INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2009 r. (data wpływu 24 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia dochodu przy transakcji wniesienia udziałów (akcji) do funduszu inwestycyjnego zamkniętego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia dochodu przy transakcji wniesienia udziałów (akcji) do funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni będąca osobą fizyczną posiada udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wkłady w spółkach komandytowych, w których jest wspólnikiem komandytariuszem. Wspólnicy spółek komandytowych podjęli uchwałę o przekształceniu tych spółek w spółki komandytowo – akcyjne w trybie art. 551 i następnych ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. W chwili obecnej złożono do sądu rejestrowego wnioski o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego spółki przekształconej (komandytowo – akcyjnej) oraz wykreślenie spółki przekształcanej (komandytowej).

Dniem przekształcenia zgodnie z art. 553 § 1 Kodeksu spółek handlowych będzie dzień wpisu spółki przekształconej do rejestru.

Po dokonaniu przekształcenia posiadane udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcje w spółkach komandytowo – akcyjnych Zainteresowana zamierza wnieść do funduszu inwestycyjnego zamkniętego w zamian za emitowane przez ten fundusz certyfikaty inwestycyjne. W związku z tą transakcją Zainteresowanej nie przysługuje prawo żądania zapłaty za akcje i udziały od funduszu inwestycyjnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w przypadku powstania dla Wnioskodawczyni obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z wniesieniem udziałów i akcji do zamkniętego funduszu inwestycyjnego przychodem podatkowym będzie wartość obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych, która powinna odpowiadać wartości rynkowej udziałów lub akcji z dnia objęcia certyfikatów, a kosztem uzyskania przychodów wydatki faktycznie poniesione na nabycie wniesionych do funduszu akcji lub udziałów, którymi opłacono certyfikaty...

Zdaniem Wnioskodawczyni, wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością do zamkniętego funduszu inwestycyjnego w zamian za wydane przez ten fundusz certyfikaty inwestycyjne nie skutkuje powstaniem przychodu do opodatkowania w momencie objęcia certyfikatów. Powstanie on dopiero w momencie sprzedaży lub umorzenia tych certyfikatów.

Zainteresowana wskazuje, że uzasadnienie tego stanowiska zawiera odrębny wniosek ORD-IN dotyczący braku powstania przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na dzień wniesienia i objęcia certyfikatów inwestycyjnych.

Zgodnie natomiast z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 ze zm.) w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego, dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo (a następnie na fundusz).

Powyżej opisana specyficzna transakcja zawiera w sobie dwa elementy: przeniesienia praw do udziałów i papierów wartościowych oraz nabycia certyfikatów inwestycyjnych. Transakcja ta, oparta na konstrukcji dokonania wpłaty do funduszu akcjami i udziałami, jest unikalną czynnością prawną przewidzianą jedynie przez przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych, która nie znajduje definicji w innych ustawach, w tym w Kodeksie cywilnym i Kodeksie spółek handlowych. Wniesienie to nie jest w szczególności umową zamiany lub też aportem jak np. w przypadku spółek kapitałowych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zastosowania w przedstawionym stanie faktycznym nie znajdą przepisy:

1. Artykuł 17 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), ponieważ wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością do zamkniętego funduszu inwestycyjnego na gruncie prawa nie jest i nie może być uważane za odpłatne zbycie papierów wartościowych lub udziałów, jako nieskutkujące powstaniem faktycznej należności uczestnika wobec funduszu i nie wiążące się z jakąkolwiek należną zapłatą z tego tytułu w dniu wniesienia.

Ponadto dodanie przez ustawodawcę od 1 stycznia 2001 r. w art. 17 ust. 1 punktu 9, celem rozpoznawania przychodu podatkowego przy wnoszeniu wkładów niepieniężnych, którymi mogą być również papiery wartościowe oraz udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, do spółek mających osobowość prawną świadczy jednoznacznie o tym, iż wniesienie wkładu niepieniężnego na gruncie prawa podatkowego nie mieściło się i również obecnie nie mieści się w pojęciu odpłatnego zbycia i pośrednio wskazuje na brak możliwości zastosowania przepisu art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do czynności wniesienia akcji i udziałów do funduszu inwestycyjnego. Skoro ustawodawca wprowadził odrębny wyraźny przepis uznający za przychód wartość nominalną udziałów i akcji objętych za wkład niepieniężny, to czynność taka nie stanowiła i nadal nie stanowi przychodu w rozumieniu ww. przepisu.
2. Artykuł 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ze względu na fakt, iż że obejmowane za wkład niepieniężny certyfikaty inwestycyjne nie stanowią udziałów lub akcji, o których mowa w tym przepisie.

