Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
0111-KDIB3-1.4012.626.2019.1.ICz
z 17 stycznia 2020 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 września 2019 r. (data wpływu 1 października 2019 r.), uzupełnionym pismem z 2 stycznia 2020 r. (data wpływu 8 stycznia 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wyłączenia zastosowania mechanizmu podzielonej płatności na mocy art. 108a ust. 1d w sytuacji gdy należność z faktury, obejmującej wartość towarów lub usług, zostanie uregulowana w drodze kompensaty (nettingu) - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 1 października 2019 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości wyłączenia zastosowania mechanizmu podzielonej płatności na mocy art. 108a ust. 1d w sytuacji, gdy należność z faktury, obejmującej wartość towarów lub usług, zostanie uregulowana w drodze kompensaty (nettingu).

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 2 stycznia 2020 r. (data wpływu 8 stycznia 2019 r. ), przesłanym w związku z wezwaniem tut. organu z 20 grudnia 2019r. znak: 0111-KDIB3-1.4012.626.2019.2.ICz.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

I jest producentem złączek instalacyjnych z metali oraz stopów metali. Należy do międzynarodowego koncernu firm. I. na potrzeby produkcji dokonuje zakupów surowców i półproduktów zarówno w kraju, jak i za granicą, oraz wykorzystuje w tym celu własne aktywa.

I wyprodukowane wyroby sprzedaje w głównej mierze do podmiotu powiązanego C.U. (zwana dalej „C.”), z siedzibą w Wielkiej Brytanii, zarejestrowanego na potrzeby VAT w Polsce. Termin płatności na fakturach sprzedażowych I. do C. jest określony jako 28 dzień następnego miesiąca.

I dokonuje również zakupu części komponentów oraz usług od innych spółek powiązanych.

I w niewielkim stopniu również dokonuje sprzedaży usług /lub wyrobów na rzecz innych spółek powiązanych. I. oraz C. posiadają odrębne rachunki bankowe dla płatności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

Część wyrobów sprzedawanych przez I. do C. jak również część wyrobów kupowanych przez I z C. mieści się w zakresie wymienionym w załączniku nr 15 ustawy o podatku od towarów i usług wg stanu obowiązującego na dzień 1 stycznia 2020 roku (zwana dalej „ustawą o VAT”). I. oraz C. będą fakturować sprzedaż wyrobów wymienionych w załączniku nr 15 ustawy VAT na odrębnych fakturach. Transakcje sprzedaży z I. do C. oraz z C. do I. wyrobów wymienionych w załączniku nr 15 ustawy o VAT przekraczać mogą kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

W prowadzonej działalności wartość sprzedaży z I. do spółek powiązanych przewyższa wartość zakupów do I. ze spółek powiązanych, co powoduje powstanie nadwyżki należności nad zobowiązaniami handlowymi. Regulowanie zobowiązań wobec spółek powiązanych dokonywane jest w formie kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań (netting) pomiędzy wszystkimi spółkami powiązanymi. Kompensata (netting) pomiędzy I. oraz spółkami powiązanymi jest dokonywana do wysokości salda zobowiązań (których wartość jest niższa niż wartość należności); pozostała kwota (nadwyżka należności) jest zaliczana na poczet zwiększenia salda pożyczki udzielonej przez I. na rzecz C. Pożyczka ta jest spłacana przez C. w miarę potrzeb zgłaszanych przez I.

Pismem uzupełniającym z 2 stycznia 2020 r. Wnioskodawca uzupełnił opis sprawy w następujący sposób:

Pytanie 1.

Na czym dokładnie polega stosowany przez Wnioskodawcę netting i w jaki konkretnie sposób dokonywane jest rozliczenie jego zobowiązań wobec C.?

Zatem Wnioskodawca powinien dokładnie i precyzyjnie opisać jak przebiega proces rozliczeń (kompensata wzajemnych należności i zobowiązań, np. konkretny przykład liczbowy) pomiędzy podmiotami

Pytanie 2.

Na czym polega regulowanie zobowiązań wobec C. kompensatą wobec innych spółek powiązanych?

Ad. l i ad. 2

Uzupełniając wniosek Wnioskodawca przedstawia netting z października 2019 roku.

W październiku 2019 zostało dokonane wzajemne potrącenie należności i zobowiązań pomiędzy I. sp. z o.o. (zwana dalej „I”), C.l Ltd. (zwana dalej „C.”), I.A. S.L. (zwana dalej „A.”), .I... (zwana dalej „I.”) oraz I... GmbH (zwana dalej „N.”).

