INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz.770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 10.06.2011 r. (data wpływu 13.06.2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasad rozliczenia podatku przez małżonka – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13.06.2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasad rozliczenia podatku przez małżonka.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej, lecz jest czynnym płatnikiem VAT w związku z wynajmem na cele działalności gospodarczej pokoju w mieszkaniu, którego jest współwłaścicielem. Jego żona zarejestrowała się jako podatnik VAT, lecz jeszcze nie otrzymuje przychodów z najmu lub działalności gospodarczej, ponieważ nie jest współwłaścicielem mieszkania, w którym aktualnie mieszkają.

Małżonkowie podjęli decyzję zakupu od dewelopera nowego lokalu mieszkalnego i wynajęcie go na cele biurowe. Starają się o kredyt bankowy, aby dokonać zakupu przedmiotowego lokalu. Faktury zaliczkowe, a później ostateczną i akt notarialny zakupu mieszkania będą wystawione łącznie na Wnioskodawcę i jego żonę jako współwłaścicieli bez wyszczególniania udziałów każdego z nich.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ze względu na wspólność majątkową Wnioskodawca będzie mógł odliczać cały VAT naliczony przez dewelopera na fakturze wspólnej, wystawionej na niego i małżonkę będącą zarejestrowanym podatnikiem VAT, lecz jeszcze nie otrzymującej przychodów z najmu... Czy w konsekwencji ma prawo wystawiać w późniejszym okresie jedną fakturę sprzedaży z jego i małżonki imionami dla firmy wynajmującej lokal oraz składać jedną deklarację VAT... (Żona byłaby biernym uczestnikiem tych operacji gospodarczych).

Zdaniem Wnioskodawcy:

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT nie zachodzi konieczność proporcjonalnego podziału kosztów i przychodów dotyczących przedmiotowego lokalu, ponieważ będzie wynajęty firmie w całości. Ze względu na małżeńską wspólność majątkową i prawo wspólnego rozliczania się ze zobowiązań podatkowych, rozliczenia podatkowe dotyczą jednego podmiotu w dwóch osobach.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej „ustawą”, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W oparciu o art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zapisem art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

1. z tytułu nabycia towarów i usług,
2. potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,
3. od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Faktura będąca podstawą odliczenia winna zawierać elementy wymienione w § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360).

I tak, zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 10 i 11;
3. numer kolejny faktury oznaczonej jako „FAKTURA VAT”;
4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku, gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury;
5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
7. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
8. wartość towarów lub wykonanych usług, których dotyczy sprzedaż, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
9. stawki podatku;
10. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatku i zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu;
11. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
12. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.
    
    

Powyższy przepis określa niezbędne minimum elementów, które powinna zawierać faktura VAT. Nie ma zatem przeszkód, aby faktura dokumentująca określoną transakcję zawierała inne, dodatkowe elementy, które nie zostały wskazane w ww. katalogu.

Biorąc po uwagę analizę powyższych przepisów stwierdzić należy, że skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego będzie przysługiwało jedynie, gdy faktury dokumentujące nabycie towarów i usług jako ich nabywcę będą wskazywały na podatnika wykonującego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ustawy. Przepisy prawa obowiązujące w zakresie wystawiania faktur i elementów, jakie winny one zawierać, nie regulują w sposób szczegółowy sytuacji, gdy towary i usługi nabywają małżonkowie, pozostający we wspólnocie majątkowej. Uznać zatem należy, że faktura VAT wystawiona na nazwisko obojga małżonków nie narusza obowiązujących przepisów prawa i nie powoduje negatywnych skutków w zakresie odliczania podatku naliczonego z niej wynikającego.

Małżeństwo nie należy do żadnej z kategorii wymienionej w art. 15 ust. 1 ustawy, w związku z powyższym należy przytoczyć przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Istotą współwłasności majątkowej małżeńskiej zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, iż każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej). W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 ww. Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może dokonywać czynności prawnych, w tym również czynności określonych w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, samodzielnie i na własny rachunek. Podatnikiem może być każdy z małżonków jako osoba fizyczna bądź w przypadku, gdy dla celów prowadzonej działalności gospodarczej utworzą spółkę osobową – ta spółka.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. ustawy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca razem z małżonką podjęli decyzję zakupu od dewelopera nowego lokalu mieszkalnego i wynajęcie go na cele biurowe. Starają się o kredyt bankowy, aby dokonać zakupu przedmiotowego lokalu. Faktury zaliczkowe, a później ostateczną i akt notarialny zakupu mieszkania będą wystawione łącznie na niego i jego żonę jako współwłaścicieli bez wyszczególniania udziałów każdego z nich. Wnioskodawca jest czynnym płatnikiem VAT w związku z wynajmem na cele działalności gospodarczej pokoju w mieszkaniu, którego jest współwłaścicielem. Jego żona zarejestrowała się jako podatnik VAT, lecz jeszcze nie otrzymuje przychodów z najmu lub działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, że podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. Jeżeli przedmiotem najmu jest rzecz stanowiąca majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy, będzie ten małżonek, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, czyli ten, który dokonuje wynajmu we własnym imieniu (jest stroną czynności prawnej). Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Taka sytuacja zachodzi w rozpatrywanej sprawie.

Uwzględniając powyższe, każdy z małżonków występujący tutaj odrębnie jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ustawy, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego stanowiącą równowartość 50% kwoty podatku wynikającej z faktur (zaliczkowych) i ostatecznej, które są wystawione łącznie na Wnioskodawcę i jego małżonkę – w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych – zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.

Z uwagi na fakt, że w zaistniałej sytuacji każdego z małżonków traktować należy jako odrębnego podatnika podatku od towarów i usług, gdyż zarówno Wnioskodawca, jak i jego żona, wykonują czynności opodatkowane - najem lokalu na cele użytkowe, są oni obowiązani wystawiać odrębne (każdy z osobna) faktury VAT (dokumentujące 50% kwoty należnego czynszu) i składać odrębne rozliczenia (deklaracje VAT-7).

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać w całości za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację, w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.