2021.01.15 - Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0114-KDIP1-3.4012.652.2020.1.ISK

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0114-KDIP1-3.4012.652.2020.1.ISK
z 15 stycznia 2021 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r., poz. 1325 z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 października 2020 r. (data wpływu 27 października 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

ustalenia, że czynność przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony nie będzie stanowiła odpłatnej lub nieodpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ustawy – jest nieprawidłowe,

opodatkowania podatkiem VAT przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony – jest prawidłowe,

podstawy opodatkowania czynności przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony – jest prawidłowe,

braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony - jest prawidłowe,

braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia Towaru na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

ustalenia, że czynność przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony nie będzie stanowiła odpłatnej lub nieodpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ustawy,

opodatkowania podatkiem VAT przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony,

podstawy opodatkowania czynności przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony,

braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony,

braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego z tytułu nabycia Towaru na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (zwany dalej: Wnioskodawcą lub Podatnikiem I) prowadzi na podstawie wpisu do CEIDG jednoosobową działalność gospodarczą od lutego 1998 r. (zwane dalej: Przedsiębiorstwem I).

Przeważającym rodzajem działalności gospodarczej wykonywanej przez Wnioskodawcę jest: Działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju (46.19.Z). Obok czynności w tym zakresie Wnioskodawca dokonał zgłoszenia do CEIDG także działalności gospodarczej w zakresie następujących kodów PKD: 46.90.Z, 47.91.Z, 47.99.Z, 71.11.Z, 81.30.Z (zwane dalej łącznie: Czynnościami handlowymi).

W ramach Przedsiębiorstwa I Wnioskodawca zajmuje się przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego (zwaną dalej: Handlem Towarem).

W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonał nabycia towarów handlowych, które aktualnie składowane są przez Niego na magazynie (zwanych dalej: Towarem).

Nabycie przez Wnioskodawcę Towaru zostało udokumentowane poprzez wystawienie przez sprzedawcę na Wnioskodawcę odpowiedniego dokumentu sprzedaży - faktury VAT (zwanych dalej: Fakturami VAT). Podatnik dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego zawartego w treści Faktur VAT.

Wnioskodawca jest zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i na dzień złożenia niniejszego wniosku Wnioskodawca nadal zachował ten status.

Prowadzona przez Wnioskodawcę sprzedaż Towarów jest opodatkowana VAT. Wnioskodawca nie korzystał z żadnego zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianego przez postanowienia ustawy o VAT.

Małżonka Wnioskodawcy, … (zwana dalej: Podatnikiem II) planuje po dniu 1 listopada 2020 r. rozpocząć prowadzenie na podstawie wpisu do CEIDG jednoosobowej działalności gospodarczej w zakresie: Działalności agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju (46.19.Z). Obok czynności w tym zakresie Podatnik dokona zgłoszenia do CEIDG także działalności gospodarczej w zakresie następujących kodów PKD: 46.90.Z, 47.91.Z, 47.99.Z, 71.11.Z, 81.30.Z. W ramach Przedsiębiorstwa II, Podatnik II będzie zajmował się przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego. Podatnik II zarejestruje się w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług i będzie zachowywał ten status przez cały okres prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Planowana prowadzona przez Podatnika II sprzedaż Towarów będzie opodatkowana VAT. Podatnik II nie będzie korzystał z żadnego zwolnienia podmiotowego lub przedmiotowego przewidzianego przez postanowienia ustawy o VAT (zwane dalej: Przedsiębiorstwem II).

Podatnik I oraz Podatnik II są małżeństwem od dnia 11 kwietnia 1982 r. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej, o którym mowa w art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Prawo własności opisanego powyżej Towaru przynależy do majątku wspólnego małżonków.

