INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 30.11.2010 r. (data wpływu 03.12.2010 r. ) oraz w piśmie z dnia 16.02.2011 r. (data nadania 16.02.2011 r., data wpływu 17.02.2011 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie z dnia 03.02.2011 r. Nr IPPB4/415-934/10-2/MP (data nadania 03.02.2011 r., data odbioru 09.02.2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wypłaconego z Irlandii z tytułu utraty zdrowia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 03.12.2010 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania wypłaconego z Irlandii z tytułu utraty zdrowia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, z zawodu stolarz, w roku 2007 podjął pracę w Republice Irlandii jako robotnik budowlany, zatrudniony na podstawie umowy o pracę i nie prowadzący samodzielnej działalności gospodarczej w zakresie usług stolarskich. W lipcu 2007 r. Wnioskodawca uległ wypadkowi przy pracy - rykoszet z pistoletu do wbijania gwoździ obsługiwanego przez innego pracownika uszkodził Jego prawe oko. Jak zostało ustalone w wyniku przeprowadzonego przez odpowiednie organy postępowania, całkowitą winę za wypadek ponosił pracodawca, który m.in. nie zabezpieczył odpowiednio miejsca pracy, nie przeszkolił pracowników w zakresie bezpiecznego posługiwania się udostępnionymi narzędziami, jak również nie zapewnił pracownikom środków indywidualnej ochrony. W wyniku wypadku, mimo przeprowadzenia trzech operacji Wnioskodawca niemal całkowicie utracił zdolność widzenia w uszkodzonym oku. Po zakończeniu leczenia w Irlandii Wnioskodawca powrócił do Polski w roku 2008. Odpowiednia komisja lekarska badająca Podatnika po powrocie do kraju orzekła, że w wyniku wypadku stał się niepełnosprawny w stopniu, który oznacza brak możliwości dalszego wykonywania wyuczonego zawodu.

W rezultacie Wnioskodawca rozpoczął przed irlandzkim wymiarem sprawiedliwości kroki prawne, przeciwko pracodawcy w celu uzyskania odszkodowania z tytułu utraty zdrowia. W tym celu wniósł przeciwko pracodawcy pozew (High Court Personal Injuries Summons) w sprawie uzyskania odszkodowania, zgodnie ze zwyczajem i procedurą w obowiązującym w Irlandii systemie common law. W systemie tym większość spraw rozstrzygana jest przed poza sądem (out of court, tj. właściwie po wniesieniu pozwu i wymianie pomiędzy stronami pism procesowych, ale jeszcze przed pierwszą rozprawą) w drodze wzajemnego porozumienia stron postępowania mającego postać ugody. Ugoda taka, mimo iż zgodnie z irlandzkim prawem jest przesłanką bezprzedmiotowości dalszego postępowania sądowego, nie jest zatwierdzana autorytetem sądu. Zawarcie wskazanej wyżej ugody jest regułą w przypadkach spraw cywilnych, dotyczących uszkodzenia ciała. Wskazana procedura jest bardzo korzystna z punktu widzenia strony poszkodowanej, która ogranicza w ten sposób koszty sądowe oraz może uzyskać wyższą kwotę odszkodowania, niż mogłaby jej zostać zasądzona na mocy wyroku. Analogiczna procedura miała miejsce również w przypadku Wnioskodawcy. W wyniku osiągniętego przez Wnioskodawcę (reprezentowanego przez irlandzkiego pełnomocnika prawnego) i pracodawcę porozumienia w formie pozasądowej ugody przed pierwszą rozprawą, Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie, mające zrekompensować poniesione ubytki na zdrowiu, jak również koszty związane z leczeniem. Wnioskodawca zaznaczył, iż przedmiotowe odszkodowanie nie zostało wypłacone z tytułu ubezpieczenia majątkowego lub osobowego samego Podatnika. Zostało ono wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy, Thomond Insurance Company Limited, na podstawie odpowiednich, komercyjnych umów ubezpieczenia majątkowego, niezbędnych w Irlandii w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa świadczącego usługi budowlane, zatrudniającego pracowników. Powyższe umowy zostały zawarte między pracodawcą a ubezpieczycielem. Odszkodowanie przekazano w formie czeku, przesłanego przesyłką pocztową do miejsca zamieszkania Wnioskodawcy w Polsce, w maju 2010 r. (do samej czynności zawarcia ugody z pracodawcą doszło w tym samym roku).

