2021.06.18 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0115-KDIT2-1.4011.435.2018.12.MST

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0115-KDIT2-1.4011.435.2018.12.MST
z 18 czerwca 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325 ze zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 19 listopada 2018 r. (data wpływu 28 listopada 2018 r.), uzupełnionym 24 maja 2021 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest:

prawidłowe w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w Programie wdrożonym przez Spółkę oraz
nieprawidłowe w zakresie, w jakim Wnioskodawca posłużył się argumentem o neutralności podatkowej uzyskania akcji.

UZASADNIENIE

28 listopada 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych uczestnictwa Wnioskodawcy w Programie wdrożonym przez Spółkę.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

Postanowieniem z 14 lutego 2019 r., znak 0115-KDIT2-1.4011.435.2018.1.MST Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odmówił wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wskazując, że w stosunku do elementów zdarzenia przyszłego przedstawionego w analizowanym wniosku istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej.

Nie zgadzając się z wydanym rozstrzygnięciem, 28 lutego 2019 r. (data nadania) wniesiono zażalenie na ww. postanowienie. Organ interpretacyjny, nie znajdując podstaw do uwzględnienia wniesionego zażalenia, pismem z 23 kwietnia 2019 r., znak 0115-KDIT2-1.4011.435.2018.2.MN utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

6 czerwca 2019 r. (data nadania: 4 czerwca 2019 r.) wpłynęła skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na postanowienie wydane przez organ drugiej instancji. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. Wyrokiem z 4 września 2019 r., sygn. akt (…) Sąd uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie w przedmiocie odmowy wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego, nakazując organowi ponowną ocenę wniosku w kierunku przesłanek z art. 14b § 5b Ordynacji podatkowej, pomijając nieadekwatną – zdaniem Sądu – w sprawie opinię Szefa KAS z 2 listopada 2018 roku.

Od ww. wyroku organ złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wyrokiem z 11 sierpnia 2020 r., sygn. akt (…) Sąd oddalił skargę kasacyjną organu, potwierdzając prawidłowość stanowiska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wyrażonego w wyroku z 4 września 2019 r. (data wpływu do organu prawomocnego orzeczenia WSA, od której rozpoczął bieg ustawowy termin na wydanie rozstrzygnięcia po wyrokach Sądów: 7 grudnia 2020 r.).

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.), ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Respektując zalecenie ww. Sądów odnośnie ponownej oceny niniejszego wniosku, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pismem z 15 grudnia 2020 r., znak (…) – na podstawie art. 14b § 5b pkt 1 i § 5c Ordynacji podatkowej – zwrócił się do Szefa KAS o opinię dotyczącą ustalenia, czy w zakresie elementów przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zdarzenia przyszłego istnieje uzasadnione przypuszczenie, że może stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej. W odpowiedzi na powyższe, pismem z 9 kwietnia 2021 r., znak (…) Szef KAS stwierdził brak istnienia uzasadnionego przypuszczenia w tym zakresie.

Ponowna analiza przez organ przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia spowodowała konieczność jego doprecyzowania, w związku z tym pismem z 5 maja 2021 r., znak 0115-KDIT2-1.4011.435.2018.11.MST wezwano Stronę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 24 maja 2021 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest pracownikiem i członkiem zarządu spółki (…) S.A. z siedzibą w Y (dalej również: „Spółka”). Zarówno z tytułu zatrudnienia w Spółce na podstawie umowy o pracę, jak i z tytułu sprawowania funkcji w zarządzie Spółki Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie.

Dodatkowo, Spółka w 2015 roku uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia wdrożyła dla Wnioskodawcy program motywacyjny (dalej również: „Program”, „Program Motywacyjny”). Program został wdrożony w celu utworzenia mechanizmu motywującego kluczowego menadżera Spółki (Wnioskodawcę) do działań zapewniających zarówno długoterminowy rozwój wartości Spółki i jednostek od niej zależnych, jak również stabilny wzrost zysku, przy uwzględnieniu potrzeb stabilizacji najwyższej kadry menadżerskiej Spółki poprzez umożliwienie Wnioskodawcy objęcia akcji Spółki na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółki. Program Motywacyjny zakłada, że po zrealizowaniu określonego progu Wskaźnika finansowego EBITDA, stwierdzanego po zakończeniu każdego roku obrotowego realizacji Programu na podstawie sprawozdania finansowego Spółki, Wnioskodawca będzie uprawniony do otrzymania warrantów subskrypcyjnych na warunkach opisanych w Programie.

W dniu (…) Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki (…) S.A. podjęło uchwałę nr (…) w przedmiocie emisji warrantów subskrypcyjnych uprawniających do objęcia akcji z wyłączeniem prawa poboru warrantów oraz w przedmiocie warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego w drodze emisji nowych akcji z wyłączeniem prawa poboru. Tym samym dokonana została emisja (…) warrantów subskrypcyjnych (dalej: „Warranty”) uprawniających Wnioskodawcę do objęcia nie więcej niż (...) akcji zwykłych Spółki na okaziciela (dalej: „Akcje”). 1 Warrant uprawnia do objęcia 1 Akcji. Warranty emitowane są nieodpłatnie. Cena emisyjna 1 Akcji obejmowanej w drodze realizacji uprawnień z Warrantu ma być równa kwocie 1 zł, tj. cenie nominalnej. Warranty emitowane są w formie materialnej i nie podlegają zamianie na warranty subskrypcyjne na okaziciela. Warranty mogą być zbywane lub obciążane przez Wnioskodawcę w drodze czynności prawnej wyłącznie na rzecz Spółki.

Na mocy Programu Spółka zobowiązana jest zaoferować Warranty Wnioskodawcy w ramach maksymalnie 5 procesów uruchamianych po zakończeniu każdego kolejnego roku obowiązywania Programu, pod warunkiem osiągnięcia w danym roku odpowiedniego poziomu EBITDA.

Warranty nie mogą być zamieniane na Akcje przez okres 12 miesięcy od daty ich przyznania. Termin wykonania prawa do objęcia Akcji przez Wnioskodawcę upływa w dniu (…). Prawo do objęcia Akcji może zostać zrealizowane w sposób określony w art. 451 Kodeksu spółek handlowych, tj. w drodze pisemnego oświadczenia, składanego każdorazowo w celu objęcia Akcji w zamian za Warranty. Każdy Warrant traci ważność z chwilą wykonania prawa do objęcia jednej Akcji lub z upływem terminu wskazanego powyżej, tj. (…). Jednocześnie z chwilą złożenia przez Wnioskodawcę pisemnego oświadczenia o objęciu Akcji w zamian za Warranty zaoferowane w ramach Programu, wymagalne stanie się dodatkowe wynagrodzenie przyznane Wnioskodawcy z tytułu pełnienia funkcji Prezesa (Członka) Zarządu, w wysokości uzależnionej od osiągnięcia przez Spółkę poziomu EBITDA.

Akcje wyemitowane w ramach niniejszego Programu zostaną objęte umową Lock-up na okres 2 lat licząc odrębnie dla każdej puli Akcji, do których objęcia uprawniony będzie Wnioskodawca, liczony od pierwszego dnia roku obrotowego, w którym Spółka zobowiązana była do zaoferowania Wnioskodawcy Warrantów. Akcje obejmowane będą po ich wartości nominalnej wynoszącej 1 złoty za każdą Akcję. Kurs giełdowy Akcji Spółki na przestrzeni czasu – od momentu wdrożenia Programu do dnia dzisiejszego – ulega ciągłym zmianom, zdarza się, że cena akcji waha się w ciągu jednego dnia wielokrotnie.

