Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB4.4014.210.2019.2.ASZ
z 21 sierpnia 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1, art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2019 r., poz. 900, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 19 czerwca 2019 r. (data wpływu – 24 czerwca 2019 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działalności brokerskiej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 czerwca 2019 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działalności brokerskiej.

We wniosku złożonym przez:

-Zainteresowanego będącego stroną postępowania:

P.I.B. S.A. (Sprzedający);

-Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:

Bank (Kupujący),

przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W celu dalszego rozwoju biznesowego, Grupa P. (dalej: „Grupa”) składająca się z instytucji finansowych i niefinansowych, skupionych wokół Banku − Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania (dalej: „Bank”), rozważa przeprowadzenie centralizacji działalności maklerskiej świadczonej przez podmioty z Grupy. Obecnie Grupa prowadzi działalność maklerską w sposób zdecentralizowany.

W związku z rosnącą złożonością wymogów regulacyjnych, rosnącymi kosztami utrzymania działalności maklerskiej, jak również spadającą rentownością tradycyjnego biznesu maklerskiego oraz obserwowanymi zmianami potrzeb i zachowań klientów, przekładającymi się na wzrost oczekiwania względem jakości usługi oraz modelu obsługi, planuje się przeprowadzenie konsolidacji biznesu maklerskiego w ramach Domu Maklerskiego Banku będącego specjalistyczną jednostką organizacyjną Banku.

Bank jest jedynym akcjonariuszem Zainteresowanego będącego stroną postępowania (dalej: „Spółka”). Spółka podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka prowadzi działalność maklerską, w ramach której świadczy następujące usługi maklerskie:

1. przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,
   
2. wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt 1, na rachunek dającego zlecenie,
   
3. nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych,
   
4. oferowanie instrumentów finansowych,
   
5. świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieranie i wykonywanie innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,
   
6. przechowywanie lub rejestrowanie instrumentów finansowych, w tym prowadzenie rachunków papierów wartościowych oraz prowadzenie rachunków pieniężnych,
   
7. wymiana walutowa, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską,
   
8. sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych,
   
9. doradztwo i inne usługi w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw,
   
10. doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią,
    
11. świadczenie usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną.
    
    

Powyżej opisana działalność Spółki jest prowadzona obecnie w podziale na dwa główne bloki działalności:

1. jeden związany z działalnością doradczą obejmującą usługi oznaczone wyżej numerami od 9, 10 oraz oferowaniem instrumentów finansowych (usługa oznaczona numerem 4), zwany dalej „Działalnością w zakresie Bankowości Inwestycyjnej”. W zakresie ww. Działalności Spółka świadczy usługi głównie w ramach transakcji rynku kapitałowego oraz rynku prywatnego na rzecz spółek prywatnych i publicznych, agend rządowych, inwestorów finansowych, np.: funduszy private equity i strategicznych oraz właścicieli i akcjonariuszy;
2. drugi, w ramach którego Spółka świadczy usługi wskazane w pkt 1-3, 5-8, 11 powyżej (zwane dalej „Działalnością Brokerską”). Działalność Brokerska Spółki polega więc na realizacji czynności związanych z: (i) wykonywaniem zleceń nabycia i zbycia instrumentów finansowych na rachunek dającego zlecenie; (ii) przechowywaniem lub rejestrowaniem instrumentów finansowych, w tym prowadzeniem rachunków papierów wartościowych, rachunków derywatów i rachunków zbiorczych; (iii) nabywaniem lub zbywaniem na własny rachunek instrumentów finansowych; (iv) świadczeniem usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieraniem i wykonywaniem innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe; (v) wymianą walutową w przypadku, gdy jest to związane z działalnością maklerską, o której mowa w art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. 2018 r., poz. 2286, ze zm.); (vi) sporządzaniem analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych; (vii) usługami dodatkowymi związanymi z subemisją usługową lub inwestycyjną; oraz (viii) przyjmowaniem i przekazywaniem zleceń nabycia i zbycia instrumentów finansowych w zakresie związanym z obsługą zleceń nabycia i zbycia instrumentów finansowych klientów realizowaną przez jednostki organizacyjne wykonujące Działalność Brokerską.
   
