INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 2 marca 2009 r. (data wpływu 9 marca 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 maja 2009 r. (data wpływu 13 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania darowizny środków pieniężnych. Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, wezwano Wnioskodawcę pismem z dnia 4 maja 2009 r. Nr ITPB2/436-36/09-2/AD do ich uzupełnienia. Wniosek uzupełniony został przez Panią pismem z dnia 11 maja 2009 r. (data wpływu 13 maja 2009 r.).

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 10 sierpnia 2008 r. został Pani przyznany i wręczony medal „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”. W związku z powyższym Fundacja S. mieszcząca się w USA, a występująca pod nazwą „J.”, która wspomaga „S”, przyznała Pani pomoc w wysokości 100 dolarów miesięcznie. Wypłaty dokonano na Pani konto w banku trzykrotnie po 400 dolarów, tj. łącznie 1.200 dolarów. Dodatkowo otrzymała Pani od anonimowego ofiarodawcy z USA specjalną nagrodę w wysokości 2.400 dolarów. Wpłaty na Pani konto dokonano dwukrotnie po 1.200 dolarów. Wpłaty te jak wskazano w skierowanym do Pani piśmie były wyrazem wdzięczności za okazaną pomoc Żydom, prześladowanym w czasie okupacji hitlerowskiej podczas II Wojny Światowej. Były również wyrazem docenienia czynów i sposobem na podziękowanie. Według pisma banku z dnia 16 grudnia 2008 r. saldo konta Pani na koniec 2008 r. wyniosło 3.694,90 dolarów, tj. w przeliczeniu na PLN 11.257 zł 99 gr.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Według jakiej stawki podatku winna Pani opodatkować otrzymana kwotę darowizny oraz na jakim druku ją wykazać dla celów podatkowych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, powinna być całkowicie zwolniona z podatku od otrzymanej darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Podatek od spadków i darowizn uregulowany w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r., Nr 142, poz. 1514 ze zm.) związany jest z obrotem majątkowym. W jego wyniku następuje przemieszczenie majątku pomiędzy dotychczasowym a nowym właścicielem. Istota ekonomiczna tego podatku tkwi w przyroście majątkowym podatnika, a konkretnie we wzbogaceniu podatnika na skutek przejęcia majątku pod tytułem darmym. Koncentruje się on nie tyle na prawnym akcie obrotu, co na będącym jego następstwem wzbogaceniu podatnika.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Natomiast w myśl art. 2 ww. ustawy nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z uwagi na to, iż ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji darowizny, należy odwołać się do przepisów kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93 ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Podstawowym elementem niezbędnym do uznania, że dane świadczenie jest darowizną, jest jego nieodpłatność. Jedynym celem, jaki leży u podstaw darowizny, jest bowiem chęć przysporzenia majątkowego na rzecz drugiej strony.

Decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn ma kwalifikacja formy prawnej pomocy, a zatem treść konkretnej umowy wiążącej strony. Przy czym nie ma znaczenia konkretny motyw dokonanego nieodpłatnego przysporzenia. O tym, czy czynność ma charakter prawny darowizny, czy też jest to świadczenie nieodpłatne wynikające z innego stosunku prawnego winien przesądzić podmiot, który podejmuje decyzje o świadczeniu pomocy.

Z treści wniosku wynika, iż otrzymane przez Panią kwoty pieniężne przekazane przez fundację oraz anonimowego darczyńcę są wyrazem wdzięczności za okazaną pomoc Żydom, prześladowanym w czasie okupacji hitlerowskiej podczas II Wojny Światowej. Były również wyrazem docenienia czynów i sposobem na podziękowanie. Powyższe wskazuje zatem, iż mają one charakter nieodpłatnego przysporzenia. Przyjmując więc, że udzielona pomoc stanowi darowiznę, uznać należy, że podlega ona opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy - przy nabyciu w drodze darowizny - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Stosownie do zapisu art. 7 ust. 1 ustawy, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest obdarowany. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z darczyńcą.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III - innych nabywców.

Dla każdej z ww. grup ustawa przewiduje odmienne kwoty, których przekroczenie powoduje powstanie obowiązku podatkowego oraz odmienne stawki podatku.

Przekroczenie kwot (osobno dla każdego darczyńcy), o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy, powoduje opodatkowanie według progresywnych stawek określonych odrębnie dla każdej grupy podatkowej w art. 15 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższego darowizny dokonane na rzecz Pani przez fundację oraz anonimowego darczyńcę w świetle art. 14 ust. 3 ww. ustawy, uznać należy za otrzymane od podmiotów zaliczonych do III grupy podatkowej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości otrzymanej darowizny. Dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej, do kwoty 10.278 zł podatek będzie naliczany w wysokości 12%, od kwoty 10.278 zł do 20.556 zł podatek wyniesie 1.233 zł 40 gr i 16% nadwyżki ponad 10.278 zł natomiast w przypadku podstawy opodatkowania wyższej aniżeli 20.556 zł podatek wyniesie 2.877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20.556 zł.

W myśl art. 17a ust. 1 ww. ustawy podatnicy podatku od spadków i darowizn są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2006 r. w sprawie zeznań podatkowych składanych przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2006 r. Nr 139 poz. 988). Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż zgodnie z pismem banku z dnia 16 grudnia 2008 r. saldo konta Pani na koniec 2008 r. wyniosło 3.694,90 dolarów, tj. w przeliczeniu - 11.257 zł 99 gr. Na powyższą kwotę składają się trzykrotne wpłaty po 400 dolarów każda dokonane przez fundację oraz dwie wpłaty po 1.200 dolarów dokonane przez anonimowego darczyńcę. Jak już wcześniej wskazano do opodatkowania przyjmuje się czystą wartość pomniejszoną o kwotę wolną od podatku. Zatem uznać należy, iż otrzymane przez Panią darowizny po przekroczeniu kwoty wolnej, która w przypadku III grupy podatkowej wynosi 4.902 zł, podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a co za tym idzie ciążył na Pani obowiązek złożenia zeznań podatkowych SD-3, o których mowa w art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.