W dniu (…) 2017 r., w ramach I roku realizacji Programu, Spółka zaoferowała Wnioskodawcy objęcie (…) imiennych warrantów subskrypcyjnych serii (…), wyemitowanych na podstawie Uchwały Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z (…) 2015 r., uprawniających do objęcia (…) akcji zwykłych Spółki na okaziciela serii (…) o wartości nominalnej 1 złoty każda. W dniu (…) 2017 r. Wnioskodawca przyjął ofertę i objął zaoferowane Warranty w liczbie (…) sztuk. Objęcie Warrantów nastąpiło zatem w momencie, gdy obowiązywały jeszcze poprzednie regulacje dotyczące nabywania/obejmowania akcji ujęte w art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W piśmie uzupełniającym, w odpowiedzi na pytania organu dotyczące tego, do kogo adresowany jest Program Motywacyjny uprawniający do otrzymania warrantów subskrypcyjnych oraz następczego objęcia akcji w wyniku realizacji praw z ww. warrantów; czy Program ten został wdrożony dla szerszego kręgu osób czy wyłącznie dla Wnioskodawcy wskazano, że Program Motywacyjny wdrożony w spółce (…) S.A. z siedzibą w Y został przeznaczony/skierowany tylko i wyłącznie dla/do Wnioskodawcy jako osoby pełniącej w dacie podjęcia uchwały o przyjęciu ww. Programu Motywacyjnego funkcję Prezesa Zarządu Spółki (tj. w dniu (…)).

Odpowiadając natomiast na pytanie, czy warranty przyznane Wnioskodawcy na podstawie Programu zostaną/zostały objęte przez Wnioskodawcę odpłatnie/nieodpłatnie wyjaśniono, że zgodnie z § 3 ust. 3 Regulaminu Programu Motywacyjnego (…) S.A., objęcie warrantów subskrypcyjnych w warunkowo podwyższonym kapitale zakładowym Spółki nastąpiło nieodpłatnie. Z kolei objęcie akcji w wykonaniu praw z przyznanych ww. warrantów subskrypcyjnych następowało (następuje) odpłatnie, przy czym cena emisyjna jednej akcji została ustalona na kwotę 1 złoty [por. § 3. ust. 3 i 10 Regulaminu Programu: „Cena emisyjna 1 (słownie: jednej) Akcji obejmowanej w drodze realizacji uprawnień z Warrantu będzie równa kwocie 1 zł (słownie: jeden złoty).” (...) „Akcje będą obejmowane po cenie nominalnej”]. W konsekwencji, dopiero wykonanie praw do objęcia akcji wiązało się z obowiązkiem uiszczenia przez Wnioskodawcę należności pieniężnej na rzecz Spółki (tj. dokonaniem pełnej wpłaty na akcje).

Niezależnie od powyższego Wnioskodawca wskazuje, że z uwagi na upływ 5 lat obowiązywania Programu, wyczerpanie docelowej puli warrantów przeznaczonych dla Wnioskodawcy oraz rezygnację przez Wnioskodawcę z pełnienia funkcji w zarządzie (…) S.A., dalsze obejmowanie warrantów przez Wnioskodawcę nie będzie już miało miejsca.

Z chwilą złożenia przez Wnioskodawcę oświadczenia o objęciu akcji, Spółka wypłaciła Wnioskodawcy dodatkowe wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji Prezesa Zarządu – zgodnie z § 6 regulaminu Programu Motywacyjnego. Od ww. wynagrodzenia uzyskanego przez Wnioskodawcę potrącono jednak należne składki na ubezpieczenie społeczne, jak również należny podatek dochodowy od osób fizycznych wg maksymalnej, 32% stawki. Powyższe, podobnie jak objęcie akcji umową typu lock-up, stanowiło element zachęty do zamiany przez Wnioskodawcę warrantów na akcje oraz uzyskania przez Wnioskodawcę statusu akcjonariusza; jako takie przemawia również za zasadnością stanowiska opisanego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji.

Jak przy tym wskazano w uzupełnieniu, zgodnie z regulaminem Programu Motywacyjnego, warranty subskrypcyjne wyemitowane przez (…) S.A. jako imienny papier wartościowy mogą być zbywane lub obciążane przez Uprawnionego (tj. Wnioskodawcę) w drodze czynności prawnej wyłącznie na rzecz Spółki. Zgodnie ze stanowiskiem reprezentowanym w doktrynie, możliwość ograniczenia zbywalności warrantów subskrypcyjnych uzależniona jest od tego, czy warrant ten ma charakter imienny, czy też na okaziciela. O ile brak jest możliwości ograniczenia bądź wyłączenia zbywalności warrantów subskrypcyjnych na okaziciela, o tyle szeroko komentowana jest dopuszczalność ustanawiania ograniczeń rozporządzalności warrantami imiennymi (tj. takimi, jakie wyemitowane zostały w ramach Programu Motywacyjnego (…) S.A.).

Mając na uwadze wyżej zarysowane rozbieżności co do dopuszczalności ograniczenia zbywalności (rozporządzalności) warrantami imiennymi, Spółka – z daleko posuniętej ostrożności – wprowadziła w treści regulaminu Programu Motywacyjnego klauzulę dopuszczającą zbycie/obciążenie przez Wnioskodawcę przyznanych mu, imiennych warrantów – przy czym zbycie (obciążenie) to może nastąpić jedynie na rzecz Spółki, nadto wyłącznie celem zapewnienia uznania przedmiotowych warrantów za papiery wartościowe. Na marginesie godzi się zauważyć, że warranty przyznane Wnioskodawcy w ramach Programu Motywacyjnego nigdy nie zostały przez Spółkę odkupione, zaś ich realizacja następuje na zasadach ogólnych, tj. przewidzianych w Programie. W konsekwencji, wszelkie rozważania dotyczące możliwości zbycia przez Wnioskodawcę przedmiotowych warrantów należy uznać za bezprzedmiotowe. Wnioskodawca nie uzyskał bowiem od Spółki na żadnym etapie Programu jakiegokolwiek rozliczenia pieniężnego z tytułu sprzedaży uprzednio wyemitowanych warrantów – sprzedaż taka nie miała bowiem w ogóle miejsca.

Program Motywacyjny wdrożony w (…) S.A. oparty jest na bezpośrednim obejmowaniu warrantów subskrypcyjnych wyemitowanych przez Spółkę, przy czym jedynym i wyłącznym celem emisji jest zamiana warrantów na akcje oraz uzyskanie przez Wnioskodawcę – jako osoby szczególnie zasłużonej dla Spółki – statusu jej akcjonariusza uprawnionego do poboru corocznej dywidendy. Świadczy o tym w szczególności fakt objęcia akcji umową typu lock-up, której bezpośrednim skutkiem jest ograniczenie możliwości natychmiastowego zbycia akcji.

Wyjaśniając kwestię tego, jakie jest prawdopodobieństwo objęcia przez Wnioskodawcę warrantów w kolejnych latach obowiązywania Programu wobec określenia tej okoliczności jako „ewentualnej” wskazano, że zgodnie z postanowieniami Regulaminu, Program Motywacyjny ustanowiony dla Wnioskodawcy został przewidziany jedynie na 5 tzw. Lat Obrotowych Realizacji Programu, które obejmują lata kalendarzowe: 2016–2020 (przy założeniu, że rok obrotowy Spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym). W ramach Programu Spółka zobowiązała się zaoferować Wnioskodawcy maksymalnie (...) warranty w maksymalnie pięciu procesach uruchamianych na zakończenie każdego Roku Obrotowego Realizacji Programu. Przez pierwsze 4 Lata Obrotowe Realizacji Programu, Spółka przyznała Wnioskodawcy łącznie (…) warrantów subskrypcyjnych. W konsekwencji, w piątym Roku Obrotowym Realizacji Programu Spółka mogła zaoferować Wnioskodawcy do objęcia maksymalnie (…) warranty.