   

W celu uniknięcia wątpliwości, działalność polegająca na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem i przekazywaniem zleceń nabycia i zbycia instrumentów finansowych w zakresie związanym z obsługą emitentów, wystawców i sprzedających realizowana przez jednostki organizacyjne wykonujące Działalność w zakresie Bankowości Inwestycyjnej, stanowi część Działalności w zakresie Bankowości Inwestycyjnej.

Działalność w zakresie Bankowości Inwestycyjnej obejmuje następujące jednostki organizacyjne Spółki: (a) Departament Nowych Emisji; (b) Departament Doradztwa Finansowego; (c) Departament Prawny; (d) Departament Zarządzania Zasobami Ludzkimi; (e) Departament Rachunkowości i Sprawozdawczości Zarządczej; (f) Departament Nadzoru i Kontroli Wewnętrznej; (g) Zespół ds. Ryzyka; (h) Samodzielne Stanowisko ds. Audytu Wewnętrznego; (i) Zespół Komunikacji i Marketingu; (j) Inspektor Ochrony Danych; oraz (k) Zespół Administracji.

Działalność Brokerska obejmuje następujące jednostki organizacyjne Spółki: (a) Departament Sprzedaży; (b) Departament Animatorów i Inwestycji Własnych; (c) Departament Operacji Maklerskich; (d) Departament Analiz; (e) Departament Rozliczeń; (f) Departament Informatyki.

Obie działalności Spółki prowadzone są w wyodrębnionym zakresie. W konsekwencji, obie działalności charakteryzują się odrębnymi cechami:

• korzystają z odrębnych zasobów majątku,
• wymagają odrębnych kompetencji,
• związane są z nimi różne ryzyka,
• wymagają zaangażowania innych kapitałów oraz
• wymagają odmiennych metod zarządczych.
  
  

Przeprowadzenie konsolidacji działalności maklerskiej w ramach Domu Maklerskiego Banku pozwoli na osiągnięcie, m.in.:

• synergii biznesowej w postaci spójnej segmentacji klientów na poziomie Grupy oraz oferty produktowej dostosowanej do potrzeb klienta,
• synergii w postaci ograniczenia multiplikujących się funkcji wsparcia oraz obniżenie kosztów prowadzenia działalności maklerskiej,
• zbudowanie wiodącej pozycji rynkowej obszaru maklerskiego.
  
  

Wobec powyższego Bank zamierza podjąć działania mające na celu integrację działalności maklerskiej w ramach Grupy, tj. włączenia części działalności maklerskiej prowadzonej obecnie przez Spółkę (Działalności Brokerskiej) w struktury Banku. Planowana jest sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w zakresie Działalności Brokerskiej na rzecz Banku (dalej: „Transakcja”).

W wyniku planowanej Transakcji, w Spółce pozostawiona zostanie część majątku Spółki związana z prowadzoną przez Spółkę Działalnością w zakresie Bankowości Inwestycyjnej, w tym w zakresie świadczenia na rzecz klientów doradztwa dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa, łączenia, podziałów i przejmowania przedsiębiorstw oraz świadczenia usług oferowania instrumentów finansowych w powiązaniu z usługą przyjmowania i przekazywania zleceń na rzecz sprzedających i emitentów w ramach publicznych i niepublicznych ofert papierów wartościowych. W konsekwencji, w ograniczonym zakresie Spółka po planowanej Transakcji będzie wykonywać również usługi wymagające posiadania zezwolenia na prowadzenie działalności maklerskiej.