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że co do zasady uzyskane odszkodowania z tytułów podobnych jak ten uzyskany przez Niego, nie podlegają w Irlandii opodatkowaniu, w związku z czym w Irlandii nie został od niego pobrany podatek w momencie wypłaty. Odszkodowanie zostało uzyskane przez Wnioskodawcę już po powrocie do Polski i przeniesieniu do kraju ośrodka interesów życiowych. W rezultacie zdaniem Wnioskodawcy, prawo opodatkowania jego globalnego dochodu w rozumieniu odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Irlandią ma wyłącznie Polska.

Pismem z dnia 03.02.2011 r. Nr IPPB4/415-934/10-2/MP wezwano Wnioskodawcę do uzupełnieniu wniosku poprzez doprecyzowanie stanu faktycznego. Wnioskodawca pismem z dnia 16.02.2011 r. (data nadania 16.02.2011 r., data wpływu 17.02.2011 r.) uzupełnił powyższe w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskane przez Wnioskodawcę odszkodowanie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, uzyskane odszkodowanie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, lecz powinno podlegać zwolnieniu z opodatkowania.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zwolnione z opodatkowania są również:

3b) inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sadowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które Podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono;
   
   

3c) odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Co do zasady, odszkodowanie w świetle przepisów polskiego prawa cywilnego może polegać na przywróceniu stanu, który istniał przed powstaniem szkody, lub na rekompensacie pieniężnej w wysokości odpowiadającej rzeczywistej szkodzie. Odszkodowanie ma na celu naprawienie szkody, jakiej doznał pokrzywdzony zarówno poprzez uszczerbek o charakterze majątkowym, jak i osobistym.

Zdaniem Wnioskodawcy, kształt regulacji prawnej dotyczącej opodatkowania świadczeń odszkodowawczych na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych analizowany za pomocą wykładni literalnej prowadzi do wniosku, że co do zasady zwolnione z opodatkowania są odszkodowania mające na celu wyrównanie pozycji majątkowej poszkodowanego (damnum emergens), natomiast nie podlegają zwolnieniu te z nich, które miałyby mu zadośćuczynić w przedmiocie udaremnienia zwiększenia majątku (lucrum cessans) (tak m.in. J. Marciniuk, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Komentarz, Warszawa 2010, System Informacji Prawnej Legalis, Komentarz do art. 21, Nb. 14).

Upraszczając, ustawodawca przyjął, że nie należy opodatkowywać odszkodowań wówczas, gdy odszkodowanie ma na celu zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionej przez niego szkody, a nie jego wzbogacenie.

Kolejną cechą charakterystyczną systemu opodatkowania odszkodowań jest według podatnika zwolnienie z opodatkowania wszelkich odszkodowań, spełniających określoną przesłankę formalną w postaci podstawy otrzymania, jaką jest wyrok lub ugoda sądowa. Od tej zasady ustawodawca wprowadził jednak wyjątki, wyraźnie wskazując jako opodatkowane te odszkodowania, które:

1. rekompensują utracony zysk, mimo że podstawą ich otrzymania jest wyrok lub ugoda sądowa,
2. które nie spełniają przesłanki formalnej, to jest ich podstawą są zawarte umowy lub ugody pozasądowe.
   
   