Z uwagi na ustanie mandatu Wnioskodawcy jako członka zarządu (…) S.A. z dniem (…) 2020 r. oraz treść § 4 ust. 2 Regulaminu (w myśl którego: „W przypadku gdy mandat Uprawnionego jako członka zarządu wygaśnie w trakcie Roku Obrotowego Realizacji Programu (...), Uprawnionemu (tj. Wnioskodawcy - przyp. aut.) zostaną zaoferowane Warranty wyłącznie w ilości przypadającej proporcjonalnie do ilości dni danego Roku Obrotowego Realizacji Programu, w którym Uprawniony pełnił funkcję Prezesa (Członka) Zarządu”), Spółka w piątym Roku Obrotowym Realizacji Programu przyznała Wnioskodawcy jedynie (…) warrantów (Wnioskodawca pełnił bowiem funkcję w Zarządzie (…) S.A. przez 2/3 roku kalendarzowego).

Powyższe definitywnie wyczerpało pulę warrantów subskrypcyjnych mogących przypaść Wnioskodawcy z tytułu uczestnictwa w Programie Motywacyjnym (…) S.A. W konsekwencji należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie obejmował żadnych warrantów w kolejnych latach.

W uzupełnieniu informacji zawartych we wniosku wskazano jednocześnie, że Program Motywacyjny wdrożony dla Wnioskodawcy w (…) S.A. ponad wszelką wątpliwość spełnił swoją zasadniczą funkcję, tj. zmotywował Wnioskodawcę – jako reprezentanta Spółki – do podejmowania działań, które skutkowały wzrostem wartości Spółki i jednostek od niej zależnych, doprowadziły do stabilnego wzrostu zysku Spółki oraz emitowanych przez nią akcji, jak również ustabilizowały skład osobowy zarządu (…) S.A. (Wnioskodawca pozostawał bowiem nieprzerwanie reprezentantem ww. Spółki w okresie od dnia 11 kwietnia 2013 r. do dnia 31 sierpnia 2020 r.). Z kolei na osiągane przez Spółkę zyski oraz wzrost wartości jej akcji wskazują kolejne, publicznie dostępne, sprawozdania finansowe oraz z działalności (…) S.A. I tak też zysk EBITDA stanowiący podstawowy miernik przyznawania warrantów w ramach Programu Motywacyjnego, w poszczególnych, niżej wskazanych latach, przedstawiał się następująco:

zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2014: (…);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2015: (…);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2016: (…);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2017: (…) (zważywszy, że w 2016 roku Grupa wygenerowała historycznie najwyższe wyniki, ustanowiona została bardzo wysoka baza porównawcza);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2018: (…);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2019: (…);
zysk EBITDA Grupy Kapitałowej (…) za rok 2020: (…).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy jeżeli Wnioskodawca obejmie Akcje Spółki po ich wartości nominalnej, odpowiadającej wartości emisyjnej (która w dacie objęcia może odbiegać od ceny rynkowej), w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych objętych w dacie obowiązywania poprzednich regulacji dotyczących nabywania/obejmowania akcji, tj. art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w dniu 14 czerwca 2017 r. (a nowe regulacje weszły w życie od dnia 1 stycznia 2018 r.), ewentualny przychód na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych Akcji i zostanie zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 pkt 6a ww. ustawy?
Czy ewentualne objęcie Warrantów w kolejnych latach obowiązywania Programu, umożliwiających Wnioskodawcy objęcie w przyszłości Akcji w ramach Programu Motywacyjnego, będzie wypełniało definicję programu motywacyjnego z art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub będzie neutralne podatkowo na dotychczasowych zasadach, a ewentualny przychód na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji objętych w zamian za Warranty i zostanie zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 pkt 6a ww. ustawy?

Ad 1.

Mając na uwadze brzmienie powołanych poniżej przepisów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że objęcie Akcji Spółki po ich wartości nominalnej, odpowiadającej wartości emisyjnej (która w dacie objęcia może odbiegać od ceny rynkowej), w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych objętych 14 czerwca 2017 r. będzie skutkowało powstaniem ewentualnego przychodu na gruncie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych Akcji, kwalifikowanego jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 pkt 6 lit. a) ww. ustawy.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1 oparte jest na interpretacji następujących przepisów:

Art. 24 ust. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 80, poz. 350), tj. z dnia 7 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2016 r. poz. 2032) - (dalej jako: „Ustawa o PIT w brzmieniu poprzednim”): „Dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji. Zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji”.
Art. 5a pkt 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. nr 80, poz. 350), tj. z dnia 20 lipca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1509) - (dalej jako: „Ustawa o PIT’’): „Ilekroć w ustawie jest mowa o 11) papierach wartościowych – oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1768, z późn. zm.)”.
Art. 10 ust. 4 ustawy o PIT: „Przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane”.
Art. 10 ust. 7 ustawy o PIT: „Źródłami przychodów są:

1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta; (...)

7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;”
Art. 12 ust. 1 i 4 ustawy o PIT:

„1. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

4. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy”.
Art. 17 ust. 1 pkt 6 a) i b) ustawy o PIT: „Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

6) przychody z:

a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych;

b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi”.
Art. 23 ust. 1 pkt 38) ustawy o PIT: „Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

(...)

38) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e”;
Art. 30b ust. 1 i ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT:

„1. Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

2. Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c”.
Art. 3 pkt 1) a) i b) ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. Nr 183, poz. 1538), tj. z dnia 15 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r poz. 1768) - (dalej jako „Ustawa o OIF”):

„Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) papierach wartościowych - rozumie się przez to:

a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1577), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,

b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).

W ocenie Wnioskodawcy, przysporzenie powstałe po jego stronie z tytułu realizacji praw wynikających z objęcia Akcji uzyskanych w wyniku realizacji praw z otrzymanych Warrantów w dniu 14 czerwca 2017 r. należy zaliczyć do kategorii przychodów określonej w art. 17 ust. 6 Ustawy o PIT, tj. do przychodów z kapitałów pieniężnych. Taki przychód podlegający opodatkowaniu po stronie Wnioskodawcy powstanie dopiero w momencie zbycia akcji objętych w wyniku zamiany Warrantów na Akcje i wówczas powinien podlegać opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej, stosownie do brzmienia art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT.

Art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PIT stanowi, że przychodami z kapitałów pieniężnych są m.in. przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych.

Z kolei na podstawie art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Dochodem z odpłatnego zbycia akcji, zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 4 Ustawy o PIT, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38.

Dodatkowo Akcje, które będą objęte przez Wnioskodawcę są papierem wartościowym, co oznacza, że ewentualny przychód z nich będzie dla Wnioskodawcy przychodem z kapitałów pieniężnych i powstanie dopiero z momentem zbycia akcji, a nie w chwili ich objęcia. W ocenie Wnioskodawcy, obejmując Akcje nie uzyska on realnej korzyści majątkowej, która podlegałaby oddzielnemu opodatkowaniu w momencie jej otrzymania.

Z akcją co do zasady związane są prawa niematerialne (niewyceniane, nieniosące za sobą wartości w pieniądzu), jak prawo do udziału oraz oddania prawa głosu na Walnych Zgromadzeniach, prawo do informacji o sytuacji spółki. Wszystkie prawa, które wiążą się z przysporzeniem pieniężnym, jak np. prawo do dywidendy, wynagrodzenie z tytułu umorzenia akcji, cena za zbycie akcji są opodatkowywane oddzielnie jako zyski z kapitałów pieniężnych, na oddzielnych zasadach, z innego tytułu (jak podatek z tytułu wypłaconej dywidendy) lub są opodatkowywane dopiero w momencie sprzedaży akcji.

