Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-419/12/AŚ
z 26 lutego 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 30 listopada 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych umowy odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem wodociągowo - kanalizacyjnym, działającym na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 ze zm.). W art. 31 powyższej ustawy ustawodawca uregulował kwestie związane z rozliczeniem za urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne zbudowane przez osoby inne niż przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Przepis ten daje tym osobom możliwość odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych na rzecz gminy lub przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego.

Wnioskodawca podkreśla, że inwestorowi, tj. osobie, która wybudowała z własnych środków urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne przysługuje roszczenie o ich odpłatne przejęcie przez Wnioskodawcę. Oznacza to, iż w sytuacji, w której stan techniczny urządzeń odpowiada obowiązującym normom (a tak było w opisywanym przypadku) Wnioskodawca zobligowany jest do zawarcia umowy o przejęcie urządzeń, bowiem - w świetle brzmienia art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - na przedsiębiorstwo nałożony został ustawowy obowiązek zawarcia wskazanej w tym przepisie umowy.

Wnioskodawca, w dniu 1 czerwca 2012 r., zawarł z osobą fizyczną umowę odpłatnego przekazania sieci wodociągowej, którą to sieć osoba fizyczna wybudowała z własnych środków. Umowę oparto na przepisie art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Jeżeli chodzi o należność dla inwestora za przekazywane urządzenia, to zostało ono ustalone na takim poziomie, by zrefundować inwestorowi koszty budowy urządzeń wodociągowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy umowa odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych zawarta przez Wnioskodawcę na podstawie art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków stanowi umowę sprzedaży, czy specyficzną umowę uregulowaną w ustawie zaopatrzeniowej. Jeżeli stanowi ona specyficzną umowę uregulowaną w ustawie zaopatrzeniowej, to czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że w takim przypadku umowa ta nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych ?

W ocenie Wnioskodawcy umowa odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych nie stanowi umowy sprzedaży, lecz specyficzną umowę uregulowaną w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. W konsekwencji, nie będąc umową sprzedaży nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r., Nr 123, poz. 858 ze zm.) stanowi w art. 31 ust. 1, że osoby, które wybudowały z własnych środków urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, mogą je przekazywać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu, na warunkach uzgodnionych w umowie. Przekazywane urządzenia, o których mowa w ust. 1, powinny odpowiadać warunkom technicznym określonym w odrębnych przepisach (art. 31 ust. 2). Należność za przekazane urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne może być rozłożona na raty lub uwzględniona w rozliczeniach za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (art. 31 ust. 3).

Zdaniem Wnioskodawcy specyfika umowy odpłatnego przekazania urządzeń wodociągowych, jej odmienność od umowy sprzedaży uregulowanej przepisami Kodeksu cywilnego i w konsekwencji brak podlegania pod ustawę o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika w szczególności stąd, że:

1. umowa ta jest uregulowana w odrębnym akcie prawnym - ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, która w żaden sposób nie odwołuje się w tym zakresie do umowy sprzedaży z Kodeksu cywilnego,
2. umowie tej przyświeca inny cel, niż umowie sprzedaży, gdyż umowa ta ma na celu między innymi refundację kosztów budowy urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, która to budowa jest zadaniem gminy (przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego),
3. ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych w katalogu umów podlegających opodatkowaniu nie wymienia takiej umowy, przy czym ustawa ta wprowadza zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu,
4. umowa ta może być zawarta przez osobę, która wybudowała urządzenie wodociągowe lub kanalizacyjne nie z każdym, lecz tylko z dwoma podmiotami: gminą lub przedsiębiorstwem wodociągowo - kanalizacyjnym,
5. umowa jest specyficznie skonstruowana - jednej ze stron przysługuje uprawnienie do przekazania urządzeń, a drugą stronę obciąża prawny obowiązek ich przyjęcia, zatem z treści ustawy wynika obowiązek zawarcia przez przedsiębiorstwo wod. - kan. (gminę) tej umowy,
6. w nawiązaniu do treści pkt 4) i 5) wskazać trzeba, że w przypadku tej umowy wyłączona jest - przyświecająca umowie sprzedaży z Kodeksu cywilnego - zasada swobody umów, na którą to swobodę składa się kilka elementów, między innymi to, czy w ogóle zawrzeć daną umowę, a jeśli tak, to z jakim podmiotem,
7. trudno też mówić w przypadku tej umowy o rynkowej wartości przekazywanych urządzeń (gdyż urządzenia te nie występują normalnie w obrocie), z którą to rynkową wartością mamy do czynienia przy umowie sprzedaży uregulowanej przepisami Kodeksu cywilnego; z tym co napisano powyżej koresponduje przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, który nakazuje, by podstawą opodatkowania przy umowie sprzedaży rzeczy była jej rynkowa wartość.
   