1. Na dzień potrącenia wzajemne rozrachunki były pieniężne, bezsporne i wymagalne.
   Na dzień potrącenia rozrachunki kształtowały się następująco:
   Zobowiązania handlowe I. wobec poszczególnych spółek (zapis z „-„):
   Wobec C.: -70.000,00 EUR i -731.411,33 zł
   Wobec N.: -5.087,00 EUR
   Wobec A.: 0,00
   Wobec It.:-3.942,57 EUR
   Należności handlowe I. od poszczególnych spółek (zapis z „+"):
   Od C.: 120.000,00 EUR i 18.159.728,46 zł
   Od N.: 0,00
   Od A.: 52.606,27 EUR
   Od It.: 0,00
   
2. Następnie dokonywane jest wyliczenie netto zobowiązania bądź należności (zapis z to zobowiązanie, zapis z „+" to należność):
   Netto C.: 50.000,00 EUR i 17.428.317,13 zł
   Netto N.: -5.087,00 EUR
   Netto A.: 52.606,27 EUR
   Netto It.: -3.942,57 EUR
   Suma po nettingu (wyłączeniu należności i zobowiązań): 50.000,00-5.087,00+52.606,27-3.942,57 = 93.576,70 EUR i 17.428.317,13 zł (obie kwoty to należności I.)
   
3. Następuje przeliczenie EUR na PLN na podstawie kursu grupy; w przykładzie 93.576,70 EUR po przeliczeniu będzie stanowić kwotę 400.197,92 zł.
   Kwoty w złotówkach są sumowane i rozliczane: 400.197,92 zł + 17.428.317,13 zł = 17.828.515,05 zł.
   
   

Kwota po wszystkich potrąceniach wzajemnych powyższych spółek wynosi 17.828.515,05 zł netto - jest to kwota należności netto od spółki C. Powyższe rozliczenie powoduje wygaśnięcie należności i zobowiązań handlowych wobec powyższych spółek powiązanych; pozostała kwota należności netto jest przeksięgowana na zwiększenie pożyczki udzielonej dla C., co powoduje jej rozliczenie i wygaśnięcie; pożyczka ta jest sukcesywnie spłacana w bieżącym i następnych okresach.

Pytanie 3. Czy kompensata, o którą pyta Wnioskodawca stanowi potrącenie, o którym mowa w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 4. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. Zm.)?

Ad.3.

Zgodnie z art. 498 kodeksu cywilnego,

1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.
   
   

Występują miesiące, w których I. posiada tylko należności od jednych spółek powiązanych, a od innych wyłącznie zobowiązania; wierzytelności te częściowo spełniają warunki określone w 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 - Kodeks cywilny - są pieniężne, wymagalne, i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Takie należności jak i zobowiązania podlegają kompensacie/nettingu wewnątrz grupy w pełnej wysokości.

Występują miesiące, gdy I. posiada zarówno należności jak i zobowiązania wobec poszczególnych spółek i wówczas te należności i zobowiązania wobec tych spółek powiązanych częściowo spełniają warunki określone w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 - Kodeks cywilny - wierzytelności są pieniężne, wymagalne, i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Należności i zobowiązania te są poddane kompensacie/nettingu w pełnej wysokości.

Jedynie wobec spółki C. w każdym miesiącu I. posiada zarówno należności i zobowiązania, które spełniają warunki określone w 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 - Kodeks cywilny - wierzytelności są pieniężne, wymagalne, i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym i są one poddane kompensacie/nettingu do niższej wartości.

Pytanie 4. Ponadto Wnioskodawca wskazuje zarówno w opisie sprawy jak i we własnym stanowisku, że po potrąceniu nadwyżka wzajemnych należności nad zobowiązaniami zwiększa saldo pożyczki udzielonej przez Wnioskodawcę spółce C.?

Zatem należy dokładnie wyjaśnić jaki wpływ na rozliczenie pomiędzy podmiotami ma powyższa kwestia.

Ad. 4

Przeksięgowanie kwoty należności netto po kompensacie/nettingu na saldo pożyczki powoduje jej uregulowanie, a saldo pożyczki w efekcie się zwiększa.

Kwestię pożyczki wyjaśniono w przykładzie, punkt IV.

Pytanie 5. Co jest przedmiotem zapytania tj. czy przedmiotem zapytania jest regulowanie zobowiązań wobec C. kompensatą z C. i innymi Spółkami powiązanymi, czy też przedmiotem zapytania jest regulowanie zobowiązań wobec innych spółek powiązanych kompensatą z C. i innymi spółkami.