Sądy administracyjne w swoich orzeczeniach wskazują ponadto, że samo otrzymanie akcji nie rodzi po stronie podatnika powstania jakichkolwiek korzyści, a ustalenie dochodu, który podatnik osiągnął w ramach nabycia akcji będzie możliwe dopiero w momencie zbycia tychże akcji (por. wyr. NSA z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. II FSK 2242/14).

Co więcej, wskazuje się, że wartość akcji z dnia objęcia jest jedynie wyceną ich wartości, która się zmienia wraz ze zmianą kursu akcji, co także potwierdza potencjalność przysporzenia (por. wyr. NSA z 6 grudnia 2016 r., sygn. akt. II FSK 3344/14).

Aby powstał przychód muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki: świadczenie musi mieć wymierną korzyść dla podatnika oraz podatnik musi tę korzyść (świadczenie) otrzymać. Sam fakt objęcia bądź nabycia akcji nie powoduje otrzymania przez nabywającego korzyści, bowiem akcje są takim składnikiem majątku, który przychód może dać dopiero w momencie ich zbycia. Dopiero zbycie umożliwi ustalenie, jaki dochód podatnik osiągnął przez to, że nabył akcje, a następnie je zbył (por. wyr. WSA z siedzibą w Białymstoku z 27 grudnia 2016 r., sygn. akt. I SA/Bk 536/16).

Zgodnie zaś z art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PIT, „nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie (...) udziałów (akcji) (...); wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) (...)”. Ww. przepis potwierdza, że przysporzenie w chwili nabycia akcji ma jedynie charakter potencjalny, bowiem wówczas nie ma nawet prawnej możliwości rozpoznania kosztu uzyskania przychodu. Rozpoznanie kosztu jest tylko możliwe w momencie sprzedaży akcji, co wynika z literalnej wykładni przepisu.

W orzecznictwie sądów administracyjnych argumentem przemawiającym za odroczeniem opodatkowania do momentu zbycia akcji jest również zakaz podwójnego opodatkowania. Sądy jednolicie wskazują, że dochód z tego samego tytułu może być opodatkowany tylko raz i może być przyporządkowany tylko do jednego źródła przychodów. Poniżej ważny cytat z wyroku NSA:

„w ocenie rozpatrującego niniejszą sprawę składu orzekającego kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia zarysowanej wyżej kwestii spornej ma zakaz podwójnego opodatkowania tożsamych wartości tym samym podatkiem. Zasada ta, wypływająca również z norm konstytucyjnych, w powiązaniu z szerszym kontekstem systemowym (wymagającym oceny przepisów regulujących opodatkowanie przychodów z tytułu zbycia papierów wartościowych oraz rozliczania kosztów uzyskania przychodów) winna być uwzględniona przy dokonywaniu wykładni mających w sprawie zastosowanie przepisów prawa materialnego, w tym art. 11 ust. 1, art. 20 ust. 11, art. 24 ust. 11 i art. 27 ust. 1 u.p.d.o.f. Słusznie wskazał Sąd pierwszej instancji, że podwójne opodatkowanie tego samego dochodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych naruszałoby przepisy art. 2 w zw. z art. 84 i art. 32 Konstytucji RP” (Por. wyr. NSA z 23 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 3313/14, wyr. NSA z dnia 20 września 2017 r., sygn. akt II FSK 2089/15).

Sądy administracyjne podkreślają, że w przypadku transakcji związanych z akcjami „przychód do opodatkowania powstaje tylko raz w chwili zbycia akcji nabytych nieodpłatnie w ramach programu motywacyjnego i jest to przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f. Konieczne jest jednak, aby objęcie akcji nastąpiło w zamian za wkład niepieniężny (art. 17 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f.). Nie oznacza to jednak, aby objęcie akcji w zamian za wkład pieniężny bądź akcji za cenę niższą od rynkowej bądź nieodpłatnie stanowiło przychód z innego źródła. Treść art. 17 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 38 i art. 24 ust. 11 u.p.d.o.f. daje podstawy do wyprowadzenia wniosku, że objęcie akcji (nieodpłatnie, częściowo nieodpłatnie lub warunkowe) jest neutralne podatkowo w dacie tego zdarzenia, ale podlega opodatkowaniu w momencie odpłatnego zbycia udziałów (akcji), stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a u.p.d.o.f. Dopiero w tym momencie ujawnia się bowiem rzeczywisty przychód z objęcia akcji” (Por. wyr. WSA z siedzibą w Białymstoku z 27 grudnia 2016 ., sygn. akt. I SA/Bk 536/16).

Gdyby nie zgodzić się z ww. argumentacją sądów administracyjnych, w przedmiotowej sytuacji przychód byłby opodatkowywany podwójnie. Raz na objęciu w wysokości jedynie hipotetycznej i potencjalnej wartości tych akcji (gdyby założyć ich zbycie natychmiastowe), a drugi raz na ich faktycznym zbyciu (Por. wyr. WSA z siedzibą w Białymstoku z 27 grudnia 2016 r., sygn. akt I SA/Bk 536/16).

Dodatkowo wskazać należy, że do opisanego zdarzenia przyszłego nie znajdzie zastosowania art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT, który referuje się w swej treści wprost do art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy o OIF. W art. 3 pkt 1 lit. b ww. ustawy mowa o „innych zbywalnych prawach majątkowych, które powstają w wyniku emisji, inkorporujących uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a, lub wykonywanych poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszących się do papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne)”. Cytowany przepis nie wymienia warrantów subskrypcyjnych, stąd art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT nie znajdzie w niniejszej sprawie zastosowania.

W związku z powyższym, objęcie Akcji przez Wnioskodawcę nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu podlegającego opodatkowaniu. Przychód powinien podlegać opodatkowaniu dopiero w momencie zbycia akcji i należy go zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych, do którego zastosowanie ma stawka 19%, stosownie do brzmienia art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT. W przeciwnym wypadku przychód ten byłby opodatkowany podwójnie, co byłoby niezgodne z przepisami Konstytucji RP.

Doprecyzowując powyższe stanowisko, w piśmie uzupełniającym Wnioskodawca wskazał, że Program, którego jest on uczestnikiem spełnia wszelkie przesłanki prawem dozwolonego odroczenia (lecz nie: uniknięcia) opodatkowania do momentu zbycia akcji uzyskanych z objętych oraz przekształconych w akcje warrantów subskrypcyjnych.

Ad 2.

Mając na uwadze brzmienie powołanych poniżej przepisów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że Program Motywacyjny spełnia definicję programu motywacyjnego z art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT. A zatem, jeżeli Wnioskodawca będzie w przyszłości obejmował Warranty, a następnie zamieniał je na Akcje Spółki, ewentualny przychód z tego tytułu powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji.

Stanowisko Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 2 oparte jest na interpretacji następujących przepisów:

Art. 5a pkt 11 Ustawy o PIT: „Ilekroć w ustawie jest mowa o: 11) papierach wartościowych - oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1768, z późn. zm.)”,
Art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT: „Przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane”.
Art. 10 ust. 7 Ustawy o PIT: „Źródłami przychodów są:

1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta; (...)

7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c”.
Art. 12 ust. 1 i 4 Ustawy o PIT

„1. Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

4. Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy”.
Art. 17 ust. 1 pkt 6 a) i b) ustawy o PIT: „Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

6) przychody z:

a) odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych;

b) realizacji praw wynikających z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi”.
Art. 23 ust. 1 pkt 38) Ustawy o PIT: Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e;
Art. 24 ust. 11, 11a, 11b Ustawy o PIT:

11. Jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:

1) spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,

2) spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13

– podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

11a. Dochodem z odpłatnego zbycia akcji, o których mowa w ust. 11, jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38.

