INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. u. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. u. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2009 r. (data wpływu 14 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania uzupełnienia wkładów mieszkaniowych w stosunku do spółdzielczych lokatorskich praw do lokali ustanowionych przed dniem 1 maja 2004 r. oraz momentu powstania obowiązku podatkowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania uzupełnienia wkładów mieszkaniowych w stosunku do spółdzielczych lokatorskich praw do lokali ustanowionych przed dniem 1 maja 2004 r. oraz momentu powstania obowiązku podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia posiadała grunty na prawach wieczystego użytkowania nabyte od Urzędu Miasta. Wartość tych praw na mocy § 23 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lipca 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad wyceny nieruchomości (Dz. u. Nr 98, poz. 612) została wprowadzona do ewidencji środków trwałych na dzień 1 stycznia 2002 r. Na podstawie decyzji Prezydenta Miasta. dokonano przekształceń prawa wieczystego użytkowania gruntów w prawo własności. Opłaty za przekształcenie stanowiły różnicę między wartością własności, a wartością prawa wieczystego użytkowania, ustaloną przez rzeczoznawcę i obniżoną o bonifikatę, w przypadku gruntów w części zabudowanych budynkami mieszkalnymi.

Podjęto decyzję, że koszty poniesione przez Spółdzielnię na przekształcenie gruntów we własność będą pokrywane przez członków z uzupełniających wpłat na wkłady mieszkaniowe lub budowlane, którym przysługują prawa do lokali ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., jak i po tej dacie.

Ustalono, że zwrot ww. kosztów będzie wymagany w ratach jednocześnie z płaconym czynszem przez okres trzech lat, bądź jednorazowo w przypadku przenoszenia odrębnej własności lokalu zgodnie z art. 12 i art. 17¹⁴ ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. u. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) oraz zgodnie z art. 18 ust. 1 tej ustawy w przypadku sprzedaży i ustanawiania odrębnej własności nowych lokali.

Uzupełniające wpłaty na poczet wkładów objęły członków spółdzielni i właścicieli, dla których ustanowiono spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali i spółdzielcze własnościowe prawa do lokali oraz członków nowych lokali zasiedlanych po raz pierwszy.

Z uwagi na złożoność zdarzeń należy wpłaty na uzupełnienie wkładów rozpatrywać odrębnie dla:

1. członków posiadających spółdzielczy lokatorski tytuł prawny do lokali,
2. członków posiadających spółdzielczy własnościowy tytuł prawny do lokali,
3. członków i właścicieli przenoszących lokale w odrębną własność, którzy posiadają spółdzielczy lokatorski lub spółdzielczy własnościowy tytuł prawny do lokali oraz ustanawiających odrębną własność lokali w nowych budynkach przy zasiedleniu dokonywanym po raz pierwszy.

Stan faktyczny do punktu nr 1.

Spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali były ustanawiane po raz pierwszy tylko przed dniem 1 maja 2004 r.

1. Opłaty za przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntów w prawo własności wnoszą członkowie spółdzielczych lokatorskich praw do lokali w ratach przez okres trzech lat. Termin rozpoczęcia spłaty w skali całej Spółdzielni jest zróżnicowany dla poszczególnych nieruchomości. Pierwsze wpłaty miały miejsce w roku 2006. Opłaty te stanowią uzupełnienie części należnego wkładu mieszkalnego z tytułu posiadanego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu.
2. Spłata wyłożonych przez Spółdzielnię kosztów na przekształcenie gruntów następuje z uwagi na posiadany już tytuł prawny do lokalu i stanowi uzupełnienie wkładu mieszkaniowego. Członkowie staną się właścicielami ułamkowej części gruntu dopiero po przeniesieniu lokalu, na ich wniosek, w odrębną własność, co zostanie udokumentowane aktem notarialnym.
3. Spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali były ustanawiane w czasie kiedy nie obowiązywała jeszcze ustawa o podatku VAT lub Spółdzielnia nie miała prawa do obniżania kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w zakresie poniesionych nakładów na budowę tych lokali.
   Opłaty do Urzędu Miasta, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), za przekształcenie wieczystego użytkowania gruntów we własność nie były objęte podatkiem VAT.
4. W przypadku lokali ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokali, uwzględniając art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług, wpłaty na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych z tytułu przekształcenia gruntów są rozliczane w ramach pierwszego zasiedlenia i nie występuje moment kolejnej dostawy towaru, sprecyzowanej w art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy.
5. Spółdzielnia, realizując proces termomodernizacji posiadanych budynków, ponosiła głównie nakłady na docieplenia, finansując je funduszem remontowym, które nie przekraczają 30% wartości początkowej poszczególnych budynków. w związku z tymi wydatkami nie przysługiwało prawo do odliczania podatku naliczonego.
6. Ponieważ Spółdzielnia nie ponosiła nakładów na ulepszenie budynków w wysokości przekraczającej 30% ich wartości początkowej, to nie ma zastosowania, w tym przypadku warunek wykorzystywania budynków w ulepszonym stanie przez okres co najmniej 5 lat.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wpłaty w latach 2006-2009 na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych, dokonane przez członków spółdzielni mieszkaniowej posiadających spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali, a stanowiące zwrot wyłożonych przez Spółdzielnię kosztów na przekształcenie gruntów we własność podlegają podatkowi VAT, w którym momencie powstaje obowiązek podatkowy oraz w jakiej wysokości...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie jest objęta podatkiem VAT czynność uzupełnienia wkładów mieszkaniowych w stosunku do spółdzielczych lokatorskich praw do lokali ustanowionych przed dniem 1 maja 2004 r., gdyż w oparciu o art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1 pkt 5, art. 19 ust. 13 pkt 10, art. 29 ust. 6 i art. 153 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się jeżeli ustanowienie tych praw nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. u. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

W świetle art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Zatem, zarówno ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, jak i przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności od dnia 1 maja 2004 r. stanowi dostawę towarów.

