INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2011 r. (wg daty wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów kosztów amortyzacji lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów:

• kosztów amortyzacji lokalu mieszkalnego,
• kosztów zapłaconych odsetek od kredytu,
• kosztów eksploatacji i utrzymania lokalu,
• kosztów remontów i bieżących napraw lokalu mieszkalnego.
  
  

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, w którym funkcjonuje ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej. Zainteresowana wraz z małżonkiem, nabyli z majątku wspólnego lokal mieszkalny wraz z przynależnym do niego udziałem we współwłasności nieruchomości wspólnej (ciągi komunikacyjne, trawniki na osiedlu itp.). Zakup lokalu został w znacznej mierze sfinansowany kredytem bankowym, zaciągniętym przez oboje małżonków.

Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, przy czym w umowie spółki określono równy udział obydwóch wspólników w zyskach i stratach spółki.

Po dokonaniu niezbędnych prac adaptacyjnych i wykończeniowych podjęto decyzję o przeniesieniu prowadzonej działalności do zakupionego lokalu mieszkalnego. Zakres prowadzonej działalności, ilość pracowników oraz osób współpracujących powodowały, że zakupiony lokal w całości był (i jest) wykorzystywany do celów działalności gospodarczej (biura). Wspólnicy nie wnieśli skutecznie pod względem prawnym nabytego lokalu mieszkalnego do spółki, nie wnieśli prawa do korzystania w drodze odrębnej umowy, jak również przy zakupie lokalu nie byli kwalifikowani jako osoby prowadzące działalność gospodarczą.

W związku z używaniem lokalu, jak i zaciągniętym kredytem pojawia się szereg kosztów, związanych z przedmiotowym lokalem. W szczególności są to:

• koszty odsetek od kredytu, z którego sfinansowano zakup lokalu,
• koszty eksploatacji i utrzymania (takie jak koszty dostarczenia: prądu, wody, gazu, koszty opłat do wspólnoty mieszkaniowej, opłat za służebność drogi, koszty ochrony i ubezpieczenia lokalu, koszty podatku od nieruchomości).
  
  

Wnioskodawczyni wskazała we wniosku, iż ilekroć jest mowa w niniejszym zapytaniu o artykule, ustępie i punkcie, bez powołania się na akt prawny należy odpowiednio rozumieć artykuł, ustęp i punkt ustawy o PIT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów kosztów amortyzacji lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawczyni pragnie upewnić się, że w kalkulacji podatku dochodowego z tytułu udziału w spółce cywilnej prowadzonej z małżonkiem, może kwalifikować jako koszty uzyskania przychodów koszty amortyzacji lokalu mieszkalnego, w którym jest prowadzona działalność.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 1 kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Art. 22 ust. 8 stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Charakter lokalu (lokal adaptowany do potrzeb prowadzonej działalności - biura) i stopień jego wykorzystania w działalności prowadzonej przez Wnioskodawczynię wraz ze wspólnikiem (całość lokalu jest wykorzystywana jako pomieszczenia biurowe) powodują, że przepisy art. 23 nie znajdują w ich sytuacji zastosowania, w szczególności w zakresie odpisów amortyzacyjnych.

Na podstawie art. 22a ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące (...) współwłasność podatnika, nabyte (...) kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania (...) lokale będące odrębną własnością, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Zgodnie z art. 22c pkt 2 amortyzacji nie podlegają lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu.

W przypadku zatem, jeżeli Wnioskodawczyni podejmie decyzję o amortyzacji, te lokale mogą podlegać amortyzacji, według stawki 1,5%, określonej na podstawie poz. 01 załącznika 1 do ustawy o PIT, od wartości początkowej określonej zgodnie z art. 22g.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447)), za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, określa się proporcjonalnie do prawa podatnika do udziału w zysku. Oznacza to, że w spółce cywilnej, podatnikiem nie jest spółka, lecz jej wspólnicy.

Na podstawie art. 22c ustawy o PIT, podatnik może zdecydować o amortyzacji lokalu mieszkalnego używanego w działalności gospodarczej. W ustawie o PIT brak jest przepisu, który by ograniczał to uprawnienie w stosunku do podatników będących wspólnikami spółki cywilnej.