„11b. Przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:

1) spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo

2) spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13

– w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2”.
Art. 30b ust. 1 i ust. 2 pkt 4 Ustawy o PIT

„1. Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

2. Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c”.
Art. 3 pkt 1) a) i b) Ustawy o OIF: „Ilekroć w ustawie jest mowa o:

1) papierach wartościowych - rozumie się przez to:

a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1577), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,

b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne)”.

W ocenie Wnioskodawcy, objęcie Warrantów w kolejnych latach obowiązywania Programu, umożliwiających Wnioskodawcy objęcie w przyszłości Akcji Spółki w ramach Programu Motywacyjnego, będzie wypełniało definicję Programu motywacyjnego zgodnie z nowym brzmieniem art. 24 ust. 11b Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a dodatkowo będzie neutralne podatkowo na ogólnych, opisanych w pytaniu nr 1 zasadach, a ewentualny przychód na gruncie Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie z tego tytułu dopiero w momencie odpłatnego zbycia Akcji objętych w zamian za Warranty i zostanie zakwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 pkt 6a) ww. ustawy.

Z dniem 1 stycznia 2018 r. regulacja dotycząca opodatkowania programów motywacyjnych uzyskała nowe brzmienie. Zgodnie z art. 24 ust. 11-11b:

przychód

program motywacyjny

Zgodnie z projektem uzasadnienia do Ustawy Nowelizacyjnej (strona 44 i 105) (druk nr 1878, opublikowany na stronie Sejmu RP pod adresem: http://www.sejm.gov. pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=1878): „Obecnie opodatkowaniu podlegają dochody uzyskane ze zbycia akcji otrzymanych na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki. Nie ustala się dochodu na moment otrzymania akcji. Wprowadzone regulacje doprecyzowują powyższe rozwiązanie, wskazując, że w przypadku otrzymania przychodu w ramach realizacji programu motywacyjnego, przychód powstaje tylko w momencie odpłatnego zbycia akcji. Wszystkie zatem zdarzenia zaistniałe w ramach realizacji programu motywacyjnego (np. objęcie pochodnego instrumentu finansowego, jako nieodpłatne świadczenie, realizacja praw z tego instrumentu wykonana poprzez nabycie akcji) są obojętne podatkowo. Jednakże warunkiem takiej szczególnej formy opodatkowania jest, że akcje te muszą być nabyte w ramach programów motywacyjnych (które są tworzone na podstawie uchwały walnego zgromadzenia). W ramach doprecyzowania zdefiniowano pojęcie programu motywacyjnego oraz pojęcie spółki dominującej” (...) „Zmiana brzmienia art. 24 ust. 11 oraz dodanie ust. 11a-11b mają na celu uregulowanie zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych ze zbycia akcji nabytych w ramach tzw. programów motywacyjnych. Przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym dochód do opodatkowania powstaje w momencie zbycia tych akcji. Zdefiniowano także pojęcie programu motywacyjnego oraz spółki dominującej. Programem motywacyjnym jest utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez spółkę akcyjną, z którą podatnika łączy stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny albo spółkę akcyjną dominującą w stosunku do takiej spółki, w przypadku gdy spółka ta jest w grupie kapitałowej spółki, system wynagradzania zgodnie z określonymi zasadami, w wyniku którego osoby uprawnione do takich świadczeń bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji innych praw majątkowych nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcje spółki, z którą łączy je stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny albo akcji spółki dominującej w stosunku do takiej spółki. Przez spółkę dominującą rozumie się spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumień u art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047 późn. zm.) w stosunku do spółki, z którą podatnika łączy stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny”.

Biorąc pod uwagę powyższe, aby program motywacyjny mógł zostać uznany za program motywacyjny w rozumieniu przepisów Ustawy o PIT, spełnione zostać muszą poniższe przesłanki:

Program powinien być utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia akcjonariuszy przez spółkę akcyjną lub spółkę względem niej dominującą i powinien stanowić system wynagradzania podatnika;
Podatnik objęty programem otrzymuje jedocześnie od spółki akcyjnej, obok świadczenia z tytułu programu, również świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13 Ustawy o PIT;
W wyniku realizacji programu podatnik jest uprawniony do otrzymywania świadczeń bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki akcyjnej lub spółki względem niej dominującej.

Odnosząc powyższe kryteria do zdarzenia przyszłego przedstawionego w niniejszego wniosku, w ocenie Wnioskodawcy Program Motywacyjny, którego jest uczestnikiem spełnia przesłanki przewidziane dla programów motywacyjnych w Ustawie o PIT, dlatego że:

Program został wprowadzony uchwałą Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki, która określa zasady funkcjonowania Programu oraz kształtuje Program jako system wynagradzania Wnioskodawcy (jako najwyższej kadry menadżerskiej Spółki). Samo otrzymanie świadczenia z tytułu Programu Motywacyjnego jest uzależnione od poziomu EBITDA Spółki, na którego wysokość Wnioskodawca ma poprzez swoje działania w ramach zarządu Spółki bezpośredni wpływ,
Wnioskodawca jest objęty Programem, a jednocześnie otrzymuje od Spółki świadczenie, o którym mowa w art. 12 Ustawy o PIT,
W wyniku realizacji Programu Wnioskodawca nabędzie w ramach tego systemu wynagradzania w wyniku realizacji praw z papierów wartościowych prawo do faktycznego objęcia Akcji Spółki.

Zważając na powyższe należy uznać, że Program, którym objęty jest Wnioskodawca spełnia definicję programu motywacyjnego z art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT, a ewentualny przychód po stronie Wnioskodawcy w wyniku realizacji Programu, tj. objęcia Warrantów i późniejszej ich zamiany na Akcje Spółki powstanie dopiero w momencie ich odpłatnego zbycia i zostanie zakwalifikowany do przychodu z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 pkt 6 lit. a) Ustawy o PIT.

Dodatkowo, Akcje, które będą objęte przez Wnioskodawcę są papierem wartościowym, co oznacza, że ewentualny przychód z nich będzie dla Wnioskodawcy przychodem z kapitałów pieniężnych i powstanie dopiero z momentem zbycia Akcji, a nie w chwili ich objęcia.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) Ustawy o PIT, przychodami z kapitałów pieniężnych są m.in. przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych. Z kolei na podstawie art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Dochodem z odpłatnego zbycia akcji, zgodnie z art. 30b ust 2 pkt 4 Ustawy o PIT, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji), a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38.

W ocenie Wnioskodawcy, obejmując najpierw Warranty, a następnie Akcje w ramach Programu Motywacyjnego nie uzyska on realnej korzyści majątkowej, która podlegałaby oddzielnemu opodatkowaniu w momencie jej otrzymania.

Dodatkowo, w orzeczeniach sądów administracyjnych podkreśla się, iż przysporzenie, które powstaje w momencie otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach, niezależnie od źródła i powodu otrzymania przysporzenia, jest jedynie potencjalne (por. wyrok NSA z 12 grudnia 2013 r., II FSK 2961/11). Powyższe jest konsekwencją tego, że „cechą akcji jest to, iż generują one przychód dopiero w przyszłości w postaci dywidendy lub też w przypadku odpłatnego ich zbycia – w postaci różnicy pomiędzy przychodem ze sprzedaży, a kosztami poniesionymi na ich nabycie” (por. wyr. NSA z dnia 23 sierpnia 2016 r., sygn. akt II FSK 1811/14). Sądy administracyjne w swoich orzeczeniach wskazują ponadto, że samo otrzymanie akcji nie rodzi po stronie podatnika powstania jakichkolwiek korzyści, a ustalenie dochodu, który podatnik osiągnął w ramach nabycia akcji będzie możliwe dopiero w momencie zbycia tychże akcji (por. wyr. NSA z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. II FSK 2242/14).