Wnioskodawca planuje, po dniu 1 listopada 2020 r., zawrzeć z Podatnikiem II umowę prawa cywilnego, na podstawie której Towar zostanie przeniesiony z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II. Przeniesienie Towaru zostanie zrealizowane nieodpłatnie, co oznacza, że Wnioskodawca nie otrzyma od Podatnika II jakiegokolwiek wynagrodzenia z tego tytułu. Po przeniesieniu Towaru do Przedsiębiorstwa II Towar ten będzie przedmiotem odpłatnej dostawy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, realizowanej przez Przedsiębiorstwo II na rzecz jego klientów. W dacie przeniesienia Towaru Podatnik I oraz Podatnik II będą zarejestrowani w Polsce jako czynni podatnicy podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II będzie stanowiła odpłatną lub nieodpłatną dostawę towarów i czy w związku z tym po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz czy po stronie Wnioskodawcy zaistnieje konieczność wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję?
W przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe, Wnioskodawca wnosi o udzielenie przez Organ odpowiedzi na następujące pytania:
1. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II będzie stanowiła nieodpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT?
2. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego dla czynności przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania VAT tej czynności powinna zostać ustalona w oparciu o treść art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, co tym samym oznacza, że będzie to „cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów” przez co powinno się rozumieć wartość rynkową Towaru ustaloną przez Wnioskodawcę na datę przeprowadzenia transakcji?
3. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego dla czynności przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, po stronie Wnioskodawcy powstanie obowiązek wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję?
4. Czy na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego Wnioskodawca, po przeniesieniu Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, będzie zobowiązany do sporządzenia korekty podatku VAT odliczonego od zakupionych Towarów na zasadzie art. 91 ust. 1 ustawy o VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy:

Odpowiedź na pytanie nr 1 powinna brzmieć następująco - Nie, na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II nie będzie stanowiła odpłatnej lub nieodpłatnej dostawy towarów i w związku z tym po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz po stronie Wnioskodawcy nie zaistnieje konieczność wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.
Odpowiedź na pytanie nr 2 lit. a) powinna brzmieć następująco - w przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II będzie stanowiła nieodpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.
Odpowiedź na pytanie nr 2 lit. b) powinna brzmieć następująco - w przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego dla czynności przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania VAT tej czynności powinna zostać ustalona w oparciu o treść art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, co tym samym oznacza, że będzie to „cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów” przez co powinno się rozumieć wartość rynkową Towaru ustaloną przez Wnioskodawcę na datę przeprowadzenia transakcji.
Odpowiedź na pytanie nr 2 lit. c) powinna brzmieć następująco - w przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego dla czynności przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.
Odpowiedź na pytanie nr 2 lit. d) powinna brzmieć następująco - w przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego po przeniesieniu Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do sporządzenia korekty podatku VAT odliczonego od zakupionych Towarów na zasadzie art. 91 ust. 1 ustawy o VAT.

Uzasadnienie

Ad 1

W pierwszej kolejności należy wskazać, że stosownie do treści art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności: przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia (pkt 1), wszelkie inne darowizny (pkt 2) - jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Analizując ww. przepisy prawa stwierdzić należy, że co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przeniesienie towarów bez wynagrodzenia, a w szczególności darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W ocenie niektórych organów skarbowych autonomia prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na prawa i obowiązki podatników w podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Należy zwrócić uwagę, że w ww. przepisach chodzi o przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Tymczasem w przypadku osób fizycznych będących małżonkami nabywanie przez te podmioty towarów w trakcie trwania ustawowej wspólności majątkowej oznacza, że towary te są ich własnością i pozostają ich własnością także mimo dokonania formalnej czynności przekazania składnika majątku służącego do prowadzenia działalności gospodarczej z działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka. Ustrój majątkowy małżeński wyklucza bowiem możliwość przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel z jednego małżonka na drugiego.