Ad. 5

Przedmiotem zapytania jest regulowanie zobowiązań wobec C. kompesatą z C.em i innymi spółkami powiązanymi; kwestie regulowania zobowiązań i należności z pozostałymi spółkami nie są przedmiotem pytania, przytoczono ich opis wyłącznie w celu przedstawienia stanu faktycznego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 2 stycznia 2020 r.):

Czy I. regulując zobowiązania wobec C. może korzystać z kompensaty (nettingu) opisanego powyżej będąc zwolniona z mechanizmu podzielonej płatności na podstawie art. 108a ust. 1d czy jest zobligowana do dokonania płatności przelewem stosując mechanizm podzielonej płatności dla faktur sprzedaży obejmujących wyroby z załącznika nr 15 ustawy o VAT przekraczającą kwotę o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców?

Stanowisko Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowane w piśmie z 2 stycznia 2020 r.):

Przepis art. 108a ust. la stanowi, że „Przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności”.

Zwolnieniem z zastosowania powyższego przepisu jest m.in. regulowanie zobowiązań poprzez potrącenie o czym stanowi przepis art. 108a ust. 1d: „W przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego, przepisów ust. la i lb nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane”.

Na gruncie prawa cywilnego wygaśnięcie zobowiązań pieniężnych może nastąpić m.in. przez jego zapłatę lub potrącenie. Zgodnie z art. 498 kodeksu cywilnego, warunkiem dokonania potrącenia jest, aby osoby były względem dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli wierzytelności są pieniężne, obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym.

I. reguluje swoje należności wobec C. oraz pozostałych spółek powiązanych w formie kompensaty (nettingu), tj. dokonywane są wzajemne potrącenia zobowiązań i należności pomiędzy spółkami powiązanymi, a po potrąceniu nadwyżka wzajemnych należności nad zobowiązaniami zwiększa saldo pożyczki udzielonej spółce .

Zobowiązania i należności I. i C. podlegające kompensacie (nettingowi) spełniają kryteria określone w art. 498 kodeksu cywilnego, tj. są:

• wzajemne,
• pieniężne,
• wymagalne na dzień nettingu (potrącenia)
• oraz mogą być dochodzone na drodze sądowej.
  
  

Potrącenia wzajemnych wierzytelności w formie kompensaty (nettingu) dokonywane są do niższej wartości należności lub zobowiązania.

Z powyższego wynika, że proces potrącenia wzajemnych wierzytelności pomiędzy spółkami biorącymi udział w kompensacie (nettigu) jest analogiczny, jak proces potrącenia wynikający z art. 498 Kodeksu cywilnego.

Zdaniem I. kompensata (netting) pomiędzy spółkami grupy, jest formą potrącenia wierzytelności/kompensaty, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego; w związku z powyższym do regulowania zobowiązań przez I. do C. w formie kompensaty (nettingu) nie stosuje się przepisów art. 108a ust. la i lb.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 13 września 2019 r., poz. 1751) z dniem 1 listopada 2019 r. m.in. wprowadzono nowy blok przepisów zawartych w rozdziale 1a w art. 108a-108e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018, poz. 20174 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 108a ust. 1 ww. ustawy podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W myśl art. 108a ust. 1a ww. ustawy przy dokonywaniu płatności za nabyte towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, udokumentowane fakturą, w której kwota należności ogółem stanowi kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, podatnicy są obowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności.

W art. 108a ust. 1b ww. ustawy podatnik obowiązany do wystawienia faktury, o której mowa w art. 106e ust. 1 pkt 18a, jest obowiązany do przyjęcia płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

W art. 108a ust. 1c ustawy przepisy ust. 1-1b stosuje się odpowiednio do płatności, o których mowa w art. 19a ust. 8. W takim przypadku w komunikacie przelewu, o którym mowa w ust. 3, podatnik w miejsce informacji, o której mowa w ust. 3 pkt 3, wpisuje wyraz „zaliczka”.

Zgodnie z art. 108a ust. 1d ustawy w przypadku dokonania potrącenia, o którym mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego, przepisów ust. 1a i 1b nie stosuje się w zakresie, w jakim kwoty należności są potrącane.

W myśl art. 108a ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1. zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;
2. zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.
   