Wnioskodawca zwraca przy tym uwagę, że użyte przez ustawodawcę określenie przesłanki formalnej zwolnienia w postaci jako podstawy odszkodowania wyroku lub ugody sądowej, umożliwia co do zasady zwolnienie z opodatkowania wszelkich odszkodowań z tytułu damnum emergens, które są przyznawane lub zatwierdzane przez sądy, zarówno polskie jak i zagraniczne, działające w systemie prawa cywilnego. System ten z reguły przewiduje bowiem instytucję ugody sądowej, potwierdzanej autorytetem sądu i mającej skutki prawne analogiczne z wyrokiem (możliwość nadania ugodzie jak i wyrokowi klauzuli wykonalności), odróżniając ten rodzaj ugody od ugody pozasądowej. Istotne jest również w tym przypadku wskazanie, że ratio legis przesłanki formalnej zwolnienia w postaci wyroku sądowego lub ugody sądowej było uniemożliwienie dokonywania potencjalnych nadużyć, w postaci zawierania ugód, mających na celu naprawienie fikcyjnych szkód, a co za tym idzie, uzyskanie całkowitego zwolnienia uzyskanego w ten sposób odszkodowania z opodatkowania. Jak podniósł bowiem Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 29 listopada 2006 r., sygn. SK51/06: ”(…) Trybunał Konstytucyjny oczywiście dostrzega przyczyny ostrożności, z jaką ustawodawca podchodzi do zwolnienia podatkowego odszkodowań: celem jest wyeliminowanie zmowy pozornie poszkodowanego z odpowiedzialnym za szkodę. Zwolnienie z podatku wszelkich odszkodowań, także ustalanych w umowach (w tym - w ugodach), dałoby szerokie pole do nadużyć; najprostszą formą ucieczki przed podatkiem byłoby ubranie dochodu w formę odszkodowania. Niebezpieczeństwo nadużyć jest jednak wyeliminowane, a w każdym razie bardzo ograniczone, gdy odszkodowanie jest ustalone ugodą sądową. Po pierwsze, skoro sprawa trafia do sądu, poszkodowany musi przedstawić w pozwie, a zatem w pewnym sensie upublicznić i poddać kontroli sądowej, okoliczności faktyczne dotyczące samej szkody i przesłanek odpowiedzialności pozwanego. Po drugie, sąd ma możliwość sprawdzenia tych informacji, a także powinien sprawdzić istnienie podstawy prawnej roszczeń. Po trzecie, ugoda zawierana przed sądem podlega kontroli składu orzekającego. Zgodnie z art. 223 § 2 w związku z art. 203 § 4 KPC, sąd może uznać ugodę za niedopuszczalną, gdy okoliczności sprawy wskazują, że czynność ta jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Nawet wtedy, gdy okoliczności faktyczne są wiarygodne i istnieje podstawa prawna żądania, sąd może więc nie dopuścić do zawarcia ugody, jeśli uzna, że zachodzi niebezpieczeństwo naruszenia lub obejścia prawa. Ponadto w postępowaniu w sprawach ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych, na podstawie art. 469 KPC sąd uzna zawarcie ugody za niedopuszczalne, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, narzędzia, jakimi dysponuje sąd dla sprawdzenia rzeczywistego powstania szkody i podstawy odpowiedzialności pozwanego, są wystarczające, by zapobiec ugodom, które miałyby na celu naprawienie fikcyjnych szkód i w konsekwencji, bezpodstawne uszczuplenie podstawy opodatkowania o kwotę rzekomego odszkodowania. W wypadku odszkodowań otrzymanych na podstawie ugód sądowych nie jest więc aktualna argumentacja stanowiąca ratio legis wyłączenia ze zwolnienia podatkowego, zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy.”

Wskazane wyżej sformułowanie przesłanki formalnej zwolnienia z opodatkowania, identycznej zarówno dla art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g), jak i art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powoduje równocześnie skutek w postaci odmiennego traktowania odszkodowań z tytułu damnum emergens, które przyznawane są w systemie common law. W systemie tym, jak wspomniano wcześniej, jedynie znikomy procent spraw kończy się wyrokiem sądu, a równocześnie zawierane ugody nie mają cech formalnej ugody sądowej, gdyż nie przewiduje tego system prawa, który nie rozróżnia między ugodą sądową, a pozasądową. System ten kieruje się inną logiką podejścia państwa do obywatela, której przejawem jest między innymi brak bezpośredniej interwencji w kwestie zawieranych przez strony danego sporu porozumień i nadawania im sankcji.