Obecnie obie działalności funkcjonują w ramach Spółki jako odrębne jednostki biznesowe, wyodrębnione w strukturze Spółki na podstawie wewnętrznych aktów organizacyjnych. W celu formalnego wyodrębnienia została podjęta uchwała Zarządu Spółki z dnia 10 maja 2019 r. w sprawie potwierdzenia wyodrębnienia w ramach struktury Spółki Działalności w zakresie Bankowości Inwestycyjnej oraz Działalności Brokerskiej.

Powyższa uchwała wskazuje, że:

• działalność Spółki faktycznie składa się z następujących obszarów działalności: jednostki biznesowej − Działalności w zakresie Bankowości Inwestycyjnej oraz jednostki biznesowej − Działalności Brokerskiej, oraz
• aktywności przypisane do każdej z powyższych działalności są identyfikowane dla celów operacyjnych oraz zarządczych.
  
  

Należy przy tym podkreślić, że formalne wyodrębnienie działalności w strukturze Spółki potwierdziło jedynie istniejący w Spółce rzeczywisty podział prowadzonych działalności.

Obecnie struktura organizacyjna Spółki funkcjonuje w oparciu o wyodrębnione jednostki i komórki organizacyjne, czyli departamenty, zespoły oraz samodzielne stanowiska specjalistów. Istniejące w Spółce wyodrębnienie organizacyjne ma charakter faktyczny − występuje w sposób realny poprzez przypisanie określonych umów, zobowiązań, pracowników, dokumentów, operacji oraz innych zdarzeń gospodarczych do Działalności Brokerskiej, która jest prowadzona w ramach odrębnych departamentów przewidzianych regulaminem organizacyjnym Spółki. Regulamin organizacyjny Spółki w sposób szczegółowy określa zakres zadań poszczególnych jednostek organizacyjnych. W ramach Działalności Brokerskiej, jak wskazano powyżej, wyodrębniono (a) Departament Sprzedaży; (b) Departament Animatorów i Inwestycji Własnych; (c) Departament Operacji Maklerskich; (d) Departament Analiz; (e) Departament Rozliczeń; (f) Departament Informatyki, w ramach których są wykonywane wyłącznie czynności z zakresu Działalności Brokerskiej. Czynności te są powierzane osobom posiadającym niezbędny zakres wiedzy, umiejętności oraz kwalifikacje do prawidłowego wykonywania tych czynności.

Z uwagi na faktyczne wyodrębnienie organizacyjne, obecnie Działalność Brokerska jest wyposażona we wszystkie składniki materialne i niematerialne pozwalające na prowadzenie działalności w przedmiotowym zakresie. W Spółce wyodrębniono poszczególne środki trwałe oraz wartości niematerialne i przypisano je do każdego z departamentów, w którym są one rzeczywiście wykorzystywane, co można zidentyfikować w systemie księgowym Spółki.

Do Działalności Brokerskiej przypisano te składniki majątku, które są związane ze wskazaną działalnością, w szczególności:

• składniki majątku zaliczane do środków trwałych, w tym:
  
  • komputery,
  • środki transportowe (samochody),
  • urządzenia biurowe (telefony, fotokopiarki),
  • meble biurowe,
  • inne urządzenia techniczne;
    
• wartości niematerialne i prawne, w tym:
  
  • oprogramowanie.
    
  
  
  

Ponadto Spółka identyfikuje umowy, wraz z ich szczegółowym zakresem, które dotyczą wyłącznie Działalności Brokerskiej, w szczególności umowy licencyjne dotyczące systemu transakcyjnego.

Do Działalności Brokerskiej są przypisani pracownicy zatrudnieni zgodnie ze strukturą organizacyjną w następujących jednostkach organizacyjnych Spółki: Departament Sprzedaży, Departament Animatorów i Inwestycji Własnych, Departament Operacji Maklerskich, Departament Rozliczeń, Departament Analiz oraz Departament Informatyki. Wszyscy pozostali pracownicy Spółki są uznani za przypisanych do Działalności w zakresie Działalności Inwestycyjnej.

