieruchomości należy uznać 1996 r. Na marginesie dodać tylko należy, że przekształcenie prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie zmianę tytułu prawnego faktycznego władztwa nad nieruchomością.

Biorąc powyższe pod uwagę, na gruncie opisanego we wniosku stanu faktycznego, sprzedaż przez Zainteresowaną udziału w przedmiotowej nieruchomości w dniu 31 sierpnia 2018 r. nie stanowi dla niej źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie. W konsekwencji, z rzeczonego tytułu na Wnioskodawczyni nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawczynię interpretacji indywidualnych, wskazać należy, że dotyczą one konkretnych, indywidualnych spraw podatników osadzonych w określonym stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze powyższe, z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię – jednego ze współwłaścicieli nieruchomości, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych współwłaścicieli.

Końcowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej informuje, iż z uwagi na fakt, że stanowisko Wnioskodawczyni w odniesieniu do pytania nr 1 jest prawidłowe niezasadna jest odpowiedź na pytanie nr 2.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.
   
   

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.