Z tego przepisu prawa wynika bezsprzecznie, iż samo wniesienie wkładu niepieniężnego jako czynność nie jest rozpoznawane w każdej sytuacji jako przychód do opodatkowania. Jest nim dopiero objęcie udziałów w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni w zamian za ten wkład. A zatem w ściśle określonych, konkretnych warunkach.
Fundusz inwestycyjny nie tylko nie jest spółką mającą osobowość prawną (spółką kapitałową, tj. spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką akcyjną), ale w ogóle nie jest spółką w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych i prawa cywilnego.

W przypadku jednak uznania przez organ podatkowy, że wniesienie udziałów w spółkach kapitałowych i akcji w spółkach komandytowo – akcyjnych do zamkniętego funduszu inwestycyjnego w zamian za objęcie certyfikatów inwestycyjnych stanowi przychód z kapitałów pieniężnych jako należny, choćby nie został faktycznie uzyskany przychód z odpłatnego zbycia, określony w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zdaniem Wnioskodawczyni dochód należy ustalić na zasadach ogólnych właściwych opodatkowaniu dochodu z odpłatnego zbycia akcji lub udziałów w spółkach kapitałowych.

Skoro odpłatnością za zbycie akcji w spółkach komandytowo – akcyjnych lub udziałów w spółce kapitałowej są obejmowane certyfikaty inwestycyjne, to przychodem z tego tytułu jest wartość obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych. Zatem wartość pieniężna nabywanych certyfikatów inwestycyjnych stanowi przychód podmiotu wnoszącego do funduszu inwestycyjnego udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub papiery wartościowe.

Zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy ustalaniu wartości przychodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 lit. c), pkt 6, 7, 9 i 10 stosuje się przepisy art. 19.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ww. ustawy przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych (w omawianym stanie faktycznym akcji i udziałów) jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Oznacza to konieczność ustalenia wartości obejmowanych certyfikatów inwestycyjnych na poziomie wartości rynkowej akcji i udziałów wnoszonych na pokrycie obejmowanych udziałów. Na podstawie art. 19 ust. 3 wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Biorąc powyższe pod uwagę – w opinii Wnioskodawczyni – w momencie objęcia certyfikatów inwestycyjnych w zamkniętym funduszu inwestycyjnym w zamian za akcje lub udziały – w przypadku uznania takiego zdarzenia za moment podatkowy – należy rozpoznać przychód w postaci wartości tych certyfikatów, która powinna odpowiadać wartości rynkowej wnoszonych do funduszu akcji lub udziałów w spółce kapitałowej. Wartość rynkową akcji i udziałów należy w celu ustalenia przychodu z tego tytułu ustalić na dzień objęcia certyfikatów inwestycyjnych w zamkniętym funduszu inwestycyjnym.

W świetle art. 128 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych w przypadku dokonywania wpłat na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, są one wyceniane według metody przyjętej przez fundusz dla wyceny aktywów netto. Poprzez wniesienie udziałów i akcji do funduszu ustalana jest wartość pieniężna, która stanowi de facto cenę, po której udziały i akcje są zbywane. Ponadto zgodnie z art. 26 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych osoby zapisujące się na jednostki uczestnictwa albo na certyfikaty inwestycyjne dokonują wpłat do funduszu inwestycyjnego i otrzymują pisemne potwierdzenie wpłat. Czynności te wymagają zatem bezwzględnie dokonania uprzedniej wyceny w celu wykazania wartości wniesionej wpłaty.

Kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia akcji i udziałów w spółce kapitałowej będzie natomiast koszt objęcia lub nabycia tych akcji, a więc:

1. wydatki poniesione na ich nabycie w przypadku objęcia za wkład pieniężny (art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych),
2. wartość nominalna akcji lub udziałów w przypadku objęcia za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część (art. 22 ust, 1f pkt 1 ww. ustawy),
3. wartość wynikająca z ksiąg przedsiębiorstwa, określona na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższa jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia gdy wkładem niepieniężnym jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do źródeł przychodów zalicza się kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 6 lit a) za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych.

Przychód z odpłatnego zbycia powstaje zatem już w momencie przeniesienia tytułu własności akcji na ich nabywcę - niezależnie od daty faktycznej zapłaty.

Wniesienie papierów wartościowych lub udziałów w spółkach kapitałowych do funduszu inwestycyjnego zamkniętego będzie równoznaczne z ich odpłatnym zbyciem. Nastąpi bowiem przeniesienie własności wnoszonych papierów wartościowych, a wnoszący otrzyma w zamian jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne określonej wartości.

Przychodem będzie wartość rynkowa wnoszonych do Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego akcji (udziałów) ustalona na dzień ich wniesienia (a więc odpłatnego zbycia), a nie na dzień objęcia certyfikatów inwestycyjnych jak wskazuje Zainteresowana we wniosku.

Przychód ten powstanie w dniu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) niezależnie od terminu faktycznej zapłaty.

Do przychodów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 cytowanej ustawy zastosowanie mają ogólne zasady ustalania dochodu określone w art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowiącym, iż dochodem ze źródła przychodów jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Jak już wskazano wyżej podatku dochodowego nie płaci się od przychodu, lecz od dochodu, czyli kwoty przychodu pomniejszonej o koszty jego uzyskania.

Również dochód ze zbycia akcji, jak stanowi art. 30b ust. 2 ustawy, oblicza się jako różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu tej sprzedaży, a kosztami uzyskania przychodów, określonymi w zależności od sposobu nabycia akcji (w zamian za aport lub za gotówkę) odpowiednio na podstawie art. 22 ust. 1f lub art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ustawodawca regulując zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów ze sprzedaży akcji, uzależnił je od sposobu nabycia (objęcia) zbywanych akcji:

• gdy zbywane akcje były objęte za pieniądze - to zgodnie z art. 22 ustawy kosztami uzyskania przychodów poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 23. Przepisem, który odnosi się do ustalania kosztów z odpłatnego zbycia akcji, w sytuacji gdy nabyte zostały za pieniądze jest art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy. Na podstawie tego przepisu nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie akcji w spółce. Wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z odpłatnego ich zbycia. Kosztem nabycia akcji jest kwota, za którą zostały one zakupione. Kosztami nabycia akcji są również inne wydatki poniesione na nabycie (objęcie), takie jak opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych, itp.

• gdy zbywane akcje były objęte za wkład niepieniężny zastosowanie ma art. 22 ust. 1f ustawy. Wynika z niego, że w takim przypadku na dzień zbycia akcji, koszt uzyskania przychodów ustala się:
  nbspnbsp 1) w wysokości nominalnej wartości objętych akcji z dnia ich objęcia, jeżeli te akcje zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część,
  nbspnbsp 2) wartość przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg przedsiębiorstwa, określonej na dzień objęcia tych akcji nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia.
  
  

Przychód ze sprzedaży akcji (udziałów) należy pomniejszyć również o inne wydatki poniesione na ich nabycie (np. opłaty notarialne, podatek od czynności cywilnoprawnych).

Tut. organ nadmienia, iż w przypadku odpłatnego zbycia akcji w spółce objętych przed dniem 1 stycznia 2001 r. w zamian za wkład niepieniężny, koszt uzyskania przychodów określa się na podstawie przepisów obowiązujących w roku objęcia tych akcji - art. 7 ust. 9 ustawy z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 104, poz. 1104 ze zm.).

Reasumując dochodem ze zbycia akcji (udziałów) – w postaci ich wniesienia do funduszu inwestycyjnego zamkniętego – jest przychód (odpowiadający wartości wnoszonych przez Wnioskodawczynię udziałów / akcji ustalony na dzień ich wniesienia) pomniejszony o koszty uzyskania przychodu ustalone w ww. sposób.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.