INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 30.09.2010 r. (data wpływu 04.10.2010 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 24.11.2010 r. Nr IPPP1-443-1023/10-2/IGo oraz Nr IPPB2/436-370/10-2/MZ (data nadania 24.11.2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 04.10.2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie umów pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Sp. z o.o. (dalej: Spółka) podjęła kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. W konsekwencji Spółka zawarła umowy pożyczki (w których występowała jako pożyczkobiorca) w następujących dniach: 26 kwietnia 2004 r., 27 września 2005 r., 27 kwietnia 2009 r. oraz 25 listopada 2009 r. z podmiotem posiadającym siedzibę na terytorium Polski, prowadzącym działalność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) oraz zarejestrowanym dla celów VAT na terytorium Polski (podmiot ten nie był udziałowcem Spółki). Wspomniane pożyczki mają charakter odpłatny. Jednocześnie w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania bieżącej działalności, Spółka nie wyklucza, iż kolejne umowy pożyczki (również o charakterze odpłatnym) zostaną zawarte w przyszłości.

Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, iż udzieliła za wynagrodzeniem pożyczek na rzecz podmiotu mającego siedzibę na terytorium Polski (umowy pożyczki z dnia 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r.). Spółka pragnie przy tym wskazać, iż jest (i była w chwili gdy udzielała wspomnianych powyżej pożyczek) podmiotem zarejestrowanym dla celów VAT w Polsce, prowadzącym działalność opodatkowaną VAT (Spółka nie była przy tym udziałowcem pożyczkobiorcy).

Pismem z dnia 24.11.2010 r. Nr IPPP1-443-1023/10-2/IGo oraz Nr IPPB2/436-370/10-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku poprzez:

• przesłanie oryginału lub urzędowo poświadczonego dokumentu, z którego wynika, prawo Pana J. G do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego,

• uzupełnienie wniosku w zakresie podatku od towarów i usług poprzez:
  - wskazanie kwalifikacji PKWiU czynności wskazanych we wniosku, w związku z § 3 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 29 października 2008 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), który stanowi, iż na potrzeby VAT do dnia 31 grudnia 2010 roku stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną na podstawie Rozporządzenia z 18 marca 1997 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

• uzupełnienie wniosku w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych poprzez:
  - wskazania, gdzie znajdowały się/ będą znajdowały się pieniądze w chwili zawarcia umów pożyczek (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy też terytorium innego państwa),
  - określenie miejsca zawarcia umów pożyczek (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czy terytorium innego państwa),
  - uzupełnienie stanu faktycznego odnośnie pożyczek, które będą zawarte w przyszłości, czy pożyczki te będą udzielone przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej.
  
  

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:

• W chwili zawarcia umów pożyczek znajdowały się/ będą się znajdowały na rachunku bankowym pożyczkodawcy/ Spółki prowadzonym przez bank mający siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• Umowy pożyczki objęte wnioskiem zostały zawarte/będą zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

• Spółka pragnie wskazać, iż mogą zdarzyć się przypadki, w których umowy pożyczki będą udzielane jej przez wspólnika (jakkolwiek przepisy ustawy o PCC wprost zwalniają z opodatkowania tym podatkiem pożyczki udzielane przez wspólnika, w opinii Spółki - tak jak zostało wskazane w treści wniosku - również pożyczki udzielane na rzecz Spółki przez podmioty będące podatnikami VAT, inne niż wspólnicy Spółki, nie będą objęte PCC);

• Spółka załączyła oryginał aktualnego wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego potwierdzający prawo Pana Jacka G do występowania w imieniu Spółki,

• Ponadto Wnioskodawca uzupełnił wniosek w zakresie podatku od towarów i usług.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny/zdarzenie przyszłe, w celu wyeliminowania wątpliwości dotyczących prawidłowości traktowania umowy pożyczki na gruncie ustawy o VAT oraz ustawy o PCC, Spółka pragnie potwierdzić jej rozumienie odpowiednich przepisów:

1. Czy czynność udzielenia, czy to przez Spółkę, czy też jej kontrahenta, pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (zarówno już dokonana, jak i planowana w przyszłości), podlega przepisom ustawy o VAT i czy korzysta ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt ustawy o VAT...
2. Czy zawarte umowy pożyczki podlegały/ czy zawarte w przyszłości umowy pożyczki będą podlegały opodatkowaniu PCC, a w konsekwencji wystąpi obowiązek zapłaty PCC...
   
   

Powyższe pytania dotyczą zarówno zaistniałego stanu faktycznego jak i zdarzenia przyszłego.

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej zdarzenia przyszłego, odnośnie stanu faktycznego została wydana odrębna interpretacja. W zakresie podatku od towarów i usług w dniu 16.12.2010 r. została wydana interpretacja Nr IPPP1-443-1023/10-4/IGo.

Zdaniem Wnioskodawcy

Opisane we wniosku zawarcie umów pożyczek oraz potencjalne zawarcie kolejnych umów pożyczki nie podlegało/nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na brzmienie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC. W konsekwencji zawarcie omawianych umów nie spowodowało/ nie spowoduje w przyszłości obowiązku zapłaty PCC przez Spółkę oraz obowiązku złożenia deklaracji PCC, według ustalonego wzoru.

Spółka pragnie podkreślić, iż ustawa o PCC zawiera zamknięty katalog czynności objętych opodatkowaniem. Oznacza to, że opodatkowaniu PCC podlegają wyłącznie czynności enumeratywnie wskazane w art. 1 ustawy o PCC, w tym także umowy pożyczki. Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC podatkowi nie podlegają w szczególności czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT bądź zwolniona z VAT. Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, iż dokonanie czynności cywilnoprawnej podlegającej opodatkowaniu na gruncie ustawy o VAT bądź zwolnionej spod opodatkowania VAT co do zasady nie będzie podlegać opodatkowaniu PCC.

