INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 7 października 2009r. (data wpływu do tut. Biura 14 października 2009r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego przez konwersję wierzytelności (pytanie oznaczone we wniosku Nr 1) – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 października 2009r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych podwyższenia kapitału zakładowego przez konwersję wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest akcjonariuszem większościowym spółki G. Spółce przysługują wierzytelności wobec G., które są niesporne i wymagalne; nie ma przeszkód, aby były dochodzone przed sądem. Na moment sporządzenia niniejszego wniosku zostały uznane za przeterminowane.

Przedmiotem roszczenia nie są odsetki od wierzytelności. Rozważa się podwyższenie kapitału zakładowego G. i emisję akcji, które miałyby być objęte za wkład pieniężny. Akcje nowej emisji objęłaby Spółka, jednak ich opłacenie odbyłoby się przez konwersję ww. wierzytelności przysługujących Spółce wobec G. Ten sposób pokrycia wkładu pieniężnego zostałby dozwolony uchwałą WZ G. S.A., a zarząd spółki G. zawarłby z zarządem Spółki stosowną umowę dotyczącą potrącenia wierzytelności przysługującej Spółce względem G. na pokrycie objętych przez Spółkę nowo wydanych akcji jako wynagrodzenia za wkład pieniężny. W przyszłości Zarząd Spółki rozważa sprzedaż lub umorzenie akcji G. objętych w wyniku opisanej powyżej transakcji.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opłacenie podwyższenia kapitału zakładowego spółki G., powodującego emisję nowych akcji tej spółki, obejmowanych przez Spółkę za wkład pieniężny w formie potrącenia wierzytelności przysługującej Spółce względem G. na pokrycie objętych przez Spółkę nowo wydanych akcji spółki G., skutkować będzie opodatkowaniem tej czynności podatkiem dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Spółki, w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego spółki akcyjnej, gdy akcje pokrywane są w formie pieniężnej, powstaje roszczenie spółki względem akcjonariusza o dokonanie opłaty objętych akcji. Z drugiej strony, jak opisano w stanie faktycznym, może istnieć na dzień podwyższenia kapitału zakładowego roszczenie akcjonariusza wobec spółki o zapłatę wierzytelności przysługującej mu wobec niej (podstawą roszczenia może zwykle być udzielona spółce przez akcjonariusza pożyczka czy dostawa towarów/świadczenie usług).

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm. - dalej „kc”), dopuszcza przez czynność jednostronną wierzyciela dokonanie potrącenia wzajemnych roszczeń między wierzycielami będącymi jednocześnie dłużnikami. Stanowi o tym art. 498 kc: § 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. § 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej". Jednocześnie należy zaznaczyć, iż przepisy kc nie regulują potrącenia umownego, tj. potrącenia nie następującego na podstawie jednostronnego oświadczenia woli złożonego przez jedną z osób stosunku obligacyjnego drugiej osobie, lecz przez złożenie jednoczesnego, wzajemnego i zgodnego oświadczenia woli uczestników stosunku obligacyjnego. Potrącenie wzajemne (umowne) nie pozostaje w sprzeczności z zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 353kc.

Potrąceniu wzajemnych wierzytelności pomiędzy wspólnikiem (akcjonariuszem) a spółką w formie jednostronnego oświadczenia woli wspólnika (akcjonariusza) sprzeciwiają się przepisy ustawy z dnia 15 września 2000r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm. – dalej „ksh”). W art. 14 § 4 ksh ustawodawca stanowi, iż „Wspólnik i akcjonariusz nie może potrącać swoich wierzytelności wobec spółki kapitałowej z wierzytelnością spółki względem wspólnika z tytułu należnej wpłaty na poczet udziałów albo akcji". Przepis ten ustawodawca uzupełnia o zdanie: „Nie wyłącza to potrącenia umownego". To ostatnie oznacza, iż w przypadku wzajemnych wierzytelności wspólnika (akcjonariusza) i spółki co do zasady dopuszczalne jest umowne potrącenie wzajemnych wierzytelności wspólnika (akcjonariusza) i spółki skutkujące wygaśnięciem roszczenia spółki wobec wspólnika (akcjonariusza) o dokonanie wpłaty na poczet udziałów (akcji). Oznacza to w szczególności, iż na pokrycie wymaganych płatności z tytułu objęcia akcji pokrywanych wkładem pieniężnym akcjonariusz może przelać (skonwertować) swoje roszczenie wobec spółki z innego tytułu, o ile czynność ta zostanie dokonana w formie potrącenia umownego.

