INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17.12.2010 r. (data wpływu 27.12.2010 r.) oraz piśmie z dnia 14.02.2011 r. (data nadania 14.02.2011 r., data wpływu 16.02.2011 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie Nr IPPB5/423-890/10-2/JC, IPPB2/436-490/10-2/AF oraz IPPP1-443-1306/10-2/IGo z dnia 01.02.2011 r. (data nadania 01.02.2011 r., data doręczenia 09.02.2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów odsetek płaconych w ramach umowy cash poolingu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27.12.2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów odsetek płaconych w ramach umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. z siedzibą w W. wraz z kilkoma innymi spółkami działającymi na terytorium Polski jest częścią światowej grupy B. Spółka w najbliższym czasie zamierza zawrzeć z Bankiem H. w W. umowę „cash pooling” to jest umowę konsolidacji sald. Do umowy tej mają przystąpić poza Wnioskodawcą również pozostałe działające w Polsce Spółki grupy B. Przedmiotem wspomnianej umowy jest takie zarządzanie i zoptymalizowanie gospodarowania środkami finansowymi, którymi dysponuje każda ze spółek uczestników umowy aby zminimalizować koszty finansowe każdej z nich. Realizacja umowy będzie polegała na bilansowaniu sald na rachunkach bankowych uczestników umowy z wykorzystaniem specjalnie do tego utworzonego subrachunku Wnioskodawcy. Innymi słowy, w sytuacji powstania zobowiązania wobec Banku, u któregokolwiek z uczestników umowy i w konsekwencji ujemnego salda, zobowiązanie to byłoby zapłacone, zaś saldo wyrównane, przez Wnioskodawcę, korzystającego ze wspomnianego subrachunku. W efekcie Wnioskodawca, którego środki zostały wykorzystane na pokrycie powyższego zobowiązania w celu wyrównania ujemnego salda wstępowałby w prawa Banku/wierzyciela wobec tego uczestnika umowy, którego zobowiązanie zapłacił. Technicznie umowa i wynikające z niej rozliczenia wyglądałyby następująco.

Bank ustaliłby wyjściowe saldo uczestników. Następnie na koniec każdego dnia roboczego salda na rachunkach poszczególnych uczestników umowy byłyby bilansowane środkami pochodzącymi z subrachunku utworzonego do tego celu przez Wnioskodawcę. W przypadku gdyby saldo grupy na koniec danego dnia roboczego byłoby ujemne, Bank w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy dokona przelewu środków pieniężnych z rachunku głównego Wnioskodawcy na subrachunek Wnioskodawcy w wysokości pozwalającej pokryć ujemne saldo. W przypadku natomiast gdyby saldo na koniec dnia byłoby dodatnie, Bank w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy, dokona odwrotnego przelewu nadwyżki tych środków.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że zawarcie i wykonywanie umowy „cash poolingu” na podstawie, której Wnioskodawca w trybie art. 518 ust. 1 kodeksu cywilnego spłacałby wierzytelności Banku wstępując w jego prawa wobec dłużnika - uczestnika umowy, nie jest czynnością opisaną w treści ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i tym samym nie rodzi ona obowiązku podatkowego z tego tytułu...
2. Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że odsetki płacone w ramach wspomnianej umowy mogą być w całości potraktowane jako koszt uzyskania przychodu, także w sytuacji, gdyby w przyszłości jedna ze spółek stałaby się udziałowcem któregokolwiek z pozostałych uczestników umowy, albo gdyby Wnioskodawca i którakolwiek ze spółek uczestników Umowy miałyby tego samego udziałowca...
3. Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że odsetki 1) powstałe w wyniku realizacji umowy, 2) obliczone przez Bank na koniec każdego kolejnego miesiąca obowiązywania umowy, 3) przypisywane każdemu z uczestników Umowy na koniec danego miesiąca 4) nie kreujące powstania przychodu po stronie dla któregokolwiek z uczestników i w konsekwencji nie stanowiące wynagrodzenia dla któregokolwiek z uczestników umowy z tytułu uczestnictwa w umowie są neutralne pod względem opodatkowania ich podatkiem VAT...
4. Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, że koszt utworzenia i utrzymania subkonta wykorzystywanego przez wszystkich uczestników umowy do prowadzenia wzajemnych rozliczeń, to tym samym Wnioskodawca będzie mógł zrefakturować te koszty w odpowiedniej proporcji na pozostałych uczestników - beneficjentów posiadania tego konta...
   