   

Od 1 listopada 2019 r. ustawodawca w art. 108a wprowadza zmiany w zakresie mechanizmu podzielonej płatności. Wprowadza obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności przy regulowaniu należności z faktury, w której wartość sprzedaży brutto przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty i faktura ta obejmuje swym zakresem towary lub usługi wskazane w załączniku nr 15 do ustawy. Co do zasady faktura taka powinna być oznaczona przez wystawcę informacją „mechanizm podzielonej płatności”. Należy jednak zwrócić uwagę, że wprowadzany obowiązek zapłaty takiej faktury w mechanizmie podzielonej płatności nie jest uzależniony od tego, czy na fakturze zawarto takie oznaczenie. Zatem nawet jeżeli sprzedawca nie dopełnił obowiązku i nie oznaczył takiej faktury, nabywca ma obowiązek zapłaty kwoty należności za towary lub usługi z załącznika nr 15 w mechanizmie podzielonej płatności. Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w podzielonej płatności, tylko musi samodzielnie analizować, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki. Podkreślić jednakże należy, że obowiązek uregulowania należności w mechanizmie podzielonej płatności dotyczy wyłącznie kwoty należności z tytułu nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15.

Mając na uwadze cytowane wyżej przepisy należy wyjaśnić, że do 31 października 2019 r. korzystanie z mechanizmu podzielonej płatności jest fakultatywne, a o jego zastosowaniu decyduje nabywca. Natomiast od 1 listopada 2019 r. wchodzą przepisy wprowadzające obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności w odniesieniu do zapłaty za nabywane towary z określonej listy (załącznik nr 15 ), których wartość przekracza 15.000 zł.

Nabywca dowolnych towarów lub usług niewymienionych na tej liście będzie mógł fakultatywnie (jak dotychczas) skorzystać z mechanizmu podzielonej płatności.

Natomiast norma prawna zawarta w dodawanym art. 108a ust. 1d reguluje sytuację stosowania w rozliczeniach między podatnikami kompensat wzajemnych należności. Dokonanie takich czynności nie będzie traktowane jako naruszenie przepisów nakładających obowiązek uregulowania danej faktury w mechanizmie podzielonej płatności. Ww. przepisy nie wprowadzają obowiązku do dokonywania płatności przelewami, za towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 do ustawy, jeżeli cała należność z faktury, obejmującej te towary lub usługi, zostanie uregulowana w drodze kompensaty.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest producentem złączek instalacyjnych z metali oraz stopów metali. Należy do międzynarodowego koncernu firm. I. na potrzeby produkcji dokonuje zakupów surowców i półproduktów zarówno w kraju, jak i za granicą, oraz wykorzystuje w tym celu własne aktywa.

I wyprodukowane wyroby sprzedaje w głównej mierze do podmiotu powiązanego C., z siedzibą w Wielkiej Brytanii, zarejestrowanego na potrzeby VAT w Polsce.

Wnioskodawca dokonuje również zakupu części komponentów oraz usług od innych spółek powiązanych. Wnioskodawca w niewielkim stopniu również dokonuje sprzedaży usług /lub wyrobów na rzecz innych spółek powiązanych.

Część wyrobów sprzedawanych przez Wnioskodawcę do C. jak również część wyrobów kupowanych przez I. z C. mieści się w zakresie wymienionym w załączniku nr 15 ustawy o podatku od towarów i usług wg stanu obowiązującego na dzień 1 stycznia 2020 roku. I. oraz C. będą fakturować sprzedaż wyrobów wymienionych w załączniku nr 15 ustawy VAT na odrębnych fakturach. Transakcje sprzedaży od Wnioskodawcy do C. oraz z C. do Wnioskodawcy wyrobów wymienionych w załączniku nr 15 ustawy o VAT przekraczać mogą kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

W prowadzonej działalności wartość sprzedaży od Wnioskodawcy do spółek powiązanych przewyższa wartość zakupów do Wnioskodawcy ze spółek powiązanych, co powoduje powstanie nadwyżki należności nad zobowiązaniami handlowymi. Regulowanie zobowiązań wobec spółek powiązanych dokonywane jest w formie kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań (netting) pomiędzy wszystkimi spółkami powiązanymi. Kompensata (netting) pomiędzy Wnioskodawcą oraz spółkami powiązanymi jest dokonywana do wysokości salda zobowiązań (których wartość jest niższa niż wartość należności); pozostała kwota (nadwyżka należności) jest zaliczana na poczet zwiększenia salda pożyczki udzielonej przez Wnioskodawcę na rzecz C. Pożyczka ta jest spłacana przez C. w miarę potrzeb zgłaszanych przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca przedstawił przykład umowy nettingowej z października 2019 roku. Wnioskodawca wyjaśnił, że kwota po wszystkich potrąceniach wzajemnych spółek wynosi 17.828.515,05 zł netto - jest to kwota należności netto od spółki C. Powyższe rozliczenie powoduje wygaśnięcie należności i zobowiązań handlowych wobec powyższych spółek powiązanych; pozostała kwota należności netto jest przeksięgowana na zwiększenie pożyczki udzielonej dla C., co powoduje jej rozliczenie i wygaśnięcie; pożyczka ta jest sukcesywnie spłacana w bieżącym i następnych okresach.