Biorąc pod uwagę, w opinii Spółki opisane we wniosku umowy pożyczki oraz umowy pożyczki zawarte w przyszłości nie podlegały/ nie będą podlegały opodatkowaniu PCC na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

W tym miejscu Spółka pragnie powołać wybrane pisma organów podatkowych potwierdzające jej stanowisko:

• „stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawarcie przedmiotowej umowy nie spowodowało więc obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obowiązku złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru” interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-64/10/TJ,
• „pożyczkodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i udzielona pożyczka zostanie zakwalifikowana u niego jako usługa zwolniona, na podstawie odpowiednich przepisów, o podatku od towarów i usług. Dlatego też, jeżeli pożyczkodawca z tytułu zawarcia umowy pożyczki będzie zwolniony z podatku VAT, to przedmiotowa pożyczka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych”.
  
  

Interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 12 maja 2010 r. sygn. ITPB2/436-57/10/MK,

• „należy stwierdzić, iż skoro umowa pożyczki została objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność została wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych” interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. IPPB2/436-507/09-4/AF,
• „W przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa pożyczki zawarta przez wnioskodawcę jest wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych” interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 sierpnia 2009 r. sygn. IBPBII/1/436 -135/09/TK,
• „W związku z tym, mając na uwadze wyżej wskazane przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uznać należy, że skoro pożyczka udzielona przez Wnioskodawcę, mieści się w zakresie usług pośrednictwa finansowego zwolnionych z podatku VAT – to stosownie do art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych”. Interpretacja indywidualna wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 30 lipca 2009 r. sygn. ITPB2/436-65a/08/IL.
  
  

Jak zostało to wskazane powyżej, w opinii Spółki usługa udzielania na jej rzecz pożyczek poza systemem bankowym jest objęta zakresem ustawy o VAT i jako usługa pośrednictwa finansowego jest zwolniona z VAT po stronie pożyczkodawcy. W konsekwencji czynność udzielenia pożyczki na rzecz Spółki nie powinna podlegać opodatkowaniu PCC w przedstawionym stanie faktycznym na podstawie art. 2 ust. 4 ustawy o PCC.

Mając na uwadze fakt, iż do dnia 1 stycznia 2007 r. obowiązywał art. 4 ustawy o PCC, który ustanawiał solidarną odpowiedzialność stron czynności cywilnoprawnej za PCC, w odniesieniu do pożyczek udzielonych przez Spółkę w dniach 6 lutego 2006 r. oraz 31 marca 2006 r., na mocy ówcześnie obowiązujących przepisów generalnie na Spółce jako pożyczkodawcy także ciążył potencjalny obowiązek podatkowy. Niemniej jednak, w opinii Spółki również zawarcie omawianych umów nie powinno podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na brzmienie art. 2 ust. 4 ustayw o PCC, jako że pożyczki te będąc objętymi zakresem ustawy o VAT, jako usługa pośrednictwa finansowego korzystały ze zwolnienia z VAT.

Reasumując, zdaniem Spółki w przypadku zawarcia umów pożyczki w przedstawionym stanie faktycznym, czynność ta nie podlegała/nie będzie w przyszłości podlegać opodatkowaniu PCC z uwagi na fakt, iż udzielanie pożyczek stanowi usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną z VAT świadczoną przez pożyczkodawcę. W konsekwencji Spółka nie była/ nie będzie zobowiązana do zapłaty PCC oraz złożenia deklaracji PCC z tytułu zawarcia umów pożyczki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Elementami przedmiotowo istotnymi określonej w art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) umowy pożyczki są: obowiązek pożyczkodawcy przeniesienia na własność pożyczkobiorcy określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku oraz obowiązek pożyczkobiorcy zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. W myśl art. 4 pkt 7ustawy obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę.

Czynności cywilnoprawne zawarte w katalogu zamkniętym określonym w art. 1 wymienionej ustawy podlegają omawianemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych, o ile spełniają przesłanki zawarte w art. 1 ust. 4 cytowanej ustawy.

W myśl powyższego artykułu czynności cywilnoprawne w tym umowy pożyczki podlegają omawianemu podatkowi, jeżeli ich przedmiotem są:

1. rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
   
   

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego jak i uzupełnienia wynika, iż w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz w celu pokrycia bieżących potrzeb finansowych Sp. z o.o. podjęła kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania. Spółka zamierza zawrzeć w przyszłości umowy pożyczki. W chwili zawarcia umów pożyczek pieniądze będą znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Umowy pożyczki będą zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Mogą zdarzyć się przypadki, w których umowy pożyczki będą udzielane Spółce przez wspólnika.

Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że pożyczki będą podlegały podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
   • umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
   • (uchylone),
   • umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
   
   
   

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

Natomiast w przypadku, gdy umowy pożyczki zostaną udzielone przez wspólnika (akcjonariusza) spółce kapitałowej, wówczas znajdzie zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. i ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane przez wspólnika spółce kapitałowej.

Reasumując należy stwierdzić, iż jeżeli umowy pożyczek zostaną objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższe czynności będą wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Natomiast w sytuacji, gdy pożyczki będą udzielone przez udziałowca spółce kapitałowej, ale nie będą objęte zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, wówczas będą korzystały ze zwolnienia zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. i powyższej ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, iż ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera w swej treści art. 2 ust. 4, lecz art. 2 pkt 4.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.