Wnioskodawca podziela pogląd prawny Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie zaprezentowany w wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r. sygn. akt I FSK 887/16, w którym m.in. analizowano kwestię opodatkowania podatkiem od towarów i usług towarów przekazanych między małżonkami, u których obowiązuje wspólność majątkowa. W wyroku tym NSA wskazał, że to właśnie autonomia prawa podatkowego, tj. podatku od towarów i usług i przyjętego w nim rozumienia czynności opodatkowanej ma zasadnicze znaczenie. Odwołując się do autonomii prawa podatkowego w zakresie podatku VAT należy mieć głównie na względzie, że podatek ten rządzi się określonymi zasadami, m.in., jak już zauważono powyżej, poza wyjątkami wskazanymi w ustawie o VAT, z uwagi na treść art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz art. 2 ust. la Dyrektywy Rady z dnia 28 listopada 2006 r. nr 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (zwanej dalej: Dyrektywa 112), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega, co do zasady, odpłatna dostawa towarów. To odpłatność stanowi element konieczny dla powstania obowiązku w podatku od towarów i usług. Odpłatność oznacza wykonanie dostawy, czy świadczenia usług za wynagrodzeniem. Wyjaśniając znaczenie tego pojęcia, które nie jest definiowane ani na gruncie Ustawy o VAT, ani Dyrektywy 112, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wielokrotnie podkreślał konieczność istnienia bezpośredniego związku pomiędzy otrzymaną zapłatą, a wykonanym świadczeniem w postaci dostawy towarów, czy też usługą (por. wyrok TSUE w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden).

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Wspomniane wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu. Ponadto nie można domniemywać, że element wynagrodzenia istnieje w każdej sytuacji, w której mowa jest o dostawie towarów (zob. podobnie wyroki TSUE z dnia 29 lipca 2010 r. w sprawie Astra Zeneca UK,C-40/09, ECLI:EU:C:2010:450, pkt 28 i przytoczone tam orzecznictwo oraz z 19 grudnia 2012 r. w sprawie Orfey Byłgarija, C-549/11, ECLI:EU:C:2012:832, pkt 44 oraz Opinia Rzecznika Generalnego z dnia 22 lutego 2018 r. w sprawie C-665-16, pkt 57, pkt 59, pkt 87).

W opisanym we wniosku o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego zdarzeniu przyszłym nie będzie miała miejsca dostawa towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, gdyż w rozpatrywanej sprawie nie wystąpi element wynagrodzenia. W opisanym przypadku co do zasady nie ma możliwości dokonywania wypłaty wynagrodzenia z wzajemnych świadczeń między małżonkami, co wynika z istoty wspólności majątkowej.

Podkreślić trzeba, że w myśl art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (jest to ich majątek wspólny). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Pomimo trwania wspólności każdy z małżonków ma zarówno prawo do udziału i rozporządzania tak całym majątkiem wspólnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych składników majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska nie jest bowiem samodzielnym i niezależnym od małżonków bytem, który realizuje swoje własne uprawnienia do określonych lub wszystkich składników tego mienia. Podmiotami uprawnionymi do dysponowania i zarządzania całym mieniem są zawsze małżonkowie tworzący wspólność majątkową małżeńską. Z powyższego wynika, że prowadzenie przez małżonków odrębnych działalności gospodarczych nie ma wpływu na uprawnienie do dysponowania i zarządzania majątkiem.

Analogicznie skoro w niniejszej sprawie nie ma możliwości zapłaty za towar między małżonkami, to też nie ma możliwości przeniesienia własności towaru - tym samym prowadzi to do konkluzji, że w niniejszej sytuacji brak jest możliwości opodatkowania tej transakcji w oparciu o postanowienia art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Oczywistym jest bowiem, że art. 7 ust. 2 tej ustawy nie ma zastosowania do małżonków znajdujących się we wspólności ustawowej łącznej, ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. Na gruncie ustawy o VAT nie mamy do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami (podatnikami VAT), z których jeden dokonuje nieodpłatnego świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego świadczenia korzysta. Fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze nie ma znaczenia, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym.

W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarcze nie mogą mieć charakteru odpłatnego. Nie można ich również uznać jako nieodpłatne przeniesienie towaru, albowiem małżonkowie nie mogą wyodrębnić udziałów, którymi mogliby niezależnie rozporządzać w ramach majątku wspólnego.