Wnioskodawca wyjaśnił, że jedynie wobec spółki C. w każdym miesiącu I. posiada zarówno należności i zobowiązania, które spełniają warunki określone w 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 - Kodeks cywilny - wierzytelności są pieniężne, wymagalne, i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym i są one poddane kompensacie/nettingu do niższej wartości.

Mając powyższe na uwadze, należy wyjaśnić, że netting należy do umów nienazwanych, których treść kształtowana jest na podstawie art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Mają do niego zastosowanie również przepisy regulujące kompensatę wierzytelności (art. 498 k.c.).

Zgodnie z art. 498 § 1 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W myśl art. 486 § 2 wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Netting (określany zamiennie clearingiem) to bezgotówkowa forma rozliczeń między dwoma lub więcej podmiotami gospodarczymi, realizowana w ściśle określonym czasie. Kontrahenci zbierają dokumenty zawierające kwoty wzajemnych należności i zobowiązań, a następnie regulują jedynie powstałe saldo. Zazwyczaj podmiot nettingowy (clearingowy) działa jako pośrednik i przyjmuje na siebie rolę kupującego i sprzedającego w danej transakcji w celu zabezpieczenia zamówień między stronami. Praktyka taka stosowana jest zwłaszcza w obrocie międzynarodowym między podmiotami gospodarczymi, będącymi członkami zagranicznych grup kapitałowych. Inaczej nazywana jest praktyką transakcji kompensacyjnych.

Wzajemna kompensata wierzytelności, polega na zaliczeniu jednej wierzytelności na poczet drugiej – zwana jest również potrąceniem.

Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem tej drugiej strony. Na skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Nie dochodzi do efektywnej zapłaty w pieniądzu. Pomimo, iż potrącenie dotyczy zobowiązania do świadczeń tego samego rodzaju, nie prowadzi do ich realizacji, a jedynie do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej, co w rezultacie skutkuje zaspokojeniem wierzyciela i osiągnięciem przez to celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenie wierzytelności jest więc jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami.

Analiza powołanych regulacji prawnych w oparciu o przedstawiony opis sprawy prowadzi do stwierdzenia, że wyjątkiem od konieczności dopełnienia obowiązków związanych z obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności jest możliwość skorzystania z instytucji przewidzianej w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, czyli potrącenia. Jeżeli należność z faktury dotyczącej nabycia towarów lub usług wymienionych w załączniku nr 15 zostanie uregulowana w drodze potrącenia, obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności nie obejmuje kwoty objętej potrąceniem.

Zatem na mocy przepisu art. 108a ust. 1d ustawy – obowiązującego od dnia 1 listopada 2019 r. – obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności nie obejmuje należności wynikającej z faktury dokumenującej towary lub usługi wymienione w załączniku nr 15 objętej potrąceniem (uregulowanej w drodze kompensaty).

Zaznaczyć jednakże należy, że charakter potrącenia zawartego w art. 498 Kodeksu cywilnego, mówi o dwóch osobach – podmiotach będących jednocześnie względem siebie dłużnikiem i wierzycielem, co powoduje, że obecnie nie ma możliwości uznania kompensat wielostronnych (umownych) za dopełnienie obowiązków związanych z zapłatą w obligatoryjnym mechanizmie podzielonej płatności.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz okoliczności przedstawione w opisie wniosku należy stwierdzić, że w sytuacji gdy Wnioskodawca dokonuje transakcji zakupu – od podmiotu powiązanego tj. od C. z siedzibą w Wielkiej Brytanii, zarejestrowanego na potrzeby VAT w Polsce – wyrobów wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, które to transakcje przekraczają kwotę, o której mowa w art. 19 pkt 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców i reguluje zobowiązanie wobec tej spółki w formie kompensat wielostronnych, to Wnioskodawca będzie zobowiązany do stosowania mechanizmu podzielonej płatności, zgodnie z art. 108a ust. 1a i ust. 1b ustawy, bowiem przepis art. 108a ust. 1d nie będzie mieć zastosowania. Wyłączenie stosowania mechanizmu podzielonej płatności na podstawie ww. przepisu dotyczy wyłącznie kompensaty, o której mowa w art. 498 Kodeksu cywilnego.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja rozstrzyga jednie kwestię regulowania zobowiązania pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką C. za pomocą kompensaty (nettingu) i kwestii stosowania art. 108a ust. 1d ustawy o VAT, natomiast rozliczenia dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a innymi spółkami z grupy nie były przedmiotem rozstrzygnięcia.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
   
   

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193 z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r., poz. 2325). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.