W rezultacie, stosując zatem literalną wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należałoby uznać, że odszkodowania z tytułu damnum emergens uzyskane przez polskich podatników na podstawie ugód zawartych w systemie common law, takich jak system prawny Republiki Irlandii, powinny tym samym podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Podatnika, takie ukształtowanie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest niezgodne z zasadą sprawiedliwości podatkowej, znajdującej swój wyraz w powszechności opodatkowania i równym traktowaniu podatników (H. Litwińczuk, Prawo Podatkowe przedsiębiorców, Warszawa 2005, str. 75). Zasadę tą, wynikającą z art. 2 Konstytucji, należy rozpatrywać w dwóch aspektach: materialnym, jako powszechność i równość opodatkowania oraz proceduralnym, jako przyzwoita legislacja podatkowa (P. Łukasiak, Zasada demokratycznego państwa prawnego w prawie podatkowym w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Gdańsk 2006). Jak wyjaśnił Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 2001 r., sygn. K 5/00, zasada równości opodatkowania (czyli zasada sprawiedliwości podatkowej w aspekcie materialnym) polega na tym, że wszystkie podmioty, charakteryzujące się daną cechą istotną w równym stopniu, powinny być traktowane równo, co oznacza także akceptację różnego traktowania przez prawo różnych podmiotów. Na tej podstawie można wyciągnąć wniosek, że zdarzenia jednakowe powinny powodować analogiczne skutki podatkowe. Przykładając ten wniosek do regulacji art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należałoby zatem uznać, że przepis ten w stanie faktycznym przedstawionym przez podatnika należałoby odczytywać poprzez zasady wykładni celowościowej, a nie literalnej. Co za tym idzie, należałoby uznać, że w przypadku, gdy podstawą uzyskania odszkodowania z tytułu damnum emergens jest ugoda zawarta w systemie prawnym common law, w którym co do zasady uzyskanie ugody sądowej jest niemożliwe, odszkodowanie takie również podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to jest bowiem odszkodowaniem, które ma wyrównać poszkodowanemu poniesione przez niego straty i nie skutkuje przysporzeniem w jego majątku, zatem w sensie ekonomicznym nie różni się w żadnym stopniu od odszkodowania, którego podstawą jest ugoda zawarta przed sądem w systemie prawa cywilnego, umożliwiającego zawarcie ugody sądowej. Nie ulega zatem wątpliwości, że jeżeli w systemie prawnym common law byłoby możliwe zawarcie ugody sądowej, odszkodowanie uzyskane na jej podstawie byłoby zwolnione z opodatkowania. Co więcej, w konkretnej sytuacji Wnioskodawcy, wymagana przesłanka formalna nie wydaje się bowiem zupełnie adekwatna, biorąc pod uwagę z jednej strony interes podatnika (rekompensata utraconego zdrowia, która nie powoduje de facto jego wzbogacenia się), a z drugiej interes państwa (zapobieganie potencjalnym nadużyciom). Rozważając te interesy, zdaniem Wnioskodawcy zachodzi tutaj rażąca nierównowaga między zastosowanym środkiem w postaci konieczności potwierdzenia zawartej ugody przez sąd w celu stwierdzenia rzeczywistego poniesienia szkody, a celem, jakiemu miałaby to służyć, to jest nieuzyskaniu zwolnienia z opodatkowania przez podmiot nieuprawniony. Należy bowiem wziąć pod uwagę, że weryfikacja sądowa rzeczywistego poniesienia szkody w przypadku wypadków przy pracy nie jest jedynym instrumentem kontroli, jaki stosuje państwo w celu ochrony swoich interesów (m.in. organy orzekające o stopniu niepełnosprawności, orzeczenia lekarskie, itp.).

W opinii Wnioskodawcy, zastosowanie wykładni celowościowej w przedstawionym przez niego stanie faktycznym uzasadnia również brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazano w nim, że zwolnieniu z opodatkowania podlegają świadczenia w formie renty, otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej. Zdaniem podatnika, nie powinno ulegać wątpliwości, że zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie zwolnienia z opodatkowania wszelkich odszkodowań w sytuacji, gdy poszkodowany doznał uszczerbku na zdrowiu uniemożliwiającym mu kontynuację pracy zarobkowej. Cytowany przepis art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zamyka bowiem katalog możliwych tytułów, na podstawie których podatnik może uzyskać odszkodowanie z tytułu damnum emergens ze względu na utratę zdrowia w polskim systemie prawa. cywilnego. Zatem, gdyby uzyskane odszkodowanie miałoby być wypłacane Wnioskodawcy w formie renty, nawet jeżeli uzyskałby on je na podstawie przepisów prawa zagranicznego, podlegałoby ono zwolnieniu z opodatkowania.