Czynności na rzecz Działalności Brokerskiej są również wykonywane przez poszczególnych pracowników w ramach departamentów wsparcia, tj. HR, Departament Księgowości, Departament Prawny, Departament Marketingu, Departament Nadzoru i Kontroli Wewnętrznej − departamenty te nie są organizacyjnie przydzielone do Działalności Brokerskiej.

Aktualnie Spółka identyfikuje odpowiednie przychody i koszty oraz należności i zobowiązania poprzez identyfikację w systemie księgowym Spółki, który pozwala na wygenerowanie ewidencji zdarzeń gospodarczych w ramach Działalności Brokerskiej z perspektywy przychodów, kosztów i składników bilansowych. Do Działalności Brokerskiej, w szczególności alokowane są: należności od K. oraz K.D. S.A., należności od klientów i innych domów maklerskich z tytułu zawartych a nierozliczonych transakcji, należności z tytułu innych świadczonych usług, np. usług animatora, sponsora, przechowywania papierów.

Analogiczne wyodrębnienie możliwe jest w przypadku zobowiązań (kredytów, pożyczek, obligacji, innych). Główne zobowiązania przypisane do Działalności Brokerskiej to: zobowiązania wobec klientów, wobec innych domów maklerskich z tytułu zawartych, a nierozliczonych transakcji, zobowiązania wobec giełdy papierów wartościowych oraz K. i K.D. S.A., zobowiązania z tytułu nabywanych usług i towarów, np. wobec dostawców systemów informatycznych.

W przypadku pozycji związanych z obydwoma rodzajami prowadzonej działalności (np. koszty związane z audytem, opłatą nadzorczą KNF, koszty usług informatycznych, koszty poszczególnych departamentów należących do funkcji wsparcia), w ramach sprawozdawczości zarządczej (np. na cele sporządzenia P&L), Spółka ujmuje w następujący sposób:

• koszty poszczególnych departamentów wsparcia zgodnie z deklaracją szefów poszczególnych departamentów, na podstawie rzeczywistego zaangażowania departamentów wsparcia w pracę danego działu w danym miesiącu (w praktyce dominuje podział pomiędzy Działalność w zakresie Bankowości Inwestycyjnej oraz Działalność Brokerską w stosunku 50% do 50%);
• koszty ogólne jak np. audyt, opłata nadzorcza są przypisywane na podstawie stałego klucza w stosunku 50% do 50%).
  
  

W konsekwencji, Spółka ma możliwość stałego przypisywania transakcji związanych z Działalnością w zakresie Bankowości Inwestycyjnej i Działalnością Brokerską jak również ewidencji związanych z nimi zdarzeń gospodarczych. Ponadto wobec zastosowanej struktury danych w księgach, Spółka jest w stanie stale przygotowywać niezależny (odrębny) rachunek zysków i strat oraz bilans dla każdego z rodzajów działalności. Raportowanie wyodrębnionych wyników finansowych jest w szczególności przygotowywane dla celów zarządczych Spółki.

Podsumowując, ze względu na wskazaną powyżej odrębność funkcji poszczególnych rodzajów działalności prowadzonych przez Spółkę, w strukturze organizacyjnej Spółki wyodrębnić można obszar działalności prowadzonej z wykorzystaniem Działalności w zakresie Bankowości Inwestycyjnej jak i Działalności Brokerskiej prowadzonej z wykorzystaniem pozostałej części przedsiębiorstwa.