W konsekwencji należy uznać, że wspólnicy w spółce cywilnej, będący również właścicielami lokalu, mogą podjąć decyzję o amortyzowaniu lokalu mieszkalnego, który jest używany przez nich w działalności gospodarczej prowadzonej w tej formie. W takim przypadku, na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o PIT (przepis ten stanowi, że koszty uzyskania przychodów w spółce niemającej osobowości prawnej, rozlicza się na poszczególnych wspólników na podstawie proporcji wynikającej z ich udziału w zysku), koszt amortyzacji lokalu mieszkalnego, stanowi koszt uzyskania przychodów u każdego ze wspólników, proporcjonalnie do ich udziału w zysku spółki cywilnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W myśl art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Stosownie do przepisu art. 22a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością - o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Jak wynika przy tym z art. 22c pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji nie podlegają budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu, zwane odpowiednio środkami trwałymi.

Z powyższych przepisów wynika, iż wydatki poniesione przez podatnika na nabycie składników majątku zakwalifikowanych jako środki trwałe w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie stanowią kosztów uzyskania przychodu tej działalności w momencie ich poniesienia. Wydatki te podlegają zaliczeniu do ww. kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne dokonywane od wartości początkowej tych środków trwałych. W przypadku, gdy podatnik wykorzystuje w swojej działalności gospodarczej lokal mieszkalny stanowiący środek trwały w tej działalności, to od jego decyzji zależy, czy środek ten będzie podlegał amortyzacji. W przypadku podjęcia decyzji o jego amortyzowaniu, dokonane odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej tego lokalu mogą stanowić koszty uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy podkreślić, że podjęcie decyzji podatnika o amortyzowaniu lokalu mieszkalnego jest możliwe po spełnieniu warunku, iż lokal mieszkalny stanowi w myśl definicji zawartej w powołanym powyższej art. 22a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych środek trwały.

Odpisów amortyzacyjnych mogą dokonywać, co do zasady, jedynie podmioty będące właścicielami lub współwłaścicielami wymienionych w art. 22a ust. 1 cyt. ustawy składników majątku.

W przypadku spółki cywilnej, przepisy dotyczące amortyzacji stosuje się w odniesieniu do spółki cywilnej, a nie do wspólników tejże spółki, bowiem odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dokonuje spółka a nie poszczególni jej wspólnicy. Dlatego też, aby środek trwały mógł podlegać amortyzacji w spółce cywilnej musi wchodzić w skład majątku tejże spółki (wspólnego majątku wspólników tej spółki).

Zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 860 § 1 ww. Kodeksu, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Zgodnie z treścią art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego, wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. W myśl art. 862 ww. Kodeksu - regulującego kwestię tworzenia wspólnego majątku wspólników poprzez wniesienie rzeczy - w przypadku gdy wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki własność rzeczy, do wykonania tego zobowiązania jak również do odpowiedzialności z tytułu rękojmi oraz do niebezpieczeństwa utraty lub uszkodzenia rzeczy stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży. Przytoczony przepis oznacza zobowiązanie się wspólnika do przeniesienia własności rzeczy na współwłasność łączną wspólników (w tym i jego) oraz wydanie wspólnikom (spółce) tej rzeczy bez zapłaty ceny. Współwłasność łączna ma więc charakter bezudziałowy, a każdemu ze wspólników przysługują równe prawa do całego majątku. Aby uznać, że nieruchomość stanowi własność spółki cywilnej dla celów amortyzacji, konieczny jest dowód potwierdzający tę okoliczność.

W związku z powyższym, wspólnicy spółki cywilnej chcąc, aby składnik majątku stanowiący ich własność prywatną stał się własnością tej spółki, winni go wnieść do spółki w formie aportu. Jeżeli rzeczy mają być wniesione tylko do używania, stosuje się odpowiednio w powyższym zakresie przepisy o najmie. Wniesienie do spółki cywilnej wkładu w postaci ruchomości lub nieruchomości polega na przeniesieniu własności rzeczy na wszystkich wspólników. Oznacza to, iż każdy środek trwały należy wnieść do spółki, tj. przenieść jego własność na siebie oraz pozostałych wspólników. Zatem nawet w sytuacji, gdy wspólnicy są współwłaścicielami rzeczy będącej przedmiotem aportu, to i tak należy go wnieść do spółki, gdyż przed jego wniesieniem będzie to współwłasność w częściach ułamkowych poszczególnych wspólników, a po wniesieniu będzie to współwłasność łączna wszystkich wspólników spółki. Może to nastąpić w samej umowie spółki (lub w aneksie sporządzonym do tej umowy), z tym zastrzeżeniem, że do skutecznego przeniesienia własności nieruchomości, ruchomości lub innych praw rzeczowych lub obligacyjnych albo ich ustanowienia konieczna jest forma właściwa dla danej czynności prawnej. Dla ważności umowy zobowiązującej do przeniesienia własności nieruchomości wymagana jest forma aktu notarialnego (umowy spółki lub aneksu do umowy) - stosownie do przepisu art. 158 w związku z art. 73 § 2 Kodeksu cywilnego. Niezachowanie tej formy pociąga za sobą bezwzględną nieważność dokonanej czynności (art. 73 § 2 cyt. Kodeksu), co w konsekwencji wywoła również określone skutki prawne. Bowiem tylko skuteczne przeniesienie własności nieruchomości na spółkę cywilną daje prawo do uznania tej nieruchomości za środek trwały tej spółki podlegający amortyzacji.