Tym samym powyższe prowadzi do konkluzji, że opisana w zdarzeniu przyszłym czynność między małżonkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż po pierwsze nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, po drugie nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa.

W tym stanie rzeczy autonomia prawa podatkowego nie stoi na przeszkodzie by uznać, że przesunięcie towarów z działalności gospodarczej jednego małżonka do działalności gospodarczej drugiego małżonka, dokonywane w ramach tych działalności, gdy małżonków łączy wspólność majątkowa istniejąca na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie stanowi odpłatnej ani też nieodpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Skoro więc czynność ta znajduje się poza zakresem regulacji przewidzianej przez ustawę o VAT to oznacza to w konsekwencji, że po stronie Wnioskodawcy nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług oraz nie będzie on zobligowany do wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.

Przedstawione w tym miejscu stanowisko prawne znajduje potwierdzenie m.in. w treści wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2018 r., I SA/Gd 939/18.

Ad 2

W przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego czynność przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II będzie stanowiła nieodpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Uzasadniając powyższe stanowisko trzeba wskazać, że w sytuacji gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarczą nie mogą mieć charakteru odpłatnego. W takim przypadku nie jest możliwe uregulowanie należności pomiędzy małżonkami. Jeden z małżonków nie może dokonać wypłaty wynagrodzenia drugiemu z małżonków środkami pieniężnymi objętymi wspólnością ustawową za składniki majątku wchodzące w skład wspólności ustawowej.

Powyższe oznacza tym samym, że w opisanym zdarzeniu przyszłym nie jest możliwa odpłatna dostawa składników majątkowych pomiędzy firmami należącymi do małżonków.

Możliwe byłoby zaś ich nieodpłatne przekazanie. Biorąc to pod uwagę należy w tym miejscu odpowiedzieć sobie na pytanie, jakie byłyby skutki nieodpłatnego przekazania składników majątku pomiędzy firmami małżonków?

Przekazanie to może podlegać opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Przepis ten uznaje bowiem za podlegającą opodatkowaniu VAT nieodpłatną dostawę towarów również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Powoduje to, że małżonek, do którego przedsiębiorstwa towary te dotychczas należały, który miał prawo do odliczenia podatku VAT od ich nabycia, w związku z ich przekazaniem do działalności gospodarczej drugiego małżonka jest zobowiązany do rozliczenia w podatku VAT podlegających opodatkowaniu nieodpłatnych dostaw towarów.

Ad 3

W przypadku uznania przez Organ, że stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę w odpowiedzi na pytanie nr 1 jest nieprawidłowe Wnioskodawca stoi na stanowisku, że na gruncie opisanego zdarzenia przyszłego dla czynności przeniesienia Towaru z Przedsiębiorstwa I do Przedsiębiorstwa II, zrealizowanego na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, podstawa opodatkowania VAT tej czynności powinna zostać ustalona w oparciu o treść art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, co tym samym oznacza, że będzie to „cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów” przez co powinno się rozumieć wartość rynkową Towaru ustaloną przez Wnioskodawcę na datę przeprowadzenia transakcji.

Zgodnie bowiem z treścią art. 29a ust. 2, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 - a zatem nieodpłatnego przekazania towarów w okolicznościach wskazanych w tej regulacji - podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Artykuł 29a ust. 2 jest oparty na przepisie art. 74 dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym:

„w przypadku gdy podatnik wykorzystuje lub przekazuje towary stanowiące część majątku jego przedsiębiorstwa lub gdy towary są zatrzymywane przez podatnika lub jego następców prawnych w przypadku zaprzestania prowadzenia przez niego działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu, zgodnie z art. 16 i 18, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych lub, w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie, gdy ma miejsce wykorzystanie, przekazanie lub zatrzymanie tych towarów”.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że w odniesieniu do towarów przekazywanych przez podatnika nieodpłatnie, które podlegają opodatkowaniu na podstawie art. 7 ust. 2 (dotyczy to np. towarów przekazywanych czy zużywanych nieodpłatnie na potrzeby osobiste podatnika i osób wymienionych w art. 7 ust. 2 pkt 1, do towarów będących przedmiotem darowizn, o których mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 itp.), podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy cena nabycia nie istnieje, koszt wytworzenia określony w momencie dostawy tych towarów.