W ramach Transakcji, co do zasady składniki przedsiębiorstwa związane z prowadzeniem Działalności Brokerskiej zostaną przeniesione na rzecz Banku. Również pracownicy zatrudnieni w ramach jednostki organizacyjnej − Działalności Brokerskiej oraz kilku pracowników zatrudnionych w ramach departamentów wsparcia np. trzy osoby w ramach departamentu IT wspierające Działalność Brokerską, na podstawie art. 231 ustawy Kodeks pracy staną się pracownikami Banku, który z mocy prawa wstąpi w dotychczasowe stosunki pracy. Spółka wykazuje w swoich aktywach należności od K. oraz K.D. S.A. z tytułu utrzymywania w tej instytucji depozytów na potrzeby rozliczeń transakcji. Depozyty finansowane są z kapitałów własnych Spółki, a ich posiadanie stanowi wymóg formalny uprawniający do prowadzenia Działalności Brokerskiej i dokonywania obrotu na giełdzie papierów wartościowych.

W ramach Transakcji środki zdeponowane przez Spółkę jako uczestnika K.D. S.A. w ramach odpowiednich funduszy i depozytów na potrzeby rozliczeń transakcji przypisane do odpowiedniego konta uczestnika właściwego dla Spółki, według ich stanu na dzień zamknięcia Transakcji, zostaną przeniesione do Banku.

Podsumowując, składniki materialne i niematerialne związane z Działalnością Brokerską, które mają być przedmiotem planowanej Transakcji pozwalają na w pełni samodzielną realizację prowadzonej działalności, a ich przeniesienie na rzecz Banku pozwoli na jej kontynuację w ramach struktury Banku, który po otrzymaniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, będzie mógł w sposób nieprzerwany kontynuować Działalność Brokerską w oparciu o przejęte składniki materialne i niematerialne. Z uwagi na fakt, że w przedstawionym stanie faktycznym Bank będzie zdolny do prowadzenia działalności maklerskiej przy wykorzystaniu nabytych składników materialnych i niematerialnych, zasobów ludzkich, w oparciu o niezbędne licencje posiadane obecnie przez Bank.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy sprzedaż Działalności Brokerskiej będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wobec czego na Banku będzie ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Zainteresowanych, sprzedaż Działalności Brokerskiej będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wobec czego na Banku będzie ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zainteresowani wskazali, że w myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Jednocześnie − stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie zaś z art. 2 pkt 4 lit. a) ww. ustawy − nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem wniosku zbycie Działalności Brokerskiej na rzecz Banku nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W rezultacie niespełniona będzie przesłanka wyłączająca opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych, obejmująca czynności cywilnoprawne w zakresie, w jakim są one opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższych wyjaśnień, przedmiot Transakcji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i w związku z tym na Banku, jako kupującym, będzie
ciążyć obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z uwagi na zakres niniejszej interpretacji przywołano powyżej tylko tę część stanowiska Zainteresowanych, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Zainteresowanych tylko i wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – interpretacja z 5 sierpnia 2019 r. znak: 0114-KDIP4.4012.400.2019.2.RK.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 1519) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy – podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a.w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b.jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
  
  

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że dana czynność (ta konkretna) jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub przynajmniej jedna ze stron tej czynności jest z tego podatku zwolniona z uwzględnieniem wyjątków, o których mowa w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r., poz. 2174, ze zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Zainteresowany niebędący stroną postępowania planuje nabyć od Zainteresowanego będącego stroną postępowania zorganizowaną część przedsiębiorstwa w zakresie Działalności Brokerskiej.

W związku z powyższym należy podkreślić, że jakkolwiek zapytanie Zainteresowanych dotyczy opodatkowania umowy sprzedaży Działalności Brokerskiej podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa transakcja sprzedaży – dokonana pomiędzy wskazanymi we wniosku Stronami – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia transakcji sprzedaży Działalności Brokerskiej podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej z 5 sierpnia 2019 r. znak: 0114-KDIP4.4012.400.2019.2.RK Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydanej dla Zainteresowanych, wskazano m.in. że: „(…) w omawianej sytuacji przedmiotem planowanej sprzedaży będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa (…) w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. Powyższe wynika z faktu, że ww. składniki są wyodrębnione z majątku przedsiębiorstwa (…) na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz funkcjonalnej, a w konsekwencji powyższa czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy, tj. nie będzie objęta zakresem przedmiotowej ustawy”.

