Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.37.2019.1.KK
z 21 marca 2019 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2019 r. (data wpływu 9 stycznia 2019 r.), uzupełnionym w dniu 14 lutego 2019 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w ramach realizacji umowy o dożywocie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 stycznia 2019 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek, uzupełniony w dniu 14 lutego 2019 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w ramach realizacji umowy o dożywocie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 15 stycznia 1993 r. został sporządzony akt notarialny – umowa o dożywocie, w którym rodzice Wnioskodawczyni, J. i H. W. przekazali gospodarstwo rolne na rzecz braci Wnioskodawczyni – Z. i B. W., zobowiązując ich jednocześnie do spłaty na rzecz Wnioskodawczyni równowartości 1 ha ziemi na jej żądanie. Po śmierci obdarowanego brata Z., jego jedynym spadkobiercą był syn, A. W. i on wszedł w miejsce obdarowanego. Ojciec zmarł w roku 2013. W roku 2018 została dokonana przez A. W. spłata jego części zobowiązania wynikającego z umowy o dożywocie w wysokości 22.484 zł.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy z tytułu spłaty na rzecz Wnioskodawczyni dokonanej w 2018 r. przez syna nieżyjącego brata, jako jego jedynego spadkobiercy, wynikającej z obowiązku zawartego w umowie o dożywocie zawartej pomiędzy rodzicami Wnioskodawczyni a jej braćmi w 1993 r. wynika obowiązek zapłaty podatku wynikający z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

W ocenie Wnioskodawczyni, nie ma obowiązku uwzględnienia kwoty uzyskanej w ramach realizacji umowy o dożywocie. Zgodnie z obowiązującym orzecznictwem w tym zakresie nie podlega to opodatkowaniu (NSA w uchwale z dnia 17 listopada 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie- sygn. IPPB4/4511-163/16-4/MS2). Reasumując, w świetle dostępnych materiałów jedynym podatkiem do uiszczenia był podatek od czynności cywilnoprawnych i został on uiszczony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych. W zakresie podatku od spadków i darowizn zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1509, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychód należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Pod pojęciem przychodu należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy źródłami przychodów są:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
   
2. działalność wykonywana osobiście;
   
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
   
4. działy specjalne produkcji rolnej;
   
5. (uchylony);
   
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
   
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
   
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   
   
   
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
      
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
      
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
      
   4. innych rzeczy,
      
      
      
   1. jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
      
      
      
   8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;
   
   
   
9. inne źródła.
   

Zauważyć należy, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, które stanowić będą trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika (taki którym może rozporządzać jak właściciel).

Stosownie do art. 908 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025, z późn. zm.), jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

W zamian za świadczenie ze strony zbywcy (dożywotnika), którym jest przeniesienie własności nieruchomości, nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Nabywca zobowiązuje się zatem do świadczeń określonych w art. 908 Kodeksu cywilnego, przy czym ich wartość i okres, w którym mają być spełnione, w momencie zawierania umowy nie są znane.

Podkreślenia wymaga, że stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w zakresie kwestii opodatkowania przychodu z tytułu zawartej umowy o dożywocie wyrażone w Uchwale z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. akt II FSP 4/14 (na którą również powołuje się Wnioskodawczyni) jest sformułowane w sposób oczywisty. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego umowa o dożywocie jest umową zobowiązującą, wzajemną i jednocześnie ma charakter odpłatny. Przez umowę dożywocia właściciel nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, a nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie. Równocześnie NSA wskazuje, że w przypadku zbycia nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie nie jest możliwe określenie przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), na zasadach wynikających z art. 19 ust. 1 i 3 tej ustawy. Przychód ten jednak dotyczy stron zawieranej umowy o dożywocie, a więc w przedmiotowej sprawie braci Wnioskodawczyni.

W opisanych we wniosku okolicznościach stronami umowy o dożywocie byli rodzice Wnioskodawczyni, przenoszący własność gospodarstwa rolnego oraz jej bracia, którzy zgodnie z formułą umowy o dożywocie zostali zobowiązani do określonych świadczeń na rzecz rodziców. Wnioskodawczyni nie była stroną zawartej umowy o dożywocie. Nie można zatem uznać, że otrzymane przez Wnioskodawczynię świadczenie pieniężne stanowi przychód z umowy o dożywocie zawartej pomiędzy rodzicami a braćmi. Zawarte w stanie faktycznym sformułowanie dotyczące zobowiązania braci w umowie do spłaty na rzecz Wnioskodawczyni równowartości 1 ha ziemi na jej żądanie wskazują, że nie można otrzymanej przez nią kwoty traktować jako przychodu z umowy o dożywocie, ponieważ Wnioskodawczyni nie była jej stroną. Mamy tutaj jedynie do czynienia z realizacją dodatkowego warunku, który rodzice Wnioskodawczyni wskazali zawierając umowę z braćmi.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz wskazane regulacje prawne należy stwierdzić, że otrzymane środki pieniężne w kwocie 22.484 zł, stanowiące realizację warunku wynikającego z zawartej pomiędzy rodzicami a braćmi Wnioskodawczyni umowy o dożywocie, stanowią dla Wnioskodawczyni przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu według skali podatkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2018 r., poz. 1302, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.