Ustawa o VAT nie definiuje bowiem pojęć „cena nabycia” i „koszt wytworzenia”. W związku z tym najwłaściwsze jest odniesienie do stosownych regulacji ustaw o podatkach dochodowych, które wprowadzają następujące definicje: „3. Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku” (przy czym, zgodnie z ust. 5 odpowiednio art. 16g PDOPrU i art. 22g PDOFizU, „cenę nabycia (...), koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej”).

„4. Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania (w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych do kosztów wytworzenia nie zalicza się także wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci)”.

Ponadto, zgodnie z ust. 5 odpowiednio art. 16g PDOPrU i art. 22g PDOFizU:

„koszt wytworzenia [...] koryguje się o różnice kursowe, naliczone do dnia przekazania do używania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej”.

Artykuł 29a jako podstawę opodatkowania przyjmuje cenę nabycia tych towarów lub towarów podobnych. Ustawa o VAT nie określa tego, w jakich okolicznościach należy zastosować cenę nabycia towarów podobnych - zwłaszcza że dalsza część tego przepisu przewiduje, że jeżeli nie ma ceny nabycia (należy założyć, że chodzi o brak ceny nabycia zarówno danych towarów, jak i towarów podobnych), wówczas zastosowanie znajduje koszt wytworzenia.

Biorąc pod uwagę konstrukcję omawianego przepisu, należy przyjąć, że dla określenia podstawy opodatkowania w przypadku przekazywanego nieodpłatnie towaru, który nie został przez podatnika wytworzony, tylko nabyty, podatnik jako podstawę opodatkowania powinien przyjąć cenę nabycia przekazywanego towaru.

Bardzo istotne jest to, że podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów przekazywanych lub towarów podobnych, a w braku ceny nabycia ich koszt wytworzenia - przy czym regulacja ta odnosi się do ceny nabycia i kosztu wytworzenia określonych w momencie dokonywania dostawy (czyli w momencie nieodpłatnego przekazania towarów). Trzeba także pamiętać, że na gruncie ustawy o podatkach dochodowych nie istnieje pojęcie „cena nabycia określona w momencie dostawy” (dotyczy to także kosztu wytworzenia). Jest to konstrukcja przyjęta na potrzeby podatku VAT w Dyrektywie 112 i oznacza konieczność zastosowania ceny nabycia (kosztu wytworzenia) skorygowanego na moment dokonania dostawy o element taki, jak np. stopień zużycia przekazywanego towaru czy też utrata wartości rynkowej wywołana upływem czasu itp. Odniesienie do ceny nabycia lub kosztu wytworzenia określonych w momencie zdarzenia opodatkowanego oznacza, że podstawą opodatkowania nie jest historycznie określona cena nabycia lub koszt wytworzenia, ale wartości te stosownie skorygowane na dzień, w którym dochodzi do przekazania lub wykorzystania przedmiotowych towarów. Tym samym prowadzi to do dostosowania owej ceny nabycia do rzeczywistej wartości towaru w momencie, w którym zostaje on przekazany.

Przedstawione w tym miejscu przez Wnioskodawcę stanowisko oparte jest na bieżącej praktyce organów skarbowych oraz poglądach prezentowanych powszechnie w piśmiennictwie. Tytułem przykładu wskazać można na pisma dotyczące nieodpłatnego przekazania towarów wykupionych przez podatników z leasingu sporządzone przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 5 sierpnia 2009 r. (nr ILPP1/443-581/09-2/AT) czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lutego 2016 r. (nr IPPP1/4512-1311/15-2/MK).

