Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-747/12/MK
z 13 listopada 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 13 sierpnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura – 21 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia odsetek od zaległości podatkowej na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 i 3 Ordynacji podatkowej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 sierpnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia odsetek od zaległości podatkowej na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 i 3 Ordynacji podatkowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Podatnik złożył wniosek o rozłożenie na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek. Po przeprowadzonym postępowaniu Wójt Gminy jako organ podatkowy działając na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 i 3 oraz art. 67b § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, udzielił w lutym 2012 r., na wniosek podatnika, ulgi w formie rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia w całości odsetek od ww. zaległości podatkowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy ulga udzielona na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 i 3 Ordynacji podatkowej osobie fizycznej stanowi dla niej przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, czy rozłożenie na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek wiąże się z obowiązkiem sporządzania przez tutejszy organ podatkowy informacji PIT-8C o wysokości uzyskanego przez podatnika przychodu z innych źródeł?

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie ulgi w postaci rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia odsetek od zaległości podatkowej nie stanowi przysporzenia majątkowego dla podatnika i nie należy traktować go jako otrzymanie nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z tym nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przypadku wydania pozytywnej decyzji w stosunku do podatnika ubiegającego się o ulgę zgodnie z art. 67a § 1 pkt 2 i 3 organ podatkowy nie jest zobowiązany do sporządzania i przesyłania informacji PIT-8C o wysokości uzyskanego przez podatnika przychodu z innych źródeł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Wyrazem jej praktycznej realizacji jest art. 11 ust. 1 ww. ustawy, z którego wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dotyczy to m.in. podatników osiągających przychody, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, tj. z innych źródeł.

Przepis art. 20 ust. 1 ww. ustawy stanowi, iż za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i tym samym powyższa ustawa w swoich założeniach daje podstawy prawne, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Należy zauważyć, iż za przychody należy uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu.

Stwierdzić również należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji „nieodpłatnych świadczeń”, dlatego każdy przypadek wymaga wnikliwej analizy pod kątem zaistnienia przesłanek pozwalających na ustalenie, że miało miejsce nieodpłatne przysporzenie w majątku danej osoby fizycznej (świadczenia nieodpłatne to szczególnego rodzaju świadczenia, w przypadku których otrzymujący odnosi określoną korzyść nie świadcząc nic w zamian). Jednocześnie nie został wskazany nawet przybliżony katalog takich świadczeń, zatem sądzić należy, że świadczeniami nieodpłatnymi nie są tylko takie świadczenia, w wyniku których spełniający świadczenie nie uzyskał żadnych korzyści majątkowych pod jakąkolwiek postacią.

Stosownie do art. 42a ww. ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru (PIT-8C) o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż podatnik złożył wniosek o rozłożenie na raty zaległości podatkowej i umorzenie odsetek. Po przeprowadzonym postępowaniu Wójt Gminy, jako organ podatkowy, działając na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 i 3 oraz art. 67b § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa, udzielił w lutym 2012 r. na wniosek podatnika ulgi w formie rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia w całości odsetek od ww. zaległości podatkowej.

W związku z powyższym, kwestią wymagającą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie jest ocena, czy udzielana przez Wójta Gminy ulga w spłacie zobowiązań podatkowych dla osoby fizycznej stanowi przychód podatkowy.

Zgodnie z art. 6 ustawy Ordynacja podatkowa podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Z przepisu art. 13 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej wynika, iż organem podatkowym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego, wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta albo marszałek województwa - jako organ pierwszej instancji.

W Dziale III Ordynacji podatkowej, w Rozdziale 7a – Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych zawarty jest art. 67a § 1, z którego wynika, iż organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

1. odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć zapłatę podatku na raty;
2. odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki określone w decyzji, o której mowa w art. 53a;
3. umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
   
   

Przy czym z art. 67b § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej stanowi, iż organ podatkowy na wniosek podatnika prowadzącego działalność gospodarczą może udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, określonych w art. 67a, które nie stanowią pomocy publicznej.

Zgodnie z art. 67d § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy może z urzędu udzielać ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 3, jeżeli:

1. zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne;
2. kwota zaległości podatkowej nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym;
3. kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym;
4. podatnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 5.000 zł, i jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego oraz nie ma możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej.
   
   

Ulgi w zapłacie podatku realizowane na podstawie tego przepisu odróżnia od ulg będących elementem konstrukcji podatku ich uznaniowy charakter. Użyte przez ustawodawcę pojęcie „może” wskazuje, że mamy tu do czynienia z uznaniem administracyjnym, a to oznacza, że przy ustalonym stanie faktycznym istnieje możliwość wyboru rozstrzygnięcia. Oczywistym jest, iż instytucję tę należy traktować jako wyjątkową. Zasadą jest bowiem płacenie podatków i tylko nadzwyczajne przypadki mogą stanowić przesłankę do jej stosowania.

Należy przy tym podkreślić, iż o ile w przypadku odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty konsekwencją zastosowania ww. wymienionej instytucji jest zapłata podatku (wobec czego nie ma mowy o przychodzie podatnika, który ponosi w takich sytuacjach opłatę prolongacyjną), o tyle przy umorzeniu mamy do czynienia z anulowaniem powstałej zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej.

Umorzenie podatku jest konsekwencją jednostronnego władczego rozstrzygnięcia organu podatkowego w formie aktu administracyjnego (decyzji). Jest to więc sytuacja odmienna od cywilnoprawnego zwolnienia z długu, które następuje na podstawie oświadczenia woli (umowy) wierzyciela o zwolnieniu i dłużnika o przyjęciu tego zwolnienia.

Zobowiązania publicznoprawne z tytułu podatków i opłat ze swej istoty, w odróżnieniu od zobowiązań wynikających ze stosunków cywilnoprawnych, są świadczeniami nieekwiwalentnymi. Nie sposób zatem rozpatrywać rozłożenia na raty zaległości podatkowej i umorzenia zaległości podatkowej (w tym odsetek od zaległości podatkowej) w kategoriach przysporzenia majątkowego i traktować je jako otrzymanie nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego umorzenie przez Wójta Gminy, jako organ podatkowy, osobie fizycznej na jej wniosek, tj. na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej odsetek od zaległości podatkowej nie generuje przychodu w rozumieniu powołanego powyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem na Wnioskodawcy – Wójcie Gminy nie ciąży obowiązek wystawienia na podstawie art. 42a tej ustawy informacji PIT-8C. Obowiązki te nie ciążą na Wnioskodawcy również w przypadku rozłożenia na raty zaległości podatkowej na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, ponieważ, jak wskazano powyżej, konsekwencją rozłożenia na raty jest de facto zapłata podatku (w ratach), wobec czego w takim przypadku nie ma mowy o przychodzie podatnika.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.