Dodatkowo wskazać należy, że do opisanego zdarzenia przyszłego nie znajdzie zastosowania art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT, który referuje się w swej treści wprost do art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy o OIF. W art. 3 pkt 1 lit b. ww. ustawy mowa o „innych zbywalnych prawach majątkowych, które powstają w wyniku emisji, inkorporujących uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a, lub wykonywanych poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszących się do papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne)”. Cytowany przepis nie wymienia warrantów subskrypcyjnych, stąd art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT nie znajdzie w niniejszej sprawie zastosowania.

W związku z powyższym, objęcie zarówno Warrantów, jak i Akcji przez Wnioskodawcę w ramach Programu Motywacyjnego nie spowoduje powstania po jego stronie przychodu, który powinien podlegać opodatkowaniu dopiero w momencie zbycia Akcji i należy go zakwalifikować jako przychód z kapitałów pieniężnych, do którego zastosowanie ma stawka 19%, stosownie do brzmienia art. 30b ust. 1 Ustawy o PIT. W przeciwnym wypadku przychód ten byłby opodatkowany podwójnie, co byłoby niezgodne z zakazem podwójnego opodatkowania wyrażonym w przepisach Konstytucji RP.

W drodze uzupełnienia Wnioskodawca doprecyzował własne stanowisko w tym zakresie wskazując, że dodatkowym argumentem przemawiającym za tym, że program motywacyjny, którego uczestnikiem jest Wnioskodawca spełnia kryteria z art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT jest fakt, że na gruncie tego przepisu warranty subskrypcyjne należy uznać za „inne prawa majątkowe”.

Konstrukcja przepisu art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT umożliwia utworzenie programu w oparciu o trzy instrumenty prawne, tj.:

pochodne instrumenty finansowe,
papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538), tj. z dnia 15 września 2017 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 1768) - (dalej jako: „Ustawa o OIF”) oraz
inne prawa majątkowe.

Wymienienie w powyższym przepisie wprost art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy o OIF, w którym nie ma ujętych warrantów subskrypcyjnych (a są w art. 3 pkt 1 lit. a Ustawy o OIF) nie powoduje, że program oparty o warranty subskrypcyjne nie może zostać uznany za program spełniający definicję programu motywacyjnego z Ustawy o PIT. Oprócz konkretnie wymienionych w art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT praw majątkowych, tj. pochodnych instrumentów finansowych i papierów wartościowych z art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy o OIF, program motywacyjny może być oparty również o inne prawa majątkowe, w wyniku realizacji których osoba uprawniona nabywa prawo do objęcia lub nabycia akcji. Zatem, aby dany instrument mógł służyć za podstawę do utworzenia programu motywacyjnego musi być on: (1) prawem majątkowym, (2) i w wyniku jego realizacji osoba uprawniona nabywa prawo do objęcia lub nabycia akcji.

W wyniku realizacji praw z Warrantów objętych przez Wnioskodawcę, uzyska on prawo do objęcia akcji, a Warranty są prawem majątkowym (o czym poniżej), wobec czego mogą one służyć jako instrument, w oparciu o który utworzony jest program motywacyjny.

Wnioskodawca chciałby zwrócić uwagę Organu na pozytywną interpretację indywidualną z dnia 26 października 2018 r. (znak: 0114-KDIP3-2.4011.490.2018.1.JG1).

Wnioskodawca ma pełną świadomość, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki tylko w odniesieniu do konkretnej sprawy, niemniej jednak z uwagi na podobieństwo spraw oraz poruszone, dość ogólne, ale problematyczne zagadnienie jakim jest warrant jako inne prawo majątkowe, pragnie skierować uwagę organu na wskazany sposób interpretacji przepisu art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT przez twórców niniejszego wniosku.

W powyższej interpretacji wnioskodawca prawidłowo wskazał, że warrant subskrypcyjny jest innym prawem majątkowym dlatego, że:

Z interpretacji art. 44 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93, tj. z dnia 10 maja 2018 r., Dz.U. z 2018 r. poz. 1025) - (dalej: „k.c.”) wynika, że warrant winien zostać uznany za prawo majątkowe z uwagi na to, że służy do realizacji prawa majątkowego osoby, która go otrzymała:

Jak wskazuje się w doktrynie: „W świetle definicji w art. 44 k.c., mienie stanowi nazwę zbiorczą dla ogółu praw majątkowych (M. Bednarek, Mienie, s. 20). Kryterium pozwalające na odróżnienie praw majątkowych od praw niemajątkowych najczęściej upatrywane jest w typowym interesie - majątkowym lub niemajątkowym, którego realizacji dane prawo bezpośrednio służy. Zgodnie z definicją proponowaną przez A. Woltera, prawami majątkowymi są te, które są bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym podmiotu prawa (Wolter, Ignatowicz, Stefaniuk, Prawo cywilne, 2001, s. 138). W świetle tego kryterium bez znaczenia jest, czy za określone prawo można uzyskać realnie wartość majątkową w obrocie. Zastosowanie tego kryterium pozwala więc uznać za prawo majątkowe np. własność rzeczy o żadnej lub znikomej wartości. W świetle tego kryterium własność pozostaje więc zawsze prawem majątkowym (E. Skowrońska-Bocian, M. Warciński, w: Pietrzykowski, Komentarz, 2015, t. I, art. 44, Nb 1; Radwański, Olejniczak, Prawo cywilne, 2015, Nb 214). W literaturze powyższe ujęcie poddano krytyce, proponując odmienne kryterium, zgodnie z którym prawem majątkowym jest jedynie prawo posiadające wartość majątkową ustaloną według zasad rynkowych. W świetle tego kryterium nie są prawami majątkowymi te prawa, które nie mają wartości majątkowej (M. Romanowski, Podział, s. 30). Uzasadnione jest przyjęcie pierwszego, tradycyjnego podejścia. Decydujące znaczenie dla kwalifikacji danego prawa jako majątkowego powinna mieć analiza uprawnień przewidzianych w treści owego prawa pod kątem tego, czy służą one realizacji majątkowego, czy niemajątkowego interesu podmiotu prawa. W szczególności uznać należy, iż prawo własności zapewniające właścicielowi wyłączność korzystania i rozporządzania rzeczą (art. 140 k.c.) jest zawsze prawem bezpośrednio uwarunkowanym interesem majątkowym właściciela, chociażby rzecz stanowiąca przedmiot własności była w danej chwili bezwartościowa lub posiadała znikomą wartość”. (Kodeks cywilny. Komentarz pod red. Dr hab. K. Osajdy, Warszawa 2018, Legalis).
Analiza przepisów Ustawy o OIF dotyczących papierów wartościowych prowadzi do konkluzji, że warranty są prawem majątkowym, bowiem przepis art. 3 pkt 1 lit a wskazuje, że poza wymienionymi wprost w tym przepisie instrumentami, papierami wartościowymi są także inne zbywalne prawa majątkowe - użycie słowa „inne”, powoduje, że warranty jako wymienione wprost w art. 3 pkt 1 lit. a Ustawy o OIF są tym bardziej prawami majątkowymi;
Art. 24 ust 11b Ustawy o PIT nie zawiera wprost wyłączenia w odniesieniu do papierów wartościowych wskazanych wprost w art. 3 pkt 1 lit. a Ustawy o OIF, dlatego też nie ma uzasadnionego powodu dla uznania, że warranty subskrypcyjne nie mogą być podstawą dla utworzenia programu motywacyjnego w świetle Ustawy o PIT, tym bardziej, że art. 24 ust. 11 Ustawy o PIT zawiera otwartą kategorię „innych praw majątkowych”, w których z uwagi na powyższe argumenty, mieszczą się warranty subskrypcyjne;
Wykładnia funkcjonalna art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT, z uwzględnieniem uzasadnienia do Ustawy nowelizującej przepisy dotyczące programów motywacyjnych prowadzi do wniosku, że obecna konstrukcja przepisów ma na celu uporządkowanie oraz ułatwienie zasad konstruowania programów motywacyjnych poprzez wprowadzenie klarownych kryteriów ich opodatkowania, a uznanie, że wprowadzenie art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT w obecnym brzmieniu miało na celu ograniczenie możliwości skorzystania z instrumentów finansowych ujętych wprost w ustawie o OIF przy jednoczesnym przyzwoleniu na oparcie programu m.in. o instrumenty pochodne kreowane prowadziłoby do zupełnie odwrotnego wniosku, tj. skomplikowania zasad dot. programów motywacyjnych.