Wniesienie nieruchomości na własność spółki cywilnej w formie aktu notarialnego nie dotyczy przypadku, gdy przedmiotem wkładu do spółki cywilnej, której wyłącznymi wspólnikami są małżonkowie (pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa małżeńska) jest nieruchomość stanowiąca ustawową współwłasność majątkową małżonków. W tej sytuacji, nie zachodzi bowiem przeniesienie własności nieruchomości z uwagi na tożsamość przedmiotową i podmiotową (w obu przypadkach mamy do czynienia z tzw. wspólnością łączną). Zawarcie spółki cywilnej przez małżonków nie zmienia ustroju majątkowego małżonków. Wyodrębnienie z majątku małżonków składników, w oparciu o które będzie prowadzona działalność gospodarcza w formie spółki cywilnej małżonków następuje w umowie spółki bądź też w jej ewentualnych aneksach i nie wymaga zachowania szczególnej formy, również gdy chodzi o nieruchomości. Tym samym wprowadzenie do spółki cywilnej (której wyłącznymi wspólnikami są małżonkowie) nieruchomości może nastąpić na podstawie aneksu do umowy spółki cywilnej dotyczącego zwiększenia wkładów.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim, w którym funkcjonuje ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej. Zainteresowana wraz z małżonkiem prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. Małżeństwo nabyło z majątku wspólnego lokal mieszkalny, który jest wykorzystywany w całości w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Wspólnicy nie wnieśli skutecznie pod względem prawnym nabytego lokalu mieszkalnego do spółki, nie wnieśli prawa do korzystania w drodze odrębnej umowy, jak również przy zakupie lokalu nie byli kwalifikowani jako osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Mając na względzie cyt. wyżej przepisy stwierdzić należy, iż aby wspólnicy spółki cywilnej (Wnioskodawczyni i jej małżonek) mogli uznać przedmiotową nieruchomość za środek trwały i dokonywać do niej odpisów amortyzacyjnych niezbędne jest formalne wniesienie tej nieruchomości do spółki, tj. przekazanie jej z majątku prywatnego małżonków do majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności w formie spółki cywilnej. Przy czym wniesienie to nie wymaga zachowania formy aktu notarialnego. W przeciwnym razie, wspólnicy spółki nie będą mogli zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od tej nieruchomości.

Reasumując, Wnioskodawczyni nie może kwalifikować jako koszty uzyskania przychodów kosztów amortyzacji lokalu mieszkalnego, w którym jest prowadzona działalność spółki cywilnej i który nie został wniesiony jako wkład do tej spółki.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że w dniu 8 sierpnia 2011 r. wydano odrębne interpretacje indywidualne dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kwalifikacji do kosztów uzyskania przychodów:

• kosztów zapłaconych odsetek od kredytu nr ILPB1/415-681/11-3/AO,
• kosztów eksploatacji i utrzymania lokalu nr ILPB1/415-681/11-4/AO,
• kosztów remontów i bieżących napraw lokalu mieszkalnego nr ILPB1/415-681/11-5/AO.
  
  

Ponadto tut. Organ wskazuje, że zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem interpretacje indywidualne prawa podatkowego wydawane są wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy. W związku z tym, niniejsza interpretacja odnosi się tylko i wyłącznie do Wnioskodawczyni i nie ma zastosowania do pozostałych wspólników spółki cywilnej.

Jednocześnie zaznacza się, że dokonując weryfikacji prawidłowości zajętego przez Wnioskodawczynię stanowiska tut. Organ nie odniósł się do kwestii dotyczącej ustalenia stawki amortyzacyjnej i wartości początkowej lokalu, albowiem zagadnienie to nie było przedmiotem zapytania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.