Tym samym z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie – jak wskazano powyżej – planowana sprzedaż nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w sprawie nie znajdzie zastosowania wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Powyższa czynność będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

W myśl art. 4 pkt 1 ww. ustawy – obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży, w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy – wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Jeżeli jednak podatnik nie określił wartości przedmiotu czynności cywilnoprawnej lub wartość określona przez niego nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, wartości rynkowej, to – stosownie do art. 6 ust. 3 ww. ustawy – organ wezwie podatnika do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie wartość według własnej, wstępnej oceny. Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy. Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona z uwzględnieniem jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik (art. 6 ust. 4 cyt. ustawy).

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

1. nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,
2. innych praw majątkowych – 1%.
   
   

Podatek pobiera się według stawki najwyższej jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki – od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy – podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a. W myśl natomiast ust. 2 ww. przepisu, notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Jako że przepisy dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują pojęcia przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa, należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145).

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego – przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
   
   
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
   
   
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
   
   
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
   
   
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
   
   
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
   
   
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
   
   
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
   
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
   
   

Natomiast zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego – czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W świetle wyżej przywołanej definicji przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast zorganizowana część przedsiębiorstwa to wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespół składników niematerialnych i materialnych, mogących stanowić samodzielnie funkcjonujące przedsiębiorstwo.

W myśl art. 535 § 1 ww. Kodeksu – przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Stosownie do art. 555 cyt. Kodeksu – przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych.

Przedmiotami sprzedaży w ujęciu Kodeksu cywilnego mogą być zatem, oprócz rzeczy również prawa majątkowe. Prawami majątkowymi są przysługujące danej osobie prawa do korzystania i rozporządzania określoną rzeczą lub prawem ustanowionym na tej rzeczy.

W świetle powyższego, jeżeli przedmiotem umowy sprzedaży będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, to podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega umowa sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa na zasadach ogólnych przewidzianych dla umowy sprzedaży, a jej przedmiot stanowi zorganizowana część przedsiębiorstwa jako całość, a nie poszczególne elementy zbywanego zespołu składników materialnych i niematerialnych. Tak jak w przypadku każdej innej umowy sprzedaży, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na kupującym, a podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Przy czym, jeżeli w umowie sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa strony wyodrębnią wartość rzeczy i praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki (1% i 2%), podatek winien być uiszczony według właściwych stawek. Jeżeli jednak przy dokonaniu czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpi przeniesienie własności, nie zostaną wyodrębnione wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki, to na podstawie art. 7 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatek winien być uiszczony według stawki najwyższej (2%) od łącznej wartości tych rzeczy lub praw majątkowych. Opodatkowanie umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa stawką 2% ma bowiem zastosowanie w przypadku, gdy cena sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, odpowiadająca jej wartości rynkowej, ustalona jest przez strony czynności cywilnoprawnej w jednej kwocie, bez wyodrębniania wartości jej poszczególnych elementów.

Należy więc podkreślić, że na gruncie uregulowań ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dokonanie wyodrębnienia i oceny poszczególnych elementów umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest możliwe tylko w celu zastosowania dwóch stawek podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie umowa sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa podlega ocenie jako całość – zespół powiązanych elementów, a nie poszczególne, przypadkowe elementy zbioru.

Przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie zatem zorganizowana część przedsiębiorstwa, a nie poszczególne (konkretne) rzeczy i prawa majątkowe wchodzące w jej skład. Przy czym, wyodrębnienie w umowie sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa konkretnych składników majątkowych umożliwi
zastosowanie różnych stawek podatkowych.

Podsumowując, omawiana transakcja sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa (Działalności Brokerskiej) podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Na Banku będzie zatem ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tego tytułu.

Wobec powyższego stanowisko Zainteresowanych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2018 r., poz. 1302, ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.