W przedmiotowej sprawie organ uznał powyższe stanowisko za prawidłowe wskazując, że „zgodzić należy się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, zgodnie z którym warrant subskrypcyjny spełnia wszelkie przesłanki zakwalifikowania go jako inne prawo majątkowe, którego realizacja pozwala na objęcie akcji w spółce akcyjnej. A zatem Warranty są „innymi prawami majątkowymi” w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto, organ słusznie podkreślił, iż „należy zauważyć, że wskazane w tym przepisie dwa najczęściej występujące instrumenty finansowe, które inkorporują prawo do objęcia lub nabycia akcji: papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mają charakter przykładowego wskazania takich praw, z realizacji których możliwe jest faktyczne objęcie lub nabycie akcji. O tym, że w ramach programu motywacyjnego dopuszczone są również inne sposoby nabywania akcji świadczy użycie w tym przepisie zwrotu „lub realizacji innych praw majątkowych”, co również odnosi się do realizacji praw z papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi”.

W ocenie Wnioskodawcy, wszelkie podniesione w powyższej interpretacji argumenty, jak i następnie stanowisko organu z całą pewnością ma odniesienie do jego sprawy, z uwagi na to, że dotyczą one warrantów subskrypcyjnych jako takich i ogólnego kierunku interpretacyjnego art. 24 ust. 11b Ustawy o PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów, z zastrzeżeniem:

w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r.: art. 25e, art. 29-30c, art. 30e, art. 30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f;
w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.: art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f (art. 9 ust. 1a).

W myśl art. 9 ust. 2 omawianej ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy szczególne omawianej ustawy nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.

Ogólne wyjaśnienie pojęcia przychodu zawiera art. 11 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, z zastrzeżeniem:

w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2018 r.: art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b, art. 30f;
w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2019 r.: art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f.

Zasady ustalania wartości świadczeń w naturze, innych nieodpłatnych świadczeń i świadczeń częściowo odpłatnych regulują art. 11 ust. 2-2b ustawy oraz – od 1 stycznia 2019 r. – także art. 11 ust. 2c.

Jak wynika z powołanych przepisów, pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Ustawodawca odróżnia przy tym przysporzenia, które mają charakter:

pieniężny – pieniądze i wartości pieniężne;
niepieniężny – świadczenia w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa), nieodpłatne świadczenia inne niż świadczenia w naturze (otrzymane usługi lub świadczenia polegające na udostępnianiu rzeczy lub praw).

Przedmiotem wątpliwości Wnioskodawcy wyrażonych w pytaniu oznaczonym we wniosku nr 1 jest kwestia tego, czy jeżeli obejmie on akcje Spółki po ich wartości nominalnej, odpowiadającej wartości emisyjnej (która w dacie objęcia może odbiegać od ceny rynkowej) w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych objętych w 2017 roku, przychód na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstanie dopiero w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w jego brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2017 r., dochód stanowiący nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji objętych (nabytych) przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) nie podlega opodatkowaniu w momencie objęcia (nabycia) tych akcji. Zasadę określoną w zdaniu pierwszym stosuje się odpowiednio do dochodu stanowiącego nadwyżkę pomiędzy wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie od spółki posiadającej osobowość prawną, która objęła (nabyła) te akcje wyłącznie w celu przeniesienia tytułu ich własności na osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji. Ustawodawca odroczył więc moment powstania obowiązku podatkowego dotyczącego dochodu uzyskanego z tytułu objęcia/nabycia akcji przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia do momentu ich zbycia.

Zasada, o której mowa w ust. 11, nie ma zastosowania do dochodu osiągniętego ze zbycia akcji, przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej emitentem akcji (art. 24 ust. 12 ww. ustawy). Stosownie natomiast do treści art. 24 ust. 12a tejże ustawy, wskazane powyżej przepisy ust. 11 i 12 mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba znajduje się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Zgodnie z wykładnią językową powołanych regulacji, a także zakazem rozszerzającego interpretowania przepisów zawierających preferencje podatkowe należy stwierdzić, że przepisy te odraczają moment opodatkowania dochodu wynikającego z różnicy między wartością rynkową akcji a wydatkami poniesionymi na ich objęcie (nabycie) w sytuacji, gdy spełnione są wskazane w nich warunki, tj.:

musi nastąpić objęcie (nabycie) akcji,
osoby obejmujące (nabywające) te akcje muszą być uprawnione do takiego nabycia na podstawie uchwały walnego zgromadzenia spółki będącej ich emitentem,
spółka, której akcje są nabywane ma siedzibę na terytorium Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Niezależnie więc od tego, czy objęcie (nabycie) akcji przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia następuje nieodpłatnie czy za odpłatnością, zastosowanie znajduje zasada wynikająca z art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie zostały/zostaną spełnione warunki wynikające z ww. przepisu (zdarzenie przyszłe na moment złożenia wniosku), nadwyżka pomiędzy wartością rynkową akcji, które zostaną nabyte przez Wnioskodawcę w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych objętych w 2017 roku a wydatkami poniesionymi na ich nabycie nie będzie podlegać opodatkowaniu w momencie nabycia tych akcji. Należy przy tym zgodzić się z Wnioskodawcą, że przychód po jego stronie z tytułu uczestnictwa w opisanym Programie powstanie dopiero na moment odpłatnego zbycia ww. akcji (w przypadku ich sprzedaży w przyszłości) i będzie to przychód kwalifikowany jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a powołanej ustawy, do którego zastosowanie znajdzie – stosownie do treści art. 30b ust. 1 – 19% stawka opodatkowania.

Jak wynika bowiem z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. Stosownie natomiast to treści art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy – z zastrzeżeniem art. 30b ust. 4 – od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów, z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Z kolei, w świetle ust. 2 pkt 4 powołanego przepisu, dochód, o którym mowa w art. 30b ust. 1 ustawy ustala się na zasadach określonych w art. 30b ust. 2. Uwzględnia się przy tym m.in. osiągniętą w roku podatkowym różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c.

Nieprawidłowym elementem stanowiska Wnioskodawcy jest natomiast powołanie się przez niego na argument, że przysporzenie powstające w momencie otrzymania akcji na preferencyjnych warunkach jest jedynie potencjalne. Niewątpliwie bowiem uzyskanie akcji, które w warunkach rynkowych nabywa się za odpłatnością jest realnym przysporzeniem majątkowym podatnika. Ponadto – wbrew twierdzeniom Wnioskodawcy – rozpoznanie przychodu na moment nieodpłatnego uzyskania akcji i późniejsze rozpoznanie przychodu z odpłatnego zbycia akcji nie oznaczałyby podwójnego opodatkowania tego samego przychodu. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje mechanizmy, które niwelują takie ryzyko (przepisy dotyczące kosztów uzyskania przychodów przy odpłatnym zbyciu akcji uzyskanych nieodpłatnie).