Biorąc zatem pod uwagę zamiary ustawodawcy, zastosowanie wykładni celowościowej do interpretacji art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadzące do uznania, że uzyskane odszkodowanie podlega zwolnieniu z opodatkowania tym podatkiem, wydaje się zdaniem Wnioskodawcy zasadne.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

Stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz od innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy).

W stanie faktycznym wskazano, iż Wnioskodawca, w roku 2007 podjął pracę w Republice Irlandii jako robotnik budowlany, zatrudniony na podstawie umowy o pracę i nie prowadzący samodzielnej działalności gospodarczej w zakresie usług stolarskich. W lipcu 2007 r. Wnioskodawca uległ wypadkowi przy pracy. Jak zostało ustalone w wyniku przeprowadzonego przez odpowiednie organy postępowania, całkowitą winę za wypadek ponosił pracodawca. Po zakończeniu leczenia w Irlandii, w 2008 r. Wnioskodawca powrócił do Polski. Odpowiednia komisja lekarska badająca Podatnika po powrocie do kraju orzekła, że w wyniku wypadku stał się niepełnosprawny w stopniu, który oznacza brak możliwości dalszego wykonywania wyuczonego zawodu. W rezultacie Wnioskodawca rozpoczął przed irlandzkim wymiarem sprawiedliwości kroki prawne, przeciwko pracodawcy w celu uzyskania odszkodowania z tytułu utraty zdrowia. W wyniku osiągniętego przez Wnioskodawcę i pracodawcę porozumienia w formie pozasądowej ugody, Wnioskodawca otrzymał odszkodowanie, mające zrekompensować poniesione ubytki na zdrowiu, jak również koszty związane z leczeniem. Wnioskodawca zaznaczył, iż przedmiotowe odszkodowanie nie zostało wypłacone z tytułu ubezpieczenia majątkowego lub osobowego samego Podatnika. Zostało ono wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy, na podstawie odpowiednich, komercyjnych umów ubezpieczenia majątkowego, niezbędnych w Irlandii w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa świadczącego usługi budowlane. Wnioskodawca otrzymał przedmiotowe odszkodowanie w maju 2010 r. już po powrocie do Polski i przeniesieniu do kraju ośrodka interesów życiowych.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca w 2010 r. miał miejsce zamieszkania w Polsce, a otrzymane odszkodowanie z tytułu utraty zdrowia zostało wypłacone z Irlandii, zastosowanie w niniejszej sprawie znajdzie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w Madrycie dnia 13.11.1995 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 29, poz. 129 i z 2000 r. Nr 53, poz. 650).

Ww. umowa nie zawiera przepisu odnoszącego się wprost do odszkodowań, zatem w myśl tej umowy odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. „inny dochód”.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 umowy, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd są one osiągane, a które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zatem odszkodowanie z tytułu wypadku pochodzące z Irlandii, a wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce.

Do opodatkowania ww. odszkodowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3c tej ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż przyznane Wnioskodawcy świadczenie z tytułu utraty zdrowia na podstawie pozasądowej ugody, zgodnie z przepisami prawa irlandzkiego, nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w powołanych wyżej przepisach art. 21 ust. 1 pkt 3, pkt 3b i pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15.
   
   

W niniejszej sprawie brak jest jednak podstaw do zastosowania ww. zwolnienia, gdyż z wniosku nie wynika, aby przedmiotowe odszkodowanie z tytułu utraty zdrowia było wypłacane jako odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia osobowego, gdyż zostało ono wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy, na podstawie komercyjnych umów ubezpieczenia majątkowego, niezbędnych w Irlandii w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa świadczącego usługi budowlane, zatrudniającego pracowników.

Zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Tak więc, wszystkie ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania - skutkuje zwolnieniem przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy uznać, iż otrzymane w maju 2010 r. odszkodowanie z tytułu utraty zdrowia, uzyskane z Irlandii nie korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedmiotowe odszkodowanie stanowi dochód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 tejże ustawy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie podkreślenia wymaga, że przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Jeżeli opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie jest zgodny ze stanem rzeczywistym wydana interpretacja nie chroni Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.