Obowiązujące przepisy prawa handlowego nie stoją na przeszkodzie, aby akcje nowej emisji spółki G. objęłaby Spółka i ich opłacenie odbyło się przez konwersję ww. wierzytelności przysługujących Spółce wobec G. jako opłacenia wkładu pieniężnego. To stanowisko jest tym bardziej zasadne, iż ten sposób pokrycia wkładu pieniężnego zostałby dozwolony uchwałą WZ G. S.A., a zarząd spółki G. zawarłby z zarządem Spółki stosowną umowę dotyczącą potrącenia wierzytelności przysługującej Spółce względem G. na pokrycie objętych przez Spółkę nowo wydanych akcji jako wynagrodzenia za wkład pieniężny.

W przypadku sytuacji objętej niniejszym pytaniem brak jest bezpośrednich regulacji prawnych, które poddawałyby przychód (dochód) uzyskany przez akcjonariusza opodatkowaniu w podatku dochodowym. W związku z tym zdaniem Spółki należy przyjąć, iż w tym przypadku nie powstaje przychód (dochód) do opodatkowania.

Stanowisko Spółki znajduje swoje poparcie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Na przykład skład orzekający NSA w dniu 13 grudnia 2004 r. (FSK 2066/04) orzekł: „0 tym, czy konwersja wierzytelności przysługującej wspólnikowi wobec spółki na udziały przybierze postać wkładu niepieniężnego lub pieniężnego decyduje treść uchwały NZW spółki". Wyrok ten był przesłanką do dokonania z urzędu zmiany interpretacji indywidualnej prawa podatkowego przez Ministra Finansów w dniu 8 kwietnia 2009 r. (DD5/8211/12/ZSD/08/PK-468).

W uzasadnieniu Minister stwierdził m.in.: „Wydając zmianę interpretacji podatkowej Minister Finansów przyjął zatem, iż objęcie przez Wnioskodawcę podwyższonych udziałów w Spółce A. nastąpi w formie pieniężnej, a zapłata za to objęcie nastąpi w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności, dokonanego na podstawie umowy zawartej pomiędzy oboma podmiotami.

Na skutek planowanego objęcia podwyższonych udziałów w Spółce A. Wnioskodawca z jednej strony zobowiązany będzie do dokonania wpłaty na poczet obejmowanych udziałów, z drugiej zaś strony dysponował będzie - z innego tytułu - wierzytelnością wobec Spółki A., w której podwyższone udziały obejmie. Należy jednocześnie podkreślić, iż art. 14 § 4 Kodeksu spółek handlowych expressis verbis dopuszcza możliwość umownego potrącenia wierzytelności wspólnika wobec spółki z wierzytelnością z tytułu należnej wpłaty na poczet udziałów.

Jeżeli więc dojdzie do wzajemnego, umownego potrącenia wierzytelności Spółki obejmującej udziały wobec spółki, w której są one obejmowane, z wierzytelnością z tytułu należnej wpłaty na poczet podwyższonych udziałów, to czynności tej należy przypisać charakter wykonania zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki A., tożsamego z dokonaniem pieniężnej zapłaty za udziały. Wobec tego objęcie podwyższonych udziałów w Spółce A., w zamian za wkład pieniężny, nie wywoła dla Spółki skutku w postaci powstania przychodu w podatku dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm. – zwanej dalej „updop”). W związku z tym art. 15 ust. 1j updop, regulujący kwestię kosztów uzyskania przychodów w przypadku objęcia udziałów w spółce w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część nie znajdzie w omawianej sytuacji zastosowania".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Nadmienia się, iż w sprawach będących przedmiotem pytań oznaczonych we wniosku Nr 2 i 3 wydano odrębne interpretacje.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.