Co więcej, gdyby twierdzenia Wnioskodawcy w zakresie powyższej kwestii były prawidłowe, nie byłoby ratio legis dla wprowadzania szczególnych przepisów odraczających moment powstania obowiązku podatkowego dotyczącego dochodu uzyskanego z tytułu objęcia/nabycia akcji przez osoby uprawnione na podstawie uchwały walnego zgromadzenia do momentu ich zbycia (art. 24 ust. 11-12a ustawy w „brzmieniu” obowiązującym do 31 grudnia 2017 r.). Stanowisko Wnioskodawcy we wskazanej części uznano więc za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości wyrażonych przez Wnioskodawcę w pytaniu nr 2 należy wskazać, że zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2018 r., jeżeli w wyniku realizacji programu motywacyjnego utworzonego przez:

spółkę akcyjną, od której podatnik uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której podatnik uzyskuje świadczenia oraz inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13

podatnik faktycznie obejmuje lub nabywa akcje tej spółki lub akcje spółki w stosunku do niej dominującej, przychód z tego tytułu powstaje w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Stosownie do art. 24 ust. 11b ustawy, przez program motywacyjny, o którym mowa w ust. 11, rozumie się system wynagradzania utworzony na podstawie uchwały walnego zgromadzenia przez:

spółkę akcyjną, dla osób uzyskujących od niej świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13, albo
spółkę akcyjną będącą jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości w stosunku do spółki, od której osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania uzyskują świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13

w wyniku którego osoby uprawnione do otrzymania świadczeń w ramach tego systemu wynagradzania bezpośrednio lub w wyniku realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych lub realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, lub realizacji innych praw majątkowych, nabywają prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji spółki określonej w pkt 1 lub 2.

W świetle natomiast art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 328 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych – rozumie się przez to:

akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).

Z art. 24 ust. 11b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że w ramach programu motywacyjnego dopuszczone są dwie formy faktycznego obejmowania lub nabywania przez osoby uprawnione akcji spółki: bezpośrednio – przez objęcie lub nabycie akcji, albo pośrednio – w wyniku realizacji praw majątkowych (rozumianych szeroko). Należy zauważyć, że wskazane w tym przepisie dwa najczęściej występujące instrumenty finansowe, które inkorporują prawo do objęcia lub nabycia akcji, tj. papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz pochodne instrumenty finansowe w rozumieniu art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mają charakter przykładowego wskazania takich praw, z realizacji których możliwe jest faktyczne objęcie lub nabycie akcji. O tym, że w ramach programu motywacyjnego dopuszczone są również inne sposoby nabywania akcji świadczy użycie w tym przepisie zwrotu „lub realizacji innych praw majątkowych”, co również odnosi się do realizacji praw z papierów wartościowych określonych w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (a więc m.in. do warrantów subskrypcyjnych). Definiując program motywacyjny ustawodawca miał zatem na celu dopuszczenie wszelkich form faktycznego objęcia lub nabycia akcji przez osoby uprawnione.

Co istotne, przepisy ust. 11-11b mają zastosowanie do dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia lub nabycia akcji spółek akcyjnych, których siedziba lub zarząd znajdują się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwa, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (art. 24 ust. 12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Powołane przepisy dotyczą „przesunięcia” momentu opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach programu motywacyjnego (spełniającego warunki określone w tych przepisach) do chwili odpłatnego zbycia akcji objętych (nabytych) przez podatnika w wyniku realizacji programu. Jednocześnie, przepisy te rozstrzygają, że przychody uzyskane w ramach programu motywacyjnego – niezależnie od ich związku ze stosunkiem zatrudnienia uczestnika programu lub działalnością wykonywaną osobiście przez uczestnika programu – podlegają opodatkowaniu w ramach źródła „kapitały pieniężne”.

W analizowanym przypadku Wnioskodawca – pracownik i członek zarządu Spółki (…) S.A. – w ramach uczestnictwa w Programie wdrożonym przez tę Spółkę w 2017 roku objął i będzie obejmował w przyszłości (nieodpłatnie) warranty subskrypcyjne uprawniające do objęcia akcji w drodze ich realizacji. Skutki podatkowe tych zdarzeń należy więc określić z uwzględnieniem ww. przepisów o programach motywacyjnych.

I tak, w opisanych we wniosku okolicznościach spełnione są przesłanki uznania Programu za program motywacyjny w rozumieniu art. 24 ust. 11b ustawy. Jak bowiem wskazano:

Program został utworzony przez spółkę akcyjną, od której Wnioskodawca uzyskuje świadczenia lub inne należności z tytułów określonych w art. 12 lub art. 13,
celem wdrożenia Programu było utworzenie mechanizmu motywującego kluczowego menadżera Spółki – Wnioskodawcę – do działań zapewniających zarówno długoterminowy rozwój wartości Spółki i jednostek od niej zależnych, jak również stabilny wzrost zysku, przy uwzględnieniu potrzeb stabilizacji najwyższej kadry menadżerskiej Spółki poprzez umożliwienie Wnioskodawcy objęcia akcji Spółki na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółki,
wdrożenie ww. Programu nastąpiło uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki (…) S.A.,
Spółka ta ma siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,
Wnioskodawca jako osoba uprawniona do otrzymania świadczeń w ramach Programu nabył prawo do faktycznego objęcia lub nabycia akcji ww. Spółki w wyniku realizacji praw z warrantów subskrypcyjnych.

W konsekwencji, stosownie do art. 24 ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód Wnioskodawcy z tytułu faktycznego objęcia akcji Spółki w wyniku realizacji Programu powstanie (w przypadku sprzedaży akcji w przyszłości) w momencie odpłatnego zbycia tych akcji.

Na mocy art. 24 ust. 11a ustawy, dochodem z odpłatnego zbycia tych akcji jest różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia akcji a kosztami uzyskania przychodu określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38. Czynność ta będzie stanowić źródło przychodów z kapitałów pieniężnych (art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

A zatem, Wnioskodawca prawidłowo ocenił kwestię momentu powstania przychodu z tytułu świadczeń wynikających ze zdarzeń związanych z jego uczestnictwem w Programie. Wobec natomiast powołania się przez Wnioskodawcę w stanowisku sformułowanym do pytania nr 2 na zakaz podwójnego opodatkowania jako argument przemawiający – jego zdaniem – za odroczeniem opodatkowania do momentu zbycia akcji należy wskazać, że aktualne pozostaje stanowisko organu w tym zakresie, wyrażone w części dotyczącej pytania pierwszego.

Podsumowując, stanowisko Wnioskodawcy jest:

prawidłowe – w zakresie oceny skutków podatkowych jego uczestnictwa w Programie na gruncie przepisów art. 24 ust. 11-12a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w stanie prawnym obowiązującym zarówno do 31 grudnia 2017 r., jak i od 1 stycznia 2018 r.),
nieprawidłowe – w zakresie, w jakim Wnioskodawca posłużył się argumentem o neutralności podatkowej uzyskania akcji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnej należy podkreślić, że są one rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach i dotyczą odrębnych sytuacji faktycznych. Niemniej jednak, w toku rozważań nad sposobem rozstrzygnięcia wniosku organ miał na względzie prezentowane w nich stanowiska i argumenty.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin