INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), po ponownym rozpatrzeniu, w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 listopada 2010r. sygn. akt I SA/Kr 1484/10, wniosku z dnia 28 grudnia 2007 r. (data wpływu do tut. BKIP w dniu 2 stycznia 2008 r.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione w w/w wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy najmu nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2008 r. wpłynął do tut. BKIP ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów zapłaconego odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy najmu nieruchomości.

W dniu 1 kwietnia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego Znak: IBPB3/423-21/08/JS, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe. Interpretacja indywidualna została skutecznie doręczona w dniu 7 kwietnia 2008 r.

Pismem z dnia 18 kwietnia 2008 r. wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 14 maja 2008 r. Znak: IBPB3/423W-33/08/JS odmawiając zmiany w/w interpretacji. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa została skutecznie doręczona w dniu 20 maja 2008 r.

Pismem z dnia 12 czerwca 2008 r. wniesiono skargę na w/w interpretację indywidualną. Pismem z dnia 15 lipca 2008 r. Znak: IBPB3/4240-31/08/JS Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją, wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Postanowieniem z dnia 13 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1919/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przekazał sprawę do rozpoznania według właściwości Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 20 stycznia 2009 r., sygn. akt I SA/Kr 1556/08 uchylił zaskarżoną interpretację. Od powyższego wyroku, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W wyniku rozpatrzenia skargi kasacyjnej, Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 1 września 2010 r., sygn. akt II FSK 879/09 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie.

W wyniku ponownego rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 19 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Kr 1484/10 uchylił zaskarżoną interpretację. Prawomocny wyrok wpłynął do tut. BKIP w dniu 21 lutego 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dwa lata temu Spółka zakupiła nieruchomość, którą wynajmowała innej firmie. Co miesiąc wystawiana była faktura sprzedaży za wynajem. Nieruchomość wymagała dużych nakładów inwestycyjnych. Po zakończeniu inwestycji obecny najemca nie był w stanie zapłacić większego czynszu, innych ofert Spółka nie posiadała, a nieruchomość położona była w niezbyt atrakcyjnym miejscu. Gdy pojawił się kupiec na tę nieruchomość, Spółka stwierdziła, że to będzie lepsze rozwiązanie niż wynajem, mimo że związana była jeszcze umową najmu na pół roku. Podjęła decyzję o sprzedaży.

W związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy najmu Spółka zapłaciła odszkodowanie. Jednak ten koszt związany był z uzyskaniem przychodów (faktura sprzedaży nieruchomości), a więc został uznany przez Spółkę za podatkowy. Niedokonanie sprzedaży tej nieruchomości skutkowałoby stratą. Nie można było czekać pół roku aż skończy się umowa najmu – kupiec zdecydowany był kupić to w ciągu miesiąca (taka okazja mogłaby się już nie powtórzyć).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zapłacone odszkodowanie Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów...

Zdaniem Spółki, zapłacone odszkodowanie jest kosztem uzyskania przychodów (faktura sprzedaży nieruchomości).

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 1 kwietnia 2008 r. Znak: IBPB3/423-21/08/JS, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe, stwierdzając m.in., że wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu nie miało na celu uzyskania przychodu (źródło przychodu w postaci miesięcznego czynszu zostało zlikwidowane), a jedynie zapobieżenie dalszym stratom. (…). Zatem uznanie za koszt uzyskania przychodów odszkodowania poniesionego w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umowy najmu przez wynajmującego, dokonanym w celu zapobieżenia stracie, a więc nie mającego na celu uzyskania przychodu byłoby sprzeczne z regulacjami wynikającymi z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie prawomocnym wyrokiem z dnia 19 listopada 2010r. sygn. akt I SA/Kr 1484/10, uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2008 r. Znak: IBPB3/423-21/08/JS stwierdzając m.in., iż „(…) skoro podatnik uznał, że korzystniejsze i bardziej racjonalne z punktu widzenia prowadzonej przezeń działalności gospodarczej będzie uzyskanie przychodu ze sprzedaży nieruchomości w relacji do przychodu z najmu, to brak jest uzasadnionych podstaw do kwestionowania celowości podejmowanych przez niego działań mających na względzie doprowadzenie do realizacji umowy sprzedaży nieruchomości. (…). Skoro w niniejszej sprawie skarżąca Spółka twierdziła, że bez wypłaty odszkodowania za odstapienie od umowy najemca nie wyraziłby zgody na opuszczenie nieruchomości i wydanie jej właścicielowi, a ten z kolei nie mógłby jej sprzedać, to należało podzielić stanowisko strony, że poniesiony przez nią koszt odszkodowania za natychmiastowe rozwiązanie umowy najmu pozostaje w związku przyczynowo - skutkowym z przychodem ze sprzedaży nieruchomości, czyli spełnia przewidziany w art. 15 ust. 1 ustawy warunek zaliczenia go do kosztów uzyskania przychodu.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz treść art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), który stanowi, iż ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, rozpatrując ponownie wniosek z dnia z dnia 28 grudnia 2007r. stwierdza, co następuje:

Kwestię ogólnych przesłanek zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów reguluje art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm., zwanej dalej „updop”), który stanowi, iż kosztami uzyskania przychodów, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami lub służą zachowaniu bądź zabezpieczeniu źródła przychodów. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w tym celu, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik, zaliczając dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów, winien wykazać jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz to, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu lub że wydatek ten jest związany z konkretnym przedsięwzięciem gospodarczym.

Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 updop. Należy jednak pamiętać, że samo wyliczenie kosztów, których nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, nie stwarza domniemania, iż wszelkie pozostałe koszty, które nie są zamieszczone w art. 16 updop, zostaną ex lege uznane za koszty mające wpływ na podstawę opodatkowania.

W stanie faktycznym opisanym we wniosku, Spółka dokonała wcześniejszego rozwiązania umowy najmu nieruchomości, którą zamierzała sprzedać. Swoje działanie uzasadniła tym, iż wynajem nieruchomości nie przynosił oczekiwanych zysków, natomiast warunki zaoferowane przez kupującego były bardzo korzystne. Z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu Spółka zapłaciła najemcy odszkodowanie.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 updop, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Wymienione w treści powyższego przepisu kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Celem tego przepisu jest zatem uniemożliwienie pomniejszenia przychodu o koszty poniesione w związku z nienależytym wykonaniem zobowiązania. Z powyższego wynika, że ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z karą za wadliwie wykonaną usługę, bądź za zwłokę w usunięciu powstałych wad. Nie odniósł się natomiast do odszkodowań należnych z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. Nie oznacza to jednak, że takie odszkodowanie może być automatycznie uznane za koszt podatkowy. Poniesiony wydatek musi bowiem spełniać ogólną przesłankę wynikającą z art. 15 ust. 1 updop, tj. musi istnieć przyczynowo-skutkowy związek tego wydatku z potencjalnym przychodem lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

Zatem w przedmiotowej sprawie, uwzględniając wszystkie elementy stanu faktycznego przedstawione we wniosku o udzielenie interpretacji indywidualnej, za kierunkowe kryterium wykładni przepisu art. 15 ust. 1 updop, uznać należy kryterium celu poniesionego wydatku. Kryterium to wiąże się z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym, z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) poniesionego wydatku na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła. W tym więc kontekście istotne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony wydatek, jako koszt podatkowy, dokonywana była z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz jego wiedzy o związkach przyczynowych (w tym zakresie, że dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty). Ocena kosztów uzyskania przychodów w kontekście procesów gospodarczych mających wpływ na działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika musi uwzględniać fakt, iż procesy te charakteryzują się sobie tylko właściwą dynamiką. W rezultacie, gospodarczo uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze, pierwotnie podejmowane w określonych warunkach determinujących ich treść i konsekwencje (również konsekwencje prawnopodatkowe), w związku z istotną zmianą okoliczności i warunków otoczenia zewnętrznego (np. wzrost cen na rynku, obniżenie popytu, wzrost kosztów, niekorzystna zmiana koniunktury) z perspektywy oceny negatywnych skutków tych zmian na przychód podatkowy mogą skutkować ich rewizją w nowych warunkach czasu i miejsca, a to w związku z potrzebą (koniecznością) podjęcia przez podatnika działań zmierzających do uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Z powyższą sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Rozwiązanie umowy najmu było warunkiem koniecznym aby mogło dojść do zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości. Sprzedaż ta przyniosła Spółce wymierny przychód. W takiej sytuacji zapłata odszkodowania na rzecz najemcy, winna być kwalifikowana jako wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości.

Stanowisko Spółki należy zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.