W drugiej ze wskazanych interpretacji organ skarbowy podkreślił, że „(...) W omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką wnioskodawczyni zapłaciłaby za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania. Tym samym przy przekazaniu samochodu na cele prywatne za podstawę opodatkowania zainteresowana powinna przyjąć cenę za jaką nabyłaby opisany samochód w momencie jego przekazania - wycofania z prowadzonej działalności”.

Analogiczny pogląd zaprezentowany został także w publikacji pod red. T. Michalika, VAT. Komentarz. Wyd. 15, Warszawa 2019.

Ad 4

Uzasadniając powyższe stanowisko Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z treścią art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT podatnik ma obowiązek wystawić fakturę dokumentującą m.in. sprzedaż dokonywaną przez niego na rzecz innego podatnika VAT. W myśl art. 106e ust. 1 pkt 9 i pkt 15 ustawy o VAT faktura powinna zawierać m.in. cenę jednostkową netto oraz kwotę należności ogółem. Należy jednak zauważyć, że w przypadku nieodpłatnego wydania towarów, a z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia w niniejszym przypadku, takie wartości nie występują. Co więcej, w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej art. 106e Ustawy VAT wskazano:

„Natomiast w przypadku czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 taką podstawą może być odpowiedni dokument wewnętrzny wystawiony przez podatnika. Brak jest przy tym przeszkód, aby taki dokument zawierał wszystkie dane, które w obecnym stanie prawnym zawiera faktura wewnętrzna - w związku z likwidacją obowiązku wystawiania faktur wewnętrznych przedmiotowa kwestia pozostaje w sferze wyboru podatnika.”

Uwzględniając powyższe stwierdzić więc należy, iż w przypadku czynności określonych w art. 7 ust. 2 ustawy i VAT, takich jak nieodpłatne wydanie rzeczy ruchomych, nie powstaje obowiązek wystawienia faktur VAT przez dostawcę.

Takie stanowisko potwierdzają także organy skarbowe - przykładowo można powołać się w tym miejscu na pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 czerwca 2015 r. nr IPPP1/4512-317/15-5/AKO.

Ad 5

Tytułem uzasadnienia powyższego stanowiska Wnioskodawca wskazuje, że w myśl art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl zaś art. 91 ust. 7 tej ustawy, ww. przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Z powyższych regulacji wypływa więc konkluzja, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku VAT odliczonego gdyż na podstawie art. 91 ust. 7 ustawy o VAT nie dojdzie do zmiany przeznaczenia towarów - przekazanie Towarów podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadzie art. 7 ust. 2 tejże ustawy.

Zajęte przez Wnioskodawcę stanowisko potwierdza bieżące orzecznictwo sądowe - jako przykład można powołać się na rozstrzygnięcie wydane przez Naczelny Sąd Administracyjny w dniu 4 kwietnia 2018 r., sygn. akt I FSK 887/16.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe w zakresie ustalenia, że czynność przekazania Towarów z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony nie będzie stanowiła odpłatnej lub nieodpłatnej dostawy towarów w rozumieniu ustawy oraz prawidłowe w pozostałym zakresie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r., poz. 106, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary – stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy – rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy – co do zasady – są rzeczy oraz ich części (art. 2 pkt 6 ustawy).

Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdził, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Analizując treść art. 7 ust. 2 ustawy, warto odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z dnia 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z dnia 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z dnia 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans- Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy kto dokonuje czynności dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany, co do zasady, za podatnika podatku od towarów i usług.

Należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 z późn. zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Natomiast, ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

W świetle art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W myśl art. 35 Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeks rodzinny i opiekuńczy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeks rodzinny i opiekuńczy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, jako zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej jednoosobowej działalności gospodarczej zajmuje się sprzedażą towarów różnego rodzaju (kod PKD 46.19.Z), przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego. W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonał nabycia towarów handlowych (zwanych dalej: Towarem). Nabycie przez Wnioskodawcę Towaru zostało udokumentowane poprzez wystawienie przez sprzedawcę na Wnioskodawcę odpowiedniego dokumentu sprzedaży - faktury VAT. Wnioskodawca dokonał odliczenia podatku VAT naliczonego z ww. faktur.