   

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie drugie - dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie pytań dotyczących podatku od towarów i usług oraz pytania dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Odsetki płacone w związku z realizacją Umowy „cash poolingu” jako nie wymienione w treści art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych a jednocześnie płacone w celu co najmniej zachowania i zabezpieczenia źródeł przychodów (zgodnie z art. 15 updop) stanowią w całości koszt uzyskania przychodu. Co więcej zważywszy, że czynność prawna polegająca na spłacie czyichś zobowiązań w trybie art. 518 ust. 1 Kodeksu cywilnego i wstąpienie tym samym w prawa wierzyciela nie jest formą udzielenia pożyczki, bez znaczenia dla kwestii zaliczania odsetek do kosztów uzyskania przychodu byłby fakt, że jeden z uczestników Umowy jest udziałowcem któregoś z pozostałych uczestników Umowy lub, że uczestnicy Umowy mieliby tego samego udziałowca.

Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę, że jak się wydaje w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 17 lutego 2010 roku o sygn. IPPB2/436-513/09-2/MZ a dostępnej na stronach internetowych Ministerstwa Finansów, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w praktycznie tożsamym stanie faktycznym wyraził zbieżne stanowisko do prezentowanego powyżej.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowana przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. pool leadera, którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej udziałowca (akcjonariusza) posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udziałowców (akcjonariuszy) posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego udziałowca (akcjonariusza) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów: odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam udziałowiec (akcjonariusz) posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych udziałowców (akcjonariuszy) oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki - w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b powołanej ustawy przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż realizacja umowy będzie polegała na bilansowaniu sald na rachunkach bankowych uczestników umowy z wykorzystaniem specjalnie do tego utworzonego subrachunku Wnioskodawcy. Innymi słowy, w sytuacji powstania zobowiązania wobec Banku, u któregokolwiek z uczestników umowy i w konsekwencji ujemnego salda, zobowiązanie to byłoby zapłacone, zaś saldo wyrównane, przez Wnioskodawcę, korzystającego ze wspomnianego subrachunku. W efekcie Wnioskodawca, którego środki zostały wykorzystane na pokrycie powyższego zobowiązania w celu wyrównania ujemnego salda wstępowałby w prawa Banku/wierzyciela wobec tego uczestnika umowy, którego zobowiązanie zapłacił.

Mając na uwadze powyższe, w rozważanej umowie nie będzie dochodziło do zawarcia umów pożyczek w rozumieniu art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Należy bowiem podkreślić, że wierzytelność/dług pomiędzy Uczestnikami powstanie w drodze specyficznych czynności cywilnoprawnych. W rezultacie podmioty uczestniczące w systemie cash poolingu stają się wobec siebie wierzycielami i dłużnikami z tytułu wcześniej udzielonego przez Bank kredytu. Mamy tu do czynienia z subrogacją tj. nabyciem praw wierzyciela (Banku) przez osobę, która zapłaciła cudzy dług – art. 518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

W konsekwencji przy zapłacie odsetek w ramach umowy cash poolingu nie znajdą zastosowania ww. przepisy dotyczące tzw. „niedostatecznej kapitalizacji”, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 60 oraz 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, odsetki płacone w ramach przedstawionej we wniosku Umowy cash poolingu mogą zostać w całości uznane jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, także w sytuacji, gdy w przyszłości jedna ze spółek stałaby się udziałowcem któregokolwiek z pozostałych uczestników umowy, albo gdyby Wnioskodawca i którakolwiek ze spółek (uczestników Umowy) miałaby tego samego udziałowca.

Należy podkreślić, że odsetki płacone w ramach przedstawionej we wniosku Umowy cash poolingu mogą zostać w całości uznane jako koszty uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jednak nastąpi to z innych względów niż wskazał Wnioskodawca. Z tej przyczyny stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Należy jednocześnie dodać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę zawartej umowy cash poolingu. Ocena ta zostanie poddana badaniu w prowadzonych przez organy skarbowe postępowaniach kontrolnych.

Tym samym, jeżeli przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Ponadto, odnośnie powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej z dnia 17.02.2010 r. Nr IPPB2/436-513/09-2/MZ, wskazać należy, iż dotyczy ona podatku od czynności cywilnoprawnych i nie ma zastosowanie w niniejszej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.