   

Tak więc - w opinii Wnioskodawcy - przepisami regulującymi ustrój omawianej umowy nie są przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy sprzedaży (art. 535 i n. K.c), lecz specjalne regulacje zamieszczone w ustawie szczegółowej, tj. ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Art. 31 tej ustawy należy traktować jako lex specialis wprowadzający szczególną kategorię umów nienazwanych tego właśnie typu.

Z uwagi na powyższe, zdaniem Wnioskodawcy - skoro umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych nie jest umową sprzedaży, to tym samym nie mieści się w katalogu umów podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, wyszczególnionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zaznaczyć przy tym trzeba, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog tych czynności, wyłączył zatem od opodatkowania inne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie art. 1 ust. 1 ustawy.

Z tego też względu, zdaniem Wnioskodawcy, umowa odpłatnego przejęcia urządzeń wodociągowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat i dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki.
    
    

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikacje pod względem prawnym.

Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest przedsiębiorstwem wodociągowo - kanalizacyjnym, działającym na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Inwestorowi, tj. osobie, która wybudowała z własnych środków urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne przysługuje roszczenie o ich odpłatne przejęcie przez Wnioskodawcę. Oznacza to, iż w sytuacji, w której stan techniczny urządzeń odpowiada obowiązującym normom (a tak było w opisywanym przypadku) Wnioskodawca zobligowany jest do zawarcia umowy o przejęcie urządzeń, bowiem - w świetle brzmienia art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków - na przedsiębiorstwo nałożony został ustawowy obowiązek zawarcia wskazanej w tym przepisie umowy. Wnioskodawca w dniu 1 czerwca 2012 r., zawarł z osobą fizyczną umowę odpłatnego przekazania sieci wodociągowej, którą to sieć osoba fizyczna wybudowała z własnych środków. Umowę oparto na przepisie art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) ustawa ta określa zasady i warunki zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz zbiorowego odprowadzania ścieków, w tym zasady działalności przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, zasady tworzenia warunków do zapewnienia ciągłości dostaw i odpowiedniej jakości wody, niezawodnego odprowadzania i oczyszczania ścieków, wymagania dotyczące jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, a także zasady ochrony interesów odbiorców usług, z uwzględnieniem wymagań ochrony środowiska i optymalizacji kosztów.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ww. ustawy, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane zapewnić budowę urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych, ustalonych przez gminę w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, w zakresie uzgodnionym w wieloletnim planie rozwoju i modernizacji, o którym mowa w art. 21 ust. 1 ustawy.

Z kolei stosownie do art. 31 ust. 1 ww. ustawy osoby, które wybudowały z własnych środków urządzenia wodociągowe i urządzenia kanalizacyjne, mogą je przekazywać odpłatnie gminie lub przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu, na warunkach uzgodnionych w umowie. Stosownie do art. 31 ust. 2 ww. ustawy przekazywane urządzenia powinny odpowiadać warunkom technicznym określonym w odrębnych przepisach.

W świetle powyższego zauważyć należy, że osoby, które wybudowały wskazane w tym przepisie urządzenia mogą skorzystać z uprawnienia do ich odpłatnego przeniesienia, a przedsiębiorstwo może odmówić przejęcia tego urządzenia tylko wówczas, gdy nie odpowiada ono właściwym wymogom technicznym określonym w odrębnych przepisach.

Reasumując, jak wskazano na wstępie uzasadnienia niniejszej interpretacji indywidualnej, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnej podlegają czynności cywilnoprawne enumeratywnie wskazane w art. 1 ust. 1 tej ustawy, przy czym podkreślić należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Oznacza to, że zawarcie (w trybie art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków) umowy odpłatnego przekazania przez inwestora na rzecz Wnioskodawcy wybudowanych przez niego urządzeń wodociągowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Powyższe wynika z faktu, iż podstawą prawną zawieranych umów jest ww. art. 31 ust. 1 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. W konsekwencji, skoro wskazana umowa nie jest zawierana na podstawie Kodeksu cywilnego (i tym samym nie stanowi – jak wskazał Wnioskodawca – umowy sprzedaży w rozumieniu Kodeksu cywilnego), to ww. umowa jako niewymieniona w zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych określonym w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Końcowo podkreślić należy, iż upoważniony Organ udziela pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest rozstrzyganie z jaką instytucją prawa cywilnego mamy do czynienia lub jaka umowa została bądź zostanie zawarta między stronami. Kwestie te mogą stanowić domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Jeżeli zatem Wnioskodawca wskazuje, iż umowy zawierane w trybie art. 31 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków nie są w świetle regulacji Kodeksu cywilnego umowami sprzedaży Organ przyjmuje powyższe stwierdzenie jako element stanu faktycznego. W odróżnieniu od procesu stosowania prawa organ dokonujący interpretacji nie ustala stanu faktycznego w sprawie (zgodnie z zasadami postępowania podatkowego wynikającymi z Ordynacji podatkowej), lecz odnosi przepisy prawa podatkowego do stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego we wniosku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.