Żona Wnioskodawcy (zwana dalej: Podatnikiem II) planuje po dniu 1 listopada 2020 r. rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, w ramach której będzie zajmować się przede wszystkim sprzedażą detaliczną obuwia sportowego.

Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój wspólności ustawowej. Prawo własności opisanego powyżej Towaru przynależy do majątku wspólnego małżonków.

Wnioskodawca planuje po dniu 1 listopada 2020 r. zawrzeć z Podatnikiem II umowę prawa cywilnego, na podstawie której Towar zostanie przeniesiony z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy do przedsiębiorstwa Podatnika II (żony Wnioskodawcy). Przeniesienie Towaru zostanie zrealizowane nieodpłatnie, co oznacza, że Wnioskodawca nie otrzyma od Podatnika II jakiegokolwiek wynagrodzenia z tego tytułu. Po przeniesieniu Towaru do przedsiębiorstwa Podatnika II Towar ten stanowić będzie przedmiot odpłatnej dostawy w rozumieniu ustawy VAT realizowanej przez Przedsiębiorstwo II na rzecz Jego Klientów.

Ad 1 i 2 lit a)

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności przeniesienia Towaru z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (Przedsiębiorstwo I) do przedsiębiorstwa żony (Przedsiębiorstwo II).

Dokonując analizy powołanych wyżej regulacji prawnych w odniesieniu do okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że Wnioskodawca w oparciu o majątek wspólny prowadzi indywidualną jednoosobową działalność gospodarczą. Zatem, Wnioskodawca w oparciu o składniki majątku wspólnego posiada odrębne przedsiębiorstwo (odrębną własność ekonomiczną), natomiast jako małżeństwo współwłasność łączną. Czyli, Wnioskodawca prowadząc swoje przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną.

Mimo faktu, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o część majątku wspólnego, to On w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej części majątku wspólnego.

Zatem, pomimo zakupu składników majątku w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, składniki te były przeznaczone wyłącznie do działalności gospodarczej Wnioskodawcy (jednego z małżonków) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, Wnioskodawca z tytułu przekazania Towaru do działalności gospodarczej żony, będzie działał jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy stwierdzić należy, że planowane przez Wnioskodawcę przeniesienie Towaru na rzecz żony występującej jako odrębny przedsiębiorca, będzie stanowić nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Powyższe wynika z faktu, że w przypadku nieodpłatnego przekazania żonie Towaru wykorzystywanego przez Wnioskodawcę w prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Jak bowiem wynika z treści wniosku, w związku z nabyciem ww. Towarów Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z którego to uprawnienia Wnioskodawca skorzystał. Tym samym spełnione zostały przesłanki zawarte w ww. przepisie, tj. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, przy nabyciu którego przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego i z którego Wnioskodawca skorzystał.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 wniosku jest nieprawidłowe.

Natomiast stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 lit. a) wniosku należało uznać za prawidłowe.

Ad 2 lit b

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia podstawy opodatkowania dla czynności przeniesienia Towaru z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (Przedsiębiorstwo I) do przedsiębiorstwa żony (Przedsiębiorstwo II).

Wskazać należy, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 2 ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.

Z powołanego przepisu wynika, że w przypadku gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki do zrównania jej z odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru lecz skorygowana na dzień, w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowych towarów.

Zatem w omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawca uzyskałby za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania żonie.

Tym samym przy przekazaniu Towaru żonie za podstawę opodatkowania Zainteresowany powinien przyjąć cenę jaką uzyskałby za przedmiotowy Towar w dniu jego przekazania żonie.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytanie nr 2 lit. b) wniosku, należało uznać za prawidłowe.

Ad 2 lit. c)

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku wystawienia faktury dokumentującej transakcję przekazania Towaru z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (Przedsiębiorstwo I) do przedsiębiorstwa żony (Przedsiębiorstwo II).

Należy w tym miejscu wskazać, że zasady dotyczące wystawiania faktur, zostały uregulowane w ustawie w Dziale XI – Dokumentacja, w Rozdziale 1 – Faktury.