Ze złożonego wniosku wynika, iż członkowie Spółdzielni Mieszkaniowej posiadający spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali, ustanowione na ich rzecz przed dniem 1 maja 2004 r., dokonali w latach 2006-2009 w ratach wpłat na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych, które stanowią zwrot poniesionych przez Spółdzielnię kosztów z tytułu przekształcenia prawa wieczystego użytkowania gruntów w prawo własności.

Przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego –według art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. u. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) – spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal mieszkalny do używania, a członek zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

1. spłaty przypadającej na jego lokal części kosztów budowy będących zobowiązaniami spółdzielni, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności odpowiedniej części zadłużenia kredytowego wraz z odsetkami z zastrzeżeniem pkt 2;
2. spłaty nominalnej kwoty umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal, o ile spółdzielnia skorzystała z pomocy podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków;
3. spłaty zadłużenia z tytułu opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Na podstawie art. 3 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. u. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.), w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali. Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Wskazać należy, iż w myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku – art. 29 ust. 1 ustawy o VAT.

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (art. 29 ust. 5 ustawy). Powyższa zasada nie ma zastosowania dla czynności oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste, o czym stanowi art. 29 ust. 5a ustawy.

Zgodnie z art. 29 ust. 6 ustawy, w przypadku czynności, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 10, jako kwotę należną, o której mowa w ust. 1, przyjmuje się wartość należnego wkładu budowlanego albo wkładu mieszkaniowego, pomniejszoną o kwotę należnego podatku. Do wniesienia wkładu w formie innej niż pieniężna przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio. w przypadku gdy część wkładu budowlanego lub mieszkaniowego została sfinansowana z zaciągniętego przez spółdzielnię mieszkaniową kredytu na sfinansowanie kosztów budowy, podstawę opodatkowania powiększa się o kwotę kredytu, w części przypadającej na dany lokal.

Stosownie do art. 29 ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu tego przekształcenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku.

W świetle art. 153 ust. 1 ustawy, do podstawy opodatkowania, o której mowa w art. 29 ust. 6 i 7, nie wlicza się wartości wkładów i opłat, o których mowa w tym przepisie, oraz części tych wkładów i opłat, wniesionych przed dniem 1 maja 2004 r.

Natomiast, zgodnie z art. 153 ust. 2 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Stosownie do art. 19 ust. 13 pkt 10 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części wkładu budowlanego lub mieszkaniowego, nie później jednak niż z chwilą ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, lub ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub wydania albo przeniesienia własności lokalu lub własności domów jednorodzinnych w przypadku czynności:

1. ustanowienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego lub ustanowienia na rzecz członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, lub ustanowienia na rzecz członka odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, lub przeniesienia własności lokalu w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych,
2. przeniesienia na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej własności domu jednorodzinnego w rozumieniu przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych.

W przypadkach określonych w ust. 10, 13 pkt 2-5 i 7-10 otrzymanie części zapłaty (ceny) lub części wkładu budowlanego i mieszkaniowego powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części – art. 19 ust. 15 ustawy.

Z przedstawionych przez Wnioskodawcę okoliczności wynika, iż dokonano przekształcenia prawa wieczystego użytkowania gruntów w prawo własności. Członkowie Spółdzielni posiadający spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu wnoszą opłaty, stanowiące zwrot kosztów wyłożonych przez Spółdzielnię z tytułu dokonanego przekształcenia w ratach przez okres 3 lat. Opłaty te stanowią uzupełnienie części należnego wkładu mieszkalnego z tytułu posiadanego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Członkowie staną się właścicielami ułamkowej części gruntu dopiero po przeniesieniu lokalu w odrębną własność. Zainteresowany informuje, iż spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali ustanowione były tylko przed dniem 1 maja 2004 r. natomiast, wpłaty na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych z tytułu przekształcenia gruntów są rozliczane w ramach pierwszego zasiedlenia i nie występuje moment kolejnej dostawy towaru.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy, należy stwierdzić, iż wpłaty w latach 2006-2009 na uzupełnienie wkładów mieszkaniowych, dokonane przez członków spółdzielni mieszkaniowej posiadających spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali, które zostały ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r. nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Powyższe wynika z faktu, iż zrównania czynności wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 5 powołanej ustawy z dostawą towarów dokonano dopiero od dnia 1 maja 2004 r. i od tego momentu czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako dostawa towarów.

Oznacza to, iż wnoszone przez członków spółdzielni wpłaty uzupełniające wkład mieszkaniowy należy traktować jako podwyższenie ceny pierwotnej, dotyczącej czynności, która miała miejsce przed dniem 1 maja 2004 r. i nie podlegała wówczas opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W związku z tym, iż do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, pytanie w części dotyczącej momentu powstania obowiązku podatkowego oraz stawki VAT stało się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. u. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.