Jak stanowi art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
2. państwa trzeciego.

W świetle art. 2 pkt 31 ustawy, przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Na mocy art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Obowiązujące przepisy nie nakładają na podatników żadnych formalnych obowiązków w zakresie dokumentowania fakturami nieodpłatnych dostaw towarów. Co więcej, z art. 106a pkt 1 w powiązaniu z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, fakturę wystawia się, jeśli dokumentuje ona sprzedaż (rozumianą m.in. jako odpłatna dostawa towarów). Przepis art. 7 ust. 2 powołanej ustawy zrównuje nieodpłatne przekazanie towarów z dostawą, jednak tylko dla celów opodatkowania.

Natomiast, opisana przez Wnioskodawcę czynność przekazania Towaru z działalności gospodarczej Wnioskodawcy do działalności gospodarczej żony, nie będzie wypełniać jednak definicji sprzedaży, gdyż mimo że dojdzie do dostawy, to nie dochodzi do odpłatności ze strony obdarowanego (żony). Odbiorca (żona) otrzymujący ww. Towar nieodpłatnie nie będzie ponosiła ciężaru ekonomicznego podatku od towarów i usług. Nie będzie można zatem w takiej sytuacji wystawić faktury, o której mowa w art. 106b ust. 1 cyt. ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytanie nr 2 lit. c) wniosku, należało uznać za prawidłowe.

Ad 2 lit. d)

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego od zakupionych Towarów w związku z przeniesieniem ich z przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (Przedsiębiorstwo I) do przedsiębiorstwa żony (Przedsiębiorstwo II).

Wskazać należy, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2−10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2−6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W przypadku, gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty (art. 91 ust. 4).

Natomiast zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

W świetle art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;
zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty (art. 91 ust. 7a).

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy, w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi ust. 7c powołanego artykułu, jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana (art. 91 ust. 7d ustawy).

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z faktem, że we wspólnym systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie czasowym związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia. Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.

W przypadku, w którym podatnik zmienia przeznaczenie składnika majątku nabytego (wytworzonego) dla celów działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług i zaczyna go używać wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ma on zasadniczo obowiązek skorygować odliczony podatek od towarów i usług, jeżeli taki został odliczony. Analogicznie powinien postąpić podatnik w sytuacji zbycia takiego składnika majątku, jeżeli przy jego nabyciu (wytworzeniu) odliczył podatek naliczony, a przy zbyciu zastosuje zwolnienie z tego podatku lub zbycie takiego składnika majątku nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak rozstrzygnięto powyżej, planowane przez Wnioskodawcę przeniesienie składników majątku (Towarów) na rzecz żony występującej jako odrębny przedsiębiorca, będzie stanowić nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

brak prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy, Wnioskodawca nabył przedmiotowe Towary w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz Wnioskodawca dokonał odliczenia podatku naliczonego z tytułu ich nabycia.

Mając na uwadze powyższe, planowana przez Wnioskodawcę dostawa składników majątku (Towarów) na rzecz żony, nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, z uwagi na fakt, że nie zostały spełnione warunki, o których mowa w tym przepisie i będzie opodatkowana właściwą stawką podatku VAT.

Zatem stwierdzić należy, że skoro Wnioskodawca zakupił przedmiotowy Towar w ramach prowadzonej działalności gospodarczej do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług i planowane przez Wnioskodawcę przeniesienie składników majątku (Towarów) na rzecz żony występującej jako odrębny przedsiębiorca, będzie stanowić nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, niekorzystającą ze zwolnienia, to nie nastąpi zmiana przeznaczenia w odniesieniu do ww. składników majątku (Towaru). Tym samym, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do dokonania korekty podatku odliczonego podatku naliczonego na podstawie przepisów art. 91 ust. 1 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytanie nr 2 lit. d) wniosku, należało uznać za prawidłowe.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej– rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …, za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